UN JUDEU ki txomaba Mordekai faze txeu kuza inportanti ki sta na livru di Ester, na Bíblia. El éra un judeu ki staba prézu ki ta trabadjaba na palásiu di rei di Pérsia. Kel-li kontise poku antis di anu 500 A.J., ‘na ténpu di rei Asueru’. (Gósi, maioria di algen ta kridita ma kel rei li éra Xerxes Primeru.) Mordekai konsigi para un planu pa mata rei. Pa mostra se gratidon, rei da Mordekai ónra na frenti di otus algen. Dipôs ki Aman, ki éra inimigu di Mordekai i di kes otu judeu móre, rei skodje Mordekai pa bira primeru ministru. Dja ki Mordekai éra primeru ministru, el faze un lei ki ka dexa kes judeu na inpériu di Pérsia matadu. — Ester 1:1; 2:5, 21-23; 8:1, 2; 9:16.

Alguns storiador fla ma livru di Ester é stória inventadu i ma Mordekai nunka ka izisti. Má na 1941, arkiólogus atxa un kuza ki pode prova ma kel ki Bíblia ta fla sobri Mordekai é verdadi. Kuzê ki es atxa?

Kes piskizador atxa un padás di arjila di Pérsia ku nómi di un ómi ki é Marduka (na kabuverdianu Mordekai). El éra un enkaregadu i talvês el ta trabadjaba ku kuzas di kónpra na sidadi di Suzan. Artur Ungnad, ki é spesialista na stória di Orienti, fla ma kel-li é primeru bês ki nómi Mordekai parse na un dukumentu ki ka sta na Bíblia.

Désdi ki Artur fla kel-li, kes studiozu dja traduzi un monti otus testu skrebedu na arjila di Pérsia. Un di es, éra kes padás pikinoti di arjila ki atxadu na sidadi di Persépolis ki distruídu. Es atxadu na undi ki éra Tizoru ki ta fikaba pértu di muralhas di sidadi. Kes padás di arjila li é di ténpu di Xerxes Primeru. Es sta na língua elamita i es ten nómi di txeu algen ki livru di Ester ta pâpia di el. a

Txeu di kes padás di arjila di Persépolis ta pâpia di Marduka, ki éra sekretáriu di rei, na palásiu na Suzan duránti govérnu di Xerxes Primeru. Un di kes padás di arjila ta fla ma Marduka éra un tradutor. Kel-li sta di akordu ku kuzê ki Bíblia ta fla sobri Mordekai. El ta sirbiba na palásiu di rei Asueru (Xerxes Primeru) i el ta papiaba peloménus dôs língua. Mordekai ta xintaba sénpri na porton di rei di palásiu di Suzan. (Ester 2:19, 21; 3:3) Kel porton li éra un prédiu grandi undi ki kes sérvu di rei ta trabadjaba.

Ten kuzas kuazi igual entri Marduka ki kes padás di arjila ta pâpia di el i Mordekai ki Bíblia ta pâpia di el. Es vive na mésmu ténpu, na mésmu lugar i es ta trabadjaba pa govérnu na mésmu sidadi. Tudu kes kuza li ta mostra ma talvês Marduka i Mordekai éra mésmu algen.