Ðoŋ ɖoŋ lɛ, ye paya nɔɔyʋ se “nʋmɔʋ lɩzɩyʋ” yɔ, ɛkɛ ɛyʋ weyi ewoki lona kɩfana taa se ɛtɩlɩ-yɛ nɛ ɛɖʋ nʋmɔʋ nɛ pɩsa nɛ lalaa tɩŋ ɛ-wayɩ pʋwayɩ yɔ. Papɩzɩɣ nɛ pɔtɔ se Yesu kaakɛ nʋmɔʋ lɩzɩyʋ mbʋ pʋyɔɔ yɔ petiyi-i tataa cɩnɛ se esusi tɔm nɛ ɛlaa e-wezuu ɖɔ-yɔɔ nɛ ɖihiɣ ñʋʋ yabʋ. (Maatiyee 20:28) Sɔnɔ, ɛ-wayɩ tɩŋɩyaa ɖiɣni ɖɔm ɛ-nɩŋgbanzɩ taa nɛ pañakɩ pana se pakpaɣ pa-alɩwaatʋ sakɩyɛ nɛ pasɩnɩ ɛyaa se “papɩsɩ tɔmkpɛlɩkɩyaa.” (Maatiyee 28:19, 20) Lalaa ñapɩzaa nɛ papaɣzɩ tʋmɩyɛ nɖɩ payaɣ se “nʋmɔʋ lɩzʋʋ” tʋmɩyɛ yɔ.

Nʋmɔʋ lɩzɩyʋ kɛ alɩwaatʋ tɩŋa tɔm susuyu. Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa tɩŋa kɛ tɔm kɩbandʋ susuyaa. Ɛlɛ pa-taa nabɛyɛ labɩ ɖʋtʋ nɛ pɛkɛ paa ɖooye nʋmɔʋ lɩzɩyaa nɛ posusuu tɔm ñɩɣtʋ 70 paa fenaɣ ŋga. Pɩsa nɛ papɩzɩ nɛ posusi tɔm mbʋ lɛ, sakɩyɛ tʋkʋʋ pa-tʋma alɩwaatʋ yɔɔ. Palɩzɩ lalaa nɛ pɛkɛ nʋmɔʋ lɩzɩyaa kiya lona wena a-taa tɔm susuyaa tɩɖɔɔ yɔ. Paba ñosusuu tɔm ñɩɣtʋ 130 paa fenaɣ ŋga. Nʋmɔʋ lɩzɩyaa cakɩ wezuu kɛlɛʋ, nɛ pataɣ Yehowa liu. Panawa se ɛkaɣ-wɛ haʋ mbʋ pɩpɔzʋʋ-wɛ yɔ. (Maatiyee 6:31-33; 1 Timootee 6:6-8) Mba paapɩzɩɣ se pala paa ɖooye nʋmɔʋ lɩzʋʋ tʋmɩyɛ yɔ, paba pɩzɩɣ nɛ pɛkɛ nʋmɔʋ lɩzʋʋ sɩnɩyaa alɩwaatʋ ndʋ pɩsaŋ yɔ. Papɩzɩɣ nɛ posusi tɔm ñɩɣtʋ 30 yaa 50 fenaɣ taa.

Nʋmɔʋ lɩzɩyʋ sɔɔlɩ Ɛsɔ nɛ ɛyaa. Ɛzɩ Yesu yɔ, ɖiɖiɣni naʋ se ɛyaa sakɩyɛ sɔɔlaa kpem se pɛkpɛlɩkɩ nɛ patɩlɩ Ɛsɔ nɛ ɛ-kaɖʋsɩ. (Maarkɩ 6:34) Ŋgʋ ɖɩwɛnɩ tɩlɩtʋ ndʋ tɩpɩzɩɣ tɩsɩnɩ-wɛ sɔnɔ sɔnɔ yɔ nɛ pɛwɛɛnɩ lidaʋ siŋŋ cee wayɩ yɔɔ yɔ. Sɔɔlɩm mbʋ nʋmɔʋ lɩzɩyʋ wɛnɩ ɛyaa lalaa yɔɔ yɔ, mbʋ seɣtiɣni-i nɛ ɛkpakɩɣ ɛ-alɩwaatʋ nɛ e-ɖoŋ sakɩyɛ nɛ ɛsɩɣnɩ lalaa fezuu taa. (Maatiyee 22:39; 1 Tesalooniiki mba 2:8) Piyeki nɛ nʋmɔʋ lɩzɩyʋ ɖɔɖɔ tisuu kpa ɖoŋ, ɛñɔtɩnɩ Ɛsɔ nɛ pɩkɩlɩ nɛ ehiɣ koboyaɣ sɔsɔɔ.—Tʋma Labʋ 20:35.

• Anɩ payaɣ se nʋmɔʋ lɩzɩyʋ?

• Ɛbɛ seɣtiɣ nabɛyɛ nɛ pakpakɩɣ lɩmaɣzɩyɛ se palakɩ nʋmɔʋ lɩzʋʋ tʋmɩyɛ?