Shumba pakulota ushomye mwaa waulota

Shumba pakulota ukodye lishauma lya myaa

Mateu Nnango wa 5-7

Mateu Nnango wa 5-7

5 Napanelo Yesu akone dimbumba dya vanu, andikwela palishinga, kwikala; Kutwala vakwoda vake kummandika. 2 Nae bai anditunduvanga kuvapundisha aashidoni:

3 “Valipuwilo ni avalá vannambela Nnungu, mwaa vanavo Utawala wakuwa wave.

4 “Valipuwilo ni avalá valíla, mwaa vandauka ndapambadyangigwa.

5 “Valipuwilo ni avalá vakumalala, a mwaa vandanama shilambo shapai.

6 “Valipuwilo ni avalá vavenavo indala na inyota yaishaliya, mwaa vandaikuta. b

7 “Valipuwilo ni avalá vavenavo shididi, mwaa vanavo vandaanangiligwa shididi.

8 “Valipuwilo ni avalá vavenavo mitima víkave ushapu, mwaa vanavo vandamwona Nnungu.

9 “Valipuwilo ni avalá vatenda amani, c mwaa vanashamegwa vanavake Nnungu.

10 “Valipuwilo ni avalá vapapatígwa kwamwaa waishaliya, mwaa vanavo Utawala wakuwa wàve.

11 “Valipuwilo ni mwenu pavantukananga, pavampapata, pavantangalela vinu uti vyakunyata, vannambilila kwamwaa wangu. 12 Litamange na puwanga mwaa inudyo yenu kuwa ko ing’umene; amo ni mwavapapatidile vakulava vashinama mwenu mukanava.

13 “Mwenu ni munyu wa mushilambo, napanelo munyu wo ukadidima ulota kunogwa dashi? Wanavo hauvenavo kavili madengo, kanji vanajaa kutwala vanu kulivatanga.

14 “Mwenu ni lilangadyo lyamushilambo. Ayululika kupiya njini wavadangile pashanya lishinga. 15 Hapali munu anakaledya itoshi kutwala kuvika mushilongo ila vavika pashinu pakwaneka pakulota ivamulikile vanu uti vapagwíte ng’ande amo. 16 “Nadoni inimmaikila lilangadyo lyenu limulike pakati pavanu pakulota vone vitendo vyenu vyambone na vamupe lishangelo Tatagwenu àvele kuwa.

17 Hamunakumbukile kenga nangu ngwidilé nabamola Lilamulo au Vakulava. Nangu hangwidile nabamola, kanji natandedya. 18 “Kwaumwiu ninkumwaulila kenga haikamadyanga shinu kuwa na shilambo shapai kupita, kanji hayululika shinu inembo idikidiki namene namomo imbande idikidiki ya lilamulo kupita vinu uti vikanava kutandeka. 19 Pavedoni, woewoe hakatandedya lilamulo lidikidiki pakati pa malamulo ala na kuvapundisha vanji kutenda yadavo ajo anashamegwa kuva ndyoko mu Utawala wakuwa. Kanji woewoe alota kutandedya na kuvapundisha vanji kutenda yadavo anashamegwa kuva nang’olo mu Utawala wakuwa. 20 Napavedoni ninkumwaulila mwiu, ishaliya yenu ikanapunda yavamwalimu vadishaliya na mapalishayo, mwiko mu Utawala wakuwa hamwinjila.

  21 Mwenu mundigwa ashilá shavavaulidile vanyakala doni, Haunammyae munu na woewoe alota kubyaa, vandamuukanavo paukumu. 22 Pavedoni, nangu ninkumwaulila doni, kula munu alota kunshunalila nung’unumunu vandamuukanavo paukumu; Namomo woewoe alota kuntukana nung’unumunu vandamuukanavo Paukumu pakumene, nakavili, ámwaulila nung’unumunu doni ‘Hauve ding’ano!’ vandamuukanavo Kushena. d

23 “Napane ukauka ndaumya shadaka ku alutali, popo ukakumbukila doni, ápali nung’unumunu avenavo mwaa namu wako, 24 bai leka yakumya yo mushu alutali na uke. Shinantandi ukaigwanenavo na nung’unumunu jo, badae uje umye shadaka shako.

25 “Igwania shipajelo waukashenienavo akuno muka paukumu pakulota hanakupalakedye kumwe nkúukumu, na nkúukumu nanae kukupalakedya kumwe nkúshunga kutwala nanae kukujela nkalaboshi. 26 Ninkukwaulila mwiu doni, kushinu ako wako hauma shinu ukanava kulipanga mpaka ishingo yamwisho.

27 “Mwenu mundigwa ashilá shavavaulidile vanyakala doni: ‘Hamunalavalave.’ 28 Napane nangu jo ninkumwaulila doni, munu woewoe alota kunnola nkongwe mpaka kulota kunnalanavo, muntima mwake mo andilavalava tayali na nkongwe ajo. 29 Ikava kenga liu lyako lyakunkanakono linkukutadya utege, usha ujae kushu ko, kudyanga ikwove imbande imo yamili wako kuliko mili wako uti wakulingana kujalegwa kushena. e 30 Ikava kenga nkanakono wako unkukutadya kutega, lumula ujae kushu ko, kudyanga ikwove imbande imo yamili wako kuliko mili wako uti wakulingana kujalegwa kushena. f

31 “Namomo vanditangola doni, munu woewoe ánneka ndyagwe inimmaikila amupe italaka.’ 32 Napane nangu jo, ninkumwaulila doni, kula munu ánneka ndyagwe paukavele mwaa waugoni, ajo ankuntadya nkongwe jo alavalave, g namomo woewoe álota kunnomba nkongwe wavannakile, ajo ankulavalava.

33 “Namomo mwenu mundigwa ashilá shavavaulindile vanyakala doni, ‘Tandedya vyaulivikidile, na tandedya uti avilá vyaulivikidile kumwe Yeova.’ 34 Napane nangu jo, ninkumwaulila doni, hamunalilapile mwiko mutambulanga kuwa, mwaa kwanavo ko ni shiteng’u shake Nnungu; 35 ata hamunalilapile shilambo shapai mwaa ni lyutu lyapumudya Nnungu madodo ake, na ata hamunalilapile Yelusalemu mwaa wanavo ni njini umwe Umu nang’olo. 36 Namomo haunalilapile na muti wako mwaa wako hauulula kutadya yuli ata imo kuva yakudimba. 37 Kanji mukashidoni, ‘Elo’ ive mwiu elo, mukashidoni ‘Mene’ ive mwiu mene; Malove lapunda apo lankwalakela kumwe Shatwani.

38 “Mwenu mundigwa ashilá shavatangwele doni: ‘Átumbula liu lya muje nanae vanatumbula liu lyake. ‘Átema lino lya muje nanae vanatema lino lyake.‘ 39 Napane nangu jo ninkumwaulila doni: Haunagambanenavo na munu nkalau. Woewoe akukoma lilatuma utung’u wakunkanakono, nshiliulile kunshanda. 40 Ikava kenga munu ankukukashali pakulota akupoke ikanju yako, nnakele yadavo likoti lyako; 41 na ikava kenga munu avenavo madalaka ankukukanyalidya muwene shuuluta shimo, wako wenanavo vyuluta vivili. 42 Ákujugwa shinu, mupe na aijá alota akukope h haunamwime.

43 Mwenu mundigwa ashilá shavatangwele doni: ‘Nnagwaledye nkwenu na mmangedye mmongo wako.’ 44 Napane nangu jo ninkumwaulila doni: Vanagwaledye vamongo venu na shwali muvajugwila vampapata, 45 pakulota mulilodye mmene kuva mmana mmatatagwenu ávele kuwa; mwaa nae ankutadya liduva lyake livale kwa vanu vakalau na vambone, vanu vaishaliya na vaungave-ishaliya, andavatanyela medi. 46 Da mwenu mukavanagwaledya gweka avalá vannagwaledya mulota kupata inudyo shani? Da avalá vakukatisha ukodi vananagwaladyania? 47 Napane, mukavanagwaledya avalá vannagwaledya, mulota kupata nyamani shakupita apo? Da imomo mwavatandela vamidi? 48 Napavedoni mwenu inimmaikila muve mmanu makukamilika kenga Tatagwenu wakuwa, i nae ni wakukamilika.

6 “Lishunge pakulota hamunatende vitendo vyenu vyaishaliya pamevo pavanu pakulota vone; mukatenda davo Tatagwenu avele kuwa hamupa shinu inudyo. 2 Napavedoni paumya lipwashalelo, j haunaombe lipalapanda kenga mwavatandela vanu vamalambi muvitala vyakulipudidya na mudibalabala valota vapate lishangelo kwa vanu. Ninkumwaulila mwiu doni vanavo vandipata tayali inudyo yavo. 3 Muwakati waumupa munu hakave pashinu shinu shambone haunaleke nkono nshanda umanya ashilá shitandeka kunkanakono kwako, 4 pakulota lipwashalelo lyako halinamanyike. Nadoni, Tatako aona vinu uti, anauka nakupa dinudyo.

5 Namomo muwakati wamushwali hamunave kenga vakushang’apa, mwaa vanavo kuvanagwela kushwali vaimidile muding’ande dyakulipudidya na nanyenje dibalabala, pakulota vanu vavone. Ninkumwaulila mwiu doni vanavo vandipata tayali inudyo yavo yakulingana. 6 Kanji muwakati waushwali, injila ng’ande mwako, baada yakushima nnango shwali kwa Tatako hakaneka. Bai Tatako aona vinu uti, anauka nakupa dinudyo. 7 Pamujugwa, hamunatangole malove amo lolo, kenga mwavatandela vanu voe, mwaa vakumbukila kenga Nnungu anavaigwilila vakatangola malove loe. 8 Hamunave kenga vanu avo, mwaa mwenu mukanava kujugwa, Tatagwenu ankumanya vinu vyamulota.

9 “Navedoni amu ni mwakushwalidya mwenu:

“Atata wetu uvele kuwa, lina lyako lishwalele. k 10 Utawala wako wide. Malotelo ako atandeke mushilambo shapai kenga mwalatandakadile kuwa. 11 Tupa shakulya shetu sha kula liduva. 12 Tulivaliva makosha letu, kenga momo mwatulivalivila makosha a vanu vatutagela. 13 Na haunatuleke tutubigwa, kanji tuposha l mmakono mumwe nkalau.

14 “Mwaa mukavalivaliva vanu vantagela, namomo Tatagwenu wakuwa anannivaliva makosha lenu; 15 Kanji mukanavalivaliva vanu vantagela, nanae Tatagwenu avele kuwa hannivalila shinu makosha lenu.

16 Napanelo mukamunga lamadani, kumevo kwenu a hamunalilodye kuva na shipalodi, kenga mwavatandela vanu vamalambi. Ninkumwaulila mwiu doni: Vanavo vandipata tayali inudyo yave. 17 Napanelo wako paumunga lamadani, navanga medi kumevo na pakala mauta mmuti, 18 pakulota vanu vanakumanye kenga undimunga lamadani, kanji akumanye tatako bai. Bai Tatako áona vinu uti anauka nakupa inudyo.

19 “Leka kulikandyedya mali mushilambo shapai, mwavalibiyanga ushwa na umande, mwavatutumula vakwiva kwida ndaiva. 20 Kondya mali lenu kuwa, kwanavo ushwa umande haunalibiyanga na kwavakatutumula vakwiva. 21 Po palota kupagwa mali lako ntima wako ulota kupagwa popo.

22 “Liu ni itoshi yamili. Liu lyako likava lingumi, mili wako uti undaumbaligwa lilangadyo. b 23 Kanji liu lyako likava lilwele, c mili wako uti undaumbaligwa shii. Napanelo lilangadyo mumili mwako shikava shii, shii asho mwaa shani shilota kuva shikumene!

24 “Hapali munu alota kuulula kuvatumikila vaumu vavili; mwaa jumo anammangedya junji jo kunnagwaledya, jumo kumwigwilila junji jo kumwiludyanga. Mwenu hamuulula shinu kuntumikila Nnungu na kutumikila mali.

25 “Napavedoni nangu ninkumwaulila hamunangaikangile shingumi shenu kwa ashilá shamulota kulya kwali shamulota kukumbila na ata mili vyenu kwa ashilá shamulota kugwadya. Da shingumi i shinu shikumene kupunda shakulya na mili i shinu shamana kupunda dinguvo. 26 Lola vyuni vyulukánga kuniyaniya; vyanavo havinapanda, havinapanyula na havinakondya, kanji Tatagwenu, avele kuwa ankulisha. Kushi mwenu po amuvenavo mana namene akupunda vyuni? 27 Nyani pakati penu na kwangaikanga kwake ankuulula kwanjadyedya isaa imo vela yashingumi shake? 28 Napanelo mwaa shani munkwangaikangila dinguvo dyo? Lipundishe na maukutu adinduva mwakulumukila. Lanavo hanakola madengo na hanalikandyangidya dinguvo; 29 kanji ninkumwaulila kushidoni ata jo Shalomoni na lishangelo lyake uti, hagwete dinguvo kulingana na lanavo. 30 Napanelo ikava kenga Nnungu ankunemya maukutu amumwitu anáma yo nelo lunduno kujela pamoto, kushi mwenu mmanu mmalikulupililo lidikidiki annemya kupunda lanavo? 31 Bai mwenu hamunaangaikange muushidoni: ‘Tulota kulya nyamani?’ au: ‘Tulota kukumbila nyamani?’ au: ‘Tulota kugwala nyamani?’ 32 Mwaa vinu avyo uti, vamushilambo ni vaangaikangíla. Tatagwenu wakuwa ankumanya kenga mwenu munkulota vinu avyo uti.

33 “Kanji mwenu shitandi angaikangila Utawala na ishaliya yake Nnungu, na vinu vinji vyo vanamwanjadyedya. 34 Nadoni hamunaangaikangile liduva lya lunduno mwaa vyalunduno, vyalunduno. Kula liduva livenavo mangaikangilo ake.

7 “Leka kuvaukumu vanu kwambangidya, namwenu hamunaukumigwe na Nnungu; 2 mwaa momo mwamulota kuvaukumila vavenu, namwenu Nnungu anamukumila momo, na shipimo shosho shamulota kuvapimila vavenu, namwenu Nnungu alota kumpimila shosho. 3 Mwaa shani unkwona shikoko muliu lyanung’unumunu kutwala kwiludyanga likangolo livéle muliu mwako? 4 Au umwaulila dashi nung’unumunu doni: ‘Leka ndikushe shikoko muliu mo,’ akuno muliu mwako lishingeme likangolo likumene? 5 Munu wamalambi gwe! Shitandi usha likangolo live mu liu mwako mo, davo ni paulota kuulula kwona shikoko shivele muliu lya nung’unumunu.

6 “Hamunavape vang’avanga vinu vyanashwe, na ata hamunavape vanguluve mali lenu, pakulota havanaluvatangile pai na madodo lavo, kutwala kumujila mwemwe mmene kumwaushanga.

7 “Ena mushu mujugwa vandamupa; ena mushu mulambela mundapata; ena mushu mutaa odi vananshimulila; 8 Mwaa kula munu ánajugwa vandamupa, na kula munu ánalambela andápata, na kula munu ánataa odi, vananshimulila. 9 Kwaumwiu, nyani pakati penu mwanagwe akanjugwa ligung’u kutwala nae kumupa lijanga? 10 Kwali ankanjugwa yomba nae kumupa nyoka? 11 Ikava kenga mwenu mmanu makalau munkumanya kuvapa vanavenu vinu vyambone, kushi Tatagwenu ávele kuwa havapa vinu vyambone avalá vanjúgwa?

12 “Pavedoni kula shinu shamulota mwenu vanu vanji vantandele namwenu vatandele vyovyo. Mwaa alyo ni lilamulo lyavakulava.

13 “Injilila pannango udikidiki, mwaa nnango ukumene ni ibalabala ivaúkanavo vanu kukubamolegwa, vainjila nnango awo vavelé voe; 14 kwa mwaa nnango udikidiki wo, ni ibalabala yuka ku shingumi, vaanalela nango awo vavé padiki.

15 “Lilaledye kwavakulava vakushang’apa, vanavo vankumwidila mwenu vàgwalenge magwogwe adingandolo kanji mmitima mwave mo vàvele mavinji akukalipa. 16 Vanavo mundavamanya kwadindila dya vitendo vyave. Da vandépa lyembe munnadi au kwepa nshambalau mulilonga? 17 Pavedoni kula nnandi wakukonda upa vyepo vyakukonda napanelo nnandi ukakondile upa vyepo vyakunyalanyalanga. 18 Hayululika nnandi wakukonda kupa vyepo vyakunyalanyanga na ukakondile kupa vyepo vyambone. 19 Kula nnandi úkapa vyepo vyambone vandálumula kujela kumoto. 20 Pavedoni vanavo mundavamanya kwa dindila dya vitendo vyave.

21 “I uti avalá vangwaulíla ‘Umu, Umu,’ vandainjila mu Utawala, ila aijá atandedya malotelo ake Atata avele kuwa. 22 Muliduva alyo vanu voe vanangwalila doni: ‘Umu, Umu!,’ da wetu palina lyako hatulavile, na palina lyako hatukumulenge majini na palina lyako hatutandile vyamakango vyoe?’ 23 Ni apo pangulota kuvaulila ngala doni: ‘Mwiko hanimmanyite! Ngunyema apa mwenu mútandedya ungave-lilamulo!’

24 “Pavedoni kula munu áigwilila malove angu na kutandedya, ankuva kenga munu wamang’amung’amu adangile ing’ande yake pashanya lijanga lyakulitandika. 25 Medi kutonya, dyundi kumbalanga, imepo kupunga yuka shalatoto ing’ande ayo, kanji ing’ande yo ata kugwa, mwaa wakudenga pashanya lijanga. 26 Kanji napane áigwilila malove angu mene kutandedya, ankuva kenga munu hakave ding’ano adangile ing’ande yake palitimbwitimbwi. 27 Medi kutonya, dyudi kumbalanga, imepo kupunga yuka shalatoto ya ing’ande ayo kutwala ing’ande yo kugwa.”

28 Bai Yesu pamalidile kutangola malove alo, dimbumba dyavanu dindíshanga namene mapundisho ake, 29 mwaa vyashipundisha nae vishaloka kwa Nnungu i kenga vamwalimu vashipundisha malamulo.

a Au “vakulimaladya”

b Au “havavanavo indala.”

c Au “vakave upuju.”

d Lyutu lya kutaa moto vikoko panda Yelusalemu. Lina lya Shigalego lundi Hinnon, kwina kwa kala Yelusalemu. Haupali wakika ulodya kenga vakoko na vanu vankujalegwa ku Shena kwa moto vavele vangumi au pakulota kuvauvyanga. Pavedoni lyutu alyo, halinavashinu lyutu likaneka kenga mwavakumbukilila vanu, yani kuva lyutu lyavauvyanga vanu na kuvataa moto watumanyite. Kuleka davo, Yesu na vakwoda vake vanditumila lilove Shena pakulota kuvalanganga kenga ni kubamalegwa kwa munu, pakanama kavili.

e Lola inota mu  5:22.

f Lola inota mu  5:22.

g Mu Shigalego porneía, ni lilove litumika mu Maandiko pakulota kuvalanganga vitendo vya kulauka vyaleya Nnungu. Kuvika nkati ugoni, kulavalava, kutenda uwendi na munu ukaunginavo shitamu, kutenda uwendi na nnume mwavo au na nkongwe mwavo, na kutenda uwendi na vanyama.

h Yani, kukapesha bila kwanjadyedya.

i Au “makwaminika.”

j Au “ukalodya shididi kwa munu hakave pashinu.”

k Au “litananigwe mukave ushapu; yani lyanashwe.”

l Au “twambola.”

a Au “kulitadya shididi.”

b Au “lyakulola shana.”

c Lit.,“lyakunyata; likalau.”