Maare li naqabʼaanu xbʼeenwa naq naqaj xnawbʼal ru junaq li poyanam aʼan xpatzʼbʼal re: «Ani laakʼabʼaʼ?». Wi tooruuq raj xpatzʼbʼal aʼin re li Yos, kʼaru raj tixye qe?

«Laaʼin li Qaawaʼ [«Jehobʼa», TNM]. Aʼin tzʼaqal linkʼabʼaʼ» (Isaias 42:8).

Wank xwankil chiru li Yos. Maaʼani kikʼehok re xkʼabʼaʼ li Yos; aʼan kisikʼok re. Li Jehobʼa naxye: «Aʼinaq linkʼabʼaʼ chi junelik, ut aʼin tineʼxyaabʼa wiʼ li tenamit junqʼe junqʼe kutan» (Exodo 3:15). Saʼ li Santil Hu, naabʼal sut natawmank xkʼabʼaʼ li Yos chiru ebʼ li ruuchil xkʼabʼaʼ joʼ li Nimajwal Yos, Yuwaʼbʼej, Qaawaʼ malaj Yos, ut chiru junaq chik li kʼabʼaʼej joʼ Abrahan, Moises, David malaj Jesus. Joʼkan ajwiʼ, li Jehobʼa naraj naq tqanaw li xkʼabʼaʼ. Li Santil Hu naxye: «Teʼxnaw naq laakʼabʼaʼ aʼan Jehobʼa ut kaʼajwiʼ laaʼat Nim Laawankil saʼ xbʼeen chixjunil li Ruuchichʼochʼ» (Salmo 83:18, TNM).

Wank xwankil chiru li Jesus. Li Jesus kixkʼut chiruhebʼ li xtzolom naq joʼkaʼin teʼtijoq: «Santobʼresinbʼil taxaq laakʼabʼaʼ» (Mateo 6:9). Ut li Jesus kixye ajwiʼ aʼin naq kitijok chiru li Yos: «At inYuwaʼ, chanima xloqʼal laakʼabʼaʼ» (Juan 12:28). Jwal wank xwankil chiru li Jesus xnimankil xkʼabʼaʼ li Yos. Joʼkan naq kiruuk xyeebʼal re: «Laaʼin xinchʼolobʼ chiruhebʼ laakʼabʼaʼ ut toj tinchʼolobʼ wiʼ chik chiruhebʼ» (Juan 17:26, Li Akʼ Chaqʼrabʼ, Sociedad Bíblica en Guatemala, [AC]).

Wank xwankil chiruhebʼ li nekeʼxnaw ru li Yos. Ebʼ li keʼxloqʼoni chaq li Yos najter qe kutan nekeʼxnaw  naq li xtenqʼankilebʼ ut li xkolbʼalebʼ naxchap ribʼ rikʼin li xkʼabʼaʼ li Yos. Jun rehebʼ kixye: «Li xkʼabʼaʼ li Jehobʼa chanchan jun li nimla ochoch nim xteram. Aran naxik ut naxkol ribʼ li tiik xchʼool». Ut jun chik kixye: «Chixjunilebʼ li teʼyaabʼanq re xkʼabʼaʼ li Qaawaʼ [«Jehobʼa», TNM] teʼkoleʼq» (Proverbios 18:10, TNM; Joel 2:32). Li Santil Hu naxkʼut naq li xkʼabʼaʼ li Yos tixkʼutbʼesi anihebʼ nekeʼloqʼonink re. «Laj Simehon ak xseeraqʼi eere chanru naq xbʼeenwa li Yos kiwulak chi ulaʼaniik rikʼinebʼ laj gentil re xxokbʼal chaq saʼ xyanqebʼ jun tenamit tpaabʼanq re li xkʼabʼaʼ» (Hechos 15:14, AC; Miqueas 4:5, TNM).

Naxkʼut naq kaʼajwiʼ aʼan li Yos. Naabʼalebʼ li wankebʼ xnawom chirix aʼin nekeʼxye naq li kʼabʼaʼej Jehobʼa naraj xyeebʼal: «Aʼan tixbʼaanu li naraj». Li aatin li kiroksi li Jehobʼa naq kiʼaatinak rikʼin laj Moises nokooxtenqʼa chi xtawbʼal ru li xyaalalil li xkʼabʼaʼ. Li Yos kixye: «Laaʼin li Laaʼinin» (Exodo 3:14). Joʼkan naq, li xkʼabʼaʼ naxkʼut chiqu naq aʼan laj Yobʼtesinel li naxbʼaanu naq twanq chixjunil. Joʼkan ajwiʼ, naxkʼut chiqu naq aʼan naru tixbʼaanu li naraj malaj tixbʼaanu naq li xyobʼtesihom tixbʼaanu li naʼajmank re naq ttzʼaqloq ru li rajom. Usta li ruuchil xkʼabʼaʼ naru naxkʼut li xloqʼal malaj li xwankil, abʼan kaʼajwiʼ li xkʼabʼaʼ, Jehobʼa, naxkʼut chanru tzʼaqal aʼan ut li truuq xbʼaanunkil.

Naxkʼut chiqu naq li Yos naxkʼe xchʼool chiqix. Li xyaalalil li xkʼabʼaʼ li Yos naxkʼut li xrahom chirix li xyobʼtesihom, saʼ xyanq aʼin wanko laaʼo. Saʼ xkʼabʼaʼ naq naxye qe li xkʼabʼaʼ, aʼin naxkʼut naq naraj naq tqanaw ru. Xbʼaan naq aʼan xbʼeenwa kixbʼaanu aʼin ut kixkʼut chiqu li xkʼabʼaʼ naq toj maajiʼ nachalk saʼ qachʼool xnawbʼal. Chʼolchʼo naq li Yos inkʼaʼ naraj naq tqakʼoxla naq inkʼaʼ tooruuq xnawbʼal ru malaj najt wank, naraj bʼan naq tqapaabʼ naq yoʼyo ut tooruuq chi jilok chixkʼatq (Salmo 73:28).

Naq naqoksi li xkʼabʼaʼ, naqakʼutbʼesi naq naqaj xnawbʼal ru. Kʼoxla naq taawaj wank choʼq ramiiw junaq li qas qiitzʼin ut taaye re, naq troksi laakʼabʼaʼ. Kʼaru raj taawekʼa wi inkʼaʼ traj xbʼaanunkil? Maare taakʼoxla naq inkʼaʼ naraj wank choʼq aawamiiw. Joʼkan ajwiʼ nakʼulmank rikʼin li Jehobʼa. Kixye qe li xkʼabʼaʼ ut naraj naq tqoksi. Naq naqabʼaanu, naqakʼutbʼesi chiru naq naqaj wank chixkʼatq. Li Santil Hu naxye naq li Yos naxnaw anihebʼ yookebʼ xkʼoxlankil li xkʼabʼaʼ (Malaquias 3:16, TNM).

Xnawbʼal chanru xkʼabʼaʼ li Yos aajel ru re naq tooʼoq xnawbʼal ru. Abʼan moko kaʼaj tawiʼ aʼin tqabʼaanu. Tento tqanaw ru li nakʼamok re li kʼabʼaʼej aʼin, xnawbʼal chanru li xnaʼlebʼ.