•  Modi ki Tistimunhas di Jeová ta disidi si es debe partisipa na alguns fésta i feriadus?

•  Tistimunhas di Jeová ta kontinua ta ama ses família sikrê es ka ta partisipa na alguns fésta i feriadus djuntu ku es?

•  Tistimunhas di Jeová ta fla otus algen pa es ka partisipa na alguns fésta i feriadus?

 Tistimunhas di Jeová ta izamina Bíblia antis di es disidi si es debe partisipa na un fésta ô feriadu. Óras ki alguns fésta ô feriadus é kóntra prinsípius di Bíblia, Tistimunhas di Jeová ka ta partisipa na es. I ten otus ki é kada sérvu di Deus ki ta disidi si el ta partisipa na es ô nau. Na kel kazu li, es debe ‘sforsa pa ten un konsénsia linpu dianti di Deus i di tudu algen.’ — Atos 24:16.

 Nu ben odja alguns pergunta ki Tistimunhas di Jeová debe faze óras ki es ta disidi si es debe partisipa na un fésta ô feriadu. a

•   Kel fésta ô feriadu ten bazi na algun ensinu ki ka sta na Bíblia?

   Prinsípiu di Bíblia: “‘Nhos sai di ses meiu i nhos sipara di es’, sima Jeová fla, ‘i nhos para di toka na kuzas inpuru’”. — 2 Coríntios 6:15-17.

   Pa es pode kontinua siparadu di kes ensinu inpuru ô ki ta bai kóntra kel ki Bíblia ta inxina, Tistimunhas di Jeová ka ta partisipa na kes tipu di fésta ô feriadu li:

   Féstas ô feriadus ki ten bazi na krénsa ô na adorason di otus deus. Jizus fla: ‘É Jeová, bu Deus, ki bu debe adora i é sô el ki bu debe sirbi.’ (Mateus 4:10) Tistimunhas di Jeová ta sigi kel konsedju li i pur isu es ka ta komemora Natal, Páskua i nen dia 1 di maiu, dja ki kes fésta i feriadus li ten bazi na adorason di kes deus falsu. Tanbê, es ka ta partisipa na kes tipu di féstas i feriadus sima kes li:

  •  Kwanzaa. Di akordu ku un ensiklopédia, nómi Kwanzaa “ben di kes palavra na língua suaíli, matunda ya kwanza, ki krê fla “kes primeru frutu”. Kel-li ta mostra ma kel feriadu li ben di primeru komemorason di kodjéta ki ta papiadu di el na stória di Áfrika”. (Enciclopédia de Estudos Negros) b Nbóra pa alguns algen, Kwanzaa é ka un komemorason relijiozu, un ensiklopédia c ta konpara-l ku un fésta afrikanu ki kes primeru frutu “ta oferesedu pa agradese kes deus i ses gentis grandi ki dja móre”. Tanbê el ta fla: “Kes disendenti afrikanu na Mérka tanbê ta komemora Kwanzaa pa agradese kes benson di vida ki es resebe di ses gentis grandi.”

  •  Festival di Lua ô Festival di Meiu di Otonu: Di akordu ku un disionáriu, d kel-li é “un fésta pa da ónra pa deuza di lua”. Kel-li ta inklui un ritual ki “na xinês ta txomadu kowtow. Na kel ritual li mudjeris di kaza ta nbaxa dianti di kel deuza”. — Religions of the World—A Comprehensive Encyclopedia of Beliefs and Practices (Religiões do Mundo — Uma Enciclopédia Abrangente de Crenças e Práticas.)

  •  Nauruz (Nowruz). “Alguns di es é más antigu i es ben di relijion di Zoroastrismu. El é un di kes dia más sagradu di Zoroastrianu, ki é un kalendáriu antigu. . . . Prinsipalmenti kel Spritu di Meiu-dia, ki ta txomadu di Rapithwin, ki lebadu aforsa pa baxu txon pa Spritu di Invérnu duránti kes mês di friu, ta resebedu otu bês ku fésta na meiu dia, na dia di Nowruz di akordu ku tradison Zoroastrianu.” — UNESCO e

  •  Fésta di Yalda (Shab-e Yalda). Di akordu ku un disionáriu f ki ta pâpia sobri stória di Pérsia, kel fésta li ta fazedu na komésu di invérnu i “el sta ligadu ku adorason di Mitra,” ki é deus di lus. Tanbê es ta kridita ma kel feriadu li sta ligadu ku adorason di kes deus di sól di Roma i di Grésia. g

  •  Dia de Ação de Graças (Thanksgiving). Sima Kwanzaa, kel feriadu li kumesa ku komemorason di kodjéta ki ta daba ónra pa txeu deus. Ku ténpu “kes igreja ki ta fla ma es é kriston, kumesa ta sigi kel tradison li.” — A Great and Godly Adventure—The Pilgrims and the Myth of the First Thanksgiving (Uma Grande e Divina Aventura — Os Peregrinos e a Lenda do Primeiro Dia de Ação de Graças).

   Féstas ô feriadus ki sta ligadu ku superstison ô ku krénsas di sórti. Bíblia ta fla ma kes ‘ki ta poi méza pa deus di bon sórti’ sta na meiu di ‘kes ki ta bandona Jeová’. (Isaías 65:11) Pur isu, Tistimunhas di Jeová ka ta partisipa na kes fésta i feriadus li:

  •  Ivan Kupala. Ten un livru h ki ta fla: “Txeu algen ta kridita ma na dia di fésta di Ivan Kupala, naturéza ta liberta puder di majia. Si un algen é korajozu i el tiver sórti, el ta konsigi alguns di kel puder li.” Antis kel feriadu li ta fazeda na komésu di veron, ki é dia más kunpridu di anu. Má, un ensiklopédia i ta fla ma dipôs ki kes algen ki ta adoraba otus deus kumesa ta sigi kes relijion ki ta flaba ma es éra kriston, kel feriadu li misturadu ku otu feriadu di igreja, ki é dia di San Juan Batista.

  •  Anu Novu Xinês ô Anu Novu Korianu. Un livru j ki ta pâpia di féstas i feriadus na Xina, ta fla: “Kel-li é kel ténpu na anu ki famílias i amigus más ta preokupa ku distinu, ki es ta da ónra pa kes deus i spritu i es ta dizeja pa kel anu novu traze-s kuza dretu.” Di mésmu manera, Anu Novu Korianu “ta inklui adorason di ses gentis grandi i kes ritual pa afasta kes spritu mau i garanti bon sórti pa kel anu novu, i tanbê pa tenta sabe kuzê ki kel anu novu ta traze.” — Encyclopedia of New Year’s Holidays Worldwide (Enciclopédia das Comemorações de Ano Novo ao Redor do Mundo).

   Féstas i feriadus ki ten bazi na kel ideia ma alma ka ta móre. Bíblia ta fla klaru ma alma ta móre. (Ezequiel 18:4) Pur isu, Tistimunhas di Jeová ka ta komemora kes fésta i feriadus ki ten bazi na kel ensinu ma alma ka ta móre. Nu ben odja alguns izénplu:

  •  Dia di Finadu (Dia di Mortus ô Dia di Tudu Alma). Di akordu ku un ensiklopédia, k kel-li é un dia pa lenbra di tudu kes ki dja móre. Kel ensiklopédia ta fla tanbê: “Duránti kes anu 500 ti 1500, txeu algen ta kriditaba ma kes alma na purgatóriu ta saíba na forma di fantasmas, bruxas, sapus ô otus kuza i es ta parseba pa kes algen ki ka trata-s dretu timenti es staba bibu.”

  •  Fésta di Qingming (Ch’ing Ming) i Fésta di Fantasmas ku Fómi. Kes dôs fésta li ta fazedu pa da ónra pa kes gentis grandi ki dja móre. Ten un livru l ki ta fla ma duránti Ch’ing Ming, “es ta kema kumida, bebida i dinheru pa ten sertéza ma kes algen ki dja móre ka ta xinti fómi nen sédi i nen falta di dinheru.” Kel livru tanbê ta fla ma “duránti kel mês di Fantasmas ku Fómi, prinsipalmenti na kel noti di lua xeia ta ten un ligason más fórti entri kes algen ki sta bibu i kes algen ki sta mortu. Pur isu é inportanti faze algun kuza pa kalma kes algen mortu i tanbê pa da ónra pa kes gentis grandi ki dja móre.”

  •  Chuseok. Ten un livru a ki ta fla ma kel fésta li ta inklui “faze oférta di kumida i vinhu pa alma di kes algen ki dja móre.” Kes oférta ta apoia kel krénsa ma “alma ta kontinua bibu dipôs ki korpu móre.”

   Féstas i feriadus ki sta ligadu ku bruxaria i fitisaria. Bíblia ta fla: ‘Kes ki ta faze dibinhason, ô ki ta faze majia, ô ki ta djobe agoru, ô un fitiseru, ô un algen ki ta prende otus algen ku nkantamentu, ô ki ta djobe kes algen ki ta invoka spritus, ô un algen ki ta dibinha, ô algen ki ta pâpia ku mortu. Pamodi Jeová ta ôdia ken ki ta faze kes kuza li.’ (Deuteronómio 18:10-12) Pa ka nvolve na nada ki ten aver ku bruxaria i fitisaria, ki ta inklui astrolojia (ki é un forma di dibinhason), Tistimunhas di Jeová ka ta komemora dia di bruxas ô Halloween i nen otus fésta ô feriadus sima kes-li:

  •  Anu Novu Tamil i Singalês. “Kes ritual ki sta ligadu ku kel fésta li. . . ta inklui faze alguns atividadi na kes momentu sértu ki kes astrólugu ta fla ma ta da algen sórti.” — Encyclopedia of Sri Lanka (Enciclopédia do Sri Lanka).

  •  Songkran (Anu Novu Tailandês). Kel nómi di kel fésta di Azia li “ben di un palavra Sanskrit. . . ki krê fla ‘movimentu’ ô ‘mudansa,’ i [kel fésta] ta fazedu pa komemora movimentu di sól óras ki el pasa na konstelason di Áries.” — Food, Feasts, and Faith—An Encyclopedia of Food Culture in World Religions (Comida, Banquetes e Fé — Enciclopédia de Cultura Alimentar nas Religiões do Mundo)

   Féstas ki staba na Lei di Muizés má ki dexa di fazedu pamodi sakrifisiu di Jizus. Bíblia ta fla: ‘Kristu é fin di Lei’. (Romanos 10:4) Kes prinsípiu ki sta na Lei di Muizés, ki dadu pa Israel antigu, inda sta djuda kristons. Má, es ka ta komemora kes fésta ki sta na kel Lei, prinsipalmenti kes ki ta fla ma Misías ta ben, dja ki es ta kridita ma dja el ben. Bíblia ta fla: ‘Kes kuza li é un sónbra di kel ki staba pa ben, má Kristu ki é rialidadi.’ (Colossenses 2:17) Dja ki kes fésta dja kunpri ses obijetivu i pamodi na alguns di kes fésta kumesa ta fazedu kuzas ki é kóntra Bíblia, Tistimunhas di Jeová ka ta partisipa na kes fésta ki sta dibaxu:

  •  Hanukkah. Kel fésta li ta komemora kel sugundu bês ki ténplu didikadu na Jiruzalen. Má Bíblia ta fla ma Jizus bira saserdóti prinsipal di un ‘ténda más grandi i más perfeitu, ki ka fazedu ku mô di ómi, ô ki é ka di kel kriason li. ’(Hebreus 9:11) Pa kristons, kel ténplu spritual ben fika na lugar di kel ténplu na Jiruzalen.

  •  Anu Novu di Judeus (Rosh Hashanah). Kel-li é primeru dia di anu di kalendáriu di Judeus. Na ténpu antigu, na kel fésta li, es ta ofereseba alguns sakrifisiu spesial pa Deus. (Números 29:1-6) Má, Jizus Kristu, ki é Misías, ben ‘kaba ku kel sakrifisiu i ku kel oférta.’ Pur isu Deus ka ta seta kes sakrifisiu li más. — Daniel 9:26, 27.

•   Kel fésta ô feriadu ta poi pesoas di relijion diferenti ta djunta na adorason?

   Prinsípiu di Bíblia: ‘Kuzê ki algen krenti ten aver ku algen diskrenti? I ki kontratu ki ténplu di Deus ten ku imajis?’ — 2 Coríntios 6:15-17.

   Tistimunhas di Jeová ta sforsa pa vive na pas ku ses vizinhu i ruspeta direitu ki kada algen ten di skodje kuzê ki el ta kridita na el ô nau. Má es ka ta partisipa na kes komemorason ki pesoas di relijion diferenti ta djunta na adorason, sima kes ki sta dibaxu.

   Komemorason ki ta da ónra pa un algen inportanti di igreja ô ki ta poi pesoas di relijion diferenti ta djunta na adorason. Na pasadu, kantu Deus gia se povu pa un téra ki tinha pesoas ki ta pratikaba otus relijion, el fla-s: ‘Ka bu faze un kontratu ku es nen ku ses deus. . . . Si bu sirbi ses deus, kel-li di sertéza ta sérba un armadilha pa bo.’ (Êxodo 23:32, 33) Pur isu, Tistimunhas di Jeová ka ta komemora kes fésta i feriadus li:

  •  Loy Krathong. Un ensiklopédia b ta fla ma duránti kel fésta tailandês li, “pesoas ta faze tijélas di fódjas, es ta poi véla i insénsu na es i dipôs es ta bota kes tijéla riba di agu. Es ta kridita ma kes tijéla ta leba azar pa lonji. Má na verdadi, na kel fésta li, es ta komemora kel marka di pé sagradu ki Buda dexa.”

  •  Dia Nasional di Rapendimentu. Di akordu ku un jornal di Papua Nova Giné, un ménbru di govérnu, fla ma “kes ki ta partisipa na kes fésta ta konkorda ku kes prinsípiu di fé kriston”. Tanbê el fla ma kes fésta ta djuda pesoas konxe i sigi kes “prinsípiu kriston di ses país.”

  •  Vesak. Un disionáriu ta fla: “Kel-li é kel dia más sagradu di budismu. Es ta komemora nasimentu di Buda, se iluminason, se mórti ô óras ki el alkansa Nirvana.” — Dicionário de Feriados, Festas Religiosas e Celebrações do Mundo (Holidays, Festivals, and Celebrations of the World Dictionary)

   Féstas i feriadus ki sta ligadu ku tradisons di relijions ki ka sta na Bíblia. Jizus fla kes xéfi di relijion: ‘Pamodi nhos tradison, nhos sta ta tra palavra di Deus se valor.’ Tanbê el fla ma ses adorason éra atoa pamodi es ta inxinaba ‘régras di ómi sima dotrina.’ (Mateus 15:6, 9) Dja ki Tistimunhas di Jeová ta leba asériu kel avizu di Jizus, es ka ta partisipa na féstas relijiozu sima kes-li:

  •  Epifania (Dia di Reis, Dia di kes Três Rei Magu ô Timkat). Na kel fésta li es ta komemora kel vizita ki kes astrólugu faze Jizus i batismu di Jizus. Sima un ensiklopédia c ta fla, kel fésta li ta sirbi pa poi “alguns fésta ki ta onraba kes deus di agu, di riu i di rubera ta parse ma es éra féstas di kes relijion kriston.” (Enciclopédia do Natal) d Un otu fésta ki ten aver ku kel komemorason li ki txoma Timkat, “sta txeu ligadu ku tradison.” (Enciclopédia da Sociedade e da Cultura do Mundo Antigo) e

  •  Fésta di Asunson di Nosa Sinhora. Kel fésta li ten bazi na kel krénsa ma mai di Jizus bai pa Séu ku kel mésmu korpu ki el tinha na Téra. Un ensiklopédia f ta fla: “kes primeru kriston ka konxeba kel krénsa la i nen Bíblia ka ta pâpia di el.”

  •  Fésta di Imaculada Conceição. “Kel ideia ma [Maria] nase sen pekadu é ka un kuza ki sta na Bíblia. . . é un kuza ki igreja ta inxina.” — Nova Enciclopédia Católica (New Catholic Encyclopedia)

  •  Kuaresma. É un ténpu ki pesoas ta faze sakrifisius i jejun. Un ensiklopédia g ta fla ma el kumesa ta fazedu “na séklu kuatu”, más di 200 anu dipôs ki Bíblia tirmina di skrebedu. Sobri kel primeru dia di kuaresma, kel ensiklopédia tanbê ta fla: “Igreja Katólika kumesa ta sigi kel tradison di algen resebe sinza na kuarta fera di sinza, désdi anu 1091.”

  •  Meskel (ô Maskal). Un ensiklopédia h ta fla ma kel fésta li ki ta fazedu na Itiópia ta komemora “diskubérta di krus verdaderu (kel krus ki Jizus pregadu na el). Es ta sende un lumi i es ta badja na se vólta.” Má, Tistimunhas di Jeová ka ta uza krus na adorason.

•   Kes fésta ô feriadu ta da ónra pa un algen, un organizason ô un sinblu nasional?

   Prinsípiu di Bíblia: ‘É si ki Jeová fla: “Kel ómi ki ta kunfia na ómi sima el, é maldisuadu, kel ki ta kunfia na puder di ómi, i ki se korason ta afasta di Jeová.”’ — Jeremias 17:5.

   Tistimunhas di Jeová ta da valor pa kuzê ki otus algen faze i ti es ta ora pa es. Má, es ka ta partisipa na féstas i feriadus sima kes-li:

   Feriadu ki ta da ónra pa un governanti ô otu algen inportanti. Bíblia ta fla: ‘Pa nhos própi ben, nhos para di kunfia na ómi, ki é sô kel folgu ki el ten na se naris. Pamodi ki nhos debe atxa ma el é algun kuza?’ (Isaías 2:22) Pur isu, Tistimunhas di Jeová ka ta komemora féstas sima fésta di anu di un governanti.

   Komemorason di bandera di un país. Tistimunhas di Jeová ka ta komemora Dia di Bandera. Pamodi? Pamodi Bíblia ta fla: ‘Nhos ten kuidadu ku imajis.’ (1 João 5:21) Oji, alguns algen ka ta atxa ma bandera é un imaji ô un kuza di adorason. Má, ten un storiador i ki skrebe: “Kel sinblu prinsipal di fé di un nason i obijétu di adorason más inportanti pa es, é bandera.”

   Féstas ô feriadus ki ta da glória pa un santu. Kuzê ki kontise kantu un ómi ki ta kriditaba na Deus nbaxa frenti di apóstlu Pedru? Bíblia ta fla: ‘Pedru labanta-l, i el fla: “Labanta! Ami tanbê, mi é sô un ómi.”’ (Atos 10:25, 26) Pedru i kes otu apóstlu ka dexa pa otus algen da-s ónra di manera spesial ô adora-s. Sima es, Tistimunhas di Jeová ka ta partisipa na féstas ki ta onra pesoas ki es ta fla ma é santu, sima kes ki sta dibaxu:

  •  Dia di tudu santu. “Kel-li é un fésta ki ta da ónra pa tudu santu. . . Má, ka sabedu modi ki kel fésta li kumesa.” — Nova Enciclopédia Católica (New Catholic Encyclopedia)

  •  Fésta di Nosa Sinhora di Guadalupe. Kel fésta li ta da ónra pa kel “santu prinsipal di Méxiku”. Alguns algen ta kridita ma é Maria, mai Jizus. Es ta kridita ma el parse através di un milagri, pa un agrikultor na anu 1531. (Enciclopédia Greenwood da Literatura Latina) j

  •  Dia di Nómi. Ten un livru k ki ta splika ma “dia di nómi é un fésta ki ta fazedu pa kel santu ki ten kel mésmu nómi ki dadu pa un kriansa kantu el batiza ô kantu el faze krisma”. Kel livru inda ta fla ma “kel dia di fésta li ten txeu aver ku relijion”.

   Féstas i feriadus ki sta ligadu ku pulítika ô ku kanpanhas pa midjora sosiadadi. Bíblia ta fla: ‘É midjór djobe proteson na Jeová di ki kunfia na ómis.’ (Salmo 118:8, 9) Tistimunhas di Jeová ka ta komemora Dia di Jóven ô Dia di Mudjer, pamodi es ta kridita ma é sô Deus ki ta ben rezolve prublémas na mundu, é ka ómis. Tanbê, é pamodi kel-li ki Tistimunhas di Jeová ka ta komemorason di Dia di Fin di Skravatura ô otus fésta sima kes-li. Má es ta kridita ma é sô Reinu di Deus ki ta ben kaba ku rasismu i ku diferénsas ki ta izisti entri pesoas. — Romanos 2:11; 8:21.

•   Kel fésta ô feriadu li ta poi ta parse ma un país ô un rasa é más inportanti di ki kel otu?

   Prinsípiu di Bíblia: ‘Deus ta trata tudu algen igual, i na tudu nasons, el ta seta ken ki ta ruspeta-l i ki ta faze kel ki é dretu.’ — Atos 10:34, 35.

   Txeu Tistimunha di Jeová gosta di ses país. Má, es ka ta partisipa na komemorason ki ta poi ta parse ma un país ô un rasa é más inportanti di kes otu. Kes-li é alguns tipu di féstas ki es ka ta partisipa:

   Féstas ô feriadus ki ta da ónra pa trópas di país. Envês di apoia géra, Jizus fla se sigidoris: ‘Nhos kontinua ta ama nhos inimigus i ta ora pa kes ki ta pirsigi nhos’. (Mateus 5:44) Pur isu, Tistimunhas di Jeová ka ta partisipa na kes komemorason ki ta da ónra pa trópas, sima kes feriadu ki sta dibaxu:

  •  Dia di Anzac. “Kel palavra Anzac krê fla kes trópa di Austrália i Nova Zilándia”, i poku-poku “Dia di Anzac bira un dia pa lenbra di kes algen ki móre na géra”. — Dicionário Histórico da Austrália (Historical Dictionary of Australia)

  •  Dia di Konbatenti (Dia di Lenbransa, Dumingu di Lenbransa ô Dia di Memorial). Kes feriadu li ta da ónra “pa alguns algen inportanti na trópa di ses país ô pa kes trópa ki móre na un géra ki ses país partisipa”. — Enciclopédia Britânica (Encyclopædia Britannica)

   Komemorason di indipendénsia di un país. Jizus fla se sigidoris: ‘Es ka ta faze párti di mundu, sima ami N ka ta faze párti di mundu.’ (João 17:16) Nbóra Tistimunhas di Jeová gosta di prende sobri stória di un nason ô un país, es ka ta partisipa na kes komemorason sima kes-li:

  •  Dia di Austrália. Sima un ensiklopédia l ta fla, kel dia li é pa komemora “kel dia na anu 1788 kantu kes trópa inglês finka ses bandera i es fla ma Austrália éra ses kolónia.”

  •  Dia di Guy Fawkes. “Kel dia li é pa komemora kantu Guy Fawkes i otus algen di igreja Katólika tenta mata Rei Jaime Primeru i kes otu algen di govérnu [di Inglatéra] na anu 1605, má es ka konsigi.” — Dicionário do Folclore Inglês (A Dictionary of English Folklore)

  •  Dia di Indipendénsia. Na txeu lugar, “dia di indipendénsia é dia ki un país ta komemora data ki el bira indipendenti di un otu país.” — Merriam-Webster’s Unabridged Dictionary

•   Kel fésta ô feriadu ta insentiva un konportamentu diskontroladu i mariadu?

   Prinsípiu di Bíblia: ‘Pamodi kel ténpu ki nhos gastaba antis ta faze vontadi di nasons, dja sta bon, kantu nhos ta staba na kes konportamentu sen vergónha, na paxon diskontroladu, ta bebe dimás, na féstas diskontroladu, na bebedera i na adorason di imajis kóntra lei.’ — 1 Pedro 4:3.

   Pamodi kel prinsípiu li, Tistimunhas di Jeová ka ta partisipa na kes komemorason ki ta nvolve bebe dimás i féstas diskontroladu. Má, Tistimunhas di Jeová gosta di sta djuntu ku ses amigu i es pode skodje si es ta bebe di manera ikilibradu ô nau. Tanbê, es ta sforsa txeu pa sigi kel konsedju di Bíblia li: ‘Ô nhos kume, ô nhos bebe, ô nhos faze kalker otu kuza, nhos faze tudu kuzas pa glória di Deus.’ — 1 Coríntios 10:31.

   Pur isu, Tistimunhas di Jeová ka ta partisipa na karnaval ô na féstas ki é sima el, ki ta insentiva un konportamentu mariadu ki Bíblia ta kondena. Kel-li ta inklui kel fésta di Purim, ki Judeus ta faze. Antis, fésta di Purim éra pa komemora libertason di Judeus, na séklu sinku A.J. Má, sima un livru a ta fla, oji Purim é sima si “Judeus sta komemora Mardi Gras ô Karnaval di ses manera.” Tanbê el ta fla ma duránti kel fésta li, “txeu ómi ta bisti ropa di mudjer, es ta ten un konportamentu diskontroladu, es ta bebe dimás i es ta faze txeu barudju.”

 Sin. Bíblia ta inxina pesoas ama i ruspeta ses família ka ta nporta kal ki é ses relijion. (1 Pedro 3:1, 2, 7) É klaru ki óras ki un Tistimunha di Jeová dexa di partisipa na un komemorason, alguns di se família pode xinti maguadu, xatiadu i ti mésmu traídu. Má, Tistimunhas di Jeová ta mostra ses família ma es ta kontinua ta ama-s i es ta splika-s ku jetu pamodi ki es ka ta partisipa más na kes fésta ô feriadus i pamodi ki es ta ba vizita-s na un otu dia.

 Nau. Es ta kridita ma kada algen debe toma se própi disizon. (Josué 24:15) Tistimunhas di Jeová ta ‘onra ómis di tudu tipu,’ ka ta nporta na kuzê ki es ta kridita. — 1 Pedro 2:17.