1, 2. Kʼaru naxye jun li anjel rehebʼ li ixq naq nekeʼwulak saʼ li muqlebʼaal, ut kʼaru li taql naxkʼe li Jesus rehebʼ?

NASAQEWIN li kutan 16 re Nisan re li chihabʼ 33. Naq ak xnumeʼk wiibʼ kutan chirix li xkamik li Qaawaʼ Jesukriist, jun chʼuut li ixq aj paabʼanel qʼaxal rahebʼ saʼ xchʼool naq nekeʼxik saʼ li muqlebʼaal. Nekeʼxik aran xbʼaan naq nekeʼraj xyulbʼal li xtibʼel li Jesus saʼ sununkil bʼan ut aseeyt. Naq nekeʼwulak saʼ li muqlebʼaal, nekeʼsach xchʼool naq nekeʼril naq maaʼani chik aran. Jun li anjel naxye rehebʼ naq li Jesus kiwakliik wiʼ chik chi yoʼyo ut naxye ajwiʼ: «Kʼamolbʼe cheru toj Galilea; aran toxeeril ru» (Mat. 28:1-7; Luc. 23:56; 24:10).

² Naq ebʼ li ixq nekeʼelk saʼ li muqlebʼaal, li Jesus ajwiʼ nanachʼok chixkʼatqebʼ ut naxye rehebʼ: «Ayuqex chi xyeebʼal rehebʼ li wiitzʼin naq xikaqebʼ Galilea; aran toxeʼril wu» (Mat. 28:10). Jwal aajel tana ru li naʼlebʼ li tixkʼe rehebʼ li xtzolom, xbʼaan naq aʼin li chʼutam li naxkʼubʼ xbʼeenwa naq tojaʼ xwakliik chi yoʼyo.

3, 4. Kʼaʼut naru naqaye naq moko kaʼaj tawiʼ choʼq rehebʼ li Apostol kikʼemank li taql li natawmank saʼ Mateo 28:19, 20? (Taawil li jalam u chiru li hu).

³ (Taayaabʼasi Mateo 28:16-20). Saʼ li chʼutam li kixkʼubʼ li Jesus, kixchʼolobʼ chiruhebʼ li xtzolom kʼaru li nimla kʼanjel tento raj teʼxbʼaanu saʼ li qʼehil aʼan, ut aʼin ajwiʼ li kʼanjel li naqabʼaanu saʼebʼ li qakutan. Kixye rehebʼ: «Ayuqex bʼiʼ, ut kʼehomaqebʼ choʼq intzolom chixjunilebʼ li tenamit. [...] Kʼutumaq chiruhebʼ xpaabʼankil chixjunil li xexintaqla wiʼ».

⁴ Li Jesus naraj naq chixjunilebʼ li nekeʼtaqenk re teʼpuktesinq. Moko kaʼaj tawiʼ choʼq rehebʼ li junlaju chi Apostol kixkʼe li taql  aʼin. Kʼaʼut naq chʼolchʼo tzʼaqal chiqu? Xbʼaan naq moko kaʼaj tawiʼ ebʼ li Apostol wankebʼ chaq saʼ li tzuul re Galilea naq li Jesus kixtaqlahebʼ chi xkʼebʼal ebʼ li poyanam choʼq xtzolom. Qajultikaq naq li anjel kixye rehebʼ li ixq naq ebʼ aʼan teʼril ajwiʼ ru li Jesus aran Galilea. Joʼkan bʼiʼ, saʼ li hoonal aʼan keʼwank tana ajwiʼ ebʼ li ixq li inkʼaʼ keʼxqʼet ribʼ chiru li Yos. Joʼkan ajwiʼ, li Apostol Pablo kixye naq li Jesus «kixkʼut ribʼ chiruhebʼ numenaq oʼkʼaal xkabʼ oʼqʼobʼ (500) chi qas qiitzʼin» (1 Cor. 15:6). Bʼar kikʼulmank aʼin?

5. Kʼaʼut wank tzʼaqal xyaalal chiqu re xpaabʼankil naq saʼ 1 Corintios 15:6 naʼaatinak chirix li chʼutam li kiwank aran Galilea li natawmank resil saʼ Mateo tasal 28?

⁵ Wank tzʼaqal xyaalal naq tqapaabʼ naq li Apostol Pablo yook chaq chi aatinak chirix li chʼutam li kiwank Galilea li natawmank resil saʼ Mateo tasal 28. Bʼar wank rehebʼ li xyaalal? Xbʼeen, naabʼal rehebʼ li xtzolom li Jesus aʼanebʼ chaq aj Galilea. Joʼkan naq jun chaabʼil naʼajej re xchʼutubʼankil naabʼal li kristiʼaan aʼan raj jun tzuul re Galilea ut maawaʼ saʼ junaq ochoch aran Jerusalen. Xkabʼ, li Jesus ak kixchʼutubʼ chaq ribʼ rikʼinebʼ li junlaju chi Apostol saʼ jun li ochoch aran Jerusalen naq ak kiwakliik chi yoʼyo. Wi li Jesus kaʼajwiʼ raj rehebʼ li Xʼapostol kiraj xkʼebʼal li taql aweʼ, moko kixye ta raj rehebʼ li ixq ut jalan chik li xtzolom naq xikaqebʼ chi xchʼutubʼankil ribʼ rikʼin saʼ li tzuul re Galilea (Luc. 24:33, 36).

6. Chanru naxkʼutbʼesi Mateo 28:20 naq li taql re xkʼebʼal ebʼ li poyanam choʼq xtzolom li Kriist tento t-uxmanq anaqwan, ut chanru yook chi paabʼamank aʼin?

⁶ Qilaq li rox xnimal ru xyaalal re xyeebʼal naq li Jesus moko kaʼaj tawiʼ kixkʼe li taql aweʼ rehebʼ li junlaju chi Apostol li inkʼaʼ xeʼxtzʼeqtaana. Chanru naqanaw aʼin? Naq kiraqeʼk chi aatinak, li Jesus kixye rehebʼ li xtzolom: «Wanqin eerikʼin chixjunil li kutan toj saʼ rosoʼjik li ruuchichʼochʼ» (Mat. 28:20). Joʼ kixye li Jesus, li kʼanjel re xkʼebʼal ebʼ li poyanam choʼq xtzolom, tzʼaqal tzʼaqal yook chi uxmank saʼebʼ li qakutan. Joʼ naxkʼutbʼesi li eetalil aʼin: rajlal chihabʼ, kachʼin chik ma 300.000 chi kristiʼaan nekeʼok choʼq xtzolom li Kriist naq nekeʼkubʼeek xhaʼ joʼ aj Testiiw re li Jehobʼa.

7. Kʼaru ok qe chi xtzʼilbʼal rix, ut kʼaʼut?

⁷ Naabʼalebʼ li nekeʼtzolok chirix li Santil Hu nekeʼkubʼeek xhaʼ. Abʼan, junjunq rehebʼ nekeʼwiibʼank xchʼool ut inkʼaʼ nekeʼok choʼq xtzolom li Kriist. Usta nawulak chiruhebʼ li nekeʼxtzol, abʼan inkʼaʼ nekeʼxbʼaanu li naʼajmank re naq teʼkubʼeeq xhaʼ. Chʼolchʼo naq li nekeʼkʼehok tzolom nekeʼraj xtenqʼankilebʼ li kristiʼaan chi xyuʼaminkil li nekeʼxtzol ut nekeʼraj naq teʼwanq choʼq xtzolom li Kriist. Saʼ li tzolom aweʼ tqil chanru tooruuq rekʼasinkilebʼ xchʼool li yookebʼ xtzolbʼal li Santil Hu ut chanru tooruuq xtenqʼankilebʼ re naq teʼkʼiiq saʼebʼ li xpaabʼal. Kʼaʼut naq jwal aajel ru xtzʼilbʼal rix li naʼlebʼ aʼin? Xbʼaan naq maare twulaq xhoonalil naq tqakʼoxla ma toj tqatzol junaq li kristiʼaan malaj inkʼaʼ chik.

8. Kʼaʼut naru nachʼaʼajkoʼk chiqu rekʼasinkilebʼ xchʼool li qatzolom?

⁸ Li Jehobʼa naraj naq ebʼ li poyanam teʼkʼanjelaq chiru saʼ xkʼabʼaʼ naq nekeʼxra. Joʼkan naq naqaj naq ebʼ li qatzolom teʼxtaw ru naq li Jehobʼa naxkʼe xchʼool ut jwal naxra li junjunq chi poyanam. Naqaj naq teʼril li Jehobʼa joʼ «xyuwaʼebʼ li nebʼaʼyox, [...] laj ilol rehebʼ li xmalkaʼan» (Sal. 68:6). Naq ebʼ li qatzolom nekeʼxtaw ru naq li Yos qʼaxal naxrahebʼ, maare t-ekʼasiiq xchʼoolebʼ ut qʼaxal teʼxra wiʼ chik. Abʼanan, wankebʼ kristiʼaan li nekeʼxtzol li Santil Hu qikʼin nachʼaʼajkoʼk chiruhebʼ rilbʼal li Jehobʼa joʼ jun Yuwaʼbʼej li jwal narahok, xbʼaan naq li xyuwaʼebʼ maajunwa xeʼxkʼutbʼesi li rahok (2 Tim. 3:1, 3). Joʼkan bʼiʼ, qakʼehaq xwankil li xchaqʼal ru naʼlebʼ li Yos naq tookʼutuq chirix li Santil Hu. Qatenqʼaq ebʼ li qatzolom  chi xtawbʼal ru naq li Yos naraj naq teʼwanq xyuʼam chi junelik ut naq yoʼon ajwiʼ wank re xtenqʼankilebʼ chi xtawbʼal. Kʼa chik ru tooruuq xbʼaanunkil chirixebʼ?

9, 10. Kʼaru ebʼ li tasal hu tento tqoksi naq tookʼutuq chirix li Santil Hu, ut kʼaʼut naq aʼin tzʼaqal tqoksi?

⁹ Qoksihaq ebʼ li tasal hu, Kʼaru tzʼaqal naxchʼolobʼ li Santil Hu? ut Chexwanq junelik saʼ «xrahom li Yos». Ebʼ li tasal hu aʼin kikʼubʼamank re qatenqʼankil chi rekʼasinkilebʼ xchʼool li qatzolom. Jun eetalil, saʼ li tzolom 1 re li tasal hu Kʼaru naxchʼolobʼ? naxsume ebʼ li patzʼom aweʼ: Ma naril xtoqʼobʼaal qu li Yos? Kʼaru narekʼa li Yos naq ra wanko? Ut, ma naru toojiloq chixkʼatq li Yos? Li tasal hu «Xrahom li Yos» tixtenqʼa li qatzolom chi xtawbʼal ru naq xyuʼaminkil li naʼlebʼ li naxkʼe li Santil Hu naxbʼaanu naq tixtaw rusilal li xyuʼam ut naq twanq tzʼaqal saʼ amiiwil rikʼin li Jehobʼa. Usta ak xqatzol jalan li poyanam rikʼin ebʼ li tasal hu aʼin, tento naq tqakawresi qibʼ chiʼus naq tookʼutuq aʼ yaal li naʼajmank chiru li junjunq li qatzolom.

¹⁰ Abʼan qakʼoxlaq naq li qatzolom nawulak chiru jun li naʼlebʼ li natawmank saʼ jun li qatasal  hu li moko wank ta saʼ xyanq li qakʼanjelobʼaal re kʼutuk. Wi joʼkan, naru naqaye re, naq xtzolaq xjunes li tasal aʼan ut miqakanabʼ xtzolbʼal rikʼin li tasal hu Kʼaru naxchʼolobʼ? malaj «Xrahom li Yos».

11. Joqʼe tento tqatikibʼ tijok rochbʼen li qatzolom, ut chanru tooruuq aatinak rikʼin chirix li tij?

¹¹ Qatikibʼaq li tzolok chirix li Santil Hu rikʼin jun li tij. Joqʼe raj us xtikibʼankil ut xraqbʼal rikʼin jun li tij li tzolok chirix li Santil Hu? Jwal us naq tqatikibʼ xbʼaanunkil aʼin naq ak xnumeʼk wiibʼ oxibʼ xamaan xtiklajik li xtzolbʼal. Tento tqatenqʼa li qatzolom chi xkʼebʼal reetal naq kaʼajwiʼ tooruuq xtawbʼal ru li Raatin li Yos wi nokooxtenqʼa li santil musiqʼej. Wiibʼ oxibʼ li nekeʼkʼutuk chirix li Santil Hu nekeʼxyaabʼasi Santiago 1:5 naq nekeʼaatinak chirix li tijok, aran naxye: «Wi wank junaq eere yo chi majeloʼk xnaʼlebʼ, chixtzʼaamaq re li Yos». Moqon nekeʼxpatzʼ re li xtzolom: «Chanru tooruuq xpatzʼbʼal re li Yos li choxahil naʼlebʼ?». Maare aʼan tixye naq rikʼin li tijok.

12. Chan raj ru tqoksi li Salmo 139:2-4 re xtenqʼankil li qatzolom chi xchaabʼilobʼresinkil ru li xtij?

¹² Qakʼutaq chiru li qatzolom chanru ttijoq. Qayehaq re, naq li Jehobʼa naraj rabʼinkil li xtij li naxbʼaanu chi anchal xchʼool. Qachʼolobʼaq chiru naq naru naqate li qachʼool chiru li Yos re xseeraqʼinkil re chanru naqekʼa qibʼ ut re xyeebʼal re li maajunwa raj tqaye re junaq li kristiʼaan. Relik chi yaal, ak kutan saqenk chiru li Jehobʼa chixjunil li wank saʼ xchamal li qachʼool (taayaabʼasi Salmo 139:2-4). Naru ajwiʼ naqapatzʼ re li Yos naq chixtenqʼaq li qatzolom chi xjalbʼal li xkʼaʼuxl ut chi xkanabʼankil li yibʼ aj naʼlebʼ. Jun eetalil, qayehaq naq li qatzolom ak xtzol naabʼal li naʼlebʼ chirix li Santil Hu, abʼan nawulak chiru jun li ninqʼe li chalenaq saʼ li bʼalaqʼil paabʼal. Naxnaw naq moko us ta, abʼan qʼaxal nawulak chiru wiibʼ oxibʼ li naʼlebʼ li nabʼaanumank aran. Qawaklesihaq xchʼool chi xyeebʼal re li Jehobʼa kʼaru tzʼaqal narekʼa ut naq chixtzʼaamaq xtenqʼ re xraabʼal kaʼajwiʼ li naxra li Yos (Sal. 97:10, Li Santil Hu, Wycliffe Bible Translators).

13. a) Kʼaʼut us naq inkʼaʼ toobʼayq chi xbʼoqbʼal li qatzolom saʼebʼ li chʼutam? b) Kʼaru naru naqabʼaanu re naq sa trekʼa ribʼ li qatzolom naq twulaq saʼ li Chʼutlebʼaal Kabʼl?

¹³ Moobʼayk chi xbʼoqbʼal li qatzolom saʼebʼ li chʼutam. Kʼaʼut? Xbʼaan naq li kʼaru trabʼi ut li tril naru narekʼasi xchʼool ut naru naxtenqʼa chi kʼiik saʼ li xpaabʼal. Joʼkan naq qakʼutaq chiru li bʼideo, Kʼaru nabʼaanumank saʼebʼ li Chʼutlebʼaal Kabʼl rehebʼ laj Testiiw? ut qawaklesihaq xchʼool chi wulak saʼ li Chʼutlebʼaal Kabʼl. Ut wi naxkʼe ribʼ chiqu, qayeechiʼiq qibʼ re xik chi xkʼambʼal. Jun li chaabʼil naʼlebʼ li naru natenqʼank aʼan xbʼoqbʼal jalan jalanq aj puktesinel chiqix naq nokooxik chi rulaʼaninkil li qatzolom. Chi joʼkan, li qatzolom t-oq xnawbʼal ruhebʼ li hermaan ut sa chik trekʼa ribʼ naq twulaq saʼebʼ li chʼutam.

14. Kʼaru t-ekʼasinq re li qatzolom chi kʼiik saʼ li xpaabʼal?

¹⁴ Li naqaj aʼan xtenqʼankil li qatzolom re naq tkʼiiq li xpaabʼal (Efes. 4:13). Naq junaq li kristiʼaan naxkʼulubʼa xtzolbʼal li Santil Hu, maare naxbʼaanu aʼin yal saʼ xkʼabʼaʼ li rusilal li naru naxtaw saʼ li xyuʼam naq natzolok. Abʼan, naq nakʼiik li xrahom chirix li Jehobʼa, t-oq tana xkʼoxlankil chanru tixtenqʼahebʼ li junchʼol, saʼ xyanqebʼ aʼan li ak wankebʼ saʼ li chʼuut (Mat. 22:37-39). Joʼkan ajwiʼ, naq twulaq xhoonalil, qayehaq re, naq qʼaxal oxloqʼ tzʼaqonk saʼ li kubʼsink rikʼin tumin chirix li Xʼawabʼejilal li Yos.

15. Chanru tooruuq xtenqʼankil li qatzolom re naq tixnaw naʼlebʼak chiʼus naq ttaweʼq xbʼaan junaq li chʼaʼajkilal?

¹⁵ Qakʼutaq chiru li qatzolom chanru xkuybʼal ebʼ li chʼaʼajkilal. Qakʼehaq jun eetalil. Qayehaq naq li qatzolom li wank joʼ aj puktesinel li maajiʼ nakubʼeek xhaʼ naxye qe naq kitochʼeʼk  xchʼool xbʼaan jun li hermaan. Chanru toonaʼlebʼaq saʼ li hoonal aʼan? Mooʼokenk saʼ li chʼaʼajkilal, qatzʼilaq bʼan rikʼin li naxye li Santil Hu. Naru naqachʼolobʼ chiru naq wank wiibʼ li naʼlebʼ li truuq xbʼaanunkil: xkuybʼal xmaak li hermaan, malaj, wi inkʼaʼ nasach saʼ xchʼool li kʼaru kikʼulmank, naru naʼaatinak rikʼin li hermaan saʼ xyaalal re naq chi joʼkan teʼruuq wiʼ chik xkʼambʼal ribʼ saʼ usilal (juntaqʼeeta rikʼin Mateo 18:15). Qatenqʼaq li qatzolom chi xkawresinkil chiʼus li tixye. Qakʼutaq chiru roksinkil li kʼanjelobʼaal JW Library^®, Li hu li natenqʼank rehebʼ laj Testiiw re li Jehobʼa ut li qanaʼaj jw.org^® re naq truuq xsikʼbʼal chanru tixtuqubʼ ru li chʼaʼajkilal. Wi naq toj maajiʼ nakubʼeek xhaʼ qʼaxal tixkawresi ribʼ re xnumsinkil li chʼaʼajkilal aʼin, qʼaxal sa wiʼ chik tixkʼam ribʼ rikʼinebʼ li hermaan.

16. Kʼaru rusilal natawmank naq naqabʼoq jalan chik aj puktesinel chiqix naq nokookʼutuk?

¹⁶ Qabʼoqaq chiqix jalan chik li hermaan ut li cheekel winq li naʼulaʼanink chʼuut naq nokookʼutuk. Kʼaʼut naqaye aʼin? Xbʼaan naq maare jalanebʼ chik aj puktesinel naru nekeʼxtenqʼa chiʼus saʼ junaq li naʼlebʼ bʼarwiʼ nachʼaʼajkoʼk chiqu laaʼo, aʼin tkʼanjelaq ajwiʼ chiqu joʼ tkʼanjelaq li xqil saʼ li raqal 13. Qayehaq naq li qatzolom naxyal xqʼe chi xkanabʼankil li mayibʼk, abʼan inkʼaʼ naru xkanabʼankil. Wi joʼkan, kʼaʼut naq inkʼaʼ naqabʼoq chiqix junaq li hermaan li kiruuk xqʼaxbʼal ru li naʼlebʼ aʼin usta naabʼal sut kitʼaneʼk? Maare li hermaan aweʼ truuq xkʼebʼal re li qatzolom li chaabʼil naʼlebʼ re naq truuq xkanabʼankil li mayibʼk. Wi inkʼaʼ sa naqekʼa qibʼ naq nokookʼutuk chirix li Santil Hu chiru junaq li hermaan li najter rokik saʼ li paabʼal, qayehaq re, naq aʼan tixbʼeresi li tzolok. Aʼ yaal chanru, qatzolaq qe rikʼin li xnawomebʼ li junchʼol. Qajultikaq naq li naqaj aʼan xtenqʼankil li qatzolom re naq tkʼiiq li xpaabʼal.

17, 18. Kʼaru chʼolchʼooq chiqu naq tqakʼoxla ma toj tqatzol junaq li kristiʼaan malaj inkʼaʼ chik?

¹⁷ Wi li poyanam inkʼaʼ naxyuʼami li naxtzol, aajel ru naq tqakʼoxla ma toj tqatzol malaj inkʼaʼ chik. Us raj naq chʼolchʼooq chiqu li xseebʼal xchʼool li poyanam. Wankebʼ poyanam naabʼal li hoonal naʼajmank chiruhebʼ ut wankebʼ ajwiʼ poyanam li saʼ junpaat nekeʼxyuʼami li nekeʼxtzol. Joʼkan utan, qakʼoxlaq: «Ma yook chi kʼiik li xpaabʼal aʼ yaal chanru naxkʼe ribʼ chiru saʼ xkʼabʼaʼ li xwanjik? Ma naxyuʼami li naxtzol?» (Mat. 28:20). Usta maare timil timil t-oq chi xyuʼaminkil li naxtzol, tento raj tqil saʼ li xnaʼlebʼ ut xbʼaanuhom naq yook xjalbʼal li xyuʼam.

¹⁸ Abʼanan, kʼaru tqabʼaanu wi li qatzolom naxkʼutbʼesi naq bʼabʼay ajwiʼ naroxloqʼi li naxtzol chirix li Santil Hu malaj inkʼaʼ naroxloqʼi chi junajwa? Qakʼoxlaq li eetalil aʼin. Qayehaq naq li qatzolom ak xchoy chik li hu Kʼaru naxchʼolobʼ? ut maare ajwiʼ ak xtikibʼ chik xtzolbʼal li tasal hu «Xrahom li Yos», abʼan maajun sut nawulak saʼ junaq li chʼutam, chi moko naq naqanima li xkamik li Jesukriist. Joʼkan ajwiʼ, kʼaynaq chi xyeebʼal naq inkʼaʼ truuq xkʼulbʼal xtzolom yal saʼ  xkʼabʼaʼ junaq li naʼlebʼ li maakʼaʼ xwankil. Wi joʼkan, us raj naq tooʼaatinaq rikʼin chi chʼolchʼo ru. *

19. Kʼaru tooruuq xyeebʼal re junaq li kristiʼaan li chanchan tawiʼ naq inkʼaʼ naroxloqʼi li tzolok chirix li Santil Hu, ut kʼaru chʼolchʼooq chiqu?

¹⁹ Naru naqatikibʼ aatinak rikʼin chirix li patzʼom aweʼ: «Kʼaru li qʼaxal nachʼaʼajkink aawe re ok choʼq aj Testiiw re li Jehobʼa?». Wi li qatzolom li ak xtzol naabʼal li naʼlebʼ chirix li Santil Hu tixye qe naq nawulak chiru li naxtzol saʼ li Raatin li Yos abʼan maajunwa t-oq choʼq aj Testiiw re li Jehobʼa, kʼa put naq toj yooko xtzolbʼal chirix li Santil Hu? Joʼkan ajwiʼ, maare aʼanaq tzʼaqal li hoonal bʼarwiʼ li qatzolom tixye qe kʼaʼut naq inkʼaʼ naxyuʼami li naxtzol. Jun eetalil, maare tixkʼoxla naq maajoqʼe truuq chi puktesink chirekabʼlal. Joʼkan bʼiʼ, jun sut xqanaw chanru narekʼa ribʼ, moko tchʼaʼajkoʼq ta chik chiqu xtenqʼankil.

20. Chanru nokooxtenqʼa Hechos 13:48 chi xkʼebʼal reetal ma toj tqatzol junaq li kristiʼaan malaj inkʼaʼ chik?

²⁰ Ra xyeebʼal, abʼan wiibʼ oxibʼ li kristiʼaan li nekeʼtzolok chirix li Santil Hu qikʼin chanchanebʼ laj Israel li keʼwank chaq saʼ xkutankil laj Ezequiel. Joʼkaʼin kixye li Jehobʼa re li propeet aʼin chirixebʼ laj Israel: «Choʼq rehebʼ aʼan, laaʼat jun aj bʼichanel re rahok, li chʼinaʼus nabʼichank ut naxnaw chi us li wajbʼak. Nekeʼxkʼulubʼa laawaatin, abʼan maajun nabʼaanunk re li nakaye rehebʼ» (Ezeq. 33:32). Maare tchʼaʼajkoʼq chiqu xyeebʼal re junaq li poyanam naq tqakanabʼ xtzolbʼal chirix li Santil Hu, abʼan «ak yo chi numeʼk li honal» (1 Cor. 7:29). Joʼkan utan, miqasach qahoonal rikʼin junaq li poyanam li inkʼaʼ naxyuʼami li naxtzol, qasikʼaq bʼan ebʼ li nekeʼxkʼutbʼesi «rikʼin li xnaʼlebʼebʼ naq nekeʼraj xtawbʼal li junelik yuʼam» (taayaabʼasi Hechos 13:48, TNM. Taawil taqʼa). *

21. Bʼar wank li xraqal li Santil Hu li xaqabʼanbʼil choʼq re li chihabʼ 2020, ut kʼaʼut kiwulak tzʼaqal saʼ xhoonalil?

²¹ Li xraqal li Santil Hu li xaqabʼanbʼil choʼq re li chihabʼ 2020 tooxtenqʼa re naq tqakʼe qaqʼe chi xchaabʼilobʼresinkil ru li qakʼanjel naq naqakʼehebʼ li poyanam choʼq xtzolom li Kriist. Wank saʼ xyanq wiibʼ oxibʼ li aatin li kixye li Jesus saʼ xnimal ru chʼutam saʼ li tzuul re Galilea: «Ayuqex bʼiʼ, ut kʼehomaqebʼ choʼq intzolom [...]. Teekubʼsihebʼ xhaʼ» (Mat. 28:19).