1. Jehova u no dabila mitembezelo ye balanda babe chini?

 A O NE itse gore fa mongwe a rapela ka tlhoafalo, Jehofa a ka go dirisa go araba thapelo eo? Boammaaruri ke gore o ka kgona go thusa, o ka tswa o le mogolwane, motlhanka wa bodiredi, mmulatsela kgotsa mmoledi. Gape o ka kgona go thusa le fa o le mosha, mogolo, mokaulengwe kgotsa kgaitsadi. Fa mongwe yo o ratang Jehofa a rapela a kopa thuso, gantsi Modimo wa rona o dirisa bagolwane le batlhanka ba bangwe ba gagwe gore ba mo “gomotse.” (Bakol. 4:11) Ruri re itumelela go dirisana le Jehofa gore re thuse bakaulengwe ka tsela eno! Re ka kgona go thusa le go gomotsa bakaulengwe ba rona fa go tlhaga malwetse, go nna le masetlapelo a tlholego kgotsa fa re bogisiwa.

2. Ini ku nga sima ku batsha bangwe mu chibaka che ku andama kwe bugwele?

² Fa go tlhaga malwetse a leroborobo, go ka nna thata gore re thusane. Ka sekai, re ka nna ra batla go etela ditsala tsa rona, mme go dira jalo go le kotsi. Re ka nna ra batla go laletsa batho ba ba thatafalelwang ke go bona madi a go reka dilo tse ba di tlhokang gore ba tle go ja le rona, mme go sa kgonege. Re ka tswa re batla go thusa ba bangwe, mme seo se ka nna thata fa ba lelapa la rona le bone ba tlhoka. Le fa go ntse jalo, re batla go thusa bakaulengwe ba rona e bile Jehofa o a itumela fa re dira sotlhe se re ka se kgonang go ba thusa. (Diane 3:27; 19:17) Re ka ba thusa jang?

3. Ti nga zwidiyani mu zila ye se kwa bakugwana be gubungano la Desi ba ka zwibata nayo? (Jeremiya 23:4)

³ Se bagolwane ba ka se dirang. Fa e le gore o mogolwane, itse dinku sentle. (Bala Jeremia 23:4.) Kgaitsadi Desi yo re tlotlileng ka ene mo setlhogong se se fetileng a re: “Bagolwane ba ba mo setlhopheng sa rona sa tshimo, ba ne ba bereka tshimo le nna le ba bangwe,  e bile ba ne ba fetsa nako le rona mo dikokoanong tse dingwe.” b Seo se ne sa dira gore go nne motlhofo gore bagolwane bao ba thuse Desi ka nako ya bolwetse jwa leroborobo jwa COVID-19, le fa bangwe ba lelapa la gagwe ba sena go bolawa ke bolwetse joo.

4. Ini bakugwana ba ka khona ku batsha Desi, ngono to zwidiyani mu na ichecho?

⁴ Desi a re: “Bagolwane e ne e setse e le ditsala tsa me, ka jalo go ne go le motlhofo go ba bolelela gore ke ikutlwa jang le gore ke tshwenyegile ka eng.” Ke eng se bagolwane ba ka se ithutang? Pele mathata a tlhaga, disang ba lo ba tlhokometseng. Nnang ditsala tsa bone. Fa e le gore go na le bolwetse jo bo dirang gore lo se ka lwa kgona go etela bakaulengwe ba lona, ikgolaganyeng le bone ka ditsela tse dingwe. Desi a re: “Ka dinako dingwe bagolwane ba le mmalwa ba ne ba nfounela kgotsa ba nthomelela melaetsa mo letsatsing le le lengwe. Ditemana tse ba neng ba di bala di ne tsa nkama tota le fa gone ke ne ke di itse sentle.”

5. Bakugwana ba nga ziba chini zwi no shetiwa ne bazwalani ne dziazwadzi kuti ba ba batshe?

⁵ Tsela nngwe e o ka dirang gore bakaulengwe le bokgaitsadi ba ntshe maikutlo a bone ka yone, ke ka go ba botsa dipotso ka botlhale. (Diane 20:5) A ba na le dijo tse di lekaneng, melemo le dilo tse dingwe tse ba di tlhokang? A go ka direga gore ba felelwe ke tiro kgotsa gongwe ga ba na madi a go duelela lefelo le ba nnang mo go lone? A ba tlhoka go thusiwa gore ba kope thuso e puso e ka ba nayang yone? Desi o ne a thusiwa ke bakaulengwe ba gagwe ka dilo tse a neng a di tlhoka. Le fa go ntse jalo, tsela e bagolwane ba ileng ba bontsha ka yone gore ba a mo rata le kgothatso e ba neng ba mo naya yone di ne tsa mo nonotsha thata. A re: “Bagolwane ba ne ba rapela le nna. Le fa ke sa gopole gore ba ne ba reng fa ba rapela, ke sa ntse ke gopola gore ke ne ka ikutlwa jang. Eo e ne e le tsela e Jehofa a neng a nthaya a re, ‘Ga o nosi.’”—Isa. 41:10, 13.

6. Bangwe mu gubungano ba nga batsha bangwe chini? (Bona itshwantsho.)

⁶ Se ba bangwe ba ka se dirang. Re lebeletse gore bagolwane e nne bone ba ba tlhokomelang bakaulengwe le bokgaitsadi mo phuthegong. Le fa go ntse jalo, Jehofa o batla gore rotlhe re kgothatse ba bangwe re bo re ba thuse. (Bagal. 6:10) Tota le fa re ka dira sengwe se sennye go thusa mongwe yo o lwalang, seo se ka mo kgothatsa fela thata. Ngwana a ka romelela mokaulengwe karata kgotsa a mo toroela sengwe gore a mo kgothatse. Mosha a ka thusa kgaitsadi mongwe ka go mo ela dishopong kgotsa a mo direla sengwe. Bangwe mo  phuthegong ba ka nna ba apeela mongwe yo o lwalang dijo ba bo ba mo isetsa tsone kwa legaeng la gagwe. Boammaaruri ke gore, fa go na le bolwetse bongwe jo bo anameng, mongwe le mongwe mo phuthegong o tlhoka go kgothadiwa. Gongwe re ka ema go se kae morago ga dipokano gore re tlotle le bakaulengwe le bokgaitsadi ba rona, e ka tswa e le kwa Holong kgotsa ka videoconferencing. Bagolwane le bone ba tlhoka go kgothadiwa. Basupi bangwe ba ile ba kwalela bagolwane dikarata ba ba leboga ka gonne ba ne ba thusa bakaulengwe le bokgaitsadi ka dilo di le dintsi fa go ne go tlhagile bolwetse bongwe. Ruri go molemo gore re dire seabe sa rona sa go ‘nna re kgothatsana re bo re agana’!—1 Bathes. 5:11.

7. Mamo a nga sima chini shule kwe ku shingikala kwe ngozi?

⁷ Masetlapelo a tlholego a ka tlhakatlhakanya botshelo jwa motho ka tshoganyetso. Batho bangwe ba ka latlhegelwa ke dilo tse ba nang le tsone, matlo a bone kgotsa ba tlhokafalelwa ke batho ba ba ba ratang. Dilo tseno tse di utlwisang botlhoko di ka diragalela le bakaulengwe le bokgaitsadi ba rona. Re ka ba thusa jang?

8. Bakugwana ne misholo ye misha ba nga thamani ku sathu ku ka shingikala ngozi?

⁸ Se bagolwane ba ka se dirang. Bagolwane, thusang bakaulengwe le bokgaitsadi gore ba ipaakanye pele go nna le masetlapelo. Netefatsang gore botlhe mo phuthegong ba a itse gore ba tshwanetse go dira eng gore ba nne ba sireletsegile le gore fa go nna le masetlapelo ba ikgolaganye le bagolwane. Margaret yo re buileng ka ene mo setlhogong se se fetileng a re: “Bagolwane ba ile ba neela puo ya dilo tse phuthego e tlhokang go di ela tlhoko, ba re tlhagisa gore go ne go sa ntse go tla nna le melelo mo lefelong la rona. Ba ne ba re bolelela gore fa balaodi ba ne ba ka re laela gore re tswe mo magaeng a rona, kgotsa fa maemo a ne a ka nna maswe le go feta, re ne re tshwanetse go tswa ka bonako.” Tlhagiso eo e ne e le mo nakong ka gonne dibeke di le tlhano moragonyana go ne ga nna le melelo. Ka dinako tsa kobamelo ya lelapa, ditlhogo tsa malapa di tla tlotla le ba malapa a bone gore mongwe le mongwe wa bone o tshwanetse go dira eng. Fa wena le bana ba gago lo ipaakantse, lo tla nna lo ritibetse fa masetlapelo a nna teng.

9. Bakugwana ba nga thama ndongoloso dzipi ku sathu ku ka shingikala ngozi ne shule kwe ku shingikala kwayo?

⁹ Fa e le gore o molebedi wa setlhopha, tlhomamisa gore o na le dinomoro tsa mogala le diaterese tsa botlhe ba ba leng mo setlhopheng sa gago sa tshimo pele go nna le masetlapelo. Kwala maina a ba ba leng mo setlhopheng sa gago, mme nako le nako netefatsa gore tshedimosetso e o nang le yone e sa ntse e bereka. Seo se tla dira gore ka nako ya masetlapelo, o kgone go ikgolaganya le mmoledi mongwe le mongwe go bona gore o tlhoka eng. Romelela morulaganyi mo setlhopheng sa bagolwane tshedimosetso eo ka bonako, mme ene o tla ikgolaganya le molebedi wa potologo. Fa bakaulengwe bano ba dirisana mmogo, ba ka kgona go thusa fela thata. Morago ga melelo, molebedi wa potologo ya gaabo Margaret o ne a fetsa diura di le 36 a sa robale a ntse a ikgolaganya le bagolwane ba ba neng ba leka go thusa bakaulengwe le bokgaitsadi ba ka nna 450 ba ba ileng ba tshwanelwa ke go tswa mo magaeng a bone. (2 Bakor. 11:27) Ka jalo, mongwe le mongwe yo o tlhokang thuso ya go bona lefelo le a ka nnang kwa go lone, o ne a e bona.

10. Ini bakugwana ba ka fanila kumbulila ku kumba bazwalani ne dziazwadzi? (Johani 21:15)

¹⁰ Bagolwane ba na le maikarabelo a go dirisa Baebele go kgothatsa bakaulengwe le bokgaitsadi ba bone le go ba thusa fa ba tlhobaela. (1 Pet. 5:2) Fa go na le masetlapelo a tlholego, bagolwane ba tshwanetse go netefatsa gore mongwe le mongwe o sireletsegile, o na le dijo, diaparo le kwa a ka nnang gone. Morago ga dikgwedi di se kae, bakaulengwe le bokgaitsadi ba ba falotseng masetlapelo a tlholego ba tla tlhoka go kgothadiwa ka Baebele. (Bala Johane 21:15.) Harold yo o direlang mo Komiting ya Lekala, yo o kileng a kopana  le bakaulengwe le bokgaitsadi ba le bantsi ba ba amilweng ke masetlapelo a tlholego a re: “Go tsaya nako gore ba siame. Botshelo jwa bone bo ka tokafala fa nako e ntse e tsamaya, mme ga ba kitla ba lebala batho ba ba ratang ba ba tlhokafetseng, dilo dingwe tsa botlhokwa tse ba neng ba na le tsone kgotsa boemo jo bo utlwisang botlhoko jo ba neng ba le mo go jone. Dilo tseno di ka dira gore ba hutsafale gape. Seno ga se reye gore ga ba na tumelo, eno ke tsela e e tlwaelegileng e batho ba ikutlwang ka yone.”

11. Misha i nga dwilila i shetani mu zwimo zwa ka jalo?

¹¹ Bagolwane ba dirisa kgakololo e e reng: “Lelang le batho ba ba lelang.” (Bar. 12:15) Gape ba ka tlhoka go netefaletsa ba ba amilweng ke masetlapelo a tlholego gore Jehofa o sa ntse a ba rata le gore bakaulengwe le bokgaitsadi ba bone le bone ba a ba rata. Bagolwane ba tla thusa malapa gore a tswelele a rapela, a ithuta, a ya dipokanong e bile a rera gore a nonotshe botsala jwa one le Jehofa. Gape bagolwane ba ka kgothaletsa batsadi gore ba thuse bana ba bone go tlhoma mogopolo mo dilong tse masetlapelo a ka se kang a kgona go di senya. Batsadi, gopotsang bana ba lona gore Jehofa o tla tswelela e le Tsala ya bone e bile o tla nna a ba thusa. Ba tlhalosetse gore ba tla tswelela e le karolo ya lelapa la bakaulengwe le bokgaitsadi ba ba mo lefatsheng lotlhe ba ba ikemiseditseng go ba thusa.—1 Pet. 2:17.

12. Bangwe ba nga batsha chini mu zwimo zwe dzingozi? (Bona itshwantsho.)

¹² Se ba bangwe ba ka se dirang. Fa go nna le masetlapelo gaufi le kwa o nnang gone, botsa bagolwane gore o ka thusa jang. Gongwe o ka laletsa bakaulengwe ba ba ileng ba tshwanelwa ke go tswa mo magaeng a bone kgotsa baithaopi ba ba dirang mo diporojekeng tsa go aga gore ba tle go nna mo legaeng la gago. Gape fa go na le baboledi ba ba tlhokang dijo le dilo dingwe, o ka ba thusa ka dilo tseo. Fa go nna le masetlapelo kgakalanyana le kwa o nnang gone, o sa ntse o ka kgona go thusa. O ka dira seo jang? Ka go rapelela ba ba amilweng ke masetlapelo. (2 Bakor. 1:8-11) Selo se sengwe se o ka se dirang ke go thusa mo tirong ya namolo ka go ntsha moneelo wa tiro ya lefatshe lotlhe. (2 Bakor. 8:2-5) Fa e le gore o ka kgona go ya kwa lefelong le masetlapelo a diragetseng kwa go lone, botsa bagolwane gore o tshwanetse go dira eng. Fa o kopiwa gore o ye go thusa, o tla katisiwa gore o kgone go thusa ka tsela e e molemo.

13. Bazwalani bedu ba no lingisana ne mathatha api mu shango dza ka dzibigwa nshingo wedu?

¹³ Mo mafelong a tiro ya rona ya go rera e thibetsweng mo go one, go bogisiwa go dira gore matshelo a bakaulengwe le bokgaitsadi a nne thata.  Bakaulengwe ba ba kwa mafelong ao le bone ba na le mathata a go bona madi a go reka dilo tse ba di tlhokang, ba a lwala e bile ba tlhokafalelwa ke batho ba ba ba ratang fela thata. Mme ka ntlha ya thibelo eo, go ka nna thata gore bagolwane ba ba etele, ba bue le bone ba gololesegile kgotsa ba ba kgothatse. Seno se ile sa diragalela Andrei yo re buileng ka ene mo setlhogong se se fetileng. Kgaitsadi mongwe mo setlhopheng sa bone sa tshimo o ne a se na madi a a lekaneng go reka se a se tlhokang. Moragonyana o ne a amega mo kotsing ya koloi. O ne a tlhoka go dirwa dikaro di le mmalwanyana e bile o ne a sa kgone go bereka. Le fa go ne go na le dithibelo le bolwetse jwa leroborobo, bakaulengwe ba ne ba kgona go thusa e bile Jehofa o ne a itse se se diregang.

14. Bakugwana ba nga zwibata chini ha ku zha mu ku themba Jehova?

¹⁴ Se bagolwane ba ka se dirang. Andrei o ne a rapela mme a dira se a neng a ka se kgona. Jehofa o ne a mo araba jang? O ne a rotloetsa bakaulengwe le bokgaitsadi ba ba mo phuthegong ya gagwe ba ba neng ba ka kgona, gore ba mo thuse. Ba bangwe ba ne ba isa kgaitsadi yoo kwa ngakeng. Ba bangwe ba ne ba mo thusa ka go mo naya madi. Jehofa o ne a dira gore ba kgone go mo thusa, e bile o ne a netefatsa gore matsapa a bakaulengwe le bokgaitsadi ba a tsereng, a solegela kgaitsadi yoo molemo. (Baheb. 13:16) Bagolwane, fa tiro ya rona e thibetswe kopang ba bangwe gore ba lo thuse. (Jer. 36:5, 6) Mo godimo ga moo, tshepang Jehofa. O tla lo thusa gore lo kgone go thusa bakaulengwe le bokgaitsadi.

15. Ti nga bakilila ku batana kwedu kwe Bukirisiti ne ku be ne mbakiso chini mu zwibaka zwe ku dziyidziwa?

¹⁵ Se ba bangwe ba ka se dirang. Fa tiro ya rona e thibetswe, re ka nna ra tshwanelwa ke go kopana le bakaulengwe ka ditlhopha tse dinnye. Gone jaanong go feta le fa e le leng pele, re tshwanetse go lwela go dirisana ka kagiso. Motho yo re tshwanetseng go lwantshana le ene ke Satane, e seng bakaulengwe ba rona. O se ka wa tlhoma mogopolo mo diphosong tse bakaulengwe ba gago ba di dirang e bile o se ka wa letla gore go fete lobaka lo loleele lo sa rarabolole bothata jo lo nang le jone. (Diane 19:11; Baef. 4:26) Ikemisetse go thusa ba bangwe. (Tito 3:14) Thuso e ba bangwe ba ileng ba e naya kgaitsadi e ile ya solegela setlhopha sa bone sa tshimo molemo. Ba ne ba atamalana thata fela jaaka lelapa.—Pes. 133:1.

16. Ku yenda ne Bakolosa 4:3, 18, ti nga batsha bazwalani ne dziazwadzi dzedu dzi no dziyidziwa chini?

¹⁶ Bakaulengwe le bokgaitsadi ba rona ba le bantsi ba tswelela ba direla Jehofa le fa puso e ba thibela go dira jalo. Bangwe ba bone ba tsentswe mo kgolegelong ka ntlha ya se ba se dumelang. Re ka ba rapelela le ba malapa a bone, e bile re ka rapelela bakaulengwe ba ba emang bakaulengwe  bano ba ba tshwerweng nôkeng le fa seo se ka dira gore le bone ba tshwarwe. Bakaulengwe bano ba kgothaletsa bakaulengwe bao gore ba tswelele ba ikanya Jehofa, ba ba naya dilo tse ba di tlhokang e bile ba ba ema nôkeng kwa kgotlatshekelo. c (Bala Bakolosa 4:3, 18.) O se ka wa lebala gore dithapelo tsa gago di tla thusa bakaulengwe bano botlhe.—2 Bathes. 3:1, 2; 1 Tim. 2:1, 2.

17. U nga zwibaakanyila ku dziyidziwa chini ngwenu?

¹⁷ Wena le ba lelapa la gago lo ka ipaakanyetsa go bogisiwa gone jaanong. (Dit. 14:22) O se ka wa leka go akanya ka dilo tse di bosula tse di ka lo diragalelang. Go na le moo, nonotsha botsala jwa gago le Jehofa o bo o thuse bana ba gago gore le bone ba dire se se tshwanang. Fa ka dinako dingwe o tlhobaela, bulela Jehofa mafatlha. (Pes. 62:7, 8) Lo le lelapa, tlotlang ka mabaka a go bo lo tshwanetse go mo ikanya. d Fela jaaka o thusa bana ba gago go ipaakanyetsa masetlapelo, ba thuse go ipaakanyetsa go bogisiwa, seo se tla dira gore ba nne pelokgale le gore ba ritibale ka gonne o ba rutile go ikanya Jehofa.

18. Buchilo gowo be gu li chani mu chibaka chi no zha?

¹⁸ Kagiso e Modimo a re nayang yone e dira gore re ikutlwe re sireletsegile. (Bafil. 4:6, 7) Jehofa o e dirisa gore re nne re ritibetse fa go tlhaga malwetse, go nna le masetlapelo a tlholego le fa re bogisiwa. O dirisa bagolwane ba ba dirang ka natla go re tlhokomela. E bile o naya mongwe le mongwe wa rona tshiamelo ya go thusa ba bangwe. Kagiso e re nang le yone gone jaanong e re thusa gore re ipaakanyetse mathata a a tla tlang go akaretsa le “pitlagano e kgolo.” (Math. 24:21) Ka nako eo, re tla tlhoka go tswelela re na le kagiso le go thusa ba bangwe gore ba nne le yone. Mme morago ga tiragalo eo, ga re kitla re tlhola re nna le mathata a a dirang gore re tlhobaele. Mme kwa bofelong, re tla itumelela go nna le selo se Jehofa a batlang gore re nne le sone, e leng kagiso ya mmatota e e tla nnelang ruri.—Isa. 26:3, 4.