NAʼLEBʼ RE TZOLOK 17
Li Jehobʼa nokooxra chiqajunjunqal
«Xbʼaan naq li Qaawaʼ naxra li xtenamit» (SAL. 149:4).
BʼICH 108 El amor leal de Jehová
RUʼUJIL LI TZOLOM *
1. Kʼaru naxkʼe saʼ ru li Jehobʼa naq naril li xtenamit?
MAKACHʼIN nasahoʼk saʼ qachʼool xnawbʼal naq «li Qaawaʼ naxra li xtenamit»! (Sal. 149:4). Aʼan naxkʼe saʼ ru li xchaabʼilal ru qanaʼlebʼ, li tooruuq xbʼaanunkil ut nokooxtenqʼa re naq tooruuq chi wank saʼ amiiwil rikʼin. Wi inkʼaʼ naqatzʼeqtaana, aʼan junelik twanq chiqakʼatq (Juan 6:44).
2. Kʼaʼut nachʼaʼajkoʼk chiruhebʼ wiibʼ oxibʼ li hermaan xpaabʼankil naq nekeʼraheʼk xbʼaan li Jehobʼa?
2 Maare junaq li hermaan tixye: «Ninnaw naq li Jehobʼa naxra li xtenamit; abʼan, chanru tinnaw naq nikinxra laaʼin?». Kʼaʼut naru nekeʼxkʼoxla aʼin wiibʼ oxibʼ li hermaan? Qilaq li naxye li xʼOksana, * li qʼaxal ra kixkʼul chaq saʼ xkachʼinal: «Kʼajoʼ nasahoʼk chaq inchʼool naq kikubʼeek inhaʼ ut xinʼok joʼ aj kʼamolbʼe saʼ li puktesink. Abʼan 15 chihabʼ chirix aʼan, kichalk wiʼ chik saʼ inchʼool li rahilal li xinkʼul chaq saʼ inkachʼinal. Xinkʼoxla naq maakʼaʼ chik li rusilal li Jehobʼa saʼ inbʼeen ut naq moko inkʼulubʼ ta naq tinxra». Li xYua jun aj kʼamolbʼe saʼ li puktesink li qʼaxal ra ajwiʼ kixkʼul chaq saʼ xkachʼinal, naxye: «Xbʼaan naq nawaj xsahobʼresinkil xchʼool li Jehobʼa xinqʼaxtesi linyuʼam chiru, abʼan chʼolchʼo chiwu naq li Jehobʼa maajunwa tinxra».
3. Kʼaru ebʼ li patzʼom tqasume saʼ li tzolom aweʼ?
3 Joʼ li wiibʼ chi hermaan aʼin, maare laaʼo ajwiʼ naqara li Jehobʼa chi anchal qachʼool abʼan nachʼaʼajkoʼk chiqu xpaabʼankil naq aʼan nokooxra. Saʼ li tzolom aweʼ tqasume li wiibʼ chi patzʼom aʼin: Kʼaʼut naq chʼolchʼooq chiqu naq relik chi yaal naq
nokooxra li Jehobʼa? Ut, kʼaru tooruuq xbʼaanunkil wi nachʼaʼajkoʼk chiqu xpaabʼankil aʼin?XIWXIW XKʼOXLANKIL NAQ LI JEHOBʼA INKʼAʼ NOKOOXRA
4. Kʼaʼut naq xiwxiw xkʼoxlankil naq li Jehobʼa inkʼaʼ nokooxra?
4 Wi chʼolchʼo chiqu naq li Jehobʼa nokooxra, aʼin t-ekʼasinq qe chi xbʼaanunkil chixjunil li wank saʼ quqʼ saʼ li xkʼanjel maakʼaʼ naxye li chʼaʼajkilal li tqakʼul saʼ li qayuʼam. Abʼan wi naqakʼoxla naq inkʼaʼ nokooxra, moko kawaq ta li qachʼool (Prov. 24:10). Ut wi nachʼinaak qachʼool ut nokooʼok xkʼoxlankil naq li Jehobʼa inkʼaʼ nokooxra, saʼ junpaat tootʼaneʼq saʼ ruqʼ laj Tza (Efes. 6:16).
5. Kʼaru xeʼxkʼul wiibʼ oxibʼ li hermaan li xeʼxkʼoxla naq inkʼaʼ nekeʼraheʼk xbʼaan li Yos?
5 Wankebʼ wiibʼ oxibʼ li hermaan li xeʼok xkʼoxlankil naq li Jehobʼa inkʼaʼ naxkʼe xchʼool chirixebʼ ut aʼin kixbʼaanu naq teʼkehoʼq saʼ li xpaabʼal. Laj James jun li cheekel winq, naxye: «Usta ninkʼanjelak chaq saʼ Betel ut kʼajoʼ nawulak chiwu puktesink saʼ jun li chʼuut li nekeʼaatinak saʼ jalan chik aatinobʼaal, abʼan ninkʼoxla ma yaal tawiʼ naq li Jehobʼa naxkʼulubʼa linkʼanjel. Ut saʼ jun kutan xinkʼoxla naq inkʼaʼ narabʼi lintij». Li xʼEva li naxkʼe ajwiʼ chixjunil li xhoonal saʼ xkʼanjel li Yos, naxye: «Xinkʼe reetal naq xiwxiw xkʼoxlankil naq li Jehobʼa inkʼaʼ nikinxra xbʼaan naq aʼan naxbʼaanu naq inkʼaʼ chik sahaq saʼ linchʼool chi kʼanjelak chiru, ut naru ninkʼayk chi kʼoxlak chi joʼkaʼan». Ut laj Michael jun aj kʼamolbʼe saʼ li puktesink li naxbʼaanu 70 hoor ut wank ajwiʼ joʼ cheekel winq, naxseeraqʼi: «Wi inkʼaʼ nakaapaabʼ naq li Jehobʼa naxkʼe xchʼool chaawix, chi chʼinqil tat-oq chi najtoʼk rikʼin».
6. Kʼaru tqabʼaanu wi naqakʼoxla naq li Jehobʼa inkʼaʼ nokooxra?
6 Li nekeʼxye nokooxtenqʼa chi xtawbʼal ru kʼaʼut naq xiwxiw xkʼoxlankil naq li Jehobʼa inkʼaʼ nokooxra. Kʼaru tqabʼaanu wi naqakʼoxla naq li Jehobʼa inkʼaʼ nokooxra? Saʼ junpaat qakanabʼaq chi kʼoxlak chi joʼkaʼan. Re naq inkʼaʼ chik t-oq xkʼaʼuxl wiʼ qachʼool, qatzʼaamaq qatuqtuukilal re li Jehobʼa re naq tixkol li qachʼool ut li qakʼaʼuxl (Sal. 139:23, TNM; Filip. 4:6, 7). Ut misach saʼ qachʼool naq wankebʼ li qechpaabʼanel li nachʼaʼajkoʼk ajwiʼ chiruhebʼ xpaabʼankil naq nekeʼraheʼk xbʼaan li Jehobʼa. Joʼkaʼan ajwiʼ xeʼrekʼa chaq ribʼ wiibʼ oxibʼ aj kʼanjel chiru li Jehobʼa li xeʼwank chaq junxil qʼe kutan. Qilaq kʼaru tooruuq xtzolbʼal rikʼin li apóstol Pablo.
KʼARU NAQATZOL RIKʼIN LAJ PABLO?
7. Kʼaru ebʼ li chʼaʼajkilal kixkʼul li apóstol Pablo?
7 Maare naabʼal li kʼanjel wank saʼ quqʼ ut inkʼaʼ chik naqanaw kʼaru xbʼaanunkil. Joʼkaʼin tzʼaqal kirekʼa ribʼ li apóstol Pablo. Aʼan kixye naq moko kaʼaj tawiʼ chirix jun li chʼuut yook xkʼaʼuxl, «chirix [bʼan] chixjunilebʼ li Iklees» malaj chʼuut (2 Cor. 11:23-28). Ma xoochapeʼk xbʼaan jun li yajel li naxbʼaanu naq inkʼaʼ chik sahaq saʼ qachʼool? Laj Pablo kichʼinaak xchʼool xbʼaan naq inkʼaʼ naruhank risinkil «jun li tiqʼlebʼ» malaj jun li kʼix saʼ li xjunxaqalil, maare jun li yajel (2 Cor. 12:7-10). Ma nachʼinaak qachʼool xbʼaan li qapaltil? Wank sut joʼkaʼin ajwiʼ kirekʼa ribʼ laj Pablo, kixye naq toqʼobʼaal ru xbʼaan naq rajlal kutan naxyal xqʼe chi xbʼaanunkil li us (Rom. 7:21-24).
8. Kʼaru kitenqʼank re laj Pablo re naq inkʼaʼ tixkanabʼ kʼanjelak chiru li Jehobʼa usta kixkʼul ebʼ li chʼaʼajkilal?
8 Laj Pablo junelik kikʼanjelak chiru li Jehobʼa usta kixkʼul naabʼal li chʼaʼajkilal ut li yalbʼaʼix. Bʼar kixtaw xkawubʼ xchʼool? Usta chʼolchʼo chiru li xmaajelal xnaʼlebʼ, abʼan kaw chaq li xpaabʼal chirix li xkamik li Jesús. Naxnaw ajwiʼ chiʼus li xyeechiʼom li Jesús naq «chixjunil li taapaabʼanq re» tixtaw li junelik yuʼam (Juan 3:16; Rom. 6:23). Relik chi yaal naq laj Pablo kaw chaq li xpaabʼal chirix li xkamik li Jesús. Chʼolchʼo chiru naq li Jehobʼa tixkuyebʼ xmaak li nekeʼmaakobʼk wi nekeʼxyotʼ xchʼool usta jwal nim li xeʼxbʼaanu (Sal. 86:5).
9. Kʼaru naxkʼut chiqu li kixye laj Pablo saʼ Gálatas 2:20?
9 Chʼolchʼo chaq chiru laj Pablo naq qʼaxal naraheʼk xbʼaan li Yos xbʼaan naq naxnaw naq kixtaqla chaq li Jesús chi kamk saʼ xkʼabʼaʼ. Qakʼehaq reetal li aatin li qʼaxal nakʼojobʼank chʼoolej li natawmank saʼ Gálatas 2:20 (yaabʼasi). Laj Pablo kixye: «Li Ralal li Yos [...] kirahok we ut kixqʼaxtesi ribʼ saʼ inkʼabʼaʼ». Laj Pablo junelik kixkʼoxla naq qʼaxal naraheʼk xbʼaan li Yos, joʼkan naq moko kixye ta: «Nintaw ru naq li Yos naxra ebʼ li wechpaabʼanelil, abʼan maajunwa tinxra laaʼin». Kixjultika bʼan rehebʼ laj Roma: «Li Kriist kikamk saʼ qakʼabʼaʼ naq toj wanko chaq saʼ li qamaak» (Rom. 5:8). Peʼyaal naq qʼaxal nim li xrahom li Yos chiqix?
10. Kʼaru naxkʼut chiqu li naxye saʼ Romanos 8:38, 39?
10 (Taayaabʼasi Romanos 8:38, 39). Chʼolchʼo chaq chiru laj Pablo naq jwal nim li xrahom li Yos. Joʼkan naq kixtzʼiibʼa: «Tik maakʼaʼ naru taajachoq qe rikʼin li xrahom li Yos». Naxnaw naq li Jehobʼa qʼaxal nim chaq xkuyum rikʼin li tenamit Israel. Ut chʼolchʼo ajwiʼ chiru naq xʼuxtaanaak ru xbʼaan li Yos. Rikʼin wiibʼ oxibʼ li aatin, laj Pablo yook xyeebʼal: «Wi li Jehobʼa kixtaqla chaq li Ralal chi kamk saʼ inkʼabʼaʼ, chan put ru naq tinye naq inkʼaʼ nikinxra?» (Rom. 8:32).
11. Usta laj Pablo kitʼaneʼk saʼ naabʼal li maak joʼ li natawmank saʼ 1 Timoteo 1:12-15, kʼaʼut naq chʼolchʼo chaq chiru naq naraheʼk xbʼaan li Yos?
11 (Taayaabʼasi 1 Timoteo 1:12-15). Chʼolchʼo naq qʼaxal nayotʼeʼk chaq saʼ xchʼool laj Pablo naq naxjultika li kixbʼaanu naq toj maajiʼ naʼok joʼ aj paabʼanel. Kixye naq aʼan «li xbʼeen saʼ xyanqebʼ» laj maak, ut wank xyaalal kʼaʼut naq kixye. Naq toj maajiʼ naxnaw li yaal, kaw kixrahobʼtesi ebʼ laj paabʼanel saʼ jalan jalanq chi naʼajej: wank kixchʼikebʼ saʼ tzʼalam ut jalanebʼ chik kixkʼulubʼa naq teʼkamsiiq (Hech. 26:10, 11). Saʼ xkʼabʼaʼ naq junxil kixkʼulubʼa naq teʼkamsiiq jun li sumal aj paabʼanel, qakʼoxlaq chan tawiʼ ru narekʼa ribʼ anaqwan naq naxnaw ru li ralal li sumal aʼin. Laj Pablo narahoʼk chaq xchʼool xbʼaan li kixbʼaanu chaq junxil, abʼan naxnaw naq maakʼaʼ chik xjaʼlenkil. Chʼolchʼo chiru naq li Kriist kikamk saʼ xkʼabʼaʼ, ut chi kʼojkʼo xchʼool kixtzʼiibʼa: «Saʼ xkʼabʼaʼ li rusilal li Yos xinkanaak chi joʼkaʼin joʼ yookex chi rilbʼal» (1 Cor. 15:3, 10). Kʼaru naqatzol? Naq tento tqapaabʼ chi anchal qachʼool naq li Kriist kikamk saʼ xkʼabʼaʼ li junjunq chi kristiʼaan ut chi joʼkan naru nokoowank saʼ amiiwil rikʼin li Jehobʼa (Hech. 3:19). Li wank xwankil chiru li Yos aʼan li naqabʼaanu anaqwan ut li tqabʼaanu saʼ li kutan chalk re, maawaʼ li paltil li xqabʼaanu chaq junxil maakʼaʼ naxye ma laaʼo chaq aj testiiw re li Jehobʼa malaj inkʼaʼ (Is. 1:18).
12. Joʼ naxye saʼ 1 Juan 3:19, 20, kʼaru tqabʼaanu wi naqekʼa naq maakʼaʼ nokooʼok wiʼ malaj naq moko qakʼulubʼ ta naq tooraheʼq?
12 Wank sut li qachʼool naru nokooxbʼalaqʼi ut naru tixbʼaanu naq tqekʼa naq maakʼaʼ nokooʼok wiʼ malaj naq moko qakʼulubʼ ta naq tooraheʼq (taayaabʼasi 1 Juan 3:19, 20). Joʼkan naq maare tqakʼoxla naq li xkamik li Jesús moko naxsach ta li qamaak. Naq tqekʼa qibʼ chi joʼkan, qajultikaq naq «li Yos nim xwankil chiru li qachʼool». Usta tqakʼoxla naq li qachoxahil Yuwaʼ inkʼaʼ nokooxra chi moko naxkuy qamaak, aʼan moko yaal ta; li xyaalalil aʼan naq relik chi yaal naq nokooxra ut naq naxkuy qamaak. Tento naq tqapaabʼ chi anchal qachʼool naq li Jehobʼa nokooxra. Re naq tooruuq xbʼaanunkil aʼin, tento naq wulaj wulaj tqatzol li Santil Hu, junelik tootijoq ut inkʼaʼ tqakanabʼ wank saʼ komonil rikʼinebʼ li qechpaabʼanel. Qilaq kʼaʼut naq jwal wank xwankil li oxibʼ chi naʼlebʼ aʼin.
CHANRU NOKOOXTENQʼA LI TZOLOK, LI TIJOK UT EBʼ LI QECHPAABʼANEL?
13. Chanru nokooxtenqʼa xtzolbʼal li Raatin Yos? (Chaawil ajwiʼ li kaaxukuut « Chanru nekeʼtenqʼaak xbʼaan li Raatin li Yos»).
13 Qatzolaq li Santil Hu wulaj wulaj. Wi joʼkan naqabʼaanu, tqanaw chiʼus chanru tzʼaqal nanaʼlebʼak li Jehobʼa ut tqakʼe reetal naq qʼaxal nokooxra. Xkʼoxlankil rix wulaj wulaj li naqayaabʼasi saʼ li Santil Hu tooxtenqʼa chi kʼoxlak chiʼus ut tixkʼe qanaʼlebʼ re naq taakʼe reetal li wank saʼ li qachʼool ut saʼ li qakʼaʼuxl (2 Tim. 3:16). Laj Kevin jun li cheekel winq li naxkʼoxla chaq naq maakʼaʼ naʼok wiʼ, naxseeraqʼi: «Xyaabʼasinkil ut xkʼoxlankil rix li Salmo 103 nikinxtenqʼa chi xkʼebʼal reetal naq moko yaal ta li ninkʼoxla ut chi xtawbʼal ru kʼaru tzʼaqal naxkʼoxla li Jehobʼa chiwix». Li xʼEva, li xooʼaatinak chirix saʼ li raqal 5, naxye: «Saʼ xraqik li kutan ninkʼe bʼayaq inhoonal chi xkʼoxlankil rix kʼaru wank xwankil chiru li Jehobʼa, ut aʼin naxtuqubʼ ru linchʼool ut naxkawresi linpaabʼal».
14. Chanru nokooxtenqʼa li tijok?
14 Junelik chootijoq (1 Tes. 5:17). Ebʼ li tzʼaqal amiiw rajlal nekeʼaatinak ut nekeʼxye chiribʼilebʼ ribʼ li nekeʼxkʼoxla ut li nekeʼrekʼa, ut joʼkaʼin ajwiʼ nakʼulmank rikʼin li Jehobʼa. Naq naqaseeraqʼi re li Jehobʼa li naqekʼa, li naqakʼoxla ut li naxkʼe qakʼaʼuxl, naqakʼutbʼesi naq kʼojkʼo qachʼool rikʼin ut naq chʼolchʼo chiqu naq nokooxra (Sal. 94:17-19; 1 Juan 5:14, 15). Li xYua li xooʼaatinak chirix saʼ li raqal 2, naxseeraqʼi: «Naq nintijok moko kaʼaj tawiʼ ninye re li Jehobʼa li xinkʼul chiru li kutan, ninte bʼan linchʼool chiru ut ninye re chixjunil li nawekʼa. Inkʼaʼ nawil li Jehobʼa joʼ jun li patron, timil timil bʼan xintzol chi rilbʼal joʼ jun li Yuwaʼbʼej li qʼaxal naxrahebʼ li ralal xkʼajol». (Chaawil li kaaxukuut « Ma ak xaayaabʼasi?»).
15. Chanru naxkʼutbʼesi li Jehobʼa naq naxkʼe xchʼool chiqix chiqajunjunqal?
15 Choowanq saʼ komonil rikʼinebʼ li qechpaabʼanel. Aʼanebʼ jun li maatan li naxkʼe qe li Jehobʼa (Sant. 1:17). Naq kixkʼehebʼ li qechpaabʼanel li junelik nokooʼeʼxra joʼ qajunkabʼal, li qachoxahil Yuwaʼ naxkʼutbʼesi naq naxkʼe xchʼool chiqix chiqajunjunqal (Prov. 17:17). Saʼ li esilhu li kixtzʼiibʼa choʼq rehebʼ laj Colosas, laj Pablo kixtzʼiibʼa xkʼabʼaʼebʼ wiibʼ oxibʼ aj paabʼanel li xeʼtenqʼank re ut kixye naq «xeʼxkʼe xkʼojobʼankil» xchʼool (Col. 4:10, 11). Li Jesukriist ajwiʼ kiʼajmank chiru naq ttenqʼaaq ut kixbʼanyoxi li tenqʼ li kixkʼul saʼ ruqʼebʼ li ramiiw: aʼ ebʼ li ánjel ut ebʼ li kristiʼaan (Luc. 22:28, 43).
16. Chanru nokooʼeʼxtenqʼa ebʼ li qechpaabʼanel chi jilok chixkʼatq li Jehobʼa?
16 Ma naqasikʼ ut ma naqakʼulubʼa naq tooʼeʼxtenqʼa ebʼ li qechpaabʼanel? Xseeraqʼinkil re junaq li hermaan li kaw xpaabʼal li naxkʼe qakʼaʼuxl moko naraj ta xyeebʼal naq moko kaw ta chik li qapaabʼal, naru bʼan nokooxkol. Qakʼehaq reetal li naxye laj James li xooʼaatinak chirix saʼ li raqal 5: «Kʼajoʼ nikinxtenqʼa wank saʼ amiiwil rikʼinebʼ li wechpaabʼanel li kawebʼ xpaabʼal. Naq nachʼinaak linchʼool, ebʼ li wamiiw saʼ tuulanil nikineʼrabʼi ut nekeʼxjultika we naq nikineʼxra. Chi joʼkaʼan ninkʼe reetal naq li Jehobʼa nikinxra ut naq naxkʼe xchʼool chiwix». Jwal wank xwankil naq toowanq saʼ tzʼaqal amiiwil rikʼinebʼ li qechpaabʼanelil!
CHOOWANQ CHI JUNELIK SAʼ XRAHOM LI JEHOBʼA
17, 18. Ani tqapaabʼ, ut kʼaʼut?
17 Laj Tza naraj naq tchʼinaaq qachʼool ut naq tqakanabʼ xbʼaanunkil li us. Naraj naq tqakʼoxla naq li Jehobʼa inkʼaʼ nokooxra ut naq moko qakʼulubʼ ta naq tooxkol. Abʼan, joʼ xqakʼe reetal, kutan saqenk naq aʼin moko yaal ta.
18 Li Jehobʼa naxra ut oxloqʼ naril li junjunq chi aj kʼanjel chiru. Wi naqapaabʼ li naxye, junelik toowanq saʼ li xrahom joʼ li Jesús (Juan 15:10). Joʼkan bʼiʼ, naq laj Tza ut li qachʼool teʼxyal qabʼalaqʼinkil re naq tqakʼoxla naq li Jehobʼa inkʼaʼ nokooxra, miqapaabʼ rehebʼ. Qapaabʼaq bʼan li Jehobʼa li naxkʼe saʼ ru li xchaabʼil naʼlebʼ li junjunq chi aj kʼanjel chiru. Qapaabʼaq chi anchal qachʼool naq li Jehobʼa «naxra li xtenamit», ut saʼ xyanq aʼan wankat laaʼat.
BʼICH 141 Li yuʼam, jun loqʼlaj maatan
^ párr. 5 Wiibʼ oxibʼ li hermaan nachʼaʼajkoʼk chiruhebʼ xpaabʼankil naq nekeʼraheʼk xbʼaan li Jehobʼa. Saʼ li tzolom aweʼ tqatzʼil rix kʼaʼut naq chʼolchʼooq chiqu naq li Jehobʼa nokooxra chiqajunjunqal. Tqil ajwiʼ kʼaru tqabʼaanu wi nachʼaʼajkoʼk chiqu xpaabʼankil naq li Jehobʼa nokooxra.
^ párr. 2 Xjalmank wiibʼ oxibʼ li kʼabʼaʼej.
^ párr. 67 XCHʼOLOBʼANKIL LI JALAM U. Perel 22: Naq laj Pablo toj maajiʼ naxnaw li yaal, kixchʼikebʼ saʼ tzʼalam naabʼalebʼ laj paabʼanel. Naq kixtaw ru li kixbʼaanu li Jesús saʼ xkʼabʼaʼ, kixjal li xnaʼlebʼ ut kixwaklesihebʼ xchʼool li rechpaabʼanel. Wiibʼ oxibʼ rehebʼ aʼanebʼ tana xkomon li xeʼrahobʼtesiik xbʼaan laj Pablo.