NAʼLEBʼ RE TZOLOK 23
Li Jehobʼa maajunwa tooxkanabʼ qajunes
«Nachʼ wank li Qaawaʼ rikʼinebʼ li nekeʼyaabʼank li xkʼabʼaʼ» (SAL. 145:18).
BʼICH 28 Chanru toowanq choʼq ramiiw li Jehobʼa
RUʼUJIL LI TZOLOM *
1. Kʼaʼut naq wiibʼ oxibʼ aj kʼanjel chiru li Jehobʼa wank sut nekeʼrekʼa ribʼ xjunes?
MAARE chiqajunilo wank sut naqekʼa qibʼ qajunes. Chiruhebʼ wiibʼ oxibʼ li kristiʼaan, yal numel, abʼan jalanebʼ chik, junelik nekeʼrekʼa ribʼ chi joʼkan. Wankebʼ nekeʼrekʼa ribʼ xjunes usta wankebʼ saʼ xyanq kʼiila poyanam. Jalanebʼ chik nekeʼchʼaʼajkoʼk chiru kʼayk saʼ li chʼuut bʼarwiʼ nekeʼqʼaxonk. Junchʼol chik moko kʼaynaqebʼ ta chi xkanabʼankilebʼ li xjunkabʼal ut naq nekeʼxbʼaanu, xchʼina junes nekeʼrekʼa ribʼ. Wankebʼ xeʼkamk xkomon malaj ramiiw ut qʼaxal nekeʼxkʼoxlahebʼ. Ut wiibʼ oxibʼ li hermaan, qʼaxal chik li toj akʼebʼ, nekeʼrekʼa ribʼ xjunes xbʼaan naq xikʼ nekeʼileʼk xbʼaanebʼ li xjunkabʼal ut xbʼaanebʼ li xeʼwank chaq choʼq ramiiw li maawaʼebʼ aj Testiiw.
2. Kʼaru ebʼ li patzʼom tqasume saʼ li tzolom aweʼ?
2 Li Jehobʼa naxnaw qu chi tzʼaqal re ru ut naxtaw ru li naqakʼul. Joʼkan naq naxnaw naq naqekʼa qibʼ qajunes ut naraj qatenqʼankil. Saʼ li tzolom aweʼ tqasume ebʼ li patzʼom aʼin: chanru nokooxtenqʼa li Jehobʼa naq naqekʼa qibʼ qajunes?, kʼaru naru tqabʼaanu wi naqekʼa qibʼ qajunes? ut, chanru tooruuq xtenqʼankilebʼ li qechpaabʼanel li nekeʼrekʼa ribʼ xjunes?
LI JEHOBʼA NAXNAW CHANRU NAQEKʼA QIBʼ
3. Chanru kixkʼutbʼesi li Jehobʼa naq naxkʼe xchʼool chirix laj Elías?
3 Li Jehobʼa qʼaxal naxkʼe xchʼool re naq ebʼ laj kʼanjel chiru us wanqebʼ. Nachʼ wank chixkʼatq li junjunq chi aj kʼanjel chiru Sal. 145:18, 19). Qilaq chanru kixkʼe xchʼool chirix li propeet Elías. Laj Elías kiwank chaq chiruhebʼ li kutan naq qʼaxal chʼaʼaj chaq wank saʼ li tenamit Israel. Ebʼ li xikʼ nekeʼril chaq ebʼ laj kʼanjel chiru li Yos, kaw nekeʼxrahobʼtesihebʼ ut qʼaxal xeʼxkʼe xchʼool chi xkamsinkil laj Elías (1 Rey. 19:1, 2). Laj Elías kixkʼoxla naq kaʼaj chik aʼan li xpropeet li Jehobʼa, ut qʼaxal kiʼok xkʼaʼuxl chirix aʼin (1 Rey. 19:10). Li Jehobʼa saʼ junpaat kixsikʼ chanru xtenqʼankil laj Elías: kixtaqla jun li ánjel chi xyeebʼal re, naq moko wank ta xjunes ut naq toj wankebʼ aj Israel li nekeʼkʼanjelak chiru (1 Rey. 19:5, 18).
ut naxnaw naq nekeʼchʼinaak xchʼool (4. Chanru naxkʼut saʼ Marcos 10:29, 30 naq li Jehobʼa naxkʼe xchʼool chirixebʼ li xeʼkanabʼaak xjunes xbʼaan li xkomon malaj ramiiw?
4 Li Jehobʼa naxnaw naq wank kʼaru xqakanabʼ chaq re kʼanjelak chiru. Maare xooʼeʼxkanabʼ qajunes ebʼ li qakomon ut ebʼ li qamiiw li inkʼaʼ nekeʼxloqʼoni ru li Jehobʼa. Saʼ jun kutan, li apóstol Pedro kiʼok bʼayaq xkʼaʼuxl ut kixye re li Jesús: «Kʼe reetal, laaʼo xqakanabʼ chixjunil ut xatqataaqe. Kʼaʼ put ru taaqeechani?» (Mat. 19:27). Li Jesús kixye rehebʼ li xtzolom saʼ tuulanil naq teʼxtaw li xjunkabʼal saʼ li xtenamit li Yos (taayaabʼasi Marcos 10:29, 30). Ut li Jehobʼa, li qachoxahil Yuwaʼ, naxye rehebʼ li nekeʼkʼanjelak chiru naq tixtenqʼahebʼ (Sal. 9:11). Qilaq chanru tqataw rusilal li tenqʼ aʼin naq naqekʼa qibʼ qajunes.
KʼARU NARU TQABʼAANU WI NAQEKʼA QIBʼ QAJUNES?
5. Kʼaʼut us xkʼoxlankil chanru yook qatenqʼankil li Jehobʼa?
5 Xkʼoxlankil chanru yook qatenqʼankil li Jehobʼa (Sal. 55:23). Aʼin tooxtenqʼa chi naʼlebʼak chiʼus. Li xCarol * jun li hermaan li wank xjunes ut kaʼajwiʼ aʼan aj Testiiw saʼ li xjunkabʼal, naxye: «Xkʼoxlankil chanru li Jehobʼa xinxtenqʼa naq kiwank inchʼaʼajkilal, aʼin tzʼaqal natenqʼank we re naq inkʼaʼ twekʼa wibʼ injunes. Aweʼ naxkʼut chiwu naq li Jehobʼa maajunwa tinxkanabʼ injunes».
6. Chanru naru tixwaklesihebʼ xchʼool li nekeʼrekʼa ribʼ xjunes li naxye saʼ 1 Pedro 5:9, 10?
6 Xkʼoxlankil chanru li Jehobʼa yook xtenqʼankilebʼ li qechpaabʼanel li nekeʼrekʼa ribʼ 1 Pedro 5:9, 10). Laj Hiroshi jun li hermaan li maawaʼ aj Testiiw li xjunkabʼal, naxye: «Moko chʼaʼaj ta rilbʼal naq chixjunilebʼ li wankebʼ saʼ li chʼuut wankebʼ xchʼaʼajkilal. Naxwaklesi qachʼool xnawbʼal naq chiqajunilo naqakʼe re li Jehobʼa li qʼaxal chaabʼil usta li qajunkabʼal maawaʼebʼ aj Testiiw».
xjunes (taayaabʼasi7. Chanru nakatxtenqʼa li tijok?
7 Miqakanabʼ xkawresinkil li qapaabʼal. Us naq tqate li qachʼool chiru li Jehobʼa ut tqaye re chanru naqekʼa qibʼ (1 Ped. 5:7). Qilaq li naxye li xMassiel, jun li hermaan li toj saaj, li kitzʼeqtaanaak xbʼaan li xjunkabʼal naq kiʼok chi kʼanjelak chiru li Jehobʼa: «Xtebʼal linchʼool chiru li Jehobʼa aʼan li qʼaxal kitenqʼank we re naq inkʼaʼ twekʼa wibʼ injunes. Xwil li Jehobʼa joʼ Inyuwaʼ. Kokʼaj xsaʼ nintijok chiru rajlal kutan ut ninseeraqʼi re li nawekʼa».
8. Chanru nakatxtenqʼa rilbʼal xsaʼ li Santil Hu ut xkʼoxlankil rix li naxye?
8 Us ajwiʼ naq tqil xsaʼ li Santil Hu chi rajlal ut tqakʼoxla rix ebʼ li eetalil li naxjultika chiqu naq qʼaxal nokooxra li Jehobʼa. Li xBianca jun li hermaan li nawechʼeʼk rix xbʼaan li xjunkabʼal, naxye: «Qʼaxal nikinxtenqʼa xyaabʼasinkil ut xkʼoxlankil rix ebʼ li eetalil li natawmank saʼ li Santil Hu ut li resil xyuʼam ebʼ laj kʼanjel chiru li Yos li xeʼxkʼul ebʼ li chʼaʼajkilal li ninkʼul laaʼin». Wankebʼ hermaan nekeʼkanaak saʼ xchʼoolebʼ li raqal li nawaklesink chʼoolej, joʼ li Salmo 27:10 ut Isaías 41:10. Jalanebʼ chik nekeʼroksi li xokbʼil saʼ xyaabʼ kuxej re xkawresinkil ribʼebʼ choʼq rehebʼ li chʼutam malaj re rilbʼal xsaʼ li Santil Hu. Nekeʼxkʼe reetal naq aʼin natenqʼank rehebʼ re naq inkʼaʼ teʼrekʼa ribʼ xjunes.
9. Kʼaru rusilal nakaataw naq nakatwulak saʼebʼ li chʼutam?
9 Tento tqayal qaqʼe re naq inkʼaʼ tqakol ebʼ li chʼutam, xbʼaan naq naxwaklesi qachʼool ut nokooxtenqʼa chi xnawbʼal ru chiʼus ebʼ li qechpaabʼanel (Heb. 10:24, 25). Li xMassiel li xooʼaatinak chirix saʼ li raqal 7, naxye: «Usta inkʼaʼ naʼelk chaq wu chi aatinak, abʼan xinyal inqʼe re naq inkʼaʼ tinkol junaq li chʼutam ut chi tzʼaqonk rikʼin jun li sumenk. Aʼin xinxtenqʼa chi xkʼebʼal reetal naq ebʼ li hermaan nikineʼxra».
10. Kʼaʼut us naq toowanq saʼ amiiwil rikʼinebʼ li hermaan li kawebʼ xpaabʼal?
10 Choowanq saʼ amiiwil rikʼinebʼ li hermaan li kawebʼ xpaabʼal. Choowanq saʼ amiiwil rikʼinebʼ li hermaan li chaabʼilebʼ xnaʼlebʼ, usta moko juntaqʼeet ta qachihabʼ malaj qatenamit rikʼinebʼ. Li Santil Hu naxjultika qe Job 12:12). Abʼan ebʼ li cheek naabʼal ajwiʼ naru nekeʼxtzol rikʼinebʼ li saaj li kawebʼ xpaabʼal. Usta laj David qʼaxal saaj chaq chiru laj Jonatán, abʼan xeʼwank saʼ tzʼaqal amiiwil (1 Sam. 18:1). Xeʼxtenqʼa ribʼ chiribʼilebʼ ribʼ re kʼanjelak chiru li Jehobʼa usta yookebʼ xkʼulbʼal ebʼ li nimla chʼaʼajkilal (1 Sam. 23:16-18). Li xʼIrina jun li hermaan li maawaʼ aj Testiiw li xjunkabʼal, naxye: «Naru naqilebʼ li qechpaabʼanel joʼ qanaʼ qayuwaʼ, qas ut qiitzʼin malaj qachaqʼ. Li Jehobʼa naru naroksihebʼ re naq teʼwanq joʼ qajunkabʼal».
naq «li cheekel winq ut li cheekel ixq wankebʼ xnaʼlebʼ» (11. Kʼaru tento tqabʼaanu re naq teʼwanq qamiiw?
11 Wankebʼ maare nachʼaʼajkoʼk chiruhebʼ xsikʼbʼalebʼ ramiiw, abʼan qʼaxal nachʼaʼajkoʼk tana wiʼ chik chiruhebʼ li inkʼaʼ nekeʼelk ru chi aatinak. Qilaq li naxye li xRatna, jun li hermaan li inkʼaʼ naʼelk ru chi aatinak, li xikʼ kiʼileʼk naq kiʼok xtzolbʼal li yaal: «Tento xinkʼulubʼa saʼ inchʼool naq aajel ru naq tineʼxtenqʼa ebʼ li wechpaabʼanel». Wank sut maare qʼaxal nachʼaʼajkoʼk chiqu xyeebʼal re junaq li hermaan chanru naqekʼa qibʼ, abʼan chi joʼkan nokooʼok chi wank saʼ amiiwil rikʼin. Ebʼ li qamiiw nekeʼraj qatenqʼankil ut xwaklesinkil qachʼool, abʼan, chan put ru teʼxbʼaanu wi inkʼaʼ naqaye rehebʼ?
12. Chanru nokooxtenqʼa li puktesink re xtawbʼalebʼ qamiiw?
12 Li qʼaxal nakʼanjelak re xtawbʼalebʼ qamiiw aʼan rochbʼeninkilebʼ li qechpaabʼanel chi xbʼaanunkil li xkʼanjel li Yos. Li xCarol li xooʼaatinak chirix saʼ li raqal 5, naxye: «Puktesink ut tzʼaqonk saʼ jalan chik xkʼanjel li Yos xinxtenqʼa chi xtawbʼalebʼ wamiiw. Li Jehobʼa junelik yook roksinkil ebʼ li wamiiw aʼin re intenqʼankil». Relik chi yaal naq wank rusilal xyalbʼal qaqʼe chi wank saʼ amiiwil rikʼinebʼ li hermaan li kawebʼ xpaabʼal. Li Jehobʼa naroksihebʼ re qatenqʼankil naq wank qachʼaʼajkilal, joʼ naq naqekʼa qibʼ qajunes (Prov. 17:17).
QABʼAANUHAQ NAQ TOOʼEʼRIL JOʼ XJUNKABʼAL
13. Kʼaru tenebʼanbʼil saʼ qabʼeen xbʼaanunkil?
13 Chiqajunilo tento tootzʼaqonq re naq twanq li tuqtuukilal ut li rahok saʼ li chʼuut. Chi joʼkan maaʼani trekʼa ribʼ xchʼina junes (Juan 13:35). Li tqaye ut li tqabʼaanu naru tixtenqʼahebʼ. Jun li hermaan ixq naxjultika: «Naq xintzol li yaal, li chʼuut kikanaak joʼ injunkabʼal. Wi ta raj inkʼaʼ xineʼxtenqʼa, maajunwa raj xinruuk chi wank joʼ aj testiiw re li Jehobʼa». Kʼaru tooruuq xbʼaanunkil re xtenqʼankilebʼ li maakʼaʼebʼ xjunkabʼal saʼ li yaal re naq teʼrekʼa naq nekeʼraheʼk xbʼaan li chʼuut?
14. Chanru tooruuq chi wank choʼq ramiiw li toj akʼebʼ saʼ li chʼuut?
14 Qakʼutbʼesihaq naq naqaj wank saʼ amiiwil rikʼinebʼ. Qakʼulaqebʼ chi sa saʼ qachʼool li toj akʼebʼ saʼ li chʼuut (Rom. 15:7). Abʼan moko kaʼaj tawiʼ naqaj xkʼebʼal xsahilebʼ xchʼool, naqaj bʼan naq teʼwanq choʼq qamiiw. Re xbʼaanunkil aʼin, qaatinaq saʼ tuulanil ut qakʼehaq qachʼool chirixebʼ li toj akʼebʼ. Qayalaq xtawbʼal ru li nekeʼxkʼul, abʼan miqachʼik qibʼ saʼ xyuʼamebʼ. Maare wankebʼ nachʼaʼajkoʼk chiruhebʼ xyeebʼal chanru nekeʼrekʼa ribʼ, joʼkan naq weent tqabʼaanu re naq inkʼaʼ tqapuʼersi ruhebʼ chi aatinak. Qakʼoxlaq bʼan chiʼus kʼaru tqapatzʼ rehebʼ ut seebʼaq qachʼool chi rabʼinkilebʼ. Ut naru tqapatzʼ rehebʼ chanru xeʼxnaw ru li Jehobʼa.
15. Chanru teʼruuq xtenqʼankilebʼ li rechpaabʼanel ebʼ li hermaan li kawebʼ xpaabʼal?
15 Naq ebʼ li hermaan li kawebʼ xpaabʼal, qʼaxal chik ebʼ li cheekel winq, nekeʼxkʼe xchʼool
chirixebʼ li junchʼol, chixjunilebʼ li wankebʼ saʼ li chʼuut nekeʼkawuuk xpaabʼal. Li xMelissa li kikʼuteʼk chiru li yaal xbʼaan li xnaʼ chalen saʼ xkachʼinal, naxye: «Inkʼaʼ nintaw aatin re xbʼanyoxinkil rehebʼ li hermaan li xeʼwank ut li wankebʼ joʼ inyuwaʼ. Naq nawaj xseeraqʼinkil li nawekʼa, junelik wankebʼ re wabʼinkil». Qilaq li naxye laj Mauricio, jun li hermaan li toj saaj, li kirekʼa ribʼ xjunes naq li natzolok re kinajtoʼk rikʼin li chʼuut: «Jun rehebʼ li naʼlebʼ li qʼaxal kikʼanjelak chiwu aʼan li xeʼxbʼaanu ebʼ li cheekel winq re intenqʼankil. Junelik nekeʼxkʼe xhoonalebʼ re aatinak wikʼin, nikineʼrochbʼeni saʼ li puktesink, nekeʼxseeraqʼi we junaq li chaabʼil naʼlebʼ li xeʼxtaw naq xeʼril xsaʼ li Santil Hu ut wank sut ninxik chi bʼatzʼunk rochbʼenebʼ». Laj Mauricio ut li xMelissa nekeʼxkʼe chixjunil li xhoonalebʼ saʼ xkʼanjel li Yos.16, 17. Chan raj ru tooruuq xtenqʼankilebʼ wiibʼ oxibʼ li hermaan?
16 Qasikʼaq chanru xtenqʼankilebʼ (Gál. 6:10). Laj Leo jun li hermaan li najt wank rikʼin li xjunkabʼal xbʼaan naq napuktesink saʼ jalan chik tenamit, naxye: «Wank sut li qʼaxal tkʼanjelaq chaawu aʼan li teʼxbʼaanu re aatenqʼankil saʼ xhoonalil. Jultik we li kikʼulmank saʼ li kutan naq xinkʼul jun li chʼaʼajkilal saʼ linbʼelebʼaal chʼiichʼ. Ninparpot xbʼaan inxiw naq xinwulak saʼ ochoch. Abʼan jun li sumal xinxbʼoq chi waʼak saʼ rochoch. Inkʼaʼ chik jultik we li xeʼxkʼe we, abʼan li inkʼaʼ nasach saʼ inchʼool aʼan chanru xeʼxkʼe xchʼool chi wabʼinkil. Aʼin kixbʼaanu naq sa chik twekʼa wibʼ».
17 Chiqajunilo naqayal xsahil naq nokoowulak saʼebʼ li nimla chʼutam, xbʼaan naq wanko rikʼinebʼ li qechpaabʼanel ut nokooʼaatinak chirix li xqatzol. Abʼan qilaq li naxye li xCarol, li ak xooʼaatinak chirix: «Usta wankebʼ naabʼal li hermaan saʼ li nimla chʼutam, abʼan qʼaxal nachʼaʼajkoʼk chiwu xbʼaan naq li xkʼihalil wankebʼ rikʼin li xjunkabʼal. Qʼaxal ra saʼ inchʼool xbʼaan naq injunes nawekʼa wibʼ». Ebʼ li tojeʼ xeʼkamk xsumʼaatin qʼaxal nachʼaʼajkoʼk chiruhebʼ xik saʼ li nimla chʼutam xjunesebʼ. Ma naqanaw ru junaq li hermaan li yook xkʼulbʼal jun rehebʼ li naʼlebʼ aʼin? Ma naru raj tqaye re, naq toorochbʼeni saʼ li jun chik nimla chʼutam?
18. Joʼ naxye saʼ 2 Corintios 6:11-13, chanru tooruuq chi wotzok?
2 Corintios 6:11-13). Li xMelissa li xooʼaatinak chirix saʼ li raqal 15, naxjultika: «Qʼaxal nawulak chaq chiqu naq ebʼ li junkabʼal nokooʼeʼxbʼoq saʼ rochoch malaj naq toobʼihajiq rochbʼenebʼ». Ma wank junaq li hermaan li tooruuq raj wotzok rikʼin?
18 Choowanq saʼ komonil rikʼinebʼ. Naq toowanq saʼ komonil, qabʼoqaq jalan jalanq chi hermaan, qʼaxal chik li nekeʼrekʼa ribʼ xjunes. Naqaj xtebʼal li qachʼool chiruhebʼ chixjunilebʼ, xbʼeen xbʼeen li nekeʼrekʼa ribʼ xjunes (taayaabʼasi19. Joqʼe jwal aajel ru naq tqochbʼeni wiibʼ oxibʼ li hermaan?
19 Wank kutan chiru li chihabʼ naq ebʼ li hermaan qʼaxal teʼxbʼanyoxi naq tqochbʼenihebʼ. Jun eetalil, li maawaʼebʼ aj Testiiw li xjunkabʼal qʼaxal nachʼaʼajkoʼk chiruhebʼ xnumsinkil ebʼ li kutan naq nawank li ninqʼe. Jalanebʼ chik, wank kutan qʼaxal nachʼaʼajkoʼk chiruhebʼ xnumsinkil, joʼ naq nekeʼxjultika li xkutankil li xkamik junaq li xkomon. Naq naqochbʼenihebʼ li hermaan aʼin, naqakʼutbʼesi naq relik chi yaal naqakʼe qachʼool chirixebʼ (Filip. 2:20).
20. Chanru naru tooxtenqʼa li kixye li Jesús saʼ Mateo 12:48-50 naq tqekʼa qibʼ qajunes?
20 Wank naabʼal xyaalal kʼaʼut naq junaq li qechpaabʼanel naru trekʼa ribʼ xjunes. Abʼan misach saʼ qachʼool naq li Jehobʼa naxnaw chiʼus chanru naqekʼa qibʼ. Rajlal naroksihebʼ li qechpaabʼanel re xkʼebʼal qe li naʼajmank chiqu (taayaabʼasi Mateo 12:48-50). Ut laaʼo naru tqakʼutbʼesi naq naqabʼanyoxi li xtenqʼ naq tqayal qaqʼe chi xtenqʼankilebʼ li qechpaabʼanel. Maakʼaʼ naxye chanru tqekʼa qibʼ saʼ junaq kutan, abʼan maajunwa wanqo qajunes, li Jehobʼa junelik wanq chiqakʼatq.
BʼICH 46 Gracias, Jehová
^ párr. 5 Ma wank sut nakaawekʼa aawibʼ aajunes? Wi joʼkan, chʼolchʼooq chaawu naq li Jehobʼa naxnaw li nakaakʼul ut naraj aatenqʼankil. Saʼ li tzolom aweʼ tqatzʼil rix kʼaru naru tatxtenqʼa chi xkuybʼal. Tqil ajwiʼ kʼaru tooruuq xbʼaanunkil re xwaklesinkilebʼ xchʼool li qechpaabʼanel li nekeʼrekʼa ribʼ chi joʼkan.
^ párr. 5 Xjalmank wiibʼ oxibʼ li kʼabʼaʼej.
^ párr. 60 XCHʼOLOBʼANKIL LI JALAM U. Jun li hermaan li kikamk li rixaqil narabʼi li Santil Hu ut ebʼ li tasal hu li xokbʼil saʼ xyaabʼ kuxej.
^ párr. 62 XCHʼOLOBʼANKIL LI JALAM U. Jun li hermaan ut li xrabʼin nekeʼrulaʼani jun li hermaan li cheek chik ut chi joʼkan nekeʼxkʼutbʼesi naq nekeʼxra.