NAʼLEBʼ RE TZOLOK 8
«Ajʼajaq ru leekʼaʼuxl ut chexyoʼleq!»
«Ajʼajaq ru leekʼaʼuxl ut chexyoʼleq!» (1 PED. 5:8).
BʼICH 144 Maakanabʼ xkaʼyankil laamaatan!
RUʼUJIL LI TZOLOM a
1. Kʼaru kixye li Jesús rehebʼ li xtzolom chirix li rosoʼjik ut kʼaru li naʼlebʼ kixkʼe rehebʼ?
NAQ kachʼin chik ma nakamk li Jesús, kaahibʼ rehebʼ li xtzolom keʼxpatzʼ re kʼaru reetalil «li rosoʼjik li ruuchichʼochʼ» (Mat. 24:3). Ebʼ li xtzolom li Jesús xeʼxpatzʼ tana aʼin xbʼaan naq nekeʼraj xnawbʼal chanru tsacheʼq li rochoch li Yos ut li tenamit Jerusalén. Rikʼin li kixye kixkʼut chanru t-osoq li tenamit Jerusalén ut «li rosoʼjik li ruuchichʼochʼ» aʼin. Chirix li rosoʼjik kixye: «Chirix li kutan aʼan malaj li xhonalil, maaʼani nanawok joʼqʼe, chi moko ebʼ li ánjel saʼ choxa, chi moko li Kʼajolbʼej, kaʼajwiʼ li Yuwaʼbʼej». Joʼkan ajwiʼ, kixkʼe li naʼlebʼ aʼin choʼq rehebʼ: «Chexyoʼleq» ut «Junelik yoʼon waanqex» (Mar. 13:32-37, Wy).
2. Kʼaʼut naq ajʼajaq ruhebʼ laj paabʼanel li wankebʼ chaq saʼ li tenamit Jerusalén?
2 Ebʼ laj judiiy li nekeʼpaabʼank chaq saʼ xkutankil ebʼ li apóstol tento naq ajʼajaqebʼ ru. Li teʼxbʼaanu tixkol li xyuʼamebʼ. Li Jesús kixchʼolobʼ chiruhebʼ li xtzolom kʼaru teʼxkʼe reetal naq chi seebʼ tsacheʼq ru li tenamit Jerusalén. Aʼan kixye rehebʼ: «Naq teeril li tenamit Jerusalén sutsuuq xbʼaanebʼ laj puubʼ, chenawaq naq nachʼ chik wank li xnimal xsachik». Ut saʼ li hoonal aʼan tento naq teʼeleliq saʼ li tzuul, joʼ kixye rehebʼ (Luc. 21:20, 21). Ebʼ li xeʼpaabʼank re li kixye li Jesús xeʼelelik naq toj maajiʼ nekeʼwulak ebʼ laj Roma chi xsachbʼal ru li tenamit Jerusalén ut xeʼkoleʼk.
3. Kʼaru tqatzʼil rix saʼ li tzolom aʼin?
3 Wanko saʼ rosoʼjik li ruuchichʼochʼ aʼin. Joʼkan bʼiʼ, joʼ ebʼ li xbʼeen aj paabʼanel, ajʼajaq qu ut chooyoʼleq. Saʼ li tzolom aʼin tqatzʼil rix kʼaru tqabʼaanu re naq inkʼaʼ tsachq qachʼool rilbʼal li yook chi kʼulmank saʼ ruuchichʼochʼ. Tqatzol ajwiʼ xkʼebʼal reetal li naqabʼaanu ut chanru tqoksi chiʼus li qahoonal naq toj maajiʼ nawulak li rosoʼjik.
MISACH QACHʼOOL RILBʼAL LI YOOK CHI KʼULMANK
4. Kʼaʼut naq twulaq chiqu xtzʼilbʼal rix li yook chi kʼulmank saʼ ruuchichʼochʼ?
4 Wank xyaalal kʼaʼut naq li yook chi kʼulmank saʼ ruuchichʼochʼ naxkʼut naq yook chi tzʼaqlok ru ebʼ li propesiiy. Li Jesús kiʼaatinak chirix naabʼal li naʼlebʼ li nokooxtenqʼa chi rilbʼal naq li xruuchichʼochʼ laj Tza chi seebʼ nasacheʼk ru (Mat. 24:3-14). Li apóstol Pedro nokooxtenqʼa ajwiʼ re naq tqatzʼil rix li xtzʼaqlojik ru li propesiiy re naq kawaq li qapaabʼal (2 Ped. 1:19-21). Ut saʼ li hu Apocalipsis naxtikibʼ xyeebʼal rikʼin ebʼ li aatin aʼin: «Aʼan aʼin li kikʼutbʼesiik chiru li Jesukriist xbʼaan li Yos re naq tixkʼut, chiruhebʼ laj kʼanjel chiru, chixjunil li tkʼulmanq chi seebʼ» (Apoc. 1:1). Joʼkan naq, ak re naq naqaj xnawbʼal li yook chi kʼulmank saʼ ruuchichʼochʼ ut chanru naxchap ribʼ rikʼin xtzʼaqlojik ru ebʼ li propesiiy. Ut maare twulaq chiqu aatinak chirix aʼin rikʼinebʼ li qahermaan.
5. Kʼaʼut naq weent tqabʼaanu naq nokooʼaatinak chirix ebʼ li propesiiy ut kʼaru tento tqabʼaanu? (Chaawil ebʼ li jalam u).
5 Weent tqabʼaanu naq tooʼaatinaq chirix li xtzʼaqlojik ru ebʼ li propesiiy. Kʼaʼut? Xbʼaan naq inkʼaʼ naqaj xyeebʼal li naqakʼoxla li truuq xjachbʼal li chʼuut. Maare tqabʼi naq ebʼ li awabʼej yookebʼ xyeebʼal naq teʼxkʼam chaq li tuqtuukil usilal re naq maakʼaʼaq chik li chʼaʼajkilal. Inkʼaʼ tooʼoq xkʼoxlankil rix ma yook chi tzʼaqlok ru li naxye 1 Tesalonicenses 5:3, tento bʼan tqanaw li yook chi elk rajlal kutan. Wi chixjunil li naqaye elenaq chaq saʼebʼ li qatasal hu, aʼin ttenqʼanq re naq li chʼuut junajaq ru li xkʼaʼuxl (1 Cor. 1:10; 4:6).
6. Kʼaru naqatzol chirix li naxye 2 Pedro 3:11-13?
6 (Taayaabʼasi 2 Pedro 3:11-13). Li apóstol Pedro nokooxtenqʼa re naq chʼolchʼooq chiqu junaq li naʼlebʼ naq naqatzʼil rix ebʼ li propesiiy li wank saʼ li Santil Hu. Nokooxtenqʼa re naq yoʼon wanqo chirix li «xchalik li xkutankil li Yos». Kʼaʼut? Xbʼaan naq inkʼaʼ naqaj xnawbʼal «li kutan aʼan malaj li xhonalil» naq li Yos tixkʼam chaq li Armagedón, naqaj bʼan roksinkil qahoonal re naq toowanq «saʼ santilal ut rikʼin paabʼank» (Mat. 24:36; Luc. 12:40). Li naraj xyeebʼal naq naqaj wank chiʼus ut chʼolchʼooq chiqu naq li naqabʼaanu choʼq re li Jehobʼa naqabʼaanu xbʼaan li qarahom chirix. Re aʼin, tento naq tqakʼe reetal li naqabʼaanu.
KʼARU NARAJ XYEEBʼAL NAQ TQAKʼE REETAL LI NAQABʼAANU?
7. Kʼaru xbʼaanunkil re naq tqakʼe reetal li naqabʼaanu? (Lucas 21:34).
7 Li Jesús kixye rehebʼ li xtzolom naq moko kaʼaj tawiʼ teʼxkʼe reetal li nakʼulmank saʼ ruuchichʼochʼ, teʼxkʼe bʼan reetal li nekeʼxbʼaanu. Aʼin kutan saqenk xbʼaan li natawmank saʼ Lucas 21:34 (taayaabʼasi). Qilaq li kixye li Jesús: «Chekʼehaq reetal». Kʼaru naraj xyeebʼal naq tqakʼe reetal li naqabʼaanu? Yoʼon wanqo rikʼin li kʼaʼaq re ru li naru nokooxkʼe saʼ chʼaʼajkilal rikʼin li Jehobʼa ut rilbʼal naq inkʼaʼ tootʼaneʼq chisaʼ. Chi joʼkaʼin toowanq saʼ li xrahom li Yos (Prov. 22:3; Jud. 20, 21).
8. Kʼaru li naʼlebʼ kixkʼe li apóstol Pablo rehebʼ li rechpaabʼanel?
8 Li apóstol Pablo kixye rehebʼ li xbʼeen aj paabʼanel naq tento teʼxkʼe reetal li nekeʼxbʼaanu. Kixtzʼiibʼa rehebʼ laj Éfeso: «Kʼehomaq reetal chi us chanru leeyuʼam: inkʼaʼ joʼkaqex li maakʼaʼebʼ xnaʼlebʼ, joʼkaqex bʼan li wankebʼ xnaʼlebʼ» (Efes. 5:15, 16). Laj Tza naxbʼaanu chixjunil li wank saʼ ruqʼ re naq tootʼaneʼq saʼ li qapaabʼal. Joʼkan naq li Santil Hu naxye «chetawaq bʼan ru li naraj li Qaawaʼ», chi joʼkan tooruuq xkuybʼal yalaq kʼaru li aaleek (Efes. 5:17).
9. Chanru naqataw ru li naraj li Jehobʼa choʼq qe?
9 Li Santil Hu inkʼaʼ naxye chixjunil li aaleek li naru nokooxchʼaʼajki chiru li Jehobʼa. Wulaj wulaj naqasikʼ kʼaru xbʼaanunkil chiru junaq li naʼlebʼ li inkʼaʼ natawmank saʼ li Santil Hu. Re xsikʼbʼal kʼaru xbʼaanunkil, tento naq tqataw ru «li naraj li Qaawaʼ». Chanru naqabʼaanu? Xtzolbʼal li Santil Hu ut xkʼoxlankil rix rajlal kutan. Naq naqataw ru chiʼus li naraj li Jehobʼa naqayal qaqʼe re naq li qakʼaʼuxl wank joʼ «xkʼaʼuxl li Kriist», chi joʼkan moko tchʼaʼajkoʼq ta chiqu wank joʼ «li wankebʼ xnaʼlebʼ», usta wank sut inkʼaʼ naxye qe kʼaru tento tqabʼaanu (1 Cor. 2:14-16). Wank li aaleek li moko chʼaʼaj ta xkʼebʼal reetal abʼan wank chik li moko saʼ junpaat ta naqilebʼ.
10. Bʼar wank wiibʼ oxibʼ li naʼlebʼ li tqatzʼeqtaana?
10 Weent tqabʼaanu rikʼin junjunq li naʼlebʼ joʼ xbʼitbʼitinkil qibʼ, numʼukʼak, numwaʼak, roksinkil li aatin li ra naq wiʼ, joʼ ajwiʼ rilbʼal li naʼlebʼ li inkʼaʼ us malaj li nekeʼxkʼut ribʼ chi tʼustʼu (Sal. 101:3). Laj Tza junelik yook xsikʼbʼal chanru tqatzʼeqtaana li qamiiwil rikʼin li Jehobʼa (1 Ped. 5:8). Wi inkʼaʼ ajʼajaq qu naru nachalk saʼ qakʼaʼuxl ut txeʼinq saʼ qachʼool li kaqalink, li tikʼtiʼik, li xikʼ ilok, xrahinkil ru li kʼaʼaq re ru, xnimobʼresinkil qibʼ ut xxokbʼal saʼ qachʼool li nekeʼxbʼaanu qe ebʼ li junchʼol (Gál. 5:19-21). Maare saʼ xtiklajik kachʼin ajwiʼ nachalk saʼ qachʼool abʼan wi inkʼaʼ naqisi chi junajwa saʼ qachʼool chixjunil aʼin naru naxeʼink chiʼus (Sant. 1:14, 15).
11. Kʼaru li yibʼru aj naʼlebʼ inkʼaʼ naqil ru saʼ junpaat ut chanru tqakol qibʼ chiru aʼin?
11 Qilaq jun li naʼlebʼ li tqatzʼeqtaana: li yibʼebʼ ru xnaʼlebʼ. Qakʼoxlaq naq jun li qechkʼanjelil maawaʼ aj Testiiw. Saʼ xkʼabʼaʼ naq naqaj naq us t-aatinaq chirixebʼ laj testiiw re li Jehobʼa qʼuno ut naqabʼaanu yalaq kʼaru li usilal choʼq re. Maare joqʼeqil toowaʼaq rikʼin, abʼan naru nokookʼayk xbʼaanunkil. Maare wank sut li qechkʼanjelil naʼaatinak chirix li yibʼru aj naʼlebʼ. Saʼ xtiklajik maare nokoochʼaʼajkoʼk ut inkʼaʼ naqasume. Abʼan saʼ xnumikebʼ li kutan inkʼaʼ chik nokooxchʼaʼajki. Abʼan saʼ jun kutan nokooxbʼoq chi waʼak ut nokooʼok xkʼambʼal qe rikʼin. Jarubʼ kutan tqakʼam naq tooʼoq xtzolbʼal li xnaʼlebʼ? Yaal joʼ aj paabʼanel qʼuno ut naqoxloqʼihebʼ chixjunil. Abʼan misach saʼ qachʼool naq naru nokooʼok xbʼaanunkil li xnaʼlebʼ li nekeʼqochbʼeni (1 Cor. 15:33). Wi naqabʼaanu joʼ kixye li Jesús naq naqakʼe reetal li naqabʼaanu inkʼaʼ tqanumsi naabʼal hoonal rikʼinebʼ li inkʼaʼ nekeʼroxloqʼi li xchaqʼrabʼ li Jehobʼa (2 Cor. 6:15). Tqil bʼar wank li chʼaʼajkilal ut inkʼaʼ tqabʼaanu.
QOKSIHAQ CHIʼUS LI QAHOONAL
12. Kʼa raj ru tento teʼxbʼaanu li xtzolom li Jesús toj reetal naq twulaq li rosoʼjik?
12 Ma maakʼaʼ raj teʼxbʼaanu li xtzolom li Jesús toj reetal naq twulaq li rosoʼjik? Inkʼaʼ, xbʼaan naq li Jesús kixkʼe xkʼanjelebʼ. Kixtaqlahebʼ chi xyeebʼal li chaabʼil esilal «Jerusalén, saʼ chixjunil Judea joʼwiʼ Samaria, ut toj saʼ xmaril li ruuchichʼochʼ» (Hech. 1:6-8). Qʼaxal nim li kʼanjel li wankebʼ chiru. Abʼan wi nekeʼxkʼe xchʼool xbʼaanunkil, naru nekeʼroksi chiʼus li hoonal.
13. Kʼaʼut aajel ru naq tqoksi chiʼus qahoonal? (Colosenses 4:5).
13 (Taayaabʼasi Colosenses 4:5). Re xkʼebʼal reetal li kʼaru tqabʼaanu tento tqatzʼil rix chanru naqoksi qahoonal. Joʼ naxye Eclesiastés 9:12, naq chiqajunilo «inkʼaʼ naqanaw joʼqʼe tqakʼul junaq chʼaʼajkilal». Maare tookamq saʼ qaxaqam.
14, 15. Chanru tqoksi chiʼus qahoonal? (Hebreos 6:11, 12; chaawil li jalam u).
14 Naq naqabʼaanu li rajom li Jehobʼa naqoksi chiʼus li qahoonal ut naqakawresi li qamiiwil rikʼin (Juan 14:21). Aajel ru naq tqakʼam qe rikʼin li naxye li Santil Hu: «Kaw xaqxooqex, chexwanq chi inkʼaʼ taachʼinanq leechʼool, junelik yooqex chi kʼiik saʼ xkʼanjel li Qaawaʼ» (1 Cor. 15:58). Joʼkan bʼiʼ, naq tchalq li rosoʼjik li ruuchichʼochʼ malaj li qayuʼam mirahoʼk saʼ qachʼool xkʼoxlankil naq xooruuk raj xkʼebʼal xkomon li qahoonal re kʼanjelak chiru li Jehobʼa (Mat. 24:13; Rom. 14:8).
15 Joʼ kixye li Jesús toj yook xtenqʼankilebʼ li xtzolom chi xpuktesinkil li chaabʼil esil saʼ chixjunil li Ruuchichʼochʼ. Saʼ xkʼabʼaʼ li xmolam li Jehobʼa, li Jesús naxkʼut chiqu chanru xpuktesinkil li chaabʼil esil ut naxkʼe qe ebʼ li kʼanjelobʼaal (Mat. 28:18-20). Li tento tqabʼaanu aʼan puktesink ut xtzolbʼalebʼ li kristiʼaan ut yoʼon wanqo re roybʼeninkil naq li Jehobʼa tixsach li maaʼusebʼ xnaʼlebʼ. Kawaq li qoybʼenihom «toj saʼ rosoʼjik» wi naqayuʼami li naxye Hebreos 6:11, 12 (taayaabʼasi).
16. Kʼaru naqaj xbʼaanunkil?
16 Ak wank saʼ xchʼool li Jehobʼa joqʼe tixsach ru li xmaaʼus aj ruuchichʼochʼ laj Tza. Naq twulaq li kutan aʼan, tixbʼaanu naq ttzʼaqloq ru ebʼ li propesiiy li wank saʼ li Santil Hu. Usta naqakʼoxla naq toj tbʼayq chaq li rosoʼjik li ruuchichʼochʼ abʼan li xkutankil li Jehobʼa «relik chi yaal naq taatzʼaqloq ru» (Hab. 2:3). Naqaj xbʼaanunkil li naxye Miqueas 7:7: «Aʼut laaʼin kaw ninʼoybʼenink rikʼin li Qaawaʼ, kʼojkʼo linchʼool rikʼin li Yos laj kolol we».
BʼICH 139 Naq chixjunil akʼobʼresinbʼil chik
a Saʼ li tzolom aʼin tqatzʼil rix chanru naq us toonaʼlebʼaq naq yooko chi rilbʼal li yook chi kʼulmank saʼ li ruuchichʼochʼ ut re naq ajʼajaq qu. Tqatzol ajwiʼ xkʼebʼal reetal li naqabʼaanu ut chanru tqoksi chiʼus li qahoonal.
b XCHʼOLOBʼANKIL LI JALAM U: (Taqeʼq,) jun li sumal nekeʼrabʼi li esil. Moqon saʼ li Chʼutlebʼaal Kabʼl, nekeʼok chi aatinak chirix aʼin. (Taqʼa,) jun li sumal naril li esilkʼanjel re li Nekeʼjolomink re Xmolam li Jehobʼa re naq yoʼon wanqebʼ chirix li xtzʼaqlojik ebʼ li propesiiy. Nekeʼxkʼe li tasal hu rehebʼ li junchʼol li nekeʼxkʼe li moosej tiik xchʼool.