Qatoqʼobʼaq ru li jalan jalanq chi qas qiitzʼin
NAQ li Jesus kixkʼut chiruhebʼ li xtzolom xpuktesinkil li chaabʼil esil, naxnaw naq moko chixjunil ta li qas qiitzʼin teʼxkʼulubʼa chi sa saʼ xchʼoolebʼ (Luc. 10:3, 5, 6). Saʼ li puktesink, wank sut naqataw ebʼ li qas qiitzʼin li inkʼaʼ sa nokooʼeʼraatina malaj nokooʼeʼxhobʼ. Relik chi yaal naq li xnaʼlebʼebʼ naxbʼaanu naq chʼaʼajkaq chiqu xtoqʼobʼankil ruhebʼ.
Li natoqʼobʼank u naril li naʼajmank ut naril ajwiʼ li xchʼaʼajkilal ebʼ li junchʼol, naril xtoqʼobʼaal ruhebʼ ut naraj xtenqʼankilebʼ. Wi naqakanabʼ toqʼobʼank u, inkʼaʼ chik sahaq qachʼool saʼ li puktesink ut inkʼaʼ chik tqabʼaanu chiʼus li qakʼanjel. Joʼkan ajwiʼ, xkʼebʼal qaqʼe chi toqʼobʼank u tixbʼaanu naq junelik sahaq saʼ qachʼool. Chanchan xkʼebʼal xsiʼul li xaml re naq inkʼaʼ tchupq (1 Tes. 5:19).
Chanru tqatzol toqʼobʼank u, usta chʼaʼajkaq xbʼaanunkil? Tqatzʼil rix oxibʼ li eetalil li naru naqakʼam qe rikʼin: li Jehobʼa, li Jesus ut li Apostol Pablo.
CHOOTOQʼOBʼANQ U JOʼ LI JEHOBʼA
Chiru ebʼ li mil chihabʼ, li Jehobʼa yook xkuybʼal chixjunil ebʼ li yiibʼ aj tikʼtiʼ li nayeemank chirix. Usta joʼkan, li Yos «chaabʼil rikʼinebʼ li inkʼaʼ nekeʼxnaw yoxink ut rikʼinebʼ li inkʼaʼ usebʼ xchʼool» (Luc. 6:35). Ut naxkʼutbʼesi aʼin rikʼin xkuyum. Aʼan naraj naq «chixjunilebʼ teʼkoleʼq» (1 Tim. 2:3, 4). Usta xikʼ naril li maaʼusilal, oxloqʼ chiru li xyuʼamebʼ li qas qiitzʼin ut inkʼaʼ naraj naq junaq rehebʼ tkamq (2 Ped. 3:9).
Li Jehobʼa naxnaw naq laj Tza yook xmutzʼobʼresinkil li xkʼaʼuxebʼ li maawaʼebʼ aj paabʼanel (2 Cor. 4:3, 4). Naabʼalebʼ chalen chaq saʼ xkachʼinal xkʼutmank chiruhebʼ li tikʼtiʼ chirix li Yos. Joʼkan naq, li nekeʼxkʼoxla ut li nekeʼrekʼa, naxbʼaanu naq chʼaʼajkaq chiruhebʼ xkʼulubʼankil li yaal li wank saʼ li Santil Hu. Abʼan li Jehobʼa naxrahi ru xtenqʼankilebʼ. Chanru naqanaw aʼin?
Qilaq li kikʼulmank rikʼinebʼ li wankebʼ saʼ li tenamit Ninive. Usta nekeʼxyuʼami li raaxiikʼ, li Jehobʼa kixye re laj Jonas: «Ma tojaʼ ta chik laaʼin inkʼaʼ trahoʼq linchʼool chirix li nimla tenamit Nínive, bʼarwiʼ wankebʼ waqkʼaal mil chi poyanam li inkʼaʼ nekeʼxnaw xkʼeebʼal reetal bʼar wank li us ut li inkʼaʼ us?» (Jon. 4:11). Li Jehobʼa kixkʼe reetal naq ebʼ laj Ninive maakʼaʼ nekeʼxnaw chirix. Joʼkan naq, kiruxtaana ruhebʼ ut kixtaqla laj Jonas re naq tixye li naxkʼoxla xbʼaanunkil.
Laaʼo, joʼ li Jehobʼa, naqakʼoxla naq oxloqʼ li xyuʼamebʼ li qas qiitzʼin. Naru naqakʼam qe rikʼin wi chi anchal qachʼool naqatenqʼahebʼ li nekeʼabʼink qe, usta chanchan tawiʼ naq inkʼaʼ teʼxkʼulubʼa li yaal.
CHOOTOQʼOBʼANQ U JOʼ LI JESUS
Joʼ li Xyuwaʼ, li Jesus kixtoqʼobʼa ruhebʼ li qas qiitzʼin li nekeʼraj naq teʼtenqʼaaq saʼebʼ li xpaabʼal. «Naq kirilebʼ li kʼiila tenamit, kixtoqʼobʼa ruhebʼ xbʼaan naq chʼiʼchʼiʼinbʼilebʼ ut chaʼchookebʼ, joʼkebʼ li karneer maakʼaʼ aj ilol rehebʼ» (Mat. 9:36). Li Jesus naril chaq xchʼoolebʼ li qas qiitzʼin ut inkʼaʼ li rilobʼaalebʼ. Kixkʼe reetal naq ebʼ laj kʼamolbʼe saʼebʼ li paabʼal nekeʼxhobʼ ut nekeʼxkʼut li bʼalaqʼil naʼlebʼ chiruhebʼ li xeʼwulak chi abʼink re. Usta naxnaw naq naabʼal rehebʼ aʼin teʼxkanabʼ naq ebʼ li chʼaʼajkilal tramoq chiruhebʼ xtaqenkil, «naabʼal li naʼlebʼ kixtzolebʼ wiʼ» (Mar. 4:1-9).
Naq ebʼ li qas qiitzʼin inkʼaʼ nekeʼxkʼulubʼa li esil, moko kaʼaj tawiʼ chirix aʼin tqakʼe qachʼool, tento bʼan tqapatzʼ qe kʼaʼut nekeʼsumenk chi joʼkan. Wankebʼ inkʼaʼ nekeʼxkʼulubʼa li Santil Hu malaj li xkʼutum li Kriist, saʼ xkʼabʼaʼ li yiibʼ aj naʼlebʼ li nekeʼxyuʼami li nekeʼxkʼe ribʼ choʼq aj paabʼanel. Maare wankebʼ xeʼrabʼi li tikʼtiʼ chirix li naqapaabʼ. Malaj wank junaq naxxuwa chi qabʼinkil xbʼaan naq ebʼ li rechkabʼal malaj ebʼ li xkomon teʼseʼenq re.
Maare wankebʼ ajwiʼ li inkʼaʼ sa nokooʼeʼrabʼi xbʼaan naq xeʼxkʼul junaq nimla rahilal saʼ li xyuʼam ut rahebʼ saʼ xchʼool. Li xKim, li taqlanbʼil chi puktesink saʼ jalan chik tenamit naxye: «Saʼ jun li teep bʼarwiʼ nokoopuktesink, naabʼalebʼ keʼxkʼul li rahilal xbʼaan jun li nimla yalok u bʼarwiʼ xexsachk chixjunil li kʼaru rehebʼ. Maakʼaʼebʼ roybʼenihom choʼq re li kutan chalk re. Inkʼaʼ nekeʼxnaw kʼaru teʼxbʼaanu ut nekeʼxxuwa ru chixjunilebʼ. Chi rajlal, naqatawebʼ li qas qiitzʼin li inkʼaʼ nekeʼraj rabʼinkil li esil. Jun sut xineʼxteni naq yookin chi puktesink».
Kʼaru naxbʼaanu li xKim re naq inkʼaʼ tixkanabʼ toqʼobʼank u? Aʼan naxye: «Naq ebʼ li qas qiitzʼin inkʼaʼ sa nikineʼril, ninʼok xjultikankil li naxye saʼ Proverbios 19:11: “Li wank xkʼaʼuxl naxkuy li xjosqʼil”. Naq ninkʼe saʼ inchʼool li xeʼxkʼul chaq ebʼ li qas qiitzʼin, aʼin nikinxtenqʼa chi xtoqʼobʼankil ruhebʼ. Joʼkan ajwiʼ, moko chixjunilebʼ ta xikʼ nokooʼeʼril. Saʼ ajwiʼ li teep aʼin wankebʼ li nekeʼwulak chiru naq tqulaʼanihebʼ».
Joʼkan ajwiʼ, naru naqakʼoxla ebʼ li patzʼom chirix chanru toonaʼlebʼaq wi wanko raj saʼ xnaʼajebʼ li qas qiitzʼin re li teep aʼin. Jun eetalil, wi rajlal yooqebʼ raj xyeebʼal qe li tikʼtiʼ chirixebʼ laj Testiiw re li Jehobʼa, maare inkʼaʼ ajwiʼ toosumenq chiʼus ut t-ajmanq raj naq teʼxtoqʼobʼa qu. Xjultikankil li xchaqʼrabʼ li Jesus li naxye naq tqabʼaanu rehebʼ li junchʼol joʼ naqaj naq teʼxbʼaanu qe, tooxtenqʼa chi xtawbʼal ru li nekeʼrekʼa usta chʼaʼajkaq chiqu (Mat. 7:12).
CHOOTOQʼOBʼANQ U JOʼ LI APOSTOL PABLO
Li Apostol Pablo kitoqʼobʼank u ut kixtoqʼobʼa ajwiʼ ruhebʼ li keʼrahobʼtesink chaq re. Kʼaʼut? Xbʼaan naq toj wank saʼ xchʼool li kixbʼaanu chaq junxil. Kixye: «Aj majewanel naq kinwank chaq junxil, aj rahobʼtesinel ut aj hobʼonel; abʼan li Yos kiruxtaana wu xbʼaan naq xmajelal innaʼlebʼ kinbʼaanu wiʼ aʼin, naq toj majiʼ ninʼok chaq chi paabʼank» (1 Tim. 1:13). Chʼolchʼo chiru naq li Jehobʼa ut li Jesus keʼruxtaana ru. Maare rikʼin wiibʼ oxibʼ li qas qiitzʼin li kixpuktesi chaq li yaal kiril li yiibʼru aj naʼlebʼ li kixyuʼami chaq.
Wank sut, li Apostol Pablo kixtawebʼ li qas qiitzʼin li xeʼinbʼil saʼ xchʼoolebʼ li bʼalaqʼil paabʼal. Chanru kinaʼlebʼak? Saʼ Hechos 17:16 naxye naq, saʼ jun kutan naq wank chaq Atenas, «nakʼatnak saʼ xchʼool chi rilbʼal li tenamit nujenaq chi jalanil yos». Abʼan kiroksi ajwiʼ li nakʼatok re li xchʼool re xkʼebʼal chi naweʼk li chaabʼil esil (Hech. 17:22, 23). Li Apostol Pablo naxsikʼ chanru truuq puktesink chiru yalaq ani aʼ yaal chanru li xwanjik li junjunq re naq teʼruuq xtawbʼal li kolbʼa ibʼ (1 Cor. 9:20-23).
Naq naqataw junaq li qas qiitzʼin li inkʼaʼ sa nokooxkʼul malaj naxpaabʼ li naʼlebʼ li moko yaal ta, naru naqabʼaanu joʼ kixbʼaanu li Apostol Pablo. Qoksihaq li naqanaw chirixebʼ re xtenqʼankilebʼ chi xnawbʼal li «chaabʼil esilal» (Is. 52:7). Jun eetalil, jun qechpaabʼanel ixq li naxkʼabʼaʼi Dorothy naxye: «Naabʼalebʼ li qas qiitzʼin re li qateep xeʼkʼuteʼk chiru naq li Yos kaw naraqok aatin saʼ qabʼeen. Xbʼeenwa ninkawresihebʼ xchʼool xbʼaan naq wankebʼ xpaabʼal chirix li Yos ut moqon chik ninkʼut chiruhebʼ li naxye li Santil Hu chirix li xrahom li Jehobʼa ut li naraj xkʼebʼal qe saʼ li kutan li chalk re».
MAAKANABʼ XQʼAXBʼAL LI INKʼAʼ US RIKʼIN LI US
Ebʼ li qas qiitzʼin li naqapuktesi li yaal rehebʼ «taanumtaaq li xmaaʼusilalebʼ» naq yooq chaq chi nachʼok li «rosoʼjikebʼ li kutan» (2 Tim. 3:1, 13). Abʼan inkʼaʼ tqakanabʼ naq aʼin tixbʼaanu naq tsachq chiqu li toqʼobʼank u ut li sahil chʼoolejil. Li Jehobʼa naxkʼe qametzʼew re naq inkʼaʼ tqakanabʼ xqʼaxbʼal li inkʼaʼ us rikʼin li us (Rom. 12:21). Li xJessica, jun aj kʼamolbʼe saʼ li puktesink naxye: «Rajlal nintaw ebʼ li qas qiitzʼin li qʼetqʼetebʼ li nokooʼeʼxtzʼeqtaana laaʼo ut li esil. Aʼin naru naxkʼe xkawil qajosqʼil. Naq ninʼok chi puktesink rikʼin junaq saʼ linchʼool nintijok chiru li Jehobʼa re naq tinxtenqʼa chi rilbʼal li qas qiitzʼin aʼin joʼ naril aʼan. Yal chi joʼkan ninkanabʼ xkʼoxlankil li nawekʼa ut ninʼok xkʼoxlankil chanru tinruuq xtenqʼankil».
Tento tqakʼoxla ajwiʼ chanru xwaklesinkilebʼ xchʼool li qech aj paabʼanel li nokooʼeʼrochbʼeni saʼ li puktesink. Li xJessica naxye: «Wi jun qe inkʼaʼ us naxkʼul saʼ li puktesink, inkʼaʼ ninkʼe inchʼool chi xkʼoxlankil li xkʼulmank. Inkʼaʼ chik ninʼaatinak chirix aʼin ut ninseeraqʼi junaq chaabʼil naʼlebʼ, joʼ li rusilal li naxkʼam chaq li puktesink usta wankebʼ inkʼaʼ nekeʼxkʼulubʼa chiʼus».
Li Jehobʼa naxnaw chiʼus li chʼaʼajkilal li naqataw saʼ li puktesink, ut relik chi yaal naq nasahoʼk saʼ xchʼool naq nokooʼuxtaanank u joʼ naxbʼaanu aʼan (Luc. 6:36). Chʼolchʼo tzʼaqal, li Yos moko junelik ta ttoqʼobʼanq u. Naru naqakʼojobʼ qachʼool naq aʼan nanawok re joqʼe tzʼaqal tixkʼam chaq li rosoʼjik. Abʼan naq yooqo roybʼeninkil aʼin, aajel ru naq inkʼaʼ tqakanabʼ puktesink (2 Tim. 4:2). Joʼkan naq miqakanabʼ xbʼaanunkil li qakʼanjel chi sa saʼ qachʼool ut chootoqʼobʼanq u rikʼin li jalan jalanq chi qas qiitzʼin.