Sikʼ li naʼlebʼ

Sikʼ li xtusulal naʼlebʼ

LI TENQʼ CHOʼQ REHEBʼ LI RAHEBʼ XCHʼOOL

Kʼaru xbʼaanunkil re xqʼaxbʼal ru li rahil chʼoolej: Li naʼlebʼ li tatxtenqʼa

Kʼaru xbʼaanunkil re xqʼaxbʼal ru li rahil chʼoolej: Li naʼlebʼ li tatxtenqʼa

Wi taasikʼ aatenqʼ re xqʼaxbʼal ru li rahil chʼoolej taataw, abʼan moko chixjunilebʼ ta tatxtenqʼa. Aʼin nakʼulmank maare xbʼaan naq li junjunq moko juntaqʼeet ta li rahil chʼoolej li nekeʼrekʼa. Joʼkan bʼiʼ, li truuq xtenqʼankil junaq li kristiʼaan moko tixtenqʼa ta li jun chik.

Usta joʼkan, wank wiibʼ oxibʼ li naʼlebʼ li truuq aatenqʼankil. Li wankebʼ xnawom chirix li rahil chʼoolej nekeʼxye naq li naʼlebʼ li wank saʼ li Santil Hu natenqʼank, xbʼaan naq ak xtenqʼa naabʼal li kristiʼaan chiru naabʼal mil chihabʼ.

1: KʼULUBʼA LI XTENQʼ EBʼ LAAJUNKABʼAL UT EBʼ LAAWAMIIW

  • Wiibʼ oxibʼ li wankebʼ xnawom chirix aʼin nekeʼxye naq li junkabʼal ut ebʼ li amiiw nekeʼtenqʼank re xqʼaxbʼal ru li rahil chʼoolej. Usta joʼkan, maare wank sut taawaj wank aajunes ut nakatpoʼk rikʼinebʼ li nekeʼraj aatenqʼankil. Ak re naq nakʼulmank aʼin.

  • Aʼin moko naraj ta xyeebʼal naq rajlal wanqat rikʼinebʼ li junchʼol, abʼanan moko naraj ta ajwiʼ xyeebʼal naq junelik wanqat aajunes. Xbʼaan naq maare saʼ xnumikebʼ li kutan taawaj naq ebʼ li junchʼol tateʼxtenqʼa. Ye rehebʼ li nakaawaj ut li inkʼaʼ, abʼan bʼaanu saʼ tuulanil.

  • Naʼlebʼa chiʼus li hoonal li nakaanumsi rikʼinebʼ li junchʼol ut li nakaanumsi re wank aajunes.

LI NAʼLEBʼ LI NAXKʼE LI SANTIL HU: «Qʼaxal us naq teʼkʼanjelaq wiibʼ poyanam chiru naq taakʼanjelaq junaq xjunes [...]. Ut wi li jun taatʼaneʼq, li jun chik tixwaklesi li rochbʼeen» (Eclesiastés 4:9, 10).

2: TZEKA EBʼ LI CHAABʼIL TZEKEMQ UT KAWRESI LAAJUNXAQALIL

  • Wi nakaatzʼil rix chiʼus li nakaatzeka, tatxtenqʼa re naq inkʼaʼ tnumtaaq aakʼaʼuxl xbʼaan li xrahil laachʼool. Li truuq aatenqʼankil aʼan xtzekankil ebʼ li kiʼil qʼeen malaj ebʼ li kʼaʼaq re ru li moko wank ta xmantekil.

  • Ukʼ naabʼal li haʼ joʼ ajwiʼ li haʼ li us choʼq re laajunxaqalil.

  • Wi moko yook ta aatzʼokajik naru chi kachʼinqil tatwaʼaq. Naru ajwiʼ nakaapatzʼ re laj bʼanonel kʼaru truuq aatenqʼankil. *

  • Elk chi bʼeek ut xbʼaanunkil jalan chik ebʼ li naʼlebʼ li tixkawresi laajunxaqalil, tatxtenqʼa re naq sa taawekʼa aawibʼ. Li naʼlebʼ li nakaabʼaanu re xkawresinkil laajunxaqalil tatxtenqʼa re xkʼoxlankil li kʼaru xjalaak saʼ laayuʼam malaj jalan chik li naʼlebʼ.

LI NAʼLEBʼ LI NAXKʼE LI SANTIL HU: «Maajun wa junaq xikʼ kiril li xtzʼejwal, naxchʼoolani bʼan ut naxra» (Efesios 5:29).

3: WARIN CHIʼUS

  • Aajel ru wark chiʼus, abʼan qʼaxal wiʼ chik choʼq rehebʼ li xkamk junaq xkomon malaj ramiiw, xbʼaan naq li rahil chʼoolej nalubʼtesink.

  • Maawukʼ ebʼ li haʼ li truuq risinkil aawara.

LI NAʼLEBʼ LI NAXKʼE LI SANTIL HU: «Abʼanan qʼaxal us li hilank junpaataq chiru li kawil kʼanjelak, xbʼaan naq aʼin chanchan li chapok iqʼ» (Eclesiastés 4:6).

4: TZʼIL RIX LI US CHOʼQ AAWE

  • Xbʼaan naq moko juntaqʼeet ta li rahil chʼoolej li naqekʼa, laaʼo tento tqasikʼ kʼaru li us choʼq qe.

  • Wankebʼ nekeʼrekʼa naq nekeʼtenqʼaak naq nekeʼxye li xrahilebʼ xchʼool ut junchʼol chik inkʼaʼ nekeʼxye li nekeʼrekʼa. Li wankebʼ xnawom chirix aʼin moko juntaqʼeet ta nekeʼnaʼlebʼak chirix chanru junaq tixye li narekʼa. Wi taawaj xyeebʼal re junaq li nakaawekʼa, maare tchʼaʼajkoʼq chaawu, abʼan maare timil timil taaye re junaq laawamiiw li nakaawekʼa.

  • Wankebʼ rajlal nekeʼyaabʼak re xqʼaxbʼal ru li xrahil xchʼool ut junchʼol chik moko rajlal ta nekeʼxbʼaanu.

LI NAʼLEBʼ LI NAXKʼE LI SANTIL HU: «Li junjunq naxnaw li rahil chʼoolej li wank saʼ xchʼool» (Proverbios 14:10, Wy).

5: MAABʼAANU EBʼ LI NAʼLEBʼ LI TATXRAHOBʼTESI

  • Wankebʼ li kristiʼaan li rahebʼ xchʼool nekeʼkalaak ut nekeʼroksi li bʼan li nakanobʼresink u. Yal taarahobʼtesi aawibʼ wi taabʼaanu aʼin. Maare saʼ li hoonal aʼan sa taawekʼa aawibʼ abʼan moqon taakʼe reetal naq yal xnimank ru laarahilal.

LI NAʼLEBʼ LI NAXKʼE LI SANTIL HU: «Qachʼajobʼresiiq qibʼ, qisihaq chixjunil li tzʼajnil» (2 Corintios 7:1).

6: OKSI CHIʼUS LAAHOONAL

  • Wankebʼ re naq inkʼaʼ teʼrekʼa li xrahilalebʼ xchʼool nekeʼxbʼaanu jalan jalanq li kʼanjel.

  • Naru nakatxtenqʼa wi nakaakʼe aahoonal re wank rikʼinebʼ laawamiiw, xbʼaanunkil junaq chik li kʼanjel malaj rajsinkil aawu.

  • Maare timil timil li wank xwankil chaawu naru tjalaaq. Ut taakʼe reetal naq yookat xqʼaxbʼal ru li xrahil aachʼool xbʼaan naq yookat xbʼaanunkil jalan chik li naʼlebʼ.

LI NAʼLEBʼ LI NAXKʼE LI SANTIL HU: «Ak xqʼehil xqʼehil li junjunq chi kʼaʼaq re ru [...]. Wank xqʼehil li yaabʼak, ut wank xqʼehil li seʼek» (Eclesiastés 3:1, 4).

7: BʼAANU LI KʼAYNAQAT XBʼAANUNKIL

  • Matbʼayk xtikibʼankil wiʼ chik li kʼaynaqat chi xbʼaanunkil.

  • Wi nakatwark, nakatkʼanjelak ut nakaabʼaanu jalan jalanq li naʼlebʼ li kʼaynaqat chaq xbʼaanunkil, taakʼe reetal naq yookat wiʼ chik xbʼaanunkil li nakaabʼaanu chaq.

  • Wi laatzʼ aawu chi xbʼaanunkil jalan chik li naʼlebʼ aʼin tatxtenqʼa re naq tkotzq li xrahil aachʼool.

LI NAʼLEBʼ LI NAXKʼE LI SANTIL HU: «Li Yos naxkʼe xsahil qachʼool. Joʼkan naq inkʼaʼ nokookʼoxlak chirix li kʼaru naqakʼul chiru li qayuʼam arin saʼ ruuchichʼochʼ» (Eclesiastés 5:20).

8: MAASEEBʼA AAWIBʼ CHI XBʼAANUNKIL JUNAQ LI NAʼLEBʼ

  • Naabʼalebʼ nekeʼxbʼaanu junaq li naʼlebʼ li wank xwankil saʼ li xyuʼam abʼan moqon nekeʼxkʼoxla naq inkʼaʼ peʼ raj xeʼxbʼaanu.

  • Maare us raj naq taakanabʼ naq tnumeʼq li kutan re naq taajal laawochoch, aakʼanjel malaj re naq taawisi li kʼaru re, re laakomon li xkamk.

LI NAʼLEBʼ LI NAXKʼE LI SANTIL HU: «Li kʼaru kʼoxlanbʼil rix chi chaabʼil, qʼaxal us naʼelk; aʼut li naʼuxmank saʼ junpaat, taajukʼeʼq chi junwaakaj» (Proverbios 21:5).

9: JULTIKA LAAKOMON LI XKAMK

  • Naabʼalebʼ nekeʼxtaw rusilal naq nekeʼxbʼaanu wiibʼ oxibʼ li naʼlebʼ re naq teʼxjultika li xkomon malaj li ramiiw li xkamk.

  • Us raj naq twanq aawikʼin li xjalam u malaj junaq chik li naʼlebʼ li tixjultika li hoonal naq xexwank saʼ junajil xbʼaan naq aʼin tatxtenqʼa re xqʼaxbʼal ru li xrahil aachʼool.

  • Kʼula li kʼaʼaq re ru li naxbʼaanu naq taajultika laawamiiw malaj laakomon ut naru taawil naq moko ra ta chik laachʼool.

LI NAʼLEBʼ LI NAXKʼE LI SANTIL HU: «Jultikaq aawe ebʼ li kutan keʼnumeʼk junxil» (Deuteronomio 32:7).

10: AJSI AAWU

  • Us raj naq taachap wiibʼ malaj oxibʼaq kutan re xbʼaanunkil jalan chik li naʼlebʼ.

  • Wi inkʼaʼ nakatruuk hilank chiru jun xamaan, naru taabʼaanu li nawulak chaawu chiru jun malaj wiibʼ kutan, joʼ xik chi bʼeek saʼ kʼicheʼ.

  • Wi nakaajal li kʼaynaqat xbʼaanunkil rajlal kutan, aʼin tatxtenqʼa re xqʼaxbʼal ru li xrahil aachʼool.

LI NAʼLEBʼ LI NAXKʼE LI SANTIL HU: «Kimqex laaʼex eejunes, yoʼqebʼ saʼ junaq junesal naʼajej ut chexhilanq kachʼinaq» (Marcos 6:31).

11: TENQʼA EBʼ LI JUNCHʼOL

  • Misach saʼ aachʼool naq xtenqʼankil li junchʼol tixbʼaanu naq sa taawekʼa aawibʼ.

  • Naru nakaatenqʼahebʼ ajwiʼ li rahebʼ xchʼool xbʼaan naq xeʼkamk junaq li xkomon malaj ramiiw, xbʼaan naq naʼajmank chiruhebʼ naq wanq ani t-abʼinq rehebʼ.

  • Xtenqʼankil ut xkʼojobʼankil xchʼool ebʼ li junchʼol naru tatxtenqʼa re naq sahaq aachʼool ut re naq taakʼe reetal naq wank ajwiʼ rusilal laayuʼam.

LI NAʼLEBʼ LI NAXKʼE LI SANTIL HU: «Qʼaxal nim li sahil chʼoolejil wank saʼ li kʼehok chiru li wank saʼ li kʼuluk» (Hechos 20:35).

12: KʼOXLA WIʼ CHIK LI JWAL AAJEL RU

  • Li rahil chʼoolej naru nakatxtenqʼa re naq taataw ru kʼaru li wank xwankil.

  • Oksi li hoonal aʼin re xkʼoxlankil kʼaru yookat xbʼaanunkil saʼ laayuʼam.

  • Wi aajel ru, naru taajal junaq li naʼlebʼ li wank xwankil saʼ laayuʼam.

LI NAʼLEBʼ LI NAXKʼE LI SANTIL HU: «Qʼaxal us xik saʼ rochochil li kamenaq chiru li xik saʼ rochoch li ninqʼe. Xbʼaan naq li kamk, aʼan li nokooraqeʼk wiʼ chiqajunilo, ut us raj naq aʼin wanq saʼ xchʼoolebʼ li yoʼyookebʼ» (Eclesiastés 7:2).

Maakʼoxla naq li xrahil aachʼool tsachq chi junajwa. Abʼan, naabʼal li ak xkamk junaq xkomon nekeʼxye naq xbʼaanunkil li naʼlebʼ li naxye li tzolom aʼin ak xtenqʼahebʼ. Abʼanan, moko kaʼaj tawiʼ ebʼ li naʼlebʼ aʼin wank re xkotzbʼal xrahil aachʼool. Wi taayuʼami ebʼ li naʼlebʼ aʼin sa chik taawekʼa aawibʼ.

^ párr. 13 Li hu Ajsi Aawu! moko naxye ta li tento taabʼaanu re naq kawaq laajunxaqalil.