KAPÍTLU 9
“Deus ta trata tudu algen igual”
Kristons kumesa ta prega pa pesoas di tudu nason.
Ku bazi na Atus 10:1–11:30
1-3. Ki vizon Pedru tevi i pamodi ki nu meste intende se siginifikadu?
É ANU 36 D.K. Pedru sta na sidadi di Jopi. Dja el ten txeu dia na kaza di un ómi ki txoma Simon. Simon ta mora pértu di mar i el ta trabadja ku péli di animal. Judeus ten un ideia mariadu di kes algen ki ta faze kel tipu di trabadju li. Pur isu, maioria di es ka ta fikaba na kaza di kel ómi li. a Pedru ka ta pensa sima kes ómi li. Má Jeová krê djuda-l intende ma El ta trata tudu algen igual. Nton, kantu Pedru bai terasu pa ba faze orason, Jeová inxina-l un lison inportanti.
2 Timenti Pedru sta faze orason, Deus da-l un vizon. Kel vizon li ta inkomoda kalker judeu. El sta odja un kuza sima un lansol grandi ta dixi di séu ku tudu tipu di animal, ki di akordu ku Lei é inpuru. Pedru sta obi un vós ta manda-l pa el mata kes animal i pa el kume-s, má el responde: “Nunka N ka kume nada kontaminadu ô inpuru.” Kel vós fla-l ka sô un bês, má três bês: “Para di txoma kontaminadu kes kuza ki Deus bira puru.” (Atus 10:14-16) Kel vizon dexa Pedru konfuzu, má ka pa txeu ténpu.
3 Kuzê ki kel vizon ki Pedru tevi siginifika? É inportanti nu intende siginifikadu di vizon di Pedru, pamodi el ta inxina-nu un lison inportanti sobri modi ki Jeová ta odja pesoas. Pa nu konsigi da un tistimunhu konplétu sobri Reinu di Deus, nu meste prende odja pesoas sima Jeová ta odja-s. Gósi nu ben odja kuzê ki kontise antis i dipôs di kel stória li, asi pa nu intende kuzê ki siginifika kel vizon ki Pedru tevi na kel dia.
“Sénpri el ta fazeba orason pa Deus” (Atus 10:1-8)
4, 5. Ken ki éra Kornéliu i kuzê ki kontise kantu el staba ta faze orason?
4 Pedru ka sabia kuzê ki dja kontiseba un dia antis na Sezarea, ki ta fikaba uns 50 kilómetru di Jopi. La, un ómi ki txomaba Kornéliu dja resebeba un mensajen di Deus. El éra xéfi di trópas romanu, má el “tinha txeu ruspetu pa Deus.” b Tanbê el ta kuidaba dretu di se família i “el ta adoraba Deus djuntu ku tudu algen di se kaza.” Kornéliu ka éra judeu i nen el ka ta sigiba relijion di judeus. Má el ta mostraba bondadi pa kes judeu ki mesteba di ajuda i txeu bês el ta daba es dinheru ô otus prezenti. Kel ómi sinseru li “sénpri... ta fazeba orason pa Deus.” — Atus 10:2.
5 Pa vólta di três óra di tardi, Kornéliu staba ta faze orason kantu el obi un anju ta fla-l: “Bus orason i ajuda ki bu ta da pa kes algen póbri dja subi pa Deus i el ta lenbra di es.” (Atus 10:4) Kel anju fla Kornéliu pa manda alguns di se sérvus pa bai txoma apóstlu Pedru. Kornéliu ta ba sérba kel primeru algen di nason ki ta biraba kriston.
6, 7. (a) Konta un spiriénsia ki ta mostra ma Deus ta responde orason di kes algen sinseru ki krê prende verdadi sobri el. (b) Kuzê ki nu ta prende ku kes spiriénsia?
6 Deus ta responde orason di kes algen sinseru ki krê sabe verdadi sobri el? Odja un spiriénsia. Un mudjer na Albánia, seta un Sentinéla ki tinha un artigu sobri modi ki ta kriadu fidju. c El fla un Tistimunha di Jeová ki konku na se pórta: “Bu ta kridita ma N staba ta faze orason ta pidi Deus pa el djuda-m sabe modi ki N ta kria nhas fidju-fémia? El manda-u! Bu toka nha korason! É kel-li ki N staba ta djobe própi!” Kel mudjer i se fidjus-fémia kumesa ta studa Bíblia i dipôs se maridu tanbê kumesa ta studa.
7 Spiriénsia sima kel-li ta kontise txeu bês i na txeu lugar, i kel-li é ka pur akazu. Kuzê ki kel-li ta inxina-nu? Primeru, Jeová ta responde orason di kes algen sinseru ki ta pidi-l ajuda pa prende sobri el. (1 Reis 8:41-43; Sal. 65:2) Sugundu, anjus ta djuda-nu faze nos trabadju di pregason. — Apo. 14:6, 7.
Atus 10:9-23a)
“Pedru staba konfuzu” (8, 9. Kuzê ki Deus fla Pedru pa faze, i modi ki el reaji?
8 Inda na terasu, “Pedru staba konfuzu” pamodi kuzê ki el odja. Na kel momentu kes sérvu ki Kornéliu manda, txiga na kaza di Simon. (Atus 10:17) Pedru fla três bês ma el ka ta kumeba kes kumida ki éra inpuru di akordu ku Lei. Nton, el ta staba dispostu na bai ku kes ómi i entra na kaza di un algen ki ka éra judeu? Deus uza se spritu santu pa dexa Pedru sabe kuzê ki el krê pa el fazeba. Pedru fladu: “Odja, sta três ómi ta pergunta pa bo. Labanta, dixi i bai ku es. Ka bu duvida, pamodi é mi ki manda-s.” (Atus 10:19, 20) Kuzê ki Pedru odja di serteza pripara-l pa el sigi orientason di spritu santu di Deus.
9 Kantu Pedru fika ta sabe ma un anju fla Kornéliu pa manda kes ómi pa ba djobe-l, el “konvida-s pa es entra i pa es fika ku el.” (Atus 10:23a) Pedru dja staba ta muda se manera di pensa kantu el intende kal ki éra vontadi di Deus.
10. Modi ki Jeová ta orienta se povu, i ki perguntas nu debe pensa na el?
10 Jeová inda sta ta djuda se povu intende se vontadi poku-poku. (Pro. 4:18) Jeová ta uza se spritu santu pa orienta “skravu fiel i prudenti”. (Mat. 24:45) Alvês, pode ten mudansas na nos intendimentu di Palavra di Deus, ô na manera ki nu ta faze kuzas na nos organizason. É bon nu pensa na kel-li: ‘Modi ki N ta reaji óras ki ta fazedu mudansas? N ta sigi di korason kes orientason di spritu santu di Deus na kes asuntu li?’
Pedru “manda pa es batizadu” (Atus 10:23b-48)
11, 12. Kuzê ki Pedru faze kantu el txiga na Sezarea, i kuzê ki el prende?
11 Kel otu dia dipôs ki Pedru tevi kel vizon, el ku más 9 ómi bai pa Sezarea. Kes ómi éra kes 3 algen ki Kornéliu manda i más “6 irmon” judeu di Jopi. (Atus 11:12) Kornéliu staba ku gana pa Pedru txiga. Pur isu, dja el djuntaba “se família i kes algen ki es éra más amigu”, i talvês ninhun di es ka éra judeu. (Atus 10:24) Kantu Pedru txiga, el entra na kaza di un algen di nason. Kel-li éra un kuza ki nunka el ka pensaba ma el ta fazeba. Pedru fla: “Nhos sabe dretu ma é kóntra lei di judeus pa un judeu trata ô sta djuntu ku un ómi di otu rasa. Má, Deus mostra-m ma N ka debe txoma ninhun ómi di kontaminadu ô inpuru.” (Atus 10:28) Kel óra Pedru intende ma kel ki Deus mostra-l na terasu ka éra sô un lison sobri ki tipu di kumida ki el pode kumeba. El ka debe txomaba “ninhun ómi [nen mésmu un algen di nason] di kontaminadu”.
12 Tudu kes algen di kaza di Kornéliu staba interesadu na kuzê ki Pedru staba ta ba fla. Kornéliu fla: “Nu sta li tudu djuntu dianti di Deus pa obi tudu kes kuza ki Jeová manda-u pa bu fla.” (Atus 10:33) Imajina modi ki bu ta xintiba si bu obiba kes palavra li di un algen ki krê prendeba sobri Jeová! Pedru kumesa se diskursu ku kes palavra li: “Gósi N ta intende klaru ma Deus ta trata tudu algen igual, i na tudu nason, el ta seta ken ki ta ruspeta-l i ki ta faze kel ki é dretu.” (Atus 10:34, 35) Pedru prende ma Deus ka ta trata un algen más midjór di ki otu pamodi se país, tribu ô kor di péli. Pedru inxina-s sobri trabadju di pregason di Jizus, se mórti i se resureison.
13, 14. (a) Kantu kes pesoa di nason bira kriston kuzê ki kel-li ta mostraba? (b) Pamodi ki nu ka debe julga algen pa kel ki ta parse?
13 Nton, kontise un kuza ki nunka ka kontiseba: “Timenti Pedru inda staba ta fla kes kuza li”, spritu santu bazadu riba di “pesoas di nason”. (Atus 10:44, 45) Kel-li é úniku bês ki Palavra di Deus ta fla ma spritu santu bazadu riba di pesoas antis di es batiza. Pedru da kónta ma kel-li ta mostraba ma Deus dja setaba kes algen la pa sérba se sérvus. Nton Pedru “manda pa es [kes pesoa di nason] batizadu”. (Atus 10:48) Kantu kes pesoa di nason bira kriston kel-li prova ma ténpu ki Deus ta trataba kes judeu di manera spesial dja kababa. (Dan. 9:24-27) Na kel momentu, Pedru uza kel tirseru i últimu “txabi di Reinu”. (Mat. 16:19) Kel txabi li da pesoas di nason oportunidadi di bira kriston skodjedu ku spritu santu.
14 Oji, óras ki nu ta prega notísias sábi, nu ta rekonhese ma “pa Deus tudu algen é igual.” (Rom. 2:11) El krê pa “tudu tipu di algen ser salvu”. (1 Tim. 2:4) Pur isu, nunka nu ka debe julga algen pa kel ki ta parse. Nos trabadju é da un tistimunhu konplétu sobri Reinu di Deus, i kel-li ta involve prega pa tudu algen, ka ta inporta se rasa, se país, se aparénsia ô si el ten un relijion ô nau.
“Es ka fla más nada i es da Deus glória” (Atus 11:1-18)
15, 16. Pamodi ki alguns judeu ki bira kriston fika xatiadu ku Pedru, i modi ki el splika kuzê ki el faze?
15 Pedru krê baba pa Jiruzalen pa ba konta kes irmon di la kuzê ki kontiseba. Má, kes irmon na Jiruzalen dja obiba ma kes pesoa di nason dja ‘setaba palavra di Deus’ antis di Pedru ba fla-s. Lógu dipôs ki Pedru txiga, “kes algen ki ta apoiaba sirkunsizon kumesa ta kritika-l.” Es fika xatiadu pamodi Pedru entra ‘na kaza di ómis ki ka staba sirkunsidadu i el kume ku es.’ (Atus 11:1-3) Es ka fika xatiadu pamodi kes pesoa di nason bira kriston, má pamodi es ta atxaba ma es tinha ki obiba ku Lei di Muizés. I kel-li ta inkluiba faze sirkunsizon pa es pode biraba sérvus di Jeová. Nton, pa alguns judeu ki bira kriston éra difísil seta ma es ka tinha ki obiba ku Lei di Muizés más.
16 Modi ki Pedru splika pamodi ki el batiza kes pesoa di nason? Di akordu ku Atus 11:4-16, el pâpia di kuatu motivu ki da-l serteza ma kel-la éra vontadi di Deus: (1) kel vizon ki Deus da-l (Versíklus 4-10); (2) kel órdi ki el resebe di spritu santu (Versíklus 11, 12); (3) kel vizita ki anju faze Kornéliu (Versíklus 13, 14) i (4) ma spritu santu bazadu riba di kes pesoa di nason. (Versíklus 15, 16) Pedru tirmina se diskursu ku kes palavra li: “Pur isu, si é Deus ki da-s [kes pesoa di nason ki seta mensajen] kel mésmu prezenti [spritu santu] ki el da-nu, nos [judeus] ki kridita na Sinhor Jizus Kristu, ami é kenha pa N inpidi Deus?” — Atus 11:17.
17, 18. (a) Ki disizon kes judeu ki bira kriston tevi ki toma? (b) Pamodi ki pode ser difísil kongregason kontinua unidu, i ki perguntas nu debe pensa na el?
17 Dipôs ki kes kriston judeu obi kuzê ki Pedru fla, es tinha ki toma un disizon. Es ta paraba di julga kes pesoa di nason i es ta setaba es sima ses irmons? Kel stória ta fla: “Kantu es [kes apóstlu i kes otu kriston judeu] obi kes kuza li, es ka fla más nada i es da Deus glória, ta fla: ‘Nton, Deus tanbê da pesoas di nason xansi pa es rapende i pa es resebe vida.’” (Atus 11:18) Pamodi es staba dispostu na muda ses manera di pensa kongregason kontinua unidu.
18 Oji tanbê pode ser difísil pa sérvus di Jeová kontinua unidu pamodi es ben “di tudu nason, tribu, povu i língua”. (Apo. 7:9) Na txeu kongregason nu ta atxa pesoas di rasa, lugar i kultura diferenti. Pur isu, é bon nu pensa na kes pergunta li: ‘N ka gosta di alguns algen pamodi es é diferenti? N sta disididu na nunka ka trata nhas irmon i irmans di un manera ki ta mostra ma N ta atxa ma mi é más midjór di ki es, sima pesoas di mundu ta faze?’ Lenbra kuzê ki kontise ku Pedru (Séfas) alguns anu dipôs ki kes primeru pesoa di nason bira kriston. Pamodi otus algen ta disprezaba kes kriston ki éra pesoas di nason, “el sipara” di es, i Paulu tevi ki koriji-l. (Gál. 2:11-14) Nu meste toma txeu kuidadu pa nu ka kumesa ta pensa ma nos é más inportanti di ki otus algen pamodi es é diferenti di nos.
Atus 11:19-26a)
“Un monti di algen bira ta kridita na Sinhor” (19. Pa kenha ki kes kriston judeu di Antiokia kumesa ta prega, i ki rezultadus ki es tevi?
19 Kes disiplu di Jizus kumesa ta prega pa kes pesoa di nason ki ka éra sirkunsidadu? Odja kuzê ki kontise un ténpu dipôs na Antiokia di Síria. d Kel sidadi tinha txeu judeu i es ta daba dretu ku kes algen ki éra di otus nason. Nton Antiokia éra un bon tiritóriu pa prega pa pesoas di nason. Foi la ki alguns disiplu judeu kumesa ta pâpia di notísias sábi “ku kes algen ki ta papiaba gregu”. (Atus 11:20) Es ta pregaba ka sô pa kes judeu ki ta papiaba gregu, má tanbê pa kes pesoa di nason ki ka éra sirkunsidadu. Jeová abênsua kel trabadju la i “un monti di algen bira ta kridita na Sinhor”. — Atus 11:21.
20, 21. Modi ki Barnabé mostra umildadi, i modi ki nu pode imita se izénplu na pregason?
20 Kongregason na Jiruzalen manda Barnabé pa Antiokia pa ba prega pa kes algen ki krê obiba. Tinha txeu algen ki mostra interesi, pur isu éra txeu trabadju pa un algen sô. Ta faze sentidu Barnabé uzaba Saulu pa djuda-l prega pa kes algen la, pamodi na futuru Saulu ta ben biraba apóstlu pa nasons. (Atus 9:15; Rom. 1:5) Barnabé ta dexaba medu di Paulu bira midjór instrutor ki el, inpidi-l di txoma-l pa el ba djuda-l? Nau, Barnabé éra umildi i el ta rekonheseba ma el mesteba di ajuda. El bai ti Tarsu pa ba djobe Saulu i traze-l otu bês pa Antiokia pa ba djuda-l. Es pasa un anu la ta da kes disiplu di kel kongregason koraji. — Atus 11:22-26a.
21 Oji modi ki nu pode imita izénplu di umildadi di Barnabé na nos pregason? Nos tudu nu ten kapasidadis diferenti. Pur izénplu, pa alguns algen pode ser fásil da tistimunhu informal ô di kaza-en-kaza, má es pode atxa difísil faze revizitas i kumesa studus di Bíblia. Si bu krê midjora na algun di kes kuza li, pamodi ki bu ka ta pidi ajuda? Si bu faze si, bu pode ten bons rezultadu i más alegria na pregason. — 1 Kor. 9:26.
Es manda “ajuda pa irmons” (Atus 11:26b-30)
22, 23. Kuzê ki kristons na Antiokia faze pa mostra ses amor pa ses irmons i irmans, i modi ki povu di Deus ta faze mésmu kuza oji?
22 Foi na Antiokia, ku orientason di Deus, “ki disiplus txomadu kriston pa primeru bês.” (Atus 11:26b) Kel nómi ki Deus da-s konbina dretu ku kes ki krê sigiba Kristu. Kes pesoa di nason ki bira kriston ku kes kriston judeu ta ben amaba kunpanheru? Odja kuzê ki kontise kantu tevi un grandi fómi pa vólta di anu 46 D.K. e Na ténpu antigu, fómi ta afetaba kes algen póbri txeu, pamodi es ka tinha dinheru i nen kumida guardadu. Duránti kel fómi, txeu kriston judeu ki ta viveba na Judea, staba ta meste kumida i otus kuza pamodi es éra póbri. Kantu irmons di Antiokia, ki ta inkluiba pesoas di nason ki bira kriston, fika ta sabe ma es staba ta pasa pa nisisidadi, es “manda ajuda pa irmons ki ta moraba na Judea.” (Atus 11:29) Kes irmon mostra amor di verdadi!
23 Mésmu kuza ta kontise oji ku povu di Deus. Óras ki nu ta fika ta sabe ma nos irmons di otus país ô di nos zóna sta ta pasa pa nisisidadi, nu ta djobe manera di djuda-s. Kumison di Filial ta organiza rápidu pa kria Kumisons di Ajuda na Ténpu di Dizastri pa kuida di nos irmons ki talvês fika prujudikadu pamodi dizastri na naturéza, sima furakon, tremor di téra i tsunami. Óras ki nu ta djuda nos irmons ki sta ta pasa pa nisisidadi nu ta mostra ma nu ta ama-s di verdadi. — Juan 13:34, 35; 1 Juan 3:17.
24. Modi ki nu pode mostra ma nu ta intende kel vizon ki Pedru tevi?
24 Dja ki nos é kristons verdaderu, nu sabe ma é inportanti nu prende ku kel vizon ki Pedru tevi na terasu na Jopi na ténpu di apóstlus. Nu ta adora un Deus ki ta trata tudu algen igual. Jeová krê pa nu da un tistimunhu konplétu sobri se Reinu, i kel-li ta inklui prega pa otus algen ka ta inporta ses rasa, ses país ô puzison ki es ten na sosiadadi. Pur isu, nu krê prega pa tudu algen ki krê obi, asi pa es pode ten oportunidadi di prende sobri Jeová. — Rom. 10:11-13.
a Alguns judeu ta disprezaba kes algen ki ta trabadja ku péli pamodi es ta trabadjaba ku animal mortu i kel-li éra nojéntu pa judeus. Kes judeu ka ta krê pa es baba ténplu. Tanbê lugar ki es ta trabadjaba ka pode fikaba ménus di 50 kôvadu, ô un poku más ki 20 métru, di un sidadi. Kel-li pode ser un di kes motivu pamodi ki kaza di Simon ta fikaba “na bera-mar.” — Atus 10:6.
b Odja kadru “ Kornéliu i kes trópa di Roma”.
c Kel artigu ku téma “Conselhos confiáveis para criar filhos”, sta na Sentinéla di 1 di novenbru di 2006, pájinas 4 ti 7.
d Odja kuadru “ Antiokia di Síria”.
e Un storiador judeu ki txomaba Juzefu pâpia di kel “grandi fómi” ki kontise duránti govérnu di inperador Kláudiu (41-54 D.K.).