Chinga kwa nda ka da libumbo ndi chi ngwana. Be nsha wangu ba ka be be da ku budila ku shango be no shathila ku bona miti ne makakhwa a ka naka a ka be a ka poteleka toropo yedu ye Jyväskylä, mu Central Finland. Kakale ndi nthu u no da phuka. Nda ka ti ndi chi ngwana, nda ka be ndi gumbatila katsi ne mbga ingwe ne ingwe ya ndi no shangana nayo! Ha ndi cha kula, nda ka khataziwa ne bathu ba ka be be dziyidza phuka. Nda ka pelela ndi ngina mu gubungano li no lebelekela dzifanilo dze phuka, kwa nda ka shangana ne bathu ba na nkumbulo u nonga wangu.

Ta ka be ti lebelekela dzifanilo dze phuka ta ka simisa. Ta ka be ti pa bathu zibiso ne ku yenda mu dzizila ti li mbunga u no biga nlandu dzishopo dzi no tengesa zwithu zwa ka thangwa ne bukuse gwe phuka ne dzi-laboratory dzi no shingisa phuka mu nshingo wadzo. Ta ka thama gubungano ptshwa li no vikilila phuka. Ne kuti ta ka be ti pindilidza zwithu ku thama cha ti no shaka, ta ka kwebakwebana ne ba no shingikadza nlayo. Nda ka bakhwa a sekesiwa ka njinji.

Pezhugwi kwe ku khatazeka ne phuka, nda ka be ndi khataziwa ne mathatha mangwe e shango. Nda ka pelela ndi shingidzana ne makubungano mangwe a nonga, Amnesty International ne Greenpeace. Nda ka lingisa nkumbulo wangu mu ku a batsha mu mishingo yawo. Nda ka be ndi lebelekela bashayi, bathu ba no bulawa ne zhala, ne bangwe ba si nga chile zwibuyanana.

Mu ku yenda kwe chibaka, a bona kuti nda ka be ndi singa ke a khona shandula zwithu mu shango. Nenguba makubungano iyawa a ka khona baakanya zwithu zwi si zwingapani, mathatha makulu a ka be e paphidzikila mbeli. Kwa ka be ku lingika u nga ti masimba e bubi a ka midza shango yose ku sina u no khatazeka ne chingwe. Ikoko kwa ka ndi nyadza moyo.

Ku hwa zogwadza ne ku nyala moyo, ku ka thama kuti ndi kumbule ne kwe Ndzimu ne Baibili. Nda ka tongo be nda zwidiya Baibili ne Bafakazi ba Jehova. Ne nda ka be ndi ziba kuti Bafakazi ba Jehova i bathu ba ka lulwama kakale be ndi lakidza ludo, nda ka be ndi sa ka zwimisila ku shandula buchilo gwangu. Mu chibaka ichecho, zwithu zwa ka be zwa chi shanduka.

Nda ka tangisa ku bala Baibili kakale. Ya ka be nti u no ndi podza mu moyo. Nda ka bona ndimana dzi njinji dze Baibili dzi no ti diya ku bata phuka zwibuyanana. Ha ti lakidzila, Zwiani 12:10 i kati “Nlulwami u na anya nge butjilo gwe ithuwo tjitje.” (Bhaibhili ya ka Yengemala) Kakale nda ka bona kuti Ndzimu ha te iye u no zhisila shango mathatha. Ngono, mathatha edu a no kula ngobe bathu ba singa sale shule zila dzidze. Nda ka shatha kwazo ku ziba kuti Jehova u na ludo kakale u na moyonlefu.​—Pisalema 103:​8-14.

Mu chibaka ichecho, a bona zibiso ne kwe buka ye What Does the Bible Really Teach? Ndi ka kwala ndi ikumbila. Ku sathu ku ka noti ngayi Bafakazi ba ka lobolana ba ka ndi kumba ku zwidiya Baibili nami, ngono a dumana nabo. Nda ka tangisa ku yenda ku zwidiyo zwe gubungano ku Holo ye Bushe. Belelo, malebeswa e Baibili a ka nginilila mu moyo wangu.

Ndo bokela chi mu Baibili, nda ka khona ku shandula buchilo gwangu. Nda ka lecha fojo ne ngwa kwa ka pindilila. Nda ka tangisa ku lingika zwibuyanana ne ku shingisa ndebo ya ka lulwama. Ngono ndi ka be ne mazwibato a ka lulwama mu babusi. (Baroma 13:1) Kakale a lechedza buchilo gwe ku zwilaula, ili chithu cha nda ka be ndi da kwazo.

Ku shandula nkumbulo kwa ka be kwa ka ndi simila wu linga makubungano a no lebelekela bathu ne zila ya ka lulwama, kwa ka be ku si ku lelu. Gwe kutanga, nda ka be ndi kumbula kuti ha ndi buda mu makubungano iyawa ndo be ndi athamila bupitipiti. Ne kwa ka jalo, nda ka pelela ndi duma kuti Bushe gwe Ndzimu ndigo koga gwa ka lulwamila shango. Nda ka zwibudza kuti ndowo shingisa masimba angu wose ku shingila bushe igogu ne ku batsha bangwe ku zwidiya ne kwago.​—Matewu 6:33.

Se nthu u no lebelekela dzifanilo dze bathu, nda ka be ndi thubukanya bathu ku be matabi mabili—a ka lulwama kene a ka bipa—ngono nda ka be nda ka zwimisila ku gwisana ne ba nda ka be ndi ba tola ba sa ka lulwama. Ngono ndo bokela chi mu Baibili, ha ndi chi na lubengo mu bangwe. Ne kwa ka jalo, ndo gwisa ku lakidza bathu bose ludo gwe Bukirisiti. (Matewu 5:44) Ne zila dzingwe, ndo lakidza ludo igogu ne ku ba lakidza ndebo mbuya dze Bushe gwe Ndzimu. Ndo shathila ku bona nshingo iwoyo wa ka naka u no zhisa mbakiso ne ku shatha ne ku zhisila bathu thembo ye malebeswa.

Nda ka be ne mbakiso ne ku lechedzela zwithu mu maboko a Jehova. Ndo duma kuti, se Mbumbi ha a towo lechedzela phuka ne bathu ku dziyidzigwa chose, kene ku lechedzela shango yedu ya ka naka ku chinyiwa. Mu bumo gwa ichecho, u nowo baakanya jinyo lose la ka thangwa e shingisa Bushe gugwe. (Izaya 11:1-9) Ko ndi shathisa ku ziba malebeswa iyawa ne ku batsha bangwe ku be ne thembo mu ali. Ha ndi chi na nkumbulo we ku shandula zwithu mu shango.