JUNELIK AJ’AJAQ QU!
Li najolomink re eb’ li b’anleb’aal re Estados Unidos naxk’e resil li xiwxiwal li naxk’am chaq roksinkil li redes sociales cho’q reheb’ li saaj | K’aru naxye li Santil Hu?
Sa’ li 23 re mayo 2023, li najolomink re eb’ li b’anleb’aal re Estados Unidos kixk’e chi nawe’k naq eb’ li saaj yookeb’ xtawb’al naab’al xch’a’ajkilaleb’ rik’in roksinkil li redes sociales.
«Usta yaal naq eb’ li kok’al ut eb’ li saaj naru te’xtaw rusilal rik’in roksinkil li redes sociales, ak xk’emank reetal naq naru tixk’am chaq ajwi’ xyajel li xk’a’uxeb’ ut naru tixch’a’ajki li xwanjikeb’» (Social Media and Youth Mental Health: The U.S. Surgeon General’s Advisory [Eb’ li redes sociales ut xyajel xk’a’uxeb’ li saaj: Li esilhu li xtz’il rix li najolomink re eb’ li b’anleb’aal re Estados Unidos], 2023).
Li esilhu a’in naxch’olob’ li xe’xtz’il rix ut naq xiwxiw li yook chi k’ulmank:
Eb’ li saaj li wankeb’ 12 ut 15 chihab’ re, «li neke’xnumsi numenaq oxib’ hoor rajlal kutan sa’ li redes sociales nanumtaak wi’ chik li xch’a’ajkilaleb’ sa’ li xk’a’uxeb’, jo’ li ch’inank ut li rahil ch’oolej».
Eb’ li saaj li wankeb’ 14 chihab’ re, «li numtajenaq wi’ chik neke’roksi li redes sociales ink’a’ chik sa neke’wark, neke’ch’ich’i’iik, ink’a’ chik sa neke’rek’a rib’ rik’in li xjunxaqalil, neke’xk’oxla naq maak’a’ neke’ok wi’ ut nanumtaak wi’ chik li xrahilaleb’ xch’ool, ut a’in q’axal nak’ulmank rik’ineb’ li ixqa’al».
K’aru naru te’xb’aanu eb’ li na’b’ej yuwa’b’ej re xkolb’al li ralal xk’ajol chiru eb’ li ch’a’ajkilal a’in? Li Santil Hu nak’ehok chaab’il na’leb’.
Li te’ruuq xb’aanunkil li na’b’ej yuwa’b’ej
Maak’oxla naq maak’a’ tk’ulmanq. Naleb’an chirix li ch’a’ajkilal li naru tixtaw laawalal aak’ajol rik’in li redes sociales ut chirix chik a’an taak’oxla ma naru troksi.
Li Santil Hu naxye: «K’e xna’leb’eb’ li kok’ poyanam naq toj saajeb’» (Proverbios 22:6, Li Santil Hu, Sociedad Bíblica de Guatemala, SBG).
Wi nakaawaj xnawb’al xkomon chirix a’in, chaawil li na’leb’ «Ma us naq eb’ linkok’al te’roksi li internet?».
Wi taakanab’ naq laawalal aak’ajol troksi li redes sociales, aj’ajaq aawu chirix li yook xb’aanunkil sa’ internet ut chaakol chiru li ch’a’ajkilal li naru tixtaw. Chanru taab’aanu?
Chaakol laawalal aak’ajol chiruheb’ li na’leb’ li naru tixrahob’tesi. K’ut chiru chanru tixk’e reetal junaq li na’leb’ li naru tixk’e sa’ ch’a’ajkilal ut chanru xtz’eqtaanankil.
Li Santil naxye: «Li ko’b’eetak yumb’eetak ut chixjunil li maa’usilal malaj xrahinkil ru li b’ihomal chi moko chi’ab’imanq sa’ eeyanq […]. Jo’kan ajwi’ li tz’ajb’eetalil na’leb’, li seeraq’ maak’a’ na’ok wi’ ut li xiikil ch’uch’ib’k» (Efesios 5:3, 4, SBG).
Taataw xkomon chirix a’in sa’ li na’leb’ «K’ut chiru laawalal roksinkil chi’us li internet».
Xaqab’ xhoonalil. Jo’ eetalil, ye re laawalal aak’ajol jo’q’e ut jarub’ hoonal naru troksi li redes sociales.
Li Santil Hu naxye: «K’ehomaq reetal chi us chanru leeyu’am: ink’a’ jo’kaqex li maak’a’eb’ xna’leb’, jo’kaqex b’an li wankeb’ xna’leb’. Meekoleb’ li kutan a’in (Efesios 5:15, 16, SBG).
Chaawil rochb’en laawalal aak’ajol li b’ideo re «Li juchb’il eetalil» Chiwanq aana’leb’ naq taawoksi li redes sociales re naq tixtaw ru k’a’ut naq tixxaqab’ xhoonal naq troksi li redes sociales.