Ma yookat rek’ankil naq nakatraale li COVID-19? Wi jo’kan, moko wankat ta aajunes. Chiru naab’al po, sa’ chixjunil li ruuchich’och’ yookeb’ xyalb’al xq’e chi xk’ulub’ankil a’in. Laj b’anonel Hans Kluge, li najolomink re li Nimla Molam chirix li Kawilal re li tenamit Europa, naxye naq naab’aleb’ «ak xe’xyal xq’e re xraqb’al ru li COVID-19». Kixye ajwi’: «Moko ch’a’aj ta rek’ankil qib’ naq maak’a’ qakawilal ut lub’luko».

 Wi yookat rek’ankil aawib’ chi jo’ka’an, mich’inaak aach’ool. Li Santil Hu naru nakatxtenq’a jo’ naq yook ajwi’ xtenq’ankil naab’aleb’ li qas qiitz’in sa’ li qakutan b’arwi’ yook chi numtaak li qak’a’uxl chirix li yajel a’in.

•  K’aru li lub’ik xb’aan li COVID-19?

•  K’a’ut naq xiwxiw li lub’ik xb’aan li COVID-19?

•  K’aru eb’ li na’leb’ li naxk’e li Santil Hu naru tatxtenq’a chirix li lub’ik  xb’aan li COVID-19?

•  Wiib’ oxib’ xraqal li Santil Hu li naru tatxtenq’a chirix li lub’ik xb’aan li COVID-19

 A’an moko jun yajel ta. Naraj b’an xyeeb’al chanru neke’na’leb’ak li poyanam chirix li kixjal ut li ch’a’ajkilal li kixk’am chaq li nimla yajel COVID-19. Jalan neke’na’leb’ak chirix a’an chixjunileb’ li qas qiitz’in, ab’an a’in junjunq reheb’ li na’leb’ li neke’rek’a ut nawb’ileb’ ru:

•   Maak’a’ neke’raj xb’aanunkil

•   Najalaak chanru neke’tzekank ut chanru neke’wark

•   Ch’i’ch’i’eb’ rix

•   Na’ok xk’a’uxl chirix li k’anjel li moko nach’a’ajko’k ta chiru xb’aanunkil

•   Nach’a’ajko’k chiru xk’eb’al xch’ool chirix jun li na’leb’

•   Neke’xk’oxla naq maak’a’ royb’enihom

 Q’axal xiwxiw li lub’ik xb’aan li COVID-19 cho’q qe ut cho’q reheb’ li junch’ol. Usta li yajel yook chi xjirb’al rib’ ut xkamsinkileb’ li qas qiitz’in, wi ink’a’ naqak’e reetal timil timil naru naqakanab’ xk’eb’al xwankil ut xkolb’al qib’ chiru li COVID-19. Ut xb’aan naq ak xootitz’k chi xb’aanunkil li neke’xye qe ut naxik qach’ool chirix xsik’b’al li naqaj xb’aanunkil, naru raj tqak’e sa’ xiwxiwal li qayu’am ut li reheb’ li junch’ol.

 Chiruheb’ li kutan a’in li q’axal kaw xnumsinkil, naab’aleb’ ak xe’xk’e reetal naq yaal tz’aqal li naxye li Santil Hu: «Li nach’inank xch’ool naq wank sa’ ch’a’ajkilal, naraj naxye naq moko kaw ta xch’ool» (Proverbios 24:10, Li Santil Hu, Sociedad Bíblica de Guatemala, SBG). Ab’an sa’ li Santil Hu wank li na’leb’ li naru nokooxtenq’a re xkuyb’al li naxk’e qak’a’uxl jo’ li nimla yajel a’in.

•   K’e reetal jok’ihal tatnach’oq rik’ineb’ li poyanam, ab’an maakanab’ aawib’ aajunes

   Li Santil Hu naxye: «Li tz’aqal amiiw [...] sa’ xq’ehil junaq rahilal tatxtenq’a jo’ junaq tz’aqal asb’ej» (Proverbios 17:17, SBG).

   K’a’ut wank xwankil: Eb’ li tz’aqal amiiw neke’xwaklesi qach’ool (1 Tesalonicenses 5:11). Ab’an, wank qajunes naab’al li hoonal naxk’e sa’ xiwxiwal li qakawilal (Proverbios 18:1).

   Yal xb’aanunkil a’in: Chaawaatinaheb’ laawamiiw sa’ selular, b’ideollamada malaj sa’ mensaaj. Naq ink’a’ sa taawek’a aawib’, b’oqeb’. Jo’kan ajwi’, k’e aach’ool chirixeb’, patz’ reheb’ chanru wankeb’ malaj chanru yookeb’ xkolb’al rib’ chiru li yajel. Yal xb’aanunkil jun chaab’il na’leb’ cho’q re junaq laawamiiw. Taak’e reetal naq sa teerek’a eerib’ sa’ wiib’al.

•   Sik’ li rusilal li ch’a’ajkilal

   Li Santil Hu naxye: «Oksi chi’us li hoonal» (Efesios 5:16).

   K’a’ut wank xwankil: Xb’aan naq roksinkil chi’us li hoonal naru tatxtenq’a chi na’leb’ak chi’us ut re naq ink’a’ tnumtaaq laak’a’uxl (Lucas 12:25).

   Yal xb’aanunkil a’in: K’oxla chirix li chaab’il na’leb’ li nakaatruuk xb’aanunkil ut ink’a’ chirix li ink’a’ chik nakaatruuk xb’aanunkil. Jun eetalil, maare anaqwan wank laahoonal re xb’aanunkil junaq li na’leb’ li nawulak chaawu malaj xnumsinkil b’ayaq chik laahoonal rik’in laajunkab’al.

•   Makaanab’ xb’aanunkil

   Li Santil Hu naxye: «B’aanumaq chixjunil [...] chi tustu ru» (1 Corintios 14:40).

   K’a’ut wank xwankil: Naab’aleb’ li poyanam sa neke’rek’a rib’ naq ink’a’ neke’xkanab’ junaq li na’leb’ li k’aynaqeb’ xb’aanunkil.

   Yal xb’aanunkil a’in: K’ub’ chi’us laahoonal re naq tixk’am rib’ rik’in li nakaab’aanu anaqwan. Chaak’ub’ joq’e taab’aanu laak’anjel re li tzoleb’aal, re laak’anjel ut re laawochoch. Ut misach sa’ aach’ool roksinkil laahoonal re xkawresinkil laapaab’al. Chaab’aanu ajwi’ li na’leb’ a’in: wank rik’in laajunkab’al, elk chi b’eek ut xkawresinkil laajunxaqalil. Rajlal tz’il rix laahoonal ut jal li na’leb’ li na’ajmank.

•   K’aytesi aawib’ rik’in li kutan malaj li q’ehil li wanko wi’

   Li Santil Hu naxye: «Li wank xna’leb’ ink’a’ naxch’ik rib’ sa’ li raaxiik’ naq naril» (Proverbios 22:3, SBG).

   K’a’ut wank xwankil: Li saq’e ut li iq’ q’axal chaab’il cho’q re laajunxaqalil ut laak’a’uxl. Ab’an, a yal li na’ajej b’arwi’ wankat ut li kutan malaj li q’ehil, maare tixram chaawu xyalb’al xsahil li saq’e ut li iq’.

   Yal xb’aanunkil a’in: Wi ak xnach’ok chaq li hab’alq’e, k’ub’ chi’us xsa’ laawochoch malaj li na’aj b’arwi’ nakatk’anjelak re roksinkil chi’us li saqenkil li kutan. K’ub xb’aanunkil junaq li na’leb’ chirix kab’l usta yook li ke. Wi naruhank, sik’ li t’ikr li tatxkol chiru li ke re naq taatruuq chi wanq xkomon chik li hoonal chirix kab’l.

   Naq ak xnach’ok chaq li saq’ehil, wank sa’ aach’ool naq taataw naab’aleb’ li poyanam sa’ li b’e, jo’kan naq weent taab’aanu. K’oxla chi’us b’ar tatxik ut li hoonal b’arwi’ maak’a’aqeb’ naab’al eb’ li kristi’aan.

•   Chaapaab’ li na’leb’ li neke’xye re xkolb’al qib’ chiru li COVID-19

   Li Santil Hu naxye: «Li maak’a’ xna’leb’ ink’a’ naxiwak ut maak’a’ naraj re» (Proverbios 14:16, SBG).

   K’a’ut wank xwankil: Li COVID-19 nakamsink, wi ink’a’ weent naqab’aanu naru tqab’on qib’ rik’in li yajel.

   Yal xb’aanunkil a’in: Tz’il rix ma yookat xb’aanunkil li na’leb’ li xe’xxaqab’ re xkolb’al aawib’ sa’ laateep jo’ xaab’aanu chaq sa’ xtiklajik. Misach sa’ laach’ool naq li nakaab’aanu naru tixk’e sa’ xiwxiwal laayu’am, li re laajunkab’al ut eb’ li junch’ol.

•   Jilon chixk’atq li Yos

   Li Santil Hu naxye: «Jilonqex chixk’atq li Yos ut a’an tjiloq cheek’atq» (Santiago 4:8).

   K’a’ut wank xwankil: Li Yos naru aatenq’ankil chi xkuyb’al yalaq k’aru (Isaías 41:13).

   Yal xb’aanunkil a’in: Rajlal kutan, yaab’asi jun raqalaq li Santil Hu. Yal xb’aanunkil rik’in li xtusulal re xyaab’asinkil li Santil Hu.

 Ma nakaanaw naq eb’ laj testiiw re li Jehob’a yookeb’ xb’aanunkil eb’ li ch’utam usta yook li nimla yajel? Sa’ chixjunil li Ruuchich’och’, neke’xch’utub’ rib’ re xtzolb’al li Santil Hu sa’ b’ideoconferencia rajlal xamaan, sa’eb’ li nimla ch’utam, jo’ ajwi’ sa’ li ch’utam re xjultikankil li xkamik li Kriist. Wi laa’at nakaawaj xyalb’al xsahil eb’ li ch’utam a’in, aatinan rik’ineb’.

 Isaías 33:24, SBG: «Maajun chik sa’ qayanq tixye: “Yajin”».

 Li naraj xyeeb’al: Li Yos naxyeechi’i qe naq tixsach chixjunil eb’ li yajel.