GALANI MA KA LINDA!
Ntungamili Nkulu we Mamuko u no Chenjedza ne se Kwa Inthaneti i Nga Ama Batshwa—Baibili Ikatini?
Ne May 23, 2023, ntungamili nkulu we mamuko ku United States wa ka chenjedza bathu ne se kwa inthaneti i no ama batshwa banjinji.
“Nenguba inthaneti i batsha bana ne batshwa bangwe, ku na zwilakidzilo zwe kuti inthaneti i nga kubadza bana ne batshwa mu nkumbulo ne mu mamuko.”—Social Media and Youth Mental Health: The U.S. Surgeon General’s Advisory, 2023.
Shakisisio dzi no lakidza kuti ini ta ka fanila tshwenyeka ne kwe khani iyeyi.
Batshwa ba na makole a li 12 ku noti 15 “ba no shingisa nako i no pinda dziawara dzi li 3 mu zhuba ba li mu inthaneti ba mu mbatsha wulu ye ku be ne mathatha e nkumbulo, ku shanganyila ku tshambilidzigwa mu mazwiwo ne ku dziyidzika.”
Mu batshwa ba na ma makole a li 14, “ku shingisa inthaneti kwazo kwa ka pelela ne kuti ba kongwe ne ku yezela, be tshwenyiwe mu inthaneti, ne ku zwiwa ba na nlandu mu zila ya ba no lingika nayo, ne ku zwiiwa ba si buthokwa, dumbu ne ku tshambilidzigwa mu mazwiwo. Ngono ichechi kanjinji cha kabe chi shingikalila kwazo banana, ha ku fanidzanyiwa ne baisana.”
Bazwadzi ba nga bakilila chini bana babo mu ngozi idzedzi? Baibili i no pa kgakololo i nga batsha.
Bazwadzi ba nga thamani?
Zibani chi no shingikala. Se bazwadzi, lingisisani mbatsha ngono mu shalule kuti a mwana wenyu a shingise inthanenti kene chini.
Nlayontewo we Baibili: “Diya mwana zila yaakafanila kutobela.”—Zwiani 22:6.
Ku zwidiya kwa ka paphidzika, bala nsholo unoti: “Should My Child Use Social Media?”
Ha ili kuti mo dumilila ngwana wenyu ku shingisa inthaneti, ibeni ne njele ne kwe mbatsha dzi ngabe yapo ngono mu shalule kuti bana benyu be thameni. Mu nga thama mu jalo chini?
Bakililani bana benyu mu zwithu zwi nga ba kubadza. Diyani ngwana wenyu ku bona mbatsha ne ku lamba zwithu zwi nga nkubadza.
Nlayontewo we Baibili: “Koga kuwalilana thobo kusakalingisana ne kuwalilana kunobhatisa shoni ne bugovu, zwisitongohwika zwili mu muli, . . . kusibe ne ndebo dzinobhatisa shoni kene zwilebo zwe bulengwe kene kudadilana kunotukana kwe bulengwe.”—Baefesiya 5:3, 4.
Ku bona kuti u nga thama ujalo chini, bala nsholo unoti: “Teaching Your Teenager Social Media Safety.”
Bigani milayo. Ku lakidzila, bigani milayo ye kuti ngwana wenyu u nga shingisa inthaneti lini, ne kuti ne chibaka chingapani.
Nlayontewo we Baibili: “Ibeni ne njele kuti motjila . . . koga se bakatjenjela, mushingisa zubuyanana tjibaka tjimwe ne tjimwe.”—Baefesiya 5:15, 16.
Shingisani vidiyo ye dzipopae dzi no doroyiwa i na nsholo unoti: Chenjela ha u Shingisa Inthanete ku batsha ngwana wenyu ku bona kuti u nga zwibakilila chini.