Wolo ɖenɖe tɔm wɛɛ yɔ

Wolo tɔm ñʋŋ ɖeɖe

ÑƲƲ 1

Ɛsɔ sɔɔlɩm wɛɣ tam

Ɛsɔ sɔɔlɩm wɛɣ tam

“Mbʋ yɔ Ɛsɔ sɔɔlɩm kɔyɔ se: Pɔɖɔ ɛ-paɣtʋ yɔɔ. Nɛ ɛ-paɣtʋ fɛyɩ yuŋ.”​—1 YOHANƐƐSƖ 5:3.

1, 2. Ɛbɛ yɔɔ ŋsɔɔlɩ Yehowa Ɛsɔ?

ŊSƆƆLƖ Ɛsɔ? Pɩtʋʋ fɛyɩ se ŋsɔɔlɩ-ɩ pɩdɩɩfɛyɩ, pʋyɔɔ ŋkpaɣ ña-tɩ nɛ ŋha-ɩ. Nɛ pɩtɩla ŋmaɣzɩɣ se ña-taabalaa taa lɛ ɛnʋ kpaɖɩna. Ɛlɛ, Ɛsɔ calɩnɩ-ŋ sɔɔlʋʋ pʋcɔ nɛ ŋpaɣzɩ-ɩ sɔɔlʋʋ. Bibl yɔɔdaa se: “Ðɩsɔɔlʋʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛnʋ ɛcalɩnɩ-ɖʋ sɔɔlʋʋ.”​—1 Yohanɛɛsɩ 4:19.

2 Maɣzɩ nʋmʋŋ weyi ɩ-yɔɔ Yehowa tɩŋnaa nɛ ɛwɩlɩ-ɖʋ ɛ-sɔɔlɩm yɔ ɩ-yɔɔ nɛ ŋna. Ɛha-ɖʋ tɛtʋ ndʋ tɩkɛ ɖɩɣa kɩbaŋa yɔ, nɛ mbʋ payɩ pɩpɔzʋʋ-ɖʋ se pɩsa nɛ ɖihiɣ koboyaɣ yɔ. (Maatiyee 5:43-48; Natʋ 4:11) Ɛsɔɔlaa se taabalɩyɛ kɩbanɖɛ ɛwɛɛ ɖa nɛ ɩ ɖɛ-hɛkʋ taa, nɛ ɛhaɣ-ɖʋ waɖɛ se ɖɩkpɛlɩkɩ nɛ ɖɩtɩlɩ-ɩ. Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩkalɩɣ Bibl yɔ, ɖiwelisiɣni Yehowa. Nɛ ɖɩtɩmɩɣnɩ-ɩ lɛ, ewelisiɣni-ɖʋ. (Keɣa 64:2) Ɛtɩŋɩɣnɩ e-ɖoŋ sɔsɔŋ yaa fezuu kiɖeɖeu yɔɔ nɛ eɖiyiɣ-ɖʋ nɛ ɛkpazɩɣ-ɖʋ ɖɔɖɔ ɖoŋ. (Luka 11:13) Halɩ etiyi ɛ-Pɩyalʋ kʋsɔɔlʋ tɛtʋ yɔɔ se ɛlɩzɩ-ɖʋ kɩdɛkɛdɩm nɛ sɩm po-yomiye taa.​—Kalɩ Yohanɛɛsɩ 3:16; Roma 5:8.

3. Ɛbɛ pɩpɔzʋʋ se ɖɩla nɛ taabalɩyɛ kɩbanɖɛ wɛɛ ɖa nɛ Yehowa ɖɛ-hɛkʋ taa?

3 Maɣzɩ ña-taabalʋ kɩbanʋ weyi ɛwɛɣ ñɔ-cɔlɔ paa ɛzɩmtaa, halɩ pɩkpɛndɩnɩ kaɖɛ alɩwaatʋ taa yɔ, ɛ-yɔɔ nɛ ŋna. Pɩtʋʋ fɛyɩ se pɩɩpɔzɩ pana ñaɣʋ pʋcɔ nɛ taabalɩyɛ nɖɩ ɖɩwɛɛ mɩ-hɛkʋ taa. Mbʋ ɖɔɖɔ pɩpɔzʋʋ se ɖɩñaɣ pana pʋcɔ nɛ taabalɩyɛ wɛɛ ɖa nɛ Yehowa ɖɛ-hɛkʋ taa. Taabalaa mba payɩ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩwɛɛna yɔ pa-taa lɛ, ɛnʋ kpaɖɩna. Ða nɛ ɩ ɖa-taabalɩyɛ pɩzɩɣ nɛ ɖɩwɛɛ tam. Pʋyɔɔ Bibl heyiɣ-ɖʋ se: “Ɩɖɔkɩ mɩ-tɩ kpam Ɛsɔ sɔɔlɩm taa.” (Yuudi 21) Ɛbɛ pɩzɩɣ pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩla mbʋ? Bibl cosaa se: “Ɛsɔ sɔɔlɩm kɔyɔ se: Pɔɖɔ ɛ-paɣtʋ yɔɔ. Nɛ ɛ-paɣtʋ fɛyɩ yuŋ.”​—1 Yohanɛɛsɩ 5:3.

“ƐSƆ SƆƆLƖM KƆYƆ SE”

4, 5. (a) Tɔm loyaɣ “Ɛsɔ sɔɔlɩm” tɔbʋʋ lɛ suwe? (b) Ɛbɛ yeba nɛ sɔɔlɩm mbʋ ŋwɛnɩ Yehowa yɔɔ yɔ, pɩcɛyɩsɩ camɩyɛ?

4 Tɔm loyaɣ “Ɛsɔ sɔɔlɩm” tɔbʋʋ lɛ suwe? Pɩtɩkɛ sɔɔlɩm mbʋ Ɛsɔ sɔɔlɩnɩ-ɖʋ yɔ pɩ-tɔm pɔyɔɔdʋʋ, ɛlɛ sɔɔlɩm mbʋ ɖɩsɔɔlɩnɩ Ɛsɔ yɔ. Ŋtɔzʋʋ alɩwaatʋ ndʋ ŋpaɣzɩ sɔɔlʋʋ Yehowa yɔ tɩ-yɔɔ?

Ye ŋkpaɣ ña-tɩ nɛ ŋha Yehowa nɛ pamɩyɩsɩ-ŋ lɩm yɔ, ŋwɩlɩɣ se ŋsɔɔlɩ-ɩ nɛ ŋsɔɔlaa se ŋɖɔ ɛ-paɣtʋ yɔɔ tam

5 Maɣzɩ nɛ ŋna ɛzɩma pɩɩlabɩ-ŋ alɩwaatʋ ndʋ ŋkpɛlɩkaa se Yehowa sɔɔlaa se ŋcaɣ wezuu maatɛŋ paradisuu taa yɔ pɩ-yɔɔ nɛ ŋna. Ŋkpɛlɩkaa nɛ ŋtɩlɩ mbʋ payɩ Yehowa laba se pɩsa nɛ ŋhiɣ wezuu maatɛŋ yɔ, nɛ ŋnɩɩ pɩ-taa ɖɔɖɔ se etiyiɣ ɛ-Pɩyalʋ ɛgbamɩyɛ tɛtʋ yɔɔ yɔ, kʋjɔʋ kɩbaŋʋ siŋŋ ɛlabɩ-ɖʋ. (Maatiyee 20:28; Yohanɛɛsɩ 8:29; Roma 5:12, 18) Ŋna ɛzɩma Yehowa sɔɔlɩ-ŋ pɩdɩɩfɛyɩ yɔ lɛ, ña-laŋɩyɛ tuyi-ŋ nɛ ña ɖɔɖɔ ŋpaɣzɩ-ɩ sɔɔlʋʋ.​—Kalɩ 1 Yohanɛɛsɩ 4:9, 10.

6. (a) Ɛzɩma tɩyɛ ŋpɩzɩɣ ŋwɩlɩ nɔɔyʋ se ŋsɔɔlɩ-ɩ? (b) Sɔɔlɩm mbʋ ŋsɔɔlɩnɩ Ɛsɔ yɔ, pituyi-ŋ nɛ ŋla we?

6 Ɛlɛ ŋpaɣzʋʋ Ɛsɔ sɔɔlʋʋ yɔ, pɩtɩmaɣ. Ðɩkpaɣ kɩɖaʋ kʋnɛ: Ye ŋsɔɔlɩ nɔɔyʋ yɔ, ŋŋyɔɔdʋʋ yem nɔɔ taa se: “mɔnsɔɔlɩ-ŋ.” Ye ŋlakɩ mbʋ yɔ, pɩtɩmaɣ. Sɔɔlɩm tuyuu-ŋ nɛ ŋla mbʋ pɩhaɣ ɛyʋ ɛnʋ taa leleŋ yɔ. Mbʋ ɖɔɖɔ ye ŋsɔɔlɩ Yehowa yɔ, piyeki nɛ ŋla mbʋ pɩkɛdɩɣnɩ-ɩ yɔ ñe-wezuu caɣʋ taa. Nɛ sɔɔlɩm mbʋ pɩwɛɣ nɛ pɩpaɣlɩɣ lɛ, ŋkpakɩɣ ña-tɩ nɛ ŋha-ɩ nɛ pamɩyɩsɩ-ŋ lɩm. Ye ŋlabɩ mbʋ yɔ, pɩwɩlɩɣ se ŋɖuwaa se ŋlakɩ ɛ-sɔɔlɩm ñe-wezuu caɣʋ kpeekpe taa. (Kalɩ Roma 14:7, 8.) Ɛzɩma ŋpɩzɩɣ ŋɖɔ ño-ɖuutu ndʋ tɩ-yɔɔ?

“PƆÐƆ Ɛ-PAƔTƲ YƆƆ”

7. (a) Ye ɖɩsɔɔlɩ Yehowa yɔ, ɛbɛ pɩpɔzʋʋ se ɖɩla? (b) Yaa ɛ-paɣtʋ taa natʋyʋ hɩla.

7 Ðɩsɔɔlɩ Yehowa, pʋyɔɔ ‘ɖɩɖɔŋ ɛ-paɣtʋ yɔɔ.’ Ɛzɩma tɩyɛ? Ðɩñaŋɩ-ɩ. Ðɩkpɛlɩkɩ Bibl taa ɛzɩma Yehowa sɔɔlaa se ɖɩcaɣ wezuu yɔ. Eheyi-ɖʋ lakasɩ nzɩ ɛtɩsɔɔlɩ yɔ, ɛzɩ sʋlʋm kpaŋʋʋ, mɩlɩm, cɛtɩm, kʋzʋʋ kɩdɛkɛdʋʋ, nɔɔyʋ yaa nabʋyʋ sɛʋ ɛzɩ pɛsɛʋ Ɛsɔ yɔ.​—1 Kɔrɛntɩ 5:11; 6:18; 10:14; Efɛɛzɩ 4:28; Koloosi 3:9.

8, 9. Ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ ɖɩtɩlɩ mbʋ Yehowa sɔɔlaa se ɖɩla hɔɔlɩŋ weyi ɩ-taa Bibl tɩha-ɖʋ paɣtʋ kpayɩ yɔ? Ha kɩɖaʋ nakʋyʋ.

8 Ye ɖɩcaɣ se ɖɔ-tɔm ɛkɛdɩnɩ Yehowa yɔ, ɛ-paɣtʋ yɔɔ ɖɔm ɖeke tɩmaɣ. Ɛtɩha-ɖʋ paɣtʋ ɖe-wezuu caɣʋ hɔɔlɩŋ kpeekpe taa. Ye mbʋ, ɖɩpɩzɩɣ ɖɩkatɩ wɛtʋ natʋyʋ ndʋ tɩ-taa Bibl tɩɖʋ paɣtʋ natʋyʋ kpayɩ yɔ. Ɛbɛ pɩzɩɣ pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩkpaɣ lɩmaɣza kɩbana wɛtʋ ndʋ tɩ-taa? (Efɛɛzɩ 5:17) Bibl paɣtʋ kila naayɛ wɛɛ nɛ asɩɣnɩ-ɖʋ se ɖɩtɩlɩ Yehowa lɩmaɣza. Nɛ ɖɩkpɛlɩkɩɣ Bibl lɛ, ɖɩtɩlɩɣ weyi ɖeyi ɖeyi Yehowa kɛnaa yɔ. Ðɩtɩlɩɣ ɛ-lɩmaɣza, mbʋ ɛsɔɔlaa nɛ mbʋ ɛpaɖɩɣ yɔ.​—Kalɩ Keɣa 96:10; Aduwa 6:16-19; Kalɩ Tɩnaɣ yɔɔ tɔm 1.

9 Kɩɖaʋ nakʋyʋ yɔ: Ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ ɖɩlɩzɩ mbʋ pɩpɔzʋʋ se ɖɩcɔnɩ teelee yaa intɛrnɛɛtɩ yɔɔ yɔ? Yehowa tɩha-ɖʋ paɣtʋ natʋyʋ kpayɩ hɔɔlɩŋ ɛnɩ ɩ-taa. Ɛlɛ paɣtʋ kila wena ɛha-ɖʋ yɔ, asɩɣnɩ-ɖʋ se ɖɩkpaɣ lɩmaɣza kɩbana. Puuyaɣ lakasɩ nɛ kʋzʋʋ tɔm tɔyɩ teelee nɛ intɛrnɛɛtɩ yɔɔ. Yehowa heyi-ɖʋ Bibl taa se ɛpaɖɩɣ “weyi ɛwɛ puuyaɣ yɔ” nɛ ɛhʋʋnɩ “mba palakɩ azuluma nɛ acɛyɛ . . . yɔ” tɔm. (Keɣa 10:5; Ebree 13:4) Ɛzɩma paɣtʋ kila ana, asɩɣnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩkpaɣ lɩmaɣza kɩbana? Ðɩñɩtaa nɛ ɖɩna se Yehowa paɖɩɣ nabʋyʋ yaa pɩkɛ azuluma pʋyʋ ɛ-ɛsɩndaa yɔ, pɩpɔzʋʋ se ɖa ɖɔɖɔ ɖise-pʋ.

10, 11. Ɛbɛ yɔɔ ɖɩñaŋ Yehowa?

10 Ɛbɛ yɔɔ ɖɩñaŋ Yehowa? Pɩtɩkɛ nɩŋgbaaŋ hɔm yaa pee wena ɖa-lɩmaɣza kɩdɛkɛda kpaɣʋ lʋlʋʋ yɔ, pi-ɖeke pi-seu yɔɔ ɖɩñaŋɩ-ɩ. (Galaatii 6:7) Ɛlɛ ɖɩñaŋ Yehowa mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖɩsɔɔlɩ-ɩ. Ɛzɩma piya sɔɔlaa se sɩ-tɔm ɛkɛdɩnɩ sɩ-caa yɔ, mbʋ ɖɔɖɔ ɖɩsɔɔlaa se ɖɔ-tɔm ɛkɛdɩnɩ ɖa-Caa weyi ɛwɛ ɛsɔdaa yɔ. Nabʋyʋ ɛɛhaɣ-ɖʋ taa leleŋ nɛ pɩtalɩ ɛzɩma ɖɩnawa se ɖɔ-tɔm kɛdɩnɩ Yehowa yɔ!​—Keɣa 5:13; Aduwa 12:2; kalɩ Tɩnaɣ yɔɔ tɔm 2.

11 Pɩtɩkɛ alɩwaatʋ ndʋ pɩwɛ kɛlɛʋ yaa kɩlabɩm nabʋyʋ fɛyɩ yɔ, ti-ɖeke tɩ-taa ɖɩñaŋ Yehowa. Nɛ ɖɩɩlɩzɩɣ ɛ-paɣtʋ natʋyʋ nɛ ɖɩɖɔŋ tɩ-yɔɔ nɛ ɖiyeki lɛɛtʋ. (Wayɩ Wayɩ Paɣtʋ 13:1) Ɛlɛ ɖɩñaŋɩ-ɩ nɛ ɖa-laŋɩyɛ pilim ɛzɩ keɣa maɖʋ yɔ. Ɛyɔɔdaa se: “Ña-paɣtʋ taa manɩɣ me-leleŋ tɩŋa, tʋtʋyɛ taa mɔnsɔɔlɩ-tʋ.” (Keɣa 118:47; Roma 6:17) Ðɩsɔɔlaa se ɖɩwɛɛ ɛzɩ Noowa yɔ. Ɛlabɩ mbʋ payɩ Yehowa pɔzɩ-ɩ se ɛla yɔ nɛ ɛwɩlɩ se ɛsɔɔlɩ-ɩ. Bibl yɔɔdaa se Noowa labɩ “mbʋ mbʋ Ɛsɔ pɔzɩ-ɩ yɔ.” (Kiɖe Tɛɛ Tɔm 6:22) Ŋsɔɔlaa se ña ɖɔɖɔ ñɔ-tɔm ɛkɛdɩnɩ Yehowa ɛzɩ Noowa yɔ?

12. Ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ ɖiyele nɛ Yehowa taa la leleŋ?

12 Ðɩñaŋ Yehowa lɛ, ɛzɩma pɩlakɩ-ɩ? Piyeki nɛ ‘ɛ-taa lakɩ leleŋ.’ (Aduwa 11:20; 27:11) Maɣzɩ tɔm tʋnɛ tɩ-yɔɔ nɛ ŋna: Ðiyeki nɛ kedeŋa kpeekpe Lɩzɩyʋ taa lakɩ leleŋ alɩwaatʋ ndʋ ɖɩñaŋɩ-ɩ yɔ. Ɛɛkpaɣ-ɖʋ nɛ ɖoŋ se ɖɩla mbʋ. Ɛlɛ, ɛha-ɖʋ waɖɛ se ɖɩla mbʋ ɖɩsɔɔlaa yɔ. Pɩwɩlɩɣ se ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩlɩzɩ se ɖɩlakɩ kɩbam yaa kɩdɛkɛdɩm. Yehowa sɔɔlaa se sɔɔlɩm mbʋ ɖɩwɛnɩ ɛ-yɔɔ yɔ, piseɣti-ɖʋ nɛ ɖɩkpaɣ lɩmaɣza kɩbana nɛ pɩsa nɛ ɖɩcaɣ wezuu kɩbaŋʋ.​—Wayɩ Wayɩ Paɣtʋ 30:15, 16, 19, 20; Kalɩ Tɩnaɣ yɔɔ tɔm 3.

“Ɛ-PAƔTƲ FƐYƖ YUŊ”

13, 14. Ɛzɩma ɖɩlaba nɛ ɖɩna se Yehowa paɣtʋ yɔɔ ɖɔm fɛyɩ kaɖɛ? Ha kɩɖaʋ nakʋyʋ.

13 Ye pɩlakɩ-ɖʋ ɛzɩ Yehowa paɣtʋ yɔɔ ɖɔm wɛ kaɖɛ yaa tɩɩhaɣ-ɖʋ nʋmɔʋ se ɖɩla mbʋ ɖɩsɔɔlaa yɔ, ɛbɛ pɩwɛɛ se ɖɩla? Bibl lɩzɩ pɩ-taa kpayɩ se: “Ɛ-paɣtʋ fɛyɩ yuŋ.” (1 Yohanɛɛsɩ 5:3) Grɛɛkɩ tɔm piye nɖɩ pɛɖɛzaa se “yuŋ” yɔ, papɩzɩɣ nɛ pɛɖɛzɩ-ɖɩ ɖɔɖɔ se “sʋʋtʋ.” Bibl Masɩ lɛɛsɩ taa lɛ, palabɩnɩ tɔm piye nɖɩ tʋmɩyɛ, alɩwaatʋ ndʋ pɔyɔɔdaɣ ɛyaa paɣtʋ ndʋ tɩkɛnɩ lalaa sʋʋtʋ yɔ, yaa ɛyaa mba panazɩɣ lalaa yɔ, pɔ-tɔm yɔ. (Maatiyee 23:4; Tʋmaa Labʋ 20:29, 30) Yehowa paɣtʋ tɩkɛ sʋʋtʋ, pɩwɩlɩɣ se tɩ-yɔɔ ɖɔm fɛyɩ kaɖɛ. Ɛɛpɔzʋʋ-ɖʋ se ɖɩla mbʋ ɖɩɩpɩzɩɣ yɔ.

14 Ðɩkpaɣ kɩɖaʋ kʋnɛ: Kpaɣ se ña-taabalʋ nɔɔyʋ caɣ lɛɣzʋʋ ɖɩɣa nɛ ŋsɩɣnɩ-ɩ wondu tuluu. Ekpeɣli e-wondu nɛ ɛɖʋ kartɔŋnaa ndɩ ndɩ taa. Kartɔŋnaa nabɛyɛ fɛyɩ yuŋ nɛ ɛyʋ kʋɖʋm pɩzɩɣ nɛ ɛkpaɣ-wɛ, ɛlɛ lalaa ñɛwɛ yuŋ kpem, nɛ pɩpɔzʋʋ se ɛyaa naalɛ ɩkpaɣnɩ-wɛ. Ŋmaɣzɩɣ se ña-taabalʋ pɩzɩɣ nɛ eheyi-ŋ se ŋkpaɣ kartɔŋnaa mba pɛwɛ yuŋ mbʋ yɔ, pa-taa nakʋyʋ ñe-ɖeke na? Aayɩ, ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛla mbʋ. Ɛbɛ yɔɔ? Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ɛtɩsɔɔlɩ se pɩkɔnɩ-ŋ kaɖɛ. Ɛzɩ ña-taabalʋ ɛnʋ yɔ, Yehowa ɛɛkaɣ-ŋ pɔzʋʋ se ŋla mbʋ ŋŋpɩzɩɣ yɔ. (Wayɩ Wayɩ Paɣtʋ 30:11-14) Yehowa sɩm mbʋ ɖɩkɛnaa yɔ. “Ɛsɩm mbʋ ponuutaa nɛ pamanɩ-ɖʋ yɔ, nɛ ɛna se cʋʋ yem ɖɩkɛnaa.”​—Keɣa 102:14.

15. Ɛbɛ yɔɔ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖitisi se Yehowa paɣtʋ wazɩɣ-ɖʋ kɩwazʋ?

15 Moyizi kaaheyi Izrayɛɛlɩ piya se Yehowa ɖʋ-sɩ paɣtʋ se ‘piɖeni-sɩ’ nɛ ye sɩɖɔm tɩ-yɔɔ yɔ, piyeki nɛ sɩcaɣ wezuu. (Wayɩ Wayɩ Paɣtʋ 5:28-33; 6:24) Mbʋ pɩwɛ sɔnɔ ɖɔɖɔ. Mbʋ payɩ Yehowa pɔzʋʋ-ɖʋ se ɖɩla yɔ, pɩñɔɔzʋʋ ɖe-wezuu caɣʋ kɩñɔɔzʋ. (Kalɩ Izaayii 48:17.) Ða-Caa Yehowa sɩm mbʋ piɖeɣni-ɖʋ yɔ. (Roma 11:33) Bibl heyiɣ-ɖʋ se “Ɛsɔ kɛ Sɔɔlɩm.” (1 Yohanɛɛsɩ 4:8) Pɩwɩlɩɣ se mbʋ payɩ Yehowa lakɩ yɔ, sɔɔlɩm tuyuuni-i nɛ ɛlakɩ-pʋ.

16. Ɛbɛ wɩlɩɣ se ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩña Yehowa paɣtʋ paa ɖɩtɩtalɩ pilim nɛ ɖɩwɛɛ ɖɔɖɔ ɛjaɖɛ kɩdɛkɛdɩyɛ taa yɔ?

16 Pɩtɩkɛ paa ɛzɩmtaa pɩwɛ-ɖʋ kɛlɛʋ se ɖɩña Ɛsɔ. Ðɩwɛ ɛjaɖɛ kɩdɛkɛdɩyɛ nɖɩ Eleeu ɖiyiɣ yɔ, ɖɩ-taa. Eseɣtiɣ ɛyaa se pala kɩdɛkɛdɩm. (1 Yohanɛɛsɩ 5:19) Pɩwɛɛ ɖɔɖɔ se ɖɩlʋbɩnɩ ɖɛ-tɛ mantɩtalɩ pilim wɛtʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ, tɩpɩzɩɣ tiyele nɛ ɖɩmaɣnɩ Ɛsɔ paɣtʋ yɔɔ. (Roma 7:21-25) Ɛlɛ sɔɔlɩm mbʋ ɖɩwɛnɩ Yehowa yɔɔ yɔ, pɩkpazɩɣ-ɖʋ ɖoŋ se ɖɩla mbʋ pɩtʋʋzaa yɔ. Ɛnaɣ pana wena ɖɩñakɩ se ɖɩñamɩ-ɩ yɔ, nɛ ɛtɩŋɩɣnɩ e-fezuu kiɖeɖeu yɔɔ nɛ ɛsɩɣnɩ-ɖʋ. (1 Samɩyɛɛlɩ 15:22, 23; Tʋma Labʋ 5:32) Fezuu kiɖeɖeu sɩɣnɩ-ɖʋ se ɖɩwɛɛnɩ wɛtʋ kɩbandʋ nɛ pɩsa pɩwɛɛ-ɖʋ kɛlɛʋ se ɖɩña Yehowa.​—Galaatii 5:22, 23.

17, 18. (a) Ɛbɛ ɖɩkaɣ kpɛlɩkʋʋ takayaɣ kanɛ ka-taa? (b) Ɛbɛ tɔm ɖɩkaɣ yɔɔdʋʋ ñʋʋ ŋgʋ kɩkɔŋ yɔ kɩ-taa?

17 Takayaɣ kanɛ ka-taa, ɖɩkaɣ kpɛlɩkʋʋ ɛzɩma ɖɩcaɣ wezuu ŋgʋ kɩkɛdɩɣnɩ Yehowa yɔ. Ðɩkaɣ kpɛlɩkʋʋ ɖɔɖɔ ɛzɩma ɖɩlabɩnɩ tʋmɩyɛ ɛ-paɣtʋ kila nɛ paɣtʋ ndʋ ɛɖʋwa se pɩsa nɛ ɖɩcaɣ wezuu ŋgʋ kʋtʋʋzaa yɔ. Tɔzɩ ɖɔɖɔ se Yehowa ɛɛkpaɣ-ɖʋ nɛ ɖoŋ se ɖɩñamɩ-ɩ. Ye ɖɩlɩzaa se ɖɩñaŋ Yehowa yɔ, piɖeɣni-ɖʋ ɖe-wezuu caɣʋ taa, nɛ ɖɩwɛɛnɩ ɖɔɖɔ lidaʋ kɩbaŋʋ cee wayɩ yɔɔ. Mbʋ pɩkɩlɩ pɩtɩŋa payɩ yɔ lɛ se, ñamtʋ ndʋ ɖɩwɛɣnɩ Yehowa yɔɔ yɔ, tɩwɩlɩɣ se ɖɩsɔɔlɩ-ɩ.​—Kalɩ Tɩnaɣ yɔɔ tɔm 4.

18 Pɩsa nɛ ɖɩtɩlɩ mbʋ pɩwɛ ɖeu nɛ mbʋ pɩfɛyɩ ɖeu yɔ lɛ, Yehowa ha ɖa-taa paa anɩ ɛhʋyɛ. Ye ɖɩfalɩsɩ ɖɛ-ɛhʋyɛ camɩyɛ yɔ, pɩsɩɣnɩ-ɖʋ nɛ ‘ɖɩɖɔ ɛ-paɣtʋ yɔɔ.’ Ye mbʋ, ɛbɛ payaɣ se ɛhʋyɛ? Nɛ ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩfalɩsɩ-ɖɩ? Pɩ-tɔm ɖɩkaɣ yɔɔdʋʋ ñʋʋ ŋgʋ kɩkɔŋ yɔ, kɩ-taa.