Wolo ɖenɖe tɔm wɛɛ yɔ

Wolo tɔm ñʋŋ ɖeɖe

ÑƲƲ 100

Liidiye pɔɔyɩsɩ hiu yɔɔ eduuye

Liidiye pɔɔyɩsɩ hiu yɔɔ eduuye

LUKA 19:11-28

  • YESU TUU LIIDIYE PƆƆYƖSƖ HIU YƆƆ EDUUYE

Yesu nɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa pɛwɛ Zaacee ɖɩɣa taa mbʋ, nɛ patɩlɩta se pɛɖɛɛ Yerusalɛm. Ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa maɣzaɣ se pɩkazɩ pazɩ lɛ, “Ɛsɔ Kewiyaɣ” paɣzɩɣ tʋmɩyɛ nɛ Yesu kɛ ke-Wiyaʋ. (Luka 19:11) Ɛzɩma pataanɩɩ pɩ-taa se pɩpɔzʋʋ se Yesu ɛsɩ yɔ, mbʋ ɖɔɖɔ patɩnɩɩ tɔm tʋnɛ tɩ-taa. Pʋyɔɔ ɛtɩŋnɩ eduuye naɖɩyɛ yɔɔ se ɛsɩnɩ-wɛ nɛ panɩɩ pɩ-taa se pɩkaɣ leɖuu pʋcɔ nɛ Ɛsɔ Kewiyaɣ kɔɔ.

Eheyi-wɛ se: “Ɛyʋ sɔsɔ nɔɔyʋ lɛ mbʋ, ɛkʋyɩ se ewoki poliŋ se ɛmʋ kewiyaɣ nɛ ɛpɩsɩ ɛkɔɔ.” (Luka 19:12) Nʋmɔʋ ŋgʋ kɩ-ɖɔm kpakɩɣ alɩwaatʋ sakɩyɛ. Toovenim taa lɛ, Yesu kɛnɩnɩ “ɛyʋ sɔsɔ” weyi ɛɖɔŋ nʋmɔʋ se ewolo “poliŋ” yɔ, pʋ-tɔbʋʋ se ɛsɔdaa ɖenɖe ɛ-Caa wɛɛ yɔ, se ɛmʋ Kewiyaɣ.

Eduuye ɖɩnɛ ɖɩ-taa, pʋcɔ nɛ “ɛyʋ sɔsɔ” ɛnʋ ɛɖɛɛ nʋmɔʋ lɛ, ɛya ɛ-lɩmɖʋyaa hiu nɛ ɛcɛlɩ pa-taa paa anɩ liidiye pɔɔyɩsɩ nɛ eheyi-wɛ se: “Ɩlabɩnɩ tadɩyɛ nɛ mɔnkɔɔ.” (Luka 19:13) Pɩɩkɛ liidiye pɔɔyɩsɩ nzɩ sɩmʋ ñɩm siŋŋ yɔ. Alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa lɛ, ye haɖʋ ɛlabɩ tʋmɩyɛ fenasɩ naadozo yɔ, pɛhɛyɩɣ-ɩ pɔɔyaɣ kʋɖʋmaɣ.

Pɩtʋʋ fɛyɩ se pɩtɩla kaɖɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa se patɩlɩ se mba ɛkpaɣ nɛ ɛmaɣzɩnɩ eduuye nɖɩ ɖɩ-taa lɩmɖʋyaa hiu, mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ɛɛtɛm-wɛ kpaɣʋ nɛ ɛmaɣzɩnɩ haɖaa eduuye lɛɛɖɛ taa. (Maatiyee 9:35-38) Pɩtɩkɛ tɔɔnaɣ maɣmaɣ pɩpɔzʋʋ-wɛ se pakʋ, ɛlɛ tɔmkpɛlɩkɩyaa lalaa mba pakaɣ hiɣu waɖɛ Ɛsɔ Kewiyaɣ taa yɔ, pɩpɔzʋʋ se pañɩnɩ. Pɩwɛɛ se ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa ɛkpaɣ po-ɖoŋ, pa-alɩwaatʋ nɛ pa-ñɩm tɩŋa payɩ nɛ pañɩnɩ Kewiyaɣ ñɩm tɔɔyaa.

Tɔm ndʋ yɔɔ ɖɔɖɔ Yesu caɣ ñɩɣʋ niye eduuye ɖɩnɛ ɖɩ-taa? Ɛyɔɔdaa se tɛtʋ taa ɛyaa tɩsɔɔlɩ ɛyʋ sɔsɔ “nɛ petiyi ɛyaa ɛ-wayɩ se peheyi-i se: ‘Ðɩtɩsɔɔlɩ se ɛnʋ yɔ ɛtɔɔ ɖɔ-yɔɔ kewiyaɣ.’” (Luka 19:14) Yesu tɔmkpɛlɩkɩyaa nawa se Yuda ñɩma tɩsɔɔlɩ se Yesu ɛkɛ pe-wiyaʋ nɛ halɩ pa-taa lalaa ñɩnɩɣ se pakʋ-ɩ. Yesu sɩba nɛ pʋwayɩ efe nɛ ɛkpa ɛsɔdaa lɛ, ɛzɩma Yuda ñɩma nazɩ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa yɔ, pɩwɩlɩɣ se patɩsɔɔlɩ-ɩ. Pɩwɩlɩɣ kpayɩ kpayɩ se patɩsɔɔlɩ se Yesu ɛkɛ pe-Wiyaʋ.—Yohanɛɛsɩ 19:15, 16; Tʋma Labʋ 4:13-18; 5:40.

Alɩwaatʋ ndʋ “ɛyʋ sɔsɔ” weyi ewobi ɛmʋ “kewiyaɣ” yɔ ɛpɩsaa lɛ, ɛzɩma ɛ-lɩmɖʋyaa 10 waa mba palabɩnɩ pɔɔyɩsɩ tʋmɩyɛ? Yesu yɔɔdaa se: “Nɛ pɩkɔɔ pɩla se ɛpɩsaɣ lɛ, ɛmʋ kewiyaɣ nɛ ɛyaa ɛ-lɩmɖʋyaa mba ɛɛcɛlɩ-wɛ pɔɔyɩsɩ yɔ se pɔkɔɔ nɛ ɛna se pa-taa paa weyi lɛ ɛlabɩnɩ tadɩyɛ ɛzɩma labʋ. Kɔɔnɔɔ tʋ kɔma lɛ, mbʋ yɔ se: ‘Malaba nɛ pɩsɛ-m pɔɔyɩsɩ hiu.’ Nɛ ecosi-i se: ‘Ŋlabaɣ lɛ, lɩmɖʋyʋ kɩbanʋ, ŋwɛ siɣsiɣ cikpem ɖeɖe yɔ, ŋkaɣ tɔɔʋ ajɛɛ hiu [yɔɔ] kewiyaɣ.’ Lɛlʋ kɔɔ mbʋ yɔ se: ‘Kɩbaɣlʋ, ñɔ-pɔɔyaɣ pɩsɩ [kagbanzɩ].’ Nɛ ecosi-i se: ‘Ñaatɔɔ ajɛɛ kagbanzɩ [yɔɔ] kewiyaɣ.’”—Luka 19:15-19.

Ye tɔmkpɛlɩkɩyaa ɩnɩ pɩ-taa se panɩɣzɩnɩ lɩmɖʋyaa mba nɛ pala po-ɖoŋ ɖeɖe nɛ pañɩnɩ tɔmkpɛlɩkɩyaa sakɩyɛ yɔ, papɩzɩɣ nɛ pataa liu se Yesu taa wɛɣnɩ-wɛ leleŋ. Nɛ pɩtʋʋ fɛyɩ se ɛkaɣ-wɛ wazʋʋ pa-pana ñaɣʋ mbʋ pɩ-yɔɔ. Toovenim lɛ, Yesu tɔmkpɛlɩkɩyaa tɩŋa wɛtʋ wɛ ndɩ ndɩ nɛ po-ɖoŋ tɩta. Ɛlɛ Yesu weyi ɛmʋ “Kewiyaɣ” yɔ, ɛkaɣ nɩʋ tɔm taa nɛ ɛwazɩ-wɛ pana wena pañakɩ tɔmkpɛlɩkɩyaa labʋ tʋmɩyɛ taa yɔ, a-yɔɔ.—Maatiyee 28:19, 20.

Ɛlɛ Yesu tɛzɩ e-eduuye nɖɩ nɛ ɛyɔɔdɩ se: “[Lɩmɖʋyʋ] tozo tʋ kɔɔ mbʋ yɔ se: ‘Kɩbaɣlʋ, ña-pʋyʋ yɔ, mbʋ maamɛɛsɩ-pʋ pɔʋ taa yɔ: Mense-ŋ sɔɔndʋ se ŋkɛ ɛyʋ kaɖɛ tʋ, ŋkpakɩɣ ɖenɖe ŋtɩsɩɩ pʋyʋ yɔ, nɛ ŋkʋŋ ɖenɖe ŋtaaɖuu yɔ.’ Ecosi-i se: ‘Ŋhʋʋ ñɔ-tɔm nɛ ñɔ-nɔɔ, lɩmɖʋyʋ kɩdɛkɛdʋ ñɛ? Ŋsɩm mbʋ se mɛnkɛ ɛyʋ kaɖɛ tʋ, mankpakɩɣ ɖenɖe mantɩsɩɩ pʋyʋ yɔ, nɛ mankʋŋ ɖenɖe mantaaɖuu yɔ, nɛ pɩla ɛzɩma nɛ ŋtɩkɩndɩ me-liidiye tadɩyɛ tʋ nɔɔyʋ se ɛlabɩnɩ tʋmɩyɛ nɛ mɔnkɔma lɛ maamaɣnɩ kɛzɛɣa pɩ-yɔɔ?’ Ðɩnɛ ɛlɛ eheyi mba pasɩŋ peeɖe yɔ se: ‘Ɩmʋ e-nesi tɛɛ kobo ŋgʋ nɛ ɩcɛlɩ weyi ɛwɛnɩ pɔɔyɩsɩ hiu yɔ.’”—Luka 19:20-24.

Ɛzɩma lɩmɖʋyʋ ɛnɛ ɛtɩlabɩnɩ tadɩyɛ mbʋ ɛmʋwa yɔ se ɛ-ñʋʋdʋ kewiyaɣ ñɩm ehuu yɔ, pʋyɔɔ pɩɖʋzɩ-ɩ. Apostoloowaa kaanawa se Yesu kaɣ kewiyitu tɔɔʋ Ɛsɔ Kewiyaɣ taa, ɛlɛ ndʋ ɛyɔɔdaa yɔ, tɩsɩnɩ-wɛ nɛ pana se ye patɩla tʋmɩyɛ nɛ po-ɖoŋ tɩŋa yɔ, paakaɣ hiɣu waɖɛ Kewiyaɣ ŋga ka-taa, ɛzɩ pɩɖʋzʋʋ lɩmɖʋyʋ kɛdɛzaɣ tʋ yɔ.

Yesu tɔm tʋnɛ tiseɣtiɣ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa siɣsiɣ ñɩma se pañaɣ pana siŋŋ pɛ-Ɛsɔ sɛtʋ tʋmɩyɛ taa. Ɛtɛzɩnaa se: “Mbʋ meheyiɣ-mɩ se weyi ɛwɛna yɔ, pakaɣ-ɩ tasʋʋ haʋ nɛ puhuuni-i, piyele weyi ɛfɛyɩna yɔ, pɛtɛzɩɣ mʋʋ mbʋ ɛwɛna yɔ.” Piyele eheyi e-koyindinaa ‘mba patɩsɔɔlɩ se ɛkɛ pe-wiyaʋ yɔ’ se pakaɣ-wɛ ɖɩzʋʋ. Pʋwayɩ lɛ, Yesu wolo ɛ-nʋmɔʋ ɖɔm yɔɔ nɛ ɛɖɛɛ Yerusalɛm.—Luka 19:26-28.