1. Naq naabʼal li kristiʼaan keʼxpatzʼ kʼaru teʼxbʼaanu, kʼaru kiyeemank rehebʼ?

NAABʼALEBʼ li winq ut li ixq xeʼwulak Jerusalén. Chalenaqebʼ saʼ jalan jalanq chi tenamit ut jalan jalanq raatinobʼaalebʼ. Saʼ li kutan aʼan kikʼulmank jun li xnimal ru naʼlebʼ: wiibʼ oxibʼ aj judiiy xeʼok chi aatinak saʼ li raatinobʼaalebʼ li kristiʼaan aʼan. Abʼan li wank xwankil aʼan li xeʼxye ebʼ laj judiiy aʼan ut li kixye li apóstol Pedro re chixjunilebʼ, maawaʼ naq xeʼaatinak saʼebʼ li aatinobʼaal aʼan. Kixchʼolobʼ ajwiʼ chiruhebʼ naq naru teʼkoleʼq wi nekeʼxpaabʼ li Jesukriist. Li aatin aʼan kiwulak toj saʼ xchamal xchʼoolebʼ joʼkan naq keʼxpatzʼ: «Kʼaru tento taaqabʼaanu?». Ut laj Pedro kixye rehebʼ: «Chikubʼeeq eehaʼ chejunjunqal» (Hech. 2:37, 38).

2. Kʼaru tqatzʼil rix saʼ li tzolom aweʼ? (Chaawil li jalam u chiru li hu).

² Sachbʼachʼoolej li kikʼulmank: 3,000 chi kristiʼaan xeʼkubʼeek xhaʼ saʼ li kutan aʼan ut xeʼok choʼq xtzolom li Kriist. Chi joʼkaʼin kitiklaak li xnimal ru kʼanjel li kixtaqla li Jesús naq teʼxbʼaanu ebʼ li xtzolom. Ut li kʼanjel aʼin toj yook chi bʼaanumank saʼebʼ li qakutan. Anaqwan moko tzʼaqal ta rikʼin wiibʼ oxibʼ hoor re naq junaq li kristiʼaan tkubʼeeq xhaʼ. Re naq truuq xbʼaanunkil aʼin, maare naʼajmank naabʼal po, jun chihabʼ malaj bʼayaq chik. Naʼajmank naq tqayal qaqʼe re naq junaq li kristiʼaan t-oq choʼq xtzolom li Jesús, ut aʼin chʼolchʼo chiruhebʼ li nekeʼkʼutuk. Saʼ li tzolom aʼin tqatzʼil rix kʼaru naru tqabʼaanu  re xtenqʼankilebʼ li qatzolom re naq teʼkubʼeeq xhaʼ.

3. Joʼ naxye saʼ Mateo 28:19, 20, kʼaru tento tixbʼaanu li qatzolom re naq tkubʼeeq xhaʼ?

³ Naq toj maajiʼ nakubʼeek xhaʼ, tento tixyuʼami li naxkʼut li Santil Hu (taayaabʼasi Mateo 28:19, 20). Naq naxbʼaanu aʼin, chanchan «li winq wank xnaʼlebʼ» li cham naxbʼek re xkabʼlankil li rochoch saʼ xbʼeen li pek, aʼ li kiʼaatinak wiʼ li Jesús (Mat. 7:24, 25; Luc. 6:47, 48). Anaqwan qilaq oxibʼ li naʼlebʼ li tooruuq xbʼaanunkil re xtenqʼankil li qatzolom chi xyuʼaminkil li naxtzol.

4. Chanru tooruuq xtenqʼankil li qatzolom re naq tkubʼeeq xhaʼ? (Chaawil ajwiʼ li kaaxukuut « Tenqʼa laatzolom re naq traj xbʼaanunkil junaq li naʼlebʼ ut re naq tixbʼaanu»).

⁴ Qatenqʼaq li qatzolom re naq traj xbʼaanunkil junaq li naʼlebʼ. Kʼaʼut jwal wank xwankil aʼin? Qakʼoxlaq li eetalil aʼin: wi naqaj xik saʼ jun najtil naʼajej ut naqoksi li qabʼelebʼaal chʼiichʼ, maare tqaj hilank junpaataq saʼ li naʼajej li nawulak chiqu. Chi joʼkan inkʼaʼ tootitzʼq chiru bʼe. Joʼkaʼin ajwiʼ nakʼulmank rikʼin li qatzolom, naq naxkʼoxla xbʼaanunkil junaq li naʼlebʼ ut naxbʼaanu, maare tixkʼe reetal naq truuq tkubʼeeq xhaʼ. Re xtenqʼankil li qatzolom re naq tkʼiiq saʼ li xpaabʼal naru tqoksi li kaaxukuut «Bʼaanu aʼin» re li tasal hu Sahaq laachʼool! Saʼ xraqik li junjunq chi tzolom, qachʼolobʼaq chiru chanru naxchap ribʼ aʼin rikʼin li kʼaru yook xtzolbʼal. Wi naqaj naq tixbʼaanu jalan chik li naʼlebʼ, naru tqatzʼiibʼa bʼarwiʼ naxye «Malaj aʼin». Qoksihaq li hoonal aʼan re xjultikankil re li qatzolom li traj xbʼaanunkil anaqwan ut moqon.

5. Joʼ naxye saʼ Marcos 10:17-22, kʼaru kixye li Jesús re jun li winq bʼihom, ut kʼaʼut?

⁵ Qatenqʼaq li qatzolom re naq tixjal xnaʼlebʼ (taayaabʼasi Marcos 10:17-22). Li Jesús kixye re jun li winq bʼihom naq chixkʼayiq  chixjunil li kʼaru wank re, usta naxnaw naq qʼaxal tchʼaʼajkoʼq chiru xbʼaanunkil aʼin (Mar. 10:23). Kʼaʼut kixye re aʼin? Xbʼaan naq naxra. Maare wank sut inkʼaʼ naqaye re li qatzolom naq tento tixyuʼami li kʼaru yook xtzolbʼal xbʼaan naq naqakʼoxla naq moko truuq ta xbʼaanunkil. Yaal naq xtiqibʼankil qibʼ rikʼin li akʼ yuʼam ut xjalbʼal qanaʼlebʼ moko nabʼaanumank ta saʼ junpaat (Col. 3:9, 10). Abʼan, wi inkʼaʼ nokoobʼayk chi xyeebʼal re aʼin, tikto t-oq xyuʼaminkil. Chi joʼkaʼin tqakʼutbʼesi naq naqara (Sal. 141:5; Prov. 27:17).

6. Kʼaʼut aajel ru naq tqabʼaanu ebʼ li patzʼom re xnawbʼal kʼaru naxkʼoxla li qatzolom?

⁶ Aajel ru naq tqabʼaanu ebʼ li patzʼom re li qatzolom re naq tixye li naxkʼoxla. Chi joʼkaʼan tooruuq xnawbʼal kʼaru naxtaw ru ut kʼaru naxpaabʼ. Wi kʼaynaqo chi xbʼaanunkil aʼin, sa chik tooruuq chi aatinak rikʼin chirix li tchʼaʼajkoʼq chiru xkanabʼankil malaj xpaabʼankil. Sa li tasal hu Sahaq laachʼool! natawmank naabʼal li patzʼom re xnawbʼal kʼaru naxkʼoxla li qatzolom. Jun eetalil, saʼ li tzolom 4 natawmank li patzʼom: «Chanru nakaakʼoxla naq narekʼa ribʼ li Jehobʼa naq nakaawoksi li xkʼabʼaʼ?». Ut saʼ li tzolom 9 natawmank li patzʼom: «Chirix kʼaru raj taawaj tijok?». Maare saʼ xtiklajik, toj tqakʼe xhoonal li qatzolom re naq tixnaw chanru tixsume ebʼ li patzʼom aʼin. Naru tqakʼut chiru xtzʼilbʼal rix ebʼ li xraqal li Santil Hu ut ebʼ li jalam u li natawmank saʼ li tzolom.

7. Chanru tooruuq roksinkil li xeʼxkʼul ebʼ li qechpaabʼanel re xtenqʼankil li qatzolom?

⁷ Naq li qatzolom ak kixtaw ru li kʼaru tento tixbʼaanu, qayehaq re, naq chixyuʼamiq li naʼlebʼ li xeʼxkʼul ebʼ li qechpaabʼanel. Jun eetalil, wi nachʼaʼajkoʼk chiru xik saʼebʼ li chʼutam, tooruuq xkʼutbʼal chiru li bʼideo Li Jehobʼa naxkʼe xchʼool chiwix, li natawmank saʼ li tasal «Sikʼ xkomon li naʼlebʼ» re li tzolom 14. Saʼ naabʼal rehebʼ li tzolom re li tasal hu Sahaq laachʼool! natawmank ebʼ li eetalil saʼ li tasal «Qasikʼaq xchamal li naʼlebʼ» malaj «Sikʼ xkomon li naʼlebʼ». * Miqajuntaqʼeeta li qatzolom rikʼin junaq chik li kristiʼaan rikʼin xyeebʼal re: «Wi aʼan naru xbʼaanunkil, laaʼat ajwiʼ tatruuq». Qakanabʼaq bʼan naq aʼan tixkʼe reetal aʼin. Qayehaq re kʼaru li naʼlebʼ kitenqʼank re li poyanam li xkʼutunk saʼ li bʼideo chi xyuʼaminkil li naxye li Santil Hu, maare jun li raqal li wank xwankil malaj li kʼaru kixbʼaanu. Wi naruhank, qakʼutaq chiru chanru kitenqʼaak xbʼaan li Jehobʼa li poyanam aʼin.

8. Chanru tooruuq xtenqʼankil li qatzolom re naq tixra li Jehobʼa?

⁸ Qatenqʼaq li qatzolom re naq tixra li Jehobʼa. Qakʼehaq qahoonal re aatinak chirix li xchaabʼil naʼlebʼ li Jehobʼa. Qatenqʼaq li qatzolom chi rilbʼal naq li Jehobʼa sa saʼ xchʼool ut naq junelik naraj xtenqʼankilebʼ li nekeʼrahok re (1 Tim. 1:11, TNM; Heb. 11:6). Qakʼutaq chiru kʼaru rusilal tixtaw wi tixyuʼami li naxtzol ut qachʼolobʼaq chiru naq aʼin naxkʼutbʼesi naq naraheʼk xbʼaan li Jehobʼa (Is. 48:17, 18). Naq qʼaxal tixra li Jehobʼa, qʼaxal traj ajwiʼ xjalbʼal xnaʼlebʼ (1 Juan 5:3).

9. Joʼ naxye saʼ Marcos 10:29, 30, kʼaru ttenqʼanq re junaq li poyanam re naq tkubʼeeq xhaʼ?

⁹ Re naq tkubʼeeq xhaʼ, tento tixkanabʼ xbʼaanunkil wiibʼ oxibʼ li naʼlebʼ li nawulak chiru. Joʼ li winq bʼihom li xooʼaatinak chirix saʼ li raqal 5, maare li qatzolom tento naq inkʼaʼ txik  xchʼool chirix li bʼihomal malaj tento tixkanabʼ li xkʼanjel wi naxqʼet li xchaqʼrabʼ li Yos. Naabʼalebʼ ajwiʼ maare teʼxkanabʼ wank choʼq ramiiw ebʼ li inkʼaʼ nekeʼxra li Jehobʼa. Jalanebʼ chik maare teʼtzʼeqtaanaaq xbʼaanebʼ li xkomon li xikʼ nekeʼril ebʼ laj testiiw re li Jehobʼa. Li Jesús kixye naq wankebʼ tchʼaʼajkoʼq chiruhebʼ xbʼaanunkil aʼin, abʼan kixye naq li Jehobʼa tixbʼaanu naq teʼxtaw li xjunkabʼal saʼ li xtenamit (taayaabʼasi Marcos 10:29, 30). Chanru tooruuq xtenqʼankil li qatzolom re naq truuq xtawbʼal li maatan aʼin?

10. Kʼaru naqatzol chirix li naxye laj Manuel?

¹⁰ Choowanq choʼq ramiiw li qatzolom. Tento tqakʼutbʼesi chiru naq naqara. Kʼaʼut? Qilaq li naxye laj Manuel, jun li hermaan li nachalk México, naq yook chaq chi tzolok: «Li hermaan junelik naxpatzʼ we chanru wankin naq toj maajiʼ nokooʼok chi tzolok. Ut aʼin kitenqʼank we re naq sa twekʼa wibʼ ut re naq tinye re chixjunil li nawekʼa. Xinkʼe reetal naq relik chi yaal naxkʼe xchʼool chiwix».

11. Kʼaʼut us naq tqakʼe qahoonal re wank saʼ komonil rikʼin li qatzolom?

¹¹ Joʼ kixbʼaanu li Jesús, qakʼehaq ajwiʼ qahoonal re wank saʼ komonil rikʼin li qatzolom (Juan 3:22). Wi yook chi kʼiik saʼ li xpaabʼal ut wi naxkʼe ribʼ chiqu, naru tqabʼoq saʼ qochoch re rukʼbʼal bʼayaq xkape malaj re waʼak, malaj re rilbʼal li JW Broadcasting li naʼelk rajlal po. Qʼaxal tixbʼanyoxi tana naq tqabʼoq saʼ qochoch naq li ruuchichʼochʼ yook xbʼaanunkil li xninqʼe, xbʼaan naq maare trekʼa ribʼ xjunes chiruhebʼ li kutan aʼan. Laj Kazibwe li nachalk Uganda, naxye: «Li hoonal li xinnumsi rikʼin li hermaan xkʼut chiwu naabʼal li naʼlebʼ chirix li Jehobʼa ut chirix li Santil Hu. Xinkʼe reetal naq li Jehobʼa qʼaxal naxkʼe xchʼool chirixebʼ li nekeʼkʼanjelak chiru ut naq jwal sahebʼ saʼ xchʼool. Ut aʼan tzʼaqal li nawaj raj laaʼin».

12. Kʼaʼut us naq toorochbʼeni jalan jalanq li hermaan naq tookʼutuq?

¹² Qabʼoqaq jalan chik aj puktesinel naq tookʼutuq. Maare wank sut tqakʼoxla naq us wi  tqabʼaanu qajunes malaj naq toorochbʼeni jun ajwiʼ chi hermaan. Usta wank sut maare tkʼanjelaq aʼin, abʼan li qatzolom tixtaw rusilal wi toorochbʼeni jalan jalanq li hermaan. Laj Dimitri li nachalk Moldavia, naxye: «Ebʼ li hermaan li nekeʼochbʼenink chaq re li natzolok we, ak re re chanru nekeʼxchʼolobʼ li junjunq chi naʼlebʼ. Aʼin kitenqʼank we chi rilbʼal naq wank jalan jalanq li naʼlebʼ re xchʼolobʼankil li yookin xtzolbʼal. Ut inkʼaʼ chik xinxutaanak naq xinwulak xbʼeen sut saʼ li chʼutam xbʼaan naq ak ninnaw chik ruhebʼ li hermaan».

13. Kʼaʼut tento tqatenqʼa li qatzolom re naq twulaq saʼebʼ li chʼutam?

¹³ Qatenqʼaq li qatzolom re naq twulaq saʼebʼ li chʼutam. Kʼaʼut? Xbʼaan naq li Jehobʼa nokooxtaqla chi xbʼaanunkil aʼin ut chi joʼkan naqaloqʼoni ru (Heb. 10:24, 25). Joʼkan ajwiʼ, ebʼ li hermaan aʼanebʼ li qajunkabʼal. Naq wanko rikʼinebʼ li qechpaabʼanel saʼebʼ li chʼutam, chanchan naq wanko saʼ jun li nimla waʼak. Naq naqatenqʼa li qatzolom chi wulak saʼebʼ li qachʼutam, yooko ajwiʼ xtenqʼankil re naq truuq tkubʼeeq xhaʼ. Abʼan maare wank kʼaru naramok chiru xbʼaanunkil aʼin. Chanru tooruuq roksinkil li tasal hu Sahaq laachʼool! re xtenqʼankil?

14. Chanru tooruuq xtenqʼankil li qatzolom re naq twulaq saʼebʼ li chʼutam?

¹⁴ Tooruuq roksinkil li tzolom 10 re li tasal hu Sahaq laachʼool! re xtenqʼankil li qatzolom re naq twulaq saʼebʼ li chʼutam. Naq toj maajiʼ naʼelk li tasal hu aʼin, kiyeemank re wiibʼ oxibʼ aj puktesinel li nekeʼxnaw kʼutuk naq teʼxtzʼil rix li tzolom aʼin rikʼin li yookebʼ chi tzolok, ut us keʼelk. Moko aajel ta ru naq toowulaq saʼ li tzolom 10 re xbʼoqbʼal li qatzolom saʼebʼ li chʼutam. Moobʼayk bʼan chi xbʼoqbʼal ut kokʼaj xsaʼ qabʼaanuhaq. Jalan jalanq xwanjikebʼ ut xchʼaʼajkilalebʼ li yookebʼ chi tzolok. Joʼkan naq, qakʼehaq qachʼool chirix li naʼajmank chiru li junjunq ut qakʼoxlaq chanru xtenqʼankilebʼ. Michʼinaak qachʼool wi moko saʼ junpaat ta nawulak saʼebʼ li chʼutam, wanq bʼan qakuyum ut miqakanabʼ xjultikankil re.

15. Kʼaru naru tkʼehoq re xxiw li qatzolom?

¹⁵ Peʼyaal naq naʼok chaq qaxiw wank joʼ aj testiiw re li Jehobʼa naq yooko chaq xtzolbʼal li Santil Hu? Maare xqakʼoxla chaq naq maajunwa tooruuq chi puktesink chirekabʼlal malaj naʼok chaq qaxiw chi xkʼoxlankil naq ebʼ li qakomon malaj ebʼ li qamiiw xikʼ tooʼeʼril. Wi joʼkan, naraj naxye naq naqataw ru chanru narekʼa ribʼ li qatzolom. Li Jesús kixye naq wiibʼ oxibʼ li poyanam teʼxuwaq. Abʼan kixkawresihebʼ xchʼool li xtzolom re naq inkʼaʼ teʼxkanabʼ naq aʼin tramoq chiruhebʼ kʼanjelak chiru li Jehobʼa (Mat. 10:16, 17, 27, 28). Chanru kixtenqʼahebʼ re naq inkʼaʼ chik teʼxuwaq? Ut, chanru tooruuq xbʼaanunkil ajwiʼ aʼin laaʼo?

16. Chanru tooruuq xtenqʼankil li qatzolom re naq t-aatinaq chirix li kʼaru yook xtzolbʼal?

¹⁶ Chi chʼinqil qakʼutaq chiru li qatzolom aatinak chirix li yook xtzolbʼal. Chʼolchʼo naq ebʼ li xtzolom li Jesús keʼxuwak ajwiʼ naq kixtaqlahebʼ chi puktesink. Abʼan kixtenqʼahebʼ naq kixye rehebʼ ani aj e teʼxpuktesi li chaabʼil esilal ut kʼaru teʼxye (Mat. 10:5-7). Chanru tooruuq xkʼambʼal qe rikʼin? Naq tqatenqʼa li qatzolom chi rilbʼal ani aj e tixpuktesi li chaabʼil esilal. Jun eetalil, qapatzʼaq re ma naxnaw ru junaq li poyanam li tkʼanjelaq raj chiru xnawbʼal junaq li naʼlebʼ li naxkʼut li Santil Hu. Moqon, qatenqʼaq re naq tixchʼolobʼ rikʼin wiibʼ oxibʼ li aatin li naʼlebʼ aʼan. Naq  tixkʼe ribʼ chiqu, naru tqatenqʼa chi roksinkil li tasal «Wiibʼ oxibʼ nekeʼxye» ut «Wiibʼ oxibʼ nekeʼxpatzʼ» re li tasal hu Sahaq laachʼool! Naq yooqo xbʼaanunkil aʼin, qakʼutaq chiru chanru roksinkil li Santil Hu re xchʼolobʼankil junaq li naʼlebʼ rikʼin wiibʼ oxibʼ li aatin ut saʼ tuulanil.

17. Chanru tooruuq roksinkil Mateo 10:19, 20, 29-31 re xtenqʼankil li qatzolom re xkʼojobʼankil xchʼool rikʼin li Jehobʼa?

¹⁷ Qatenqʼaq li qatzolom re naq tixkʼojobʼ xchʼool rikʼin li Jehobʼa. Li Jesús kixye rehebʼ li xtzolom naq li Jehobʼa ttenqʼanq rehebʼ xbʼaan naq naxrahebʼ (taayaabʼasi Mateo 10:19, 20, 29-31). Qajultikaq re li qatzolom naq junelik ttenqʼaaq xbʼaan li Jehobʼa. Tooruuq xtenqʼankil re naq tixkʼojobʼ xchʼool rikʼin li Jehobʼa naq tootijoq rikʼin chirix li traj xbʼaanunkil. Laj Franciszek li nachalk Polonia, naxye: «Naq li hermaan li natzolok chaq we natijok, junelik naʼaatinak chaq chirix li nawaj xbʼaanunkil. Naq nawil chanru li Jehobʼa naxsume li xtij, xinʼok ajwiʼ chi tijok laaʼin. Xwekʼa naq li Jehobʼa xinxtenqʼa naq xinpatzʼ inleseens saʼ linʼakʼ kʼanjel re xik saʼebʼ li chʼutam ut saʼ li nimla chʼutam».

18. Kʼaru narekʼa li Jehobʼa chirixebʼ li nekeʼxtzol junaq li poyanam?

¹⁸ Ut wi anaqwan moko yooko ta xtzolbʼal junaq li poyanam? Ma tooruuq chi tzʼaqonq re naq junaq li poyanam tkubʼeeq xhaʼ? Joʼkan tzʼaqal. Chanru? Naq tqochbʼeni junaq li hermaan chi xtzolbʼal junaq li kristiʼaan. Chʼolchʼo tzʼaqal naq li Jehobʼa naxkʼe xchʼool chirixebʼ li qatzolom. Oxloqʼ ajwiʼ chiru chixjunil li naqabʼaanu re xtenqʼankilebʼ re naq teʼjiloq chixkʼatq ut saʼ xkʼabʼaʼ aʼin nokooxra (Is. 52:7).