NAʼLEBʼ RE TZOLOK 26
«Sutqʼinqex chaq wikʼin»
«Sutqʼinqex chaq wikʼin ut laaʼin tinsutqʼiiq eerikʼin» (MAL. 3:7).
BʼICH 102 Ayudemos a los débiles
RUʼUJIL LI TZOLOM *
1. Chanru narekʼa ribʼ li Jehobʼa naq jun li xkarneer li sachenaq nasutqʼiik chaq saʼ li chʼuut?
SAʼ LI tzolom rubʼelaj xqil naq li Jehobʼa naxjuntaqʼeeta ribʼ rikʼin jun chaabʼil aj kʼaakʼalenel li narilebʼ chiʼus li junjunq chi karneer ut naxkʼe xchʼool chi xsikʼbʼal li nasach chiru. Saʼ jun kutan kixye rehebʼ laj Israel li xeʼnajtoʼk rikʼin: «Sutqʼinqex chaq wikʼin ut laaʼin tinsutqʼiiq eerikʼin». Ut naqanaw naq joʼkan ajwiʼ narekʼa ribʼ saʼebʼ li qakutan xbʼaan naq naxye: «Inkʼaʼ ninjal linnaʼlebʼ» (Mal. 3:6, 7). Li Jesús kixye ajwiʼ naq li Jehobʼa ut ebʼ li ánjel kʼajoʼ naq nekeʼsahoʼk saʼ xchʼool naq jun rehebʼ li karneer li sachenaq nasutqʼiik wiʼ chik saʼ li chʼuut (Luc. 15:10, 32).
2. Chirix kʼaru tooʼaatinaq saʼ li tzolom aʼin?
2 Saʼ li tzolom aweʼ tqatzʼil rix oxibʼ li jaljookil ru aatin li kixye li Jesús ut naʼaatinak chirix chanru xtenqʼankilebʼ li xeʼnajtoʼk rikʼin li chʼuut. Tqil kʼaru ebʼ li chaabʼil naʼlebʼ tento tqayuʼami re xtenqʼankilebʼ ut kʼaʼut wank xwankil naq tqakʼe qaqʼe chi xtenqʼankilebʼ li moko kawebʼ ta chik saʼ li xpaabʼal.
QASIKʼAQ LI TUMIN LI KISACH
3, 4. Kʼaʼut naq li ixq li natawmank resil saʼ Lucas 15:8-10 qʼaxal kixkʼe xqʼe chi xsikʼbʼal li xtumin?
3 Wi naqaj xtawbʼalebʼ li xeʼnajtoʼk rikʼin li chʼuut tento naq tqakʼe qaqʼe chi xsikʼbʼalebʼ. Saʼ li xhu laj Lucas, li Jesús kiroksi jun li jaljookil ru aatin chirix jun li ixq li naxsikʼ jun li xtumin re plaat. Li naʼlebʼ li naraj xkʼutbʼal li eetalil aʼin, aʼan naq li ixq qʼaxal naxkʼe xqʼe chi xsikʼbʼal li xtumin (taayaabʼasi Lucas 15:8-10).
4 Chanchan tawiʼ naq saʼ xkutankil li Jesús naq jun li ixq aj Judiiy nasumlaak nakʼeheʼk re xbʼaan li xnaʼ 10 li tumin re plaat. Maare li ixq li kiʼaatinak wiʼ li Jesús kisach chiru jun rehebʼ li xtumin. Qayehaq naq li tumin natʼaneʼk chiru chʼochʼ ut li ixq naxloch li xkandil re xsikʼbʼal abʼan moko naxtaw ta. Maare moko nakutanobʼresink ta chiʼus li xxaml joʼkan naq moko naxtaw ta li xtumin. Joʼkan naq naxmesu chiʼus xsaʼ li rochoch. Tojaʼ naq naril naq saʼ li pojtzʼ nalemtzʼunk li xtumin re plaat. Li Jesús kixye naq kikʼojlaak ut kisahoʼk saʼ xchʼool li ixq joʼkan naq xkoho chi xyeebʼal rehebʼ li ramiiw ut li rechkabʼal naq kixtaw li xtumin.
5. Kʼaʼut naʼajmank naq tqakʼe qaqʼe chi xsikʼbʼalebʼ li xeʼnajtoʼk rikʼin li chʼuut?
5 Li jaljookil ru aatin li kiroksi li Jesús naxkʼut chiqu naq naʼajmank naq qʼaxal tqakʼe qaqʼe chi xsikʼbʼal li nasach chiqu wi naqaj xtawbʼal. Joʼkaʼin ajwiʼ nakʼulmank naq naqasikʼebʼ li xeʼnajtoʼk rikʼin li Jehobʼa. Maare chiru naabʼal chihabʼ inkʼaʼ chik nekeʼwulak saʼ li chʼuut, ut maare xeʼqʼaxonk saʼ jalan chik naʼajej ut moko nekeʼnaweʼk ta ru xbʼaanebʼ li hermaan. Chʼolchʼo naq saʼ ajwiʼ li hoonal aweʼ wiibʼ oxibʼ rehebʼ nekeʼraj sutqʼiik wiʼ chik rikʼin li Jehobʼa. Nekeʼraj wiʼ chik kʼanjelak chiru li Jehobʼa rochbʼenebʼ li rechpaabʼanel, abʼan naʼajmank naq tqatenqʼahebʼ.
6. Chanru naru nekeʼtzʼaqonk chixjunilebʼ li wankebʼ saʼ li chʼuut re xsikʼbʼalebʼ li xeʼnajtoʼk rikʼin li Yos?
6 Anihebʼ naru nekeʼtzʼaqonk chi xsikʼbʼalebʼ li xeʼnajtoʼk rikʼin li chʼuut? Chixjunilebʼ li wankebʼ saʼ li chʼuut, joʼebʼ li xkomon, ebʼ li cheekel winq, ebʼ laj kʼamolbʼe saʼ li puktesink ut ebʼ laj puktesinel. Ma wank junaq qakomon malaj qamiiw li kinajtoʼk rikʼin li chʼuut? Ma xooʼaatinak rikʼin junaq li hermaan li kinajtoʼk rikʼin li chʼuut saʼ li puktesink chirekabʼlal malaj bʼarwiʼ nekeʼnumeʼk naabʼal li kristiʼaan? Wi naraj naq t-ulaʼaniiq, qachʼolobʼaq re, naq tqakʼe li xkʼabʼaʼ, li xnumril li xselular rehebʼ li cheekel winq, abʼan tqabʼaanu aʼin wi inkʼaʼ naqaqʼet li xchaqʼrabʼ li tenamit.
7. Kʼaru nakaatzol laaʼat chirix li naxseeraqʼi laj Thomas?
7 Ut ebʼ li cheekel winq, kʼaru teʼruuq xbʼaanunkil re xsikʼbʼalebʼ li xeʼnajtoʼk rikʼin li chʼuut? Qilaq li naxye laj Thomas * jun li cheekel winq li nachalk España, aʼan numenaq 40 chi hermaan kixtenqʼahebʼ chi sutqʼiik wiʼ chik saʼ li chʼuut: «Li ninbʼaanu xbʼeenwa aʼan xpatzʼbʼal rehebʼ li hermaan ma nekeʼxnaw bʼar wankebʼ li xeʼnajtoʼk rikʼin li chʼuut. Malaj ninpatzʼ rehebʼ laj puktesinel ma nekeʼxnaw ru junaq li hermaan li inkʼaʼ chik nawulak saʼ li chʼutam. Li xkʼihalil jwal nekeʼsahoʼk saʼ xchʼool naq nekeʼtzʼaqonk chi xsikʼbʼalebʼ li hermaan aʼin. Moqon chik, naq nawulaʼani junaq rehebʼ li xeʼnajtoʼk rikʼin li chʼuut, ninpatzʼok chirix ebʼ li ralal xkʼajol ut ebʼ li xkomon. Maare nekeʼwulak chaq chirixebʼ saʼebʼ li chʼutam ut xeʼwank choʼq aj puktesinel li maajiʼ nekeʼkubʼeek xhaʼ. Ebʼ aʼan naru ajwiʼ xtenqʼankilebʼ chi sutqʼiik rikʼin li Jehobʼa».
QATENQʼAQEBʼ LI RALAL XKʼAJOL LI JEHOBʼA LI XEʼNAJTOʼK RIKʼIN
8. Joʼ naqil saʼ Lucas 15:17-24, chanru kiril li yuwaʼbʼej li ralal li naxyotʼ xchʼool?
8 Kʼaru ebʼ li chaabʼil naʼlebʼ tento tqayuʼami wi naqaj xtenqʼankilebʼ li nekeʼraj sutqʼiik saʼ li chʼuut? Qilaq kʼaru li naʼlebʼ naqatzol chirix li alalbʼej li kixsach chixjunil li xjunkabʼlal (taayaabʼasi Lucas 15:17-24). Naq naxkʼe reetal naq moko us ta kixbʼaanu, nasutqʼiik wiʼ chik saʼ rochoch. Saʼ aanil naʼelk chaq li xyuwaʼ chi xkʼulbʼal, naxqʼalu ut naxye re, naq raaro xbʼaan. Li chʼajom kʼajoʼ naq nayotʼeʼk xchʼool ut naxkʼoxla naq moko xkʼulubʼ ta chik naq t-ileʼq joʼ alalbʼej. Li yuwaʼbʼej naxtoqʼobʼa ru li ralal naq naril naq naxyotʼ xchʼool ut naq naxye li narekʼa. Joʼkan naq, naxkʼubʼ jun li ninqʼe ut naxtiqibʼ chiʼus li ralal. Chi joʼkaʼin li yuwaʼbʼej naxkʼutbʼesi naq moko naril ta li ralal joʼ jun xmoos joʼ bʼan li ralal li raaro xbʼaan.
9. Bʼar wank ebʼ li chaabʼil naʼlebʼ tento tqayuʼami re xtenqʼankilebʼ chi sutqʼiik li xeʼnajtoʼk rikʼin li Jehobʼa? (Chaawil li kaaxukuut « Chanru xtenqʼankilebʼ li nekeʼraj sutqʼiik saʼ li chʼuut?»).
9 Li Jehobʼa chanchan li yuwaʼbʼej li naʼaatinak wiʼ li jaljookil ru aatin aʼin. Naxrahebʼ li hermaan li xeʼnajtoʼk rikʼin ut naraj naq teʼsutqʼiiq wiʼ chik. Wi naqakʼam qe rikʼin li Jehobʼa tooruuq xtenqʼankilebʼ li qahermaan re naq teʼsutqʼiiq wiʼ chik saʼ li chʼuut. Re xbʼaanunkil aweʼ, tento naq wanq qakuyum, tqatawebʼ ru ut tqarahebʼ (Sant. 2:13). Kʼaʼut aajel ru naq tqayuʼami ebʼ li chaabʼil naʼlebʼ aʼin, ut chanru tqakʼutbʼesi?
10. Kʼaʼut aajel ru naq wanq qakuyum re xtenqʼankil junaq li hermaan li kinajtoʼk rikʼin li chʼuut?
10 Aajel ru naq wanq qakuyum xbʼaan naq t-ajmanq naabʼal li hoonal chiru li hermaan re wank wiʼ chik saʼ amiiwil rikʼin li Jehobʼa. Naabʼalebʼ li hermaan nekeʼxye naq naabʼal sut xeʼulaʼaniik xbʼaan ebʼ li cheekel winq ut jalanebʼ chik li hermaan, tojaʼ naq xeʼsutqʼiik wiʼ chik saʼ li chʼuut. Li xNancy jun li qechpaabʼanel li nachalk Asia naxye: «Kʼajoʼ naq xinxtenqʼa jun li wamiiw saʼ linchʼuut. Nikinxra chaq joʼ xchaqʼnaʼ. Naxjultika chiwu li hoonal li xqanumsi chaq saʼ kabʼichal. Naq xinye re li nawekʼa kixkʼe xchʼool chi wabʼinkil ut chi xkʼebʼal innaʼlebʼ. Xoowank tzʼaqal saʼ amiiwil ut maajunwa xinxkanabʼ injunes».
11. Kʼaʼut aajel ru li tawok u re xtenqʼankil li ra saʼ xchʼool?
11 Li tawok u chanchan jun li bʼan li naxkotz xmay li rahil chʼoolejil. Wiibʼ oxibʼ rehebʼ li Sant. 1:19). Li xMaría jun li qechpaabʼanel li kinajtoʼk rikʼin li chʼuut chiru jun qʼehil, naxye: «Naʼajmank chaq chiwu jun li wamiiw li tixkʼe xchʼool chi rabʼinkil li nawekʼa, tinxtenqʼa ut tixtaw ru kʼaʼut naq ninyaabʼak».
qechpaabʼanel xeʼnajtoʼk xbʼaan naq xeʼtochʼeʼk xchʼool xbʼaan jun li hermaan ut toj yookebʼ xjosqʼil. Joʼkan naq moko nekeʼraj ta sutqʼiik rikʼin li Jehobʼa. Junchʼol chik maare nekeʼxkʼoxla naq chi maakʼaʼ xyaalal kiʼuxk rehebʼ junaq li maaʼusilal. Naʼajmank tana chiruhebʼ naq teʼabʼiiq ut teʼtaweʼq ru (12. Kʼaʼut naq li xrahom li Yos chanchan jun li laas?
12 Li Santil Hu naxye naq li Jehobʼa nokooxkʼam rikʼin saʼ xkʼabʼaʼ li xrahom. Chanru naxbʼaanu? Qakʼehaq jun eetalil. Kʼoxla naq xattʼaneʼk saʼ xjulel li xyoʼlebʼaal haʼ. Jwal cham li jul joʼkan naq inkʼaʼ nakatruuk chi elk aajunes. Joʼkan bʼiʼ, re naq tatruuq chi elk saʼ li jul aajel ru naq teʼxkut aawe junaq li laas, tateʼxkelo ut tateʼrisi chaq. Joʼkaʼin ajwiʼ kixbʼaanu li Jehobʼa rikʼinebʼ laj Israel li xeʼnajtoʼk rikʼin. Kixye: «Rikʼin rahok ut qʼunil chʼoolejil kinkʼamebʼ chaq wikʼin» (Os. 11:4). Aʼin tzʼaqal naraj xbʼaanunkil li Jehobʼa anaqwan rikʼinebʼ li xeʼnajtoʼk rikʼin ut tzʼatzʼokebʼ saʼ chʼaʼajkilal ut rahilal. Naraj xtenqʼankilebʼ chi sutqʼiik chaq ut xkʼutbʼesinkil chiruhebʼ naq naxrahebʼ. Ut naru nokooroksi re xbʼaanunkil aweʼ.
13. Chanru naxkʼut li kixkʼul laj Pablo naq li qarahom naru naxtenqʼahebʼ chi sutqʼiik rikʼin li Jehobʼa li xeʼnajtoʼk rikʼin?
13 Aajel ru xyeebʼal rehebʼ li xeʼnajtoʼk rikʼin li chʼuut naq nekeʼraheʼk xbʼaan li Jehobʼa ut naq laaʼo ajwiʼ naqarahebʼ. Laj Pablo li xooʼaatinak chirix saʼ li tzolom rubʼelaj li numenaq 30 chihabʼ kinajtoʼk rikʼin li chʼuut, naxseeraqʼi: «Saʼ jun kutan naq yookin chi elk saʼ li
wochoch, jun li hermaan ixq li chʼina cheek chik xinraatina chi sa saʼ xchʼool ut saʼ tuulanil. Kʼajoʼ naq xinʼok chi yaabʼak. Xinye re, naq chanchan tawiʼ naq li Jehobʼa kitaqlank chaq re chi aatinak wikʼin. Saʼ xkʼabʼaʼ aʼin xinsutqʼiik wiʼ chik rikʼin li Jehobʼa».QATENQʼAQEBʼ CHI ANCHAL QACHʼOOL LI MOKO KAWEBʼ TA CHIK SAʼ LI XPAABʼAL
14. Joʼ naxye saʼ Lucas 15:4, 5, kʼaru naxbʼaanu laj kʼaakʼalenel naq naxtaw li xkarneer li kisach chiru?
14 Naq ebʼ li hermaan aʼin teʼsutqʼiiq saʼ li chʼuut toj t-ajmanq chiruhebʼ naq tqatenqʼahebʼ ut tqawaklesihebʼ xchʼool. Maare qʼaxal ra nekeʼrekʼa ribʼ joʼ li alalbʼej li kixsach chixjunil li xjunkabʼlal. Ut saʼ xkʼabʼaʼ naq xeʼwank chaq saʼ li ruuchichʼochʼ li naxjolomi laj Tza, chʼolchʼo naq moko kawebʼ ta chik li xpaabʼal. Joʼkan naq tento tqakawubʼresihebʼ li xpaabʼal chirix li Jehobʼa. Saʼ li jaljookil ru aatin chirix li karneer li sachenaq, li Jesús naxye naq laj kʼaakʼalenel naxqʼalu ut naxkʼam wiʼ chik rikʼinebʼ li junchʼol chi karneer. Usta ak xroksi naabʼal li xhoonal ut xmetzʼew re xsikʼbʼal, abʼan naxnaw naq toj tixtenqʼa chi sutqʼiik xbʼaan naq li karneer inkʼaʼ truuq xbʼaanunkil xjunes (taayaabʼasi Lucas 15:4, 5).
15. Chanru tooruuq xtenqʼankilebʼ li xeʼnajtoʼk rikʼin li chʼuut chi xkawubʼresinkilebʼ li xpaabʼal? (Chaawil li kaaxukuut « Jun li kʼanjelobʼaal li qʼaxal natenqʼank»).
15 Maare t-ajmanq naq tqakʼe qahoonal ut qametzʼew re xkawubʼresinkilebʼ xpaabʼal li xeʼnajtoʼk rikʼin li chʼuut (Rom. 15:1). Re xbʼaanunkil aʼin, tooxtenqʼa li santil musiqʼej, li Raatin li Yos ut ebʼ li qatasal hu. Chanru tooruuq xtenqʼankilebʼ? Jun li hermaan li najter naʼok choʼq cheekel winq naxye: «Naq nekeʼsutqʼiik wiʼ chik saʼ li chʼuut, naʼajmank naq junaq aj puktesinel tixtzolebʼ wiʼ chik chirix li Santil Hu». * Joʼkan bʼiʼ, wi ebʼ li cheekel winq nekeʼxye qe naq tqatenqʼa junaq li hermaan li kisutqʼiik saʼ li chʼuut, qabʼaanuhaq chi anchal qachʼool. Li hermaan li najter naʼok choʼq cheekel winq naxye ajwiʼ: «Naʼajmank chiru li hermaan li kisutqʼiik wiʼ chik saʼ li chʼuut naq laj puktesinel twanq choʼq tzʼaqal ramiiw ut naq truuq xkʼojobʼankil xchʼool rikʼin».
NAWANK LI SAHIL CHʼOOLEJIL SAʼ CHOXA UT SAʼ RUUCHICHʼOCHʼ
16. Chanru naqanaw naq ebʼ li ánjel nokooʼeʼxtenqʼa?
16 Wank naabʼal li esil li naxkʼutbʼesi naq ebʼ li ánjel nokooʼeʼxtenqʼa chi xtawbʼalebʼ li xeʼnajtoʼk rikʼin li Jehobʼa ut nekeʼraj sutqʼiik wiʼ chik rikʼin (Apoc. 14:6). Jun eetalil, laj Silvio li nachalk Ecuador kiʼelajink chiru li Jehobʼa re naq truuq chi sutqʼiik wiʼ chik saʼ li chʼuut. Toj yook ajwiʼ chi tijok naq wiibʼ li cheekel winq xeʼxtochʼ li rokebʼaal li rochoch. Ut saʼ ajwiʼ li hoonal aʼan xeʼxtikibʼ xtenqʼankil chi anchalebʼ xchʼool.
17. Kʼaru qaqʼajkamunkil naqakʼul naq naqatenqʼahebʼ li xeʼnajtoʼk rikʼin li chʼuut?
17 Qʼaxal tixkʼe xsahil qachʼool xtenqʼankilebʼ li xeʼnajtoʼk rikʼin li chʼuut. Qakʼehaq reetal li naxye laj Salvador jun aj kʼamolbʼe saʼ li puktesink li naxkʼe xqʼe chi xtenqʼankilebʼ li xeʼnajtoʼk rikʼin li chʼuut: «Wank sut ninyaabʼak xbʼaan xsahil inchʼool. Saasa nawekʼa wibʼ naq nawil naq li Jehobʼa xkol jun li xkarneer saʼ ruqʼ laj Tza ut xintzʼaqonk rikʼin chi xbʼaanunkil aʼin» (Hech. 20:35).
18. Wi laaʼat xatnajtoʼk rikʼin li chʼuut, kʼaru raj chʼolchʼooq chaawu?
18 Wi laaʼat inkʼaʼ chik nakatwulak saʼebʼ li chʼutam, jultikaq aawe naq li Yos nakatxra ut naraj naq tatsutqʼiiq rikʼin. Usta yaal naq tento taabʼaanu wiibʼ oxibʼ li naʼlebʼ, abʼan wanq saʼ aachʼool li kixbʼaanu li yuwaʼbʼej saʼ li jaljookil ru aatin li kixye li Jesús. Li Jehobʼa yook chi roybʼeninkil chi anchal xchʼool naq tatsutqʼiiq wiʼ chik saʼ li xjunkabʼal.
BʼICH 103 Nuestros pastores son un regalo de Dios
^ párr. 5 Li Jehobʼa naxye rehebʼ li inkʼaʼ chik nekeʼpuktesink ut inkʼaʼ chik nekeʼwulak saʼebʼ li chʼutam: «Sutqʼinqex chaq wikʼin». Chiqajunilo tooruuq xbʼaanunkil chixjunil li wank saʼ quqʼ re xtenqʼankilebʼ li xeʼnajtoʼk rikʼin li chʼuut ut nekeʼraj xkʼulubʼankil li bʼoqom aʼin. Saʼ li tzolom aweʼ tqil kʼaru tqabʼaanu re xtenqʼankilebʼ chi sutqʼiik wiʼ chik saʼ li chʼuut.
^ párr. 7 Maawaʼ tzʼaqal xkʼabʼaʼebʼ.
^ párr. 15 Wiibʼ oxibʼ rehebʼ li xeʼsutqʼiik wiʼ chik saʼ li chʼuut maare teʼxtaw rusilal xtzolbʼal junjunq rehebʼ li tzolom li natawmank saʼ li tasal hu Chexwanq junelik saʼ «xrahom li Yos», ut junchʼol chik li hermaan naru nekeʼxtaw rusilal xtzolbʼal wiibʼ oxibʼ li tzolom re li tasal hu Acerquémonos a Jehová. Ebʼ li cheekel winq li nekeʼril li puktesink saʼ li chʼuut teʼxye ani ttenqʼanq re li hermaan chi xtzolbʼal li Santil Hu.
^ párr. 68 XCHʼOLOBʼANKIL LI JALAM U: Oxibʼ li qechpaabʼanel nekeʼxtenqʼa jun li hermaan li naraj sutqʼiik saʼ li chʼuut. Nekeʼxbʼaanu aweʼ naq inkʼaʼ nekeʼxkanabʼ xsikʼbʼal, naq nekeʼxye re, naq nekeʼxra ut naq nekeʼxtaw ru li narekʼa.