1. Kʼaʼut naq li Jesús kixtzʼaama re li Jehobʼa naq tixkolebʼ li xtzolom?

NAQ jun qʼoqyink aj chik ma nakamk li Jesús, kichalk saʼ xchʼool li chʼaʼajkilal li teʼxkʼul ebʼ li xtzolom. Saʼ xkʼabʼaʼ naq naxrahebʼ li xtzolom, kixtzʼaama re li Xyuwaʼ naq tixkolebʼ chiru li Maaʼus (Juan 17:14, 15). Li Jesús naxnaw naq laj Tza inkʼaʼ tixkanabʼ yalok rikʼinebʼ li kristiʼaan li teʼraj kʼanjelak chiru li Jehobʼa naq aʼan tsutqʼiiq saʼ choxa. Chʼolchʼo naq t-ajmanq naq tkoleʼq li xtenamit li Jehobʼa.

2. Kʼaʼut naq chʼolchʼo chiqu naq li Jehobʼa tixsume li qatij?

² Li Jehobʼa kixsume li xtij li Jesús xbʼaan naq naxra. Wi laaʼo naqakʼe qaqʼe chi xsahobʼresinkil li xchʼool li Jehobʼa, aʼan ajwiʼ tooxra ut tixsume li qatij naq tqatzʼaama qatenqʼankil ut qakolbʼal chiru. Saʼ xkʼabʼaʼ naq aʼan jun Yuwaʼbʼej li qʼaxal narahok, junelik trilebʼ li ralal xkʼajol. Relik chi yaal, wi inkʼaʼ raj tixbʼaanu, tixtzʼajni raj ru li xkʼabʼaʼ malaj tkʼoxlamanq raj naq inkʼaʼ naxbʼaanu li naxye.

3. Kʼaʼut naʼajmank naq li Jehobʼa tooxkol?

³ Anaqwan tzʼaqal xhoonalil bʼarwiʼ naʼajmank naq li Jehobʼa tooxkol. Laj Tza kiʼisiik chaq saʼ choxa ut «kʼajoʼ xjosqʼil» (Apoc. 12:12). Naxbʼaanu naq wiibʼ oxibʼ li kristiʼaan teʼxkʼoxla naq yookebʼ «xloqʼoninkil ru li Yos» naq nokooʼeʼxrahobʼtesi (Juan 16:2). Ut li inkʼaʼ nekeʼxpaabʼ naq wank li Yos, nokooʼeʼxrahobʼtesi xbʼaan naq inkʼaʼ naqakʼam qe rikʼin li xnaʼlebʼ li ruuchichʼochʼ aʼin. Abʼan, maakʼaʼ naxye kʼaʼut naq nokoorahobʼtesiik, laaʼo inkʼaʼ nokooxuwak xbʼaan naq li Santil Hu naxye: «Tiik xchʼool li Qaawaʼ; ut aʼan tixkʼe xkawubʼ eechʼool ut texxkol  chiru li maaʼus» (2 Tes. 3:3). Qilaq wiibʼ li naʼlebʼ li naroksi li Jehobʼa re qakolbʼal.

4. Joʼ naxye saʼ Efesios 6:13-17, kʼaru naxkʼe qe li Jehobʼa re qakolbʼal?

⁴ Li Jehobʼa naxkʼe qe jun li kʼanjelobʼaal re yalok li naru nokooxkol chiru li xraʼal laj Tza (taayaabʼasi Efesios 6:13-17). Li kʼanjelobʼaal aʼin kaw ut nakʼanjelak chiʼus, abʼan kaʼajwiʼ tooxkol wi naqoksi chixjunil li xchaʼalil. Joʼkan bʼiʼ, anaqwan qatzʼilaq rix kʼaru reetalil li junjunq xchaʼalil li kʼanjelobʼaal aʼin.

5. Kʼaru li kʼaamalsaʼ, ut kʼaʼut naq tento tqoksi?

⁵ Li kʼaamalsaʼ aʼan reetalil li yaal li natawmank saʼ li Santil Hu. Kʼaʼut naq tento tqoksi? Xbʼaan naq laj Tza aʼan «xyuwaʼil li tikʼtiʼ» (Juan 8:44). Chalen chaq li qʼe kutan inkʼaʼ naxkanabʼ tikʼtiʼik ut ak xbʼalaqʼi «chixjunil li ruuchichʼochʼ» (Apoc. 12:9). Abʼan li yaal li wank saʼ li Santil Hu nokooxkol chiru li xtikʼtiʼ laj Tza. Chanru naqoksi li kʼaamalsaʼ aʼin? Naq naqatzol li yaal chirix li Jehobʼa, naq naqaloqʼoni ru «rikʼin Musiqʼej ut rikʼin li yaal» ut naq junelik nokoowank «saʼ tiikilal» (Juan 4:24; Efes. 4:25; Heb. 13:18, Wy. Akʼ tzʼiibʼ).

6. Kʼaru li chʼiichʼ li naxkol li aanmej malaj li maqabʼ, ut kʼaʼut naq tento tqoksi?

⁶ Li chʼiichʼ li naxkol li aanmej malaj li maqabʼ aʼan reetalil li xloqʼlaj chaqʼrabʼ li Jehobʼa. Kʼaʼut naq tento tqoksi? Joʼ naq li soldaad naroksi jun li chʼiichʼ chiru li xchʼool re xkolbʼal li raanm, joʼkaʼin ajwiʼ nokooxkol li xchaqʼrabʼ li Yos re naq li xmaaʼusilal li ruuchichʼochʼ inkʼaʼ tixpoʼ li qachʼool (Prov. 4:23,TNM). Li Jehobʼa naraj naq tqara ut tookʼanjelaq chiru chi anchal qachʼool (Mat. 22:36, 37). Joʼkan naq laj Tza naxyal xjachbʼal ru li qachʼool naq naxbʼaanu naq tqara li naxyeechiʼi li ruuchichʼochʼ, aʼ li naʼlebʼ li xikʼ naril li Jehobʼa (Sant. 4:4; 1 Juan 2:15, 16). Ut wi inkʼaʼ nokootʼaneʼk saʼ ruqʼ chi joʼkaʼin, tooxrahobʼtesi re naq tqaqʼet qibʼ chiru li Jehobʼa.

7. Chanru naqoksi li chʼiichʼ li naxkol li aanmej malaj li maqabʼ?

⁷ Naqoksi li chʼiichʼ aʼin naq naqakʼulubʼa li naxye li Jehobʼa chirix li us malaj li inkʼaʼ us (Sal. 97:10, Wy). Maare wiibʼ oxibʼ li kristiʼaan nekeʼxkʼoxla naq li xchaqʼrabʼ li Jehobʼa chixjunil naxram chiqu. Abʼan, wi naqakanabʼ xyuʼaminkil li xchaqʼrabʼ li Yos, chanchanaqo li soldaad li narisi chirix li chʼiichʼ li naxkol li raanm naq yook chi pleetik xbʼaan naq naxkʼoxla naq jwal aal. Peʼyaal naq toontil xbʼaanunkil aʼin? Chiruhebʼ li nekeʼxra li Jehobʼa, «ebʼ li xchaqʼrabʼ moko aalebʼ ta», naxkol bʼan li xyuʼamebʼ (1 Juan 5:3).

8. Kʼaru naraj xyeebʼal naq wanq chi qoq li xaabʼ?

⁸ Laj Pablo naxye ajwiʼ naq tento wanq chi qoq li xaabʼ, naraj naxye naq yoʼon wanqo re xpuktesinkil li xchaabʼil esilal li tuqtuukilal; malaj, junelik kawresinbʼilaqo chi xpuktesinkil li chaabʼil esil chirix li Xʼawabʼejilal li Yos. Naq nokooʼaatinak rikʼinebʼ li junchʼol chirix li naxye li Santil Hu, nakawuuk li qapaabʼal. Makachʼin naq nasahoʼk saʼ qachʼool chi rilbʼal naq saʼ chixjunil li Ruuchichʼochʼ ebʼ laj kʼanjel chiru li Jehobʼa junelik nekeʼxpuktesi li chaabʼil esilal. Jun eetalil, nekeʼpuktesink saʼ li xkʼanjelebʼ, saʼ li tzolebʼaal, saʼebʼ li kʼayibʼaal, chirekabʼlal, naq nekeʼxik chi loqʼok, naq nekeʼrulaʼani ebʼ li xkomon li maawaʼebʼ aj Testiiw, naq nekeʼaatinak rikʼinebʼ li nekeʼxnaw ru joʼwiʼ naq inkʼaʼ nekeʼruuk chi elk saʼ ochoch saʼ xkʼabʼaʼ junaq li chʼaʼajkilal. Tqakʼe qibʼ saʼ chʼaʼajkilal wi tqakanabʼ puktesink xbʼaan li qaxiw. Chanchanaqo li soldaad li narisi li xxaabʼ chi roq naq yook chi pleetik, saʼ junpaat raj tixtiqʼ malaj tixtawasi  li roq, tchʼaʼajkoʼq raj chiru xkolbʼal ribʼ ut inkʼaʼ raj truuq xbʼaanunkil li tixye li najolomink re.

9. Kʼaʼut naq tento tqoksi li nimla ramlebʼ chʼiichʼ?

⁹ Li nimla ramlebʼchʼiichʼ aʼan reetalil li qapaabʼal chirix li Jehobʼa. Naqapaabʼ chi anchal qachʼool naq ttzʼaqloq ru chixjunil li naxyeechiʼi. Li paabʼal aʼin tooxtenqʼa chi «xchupbʼal chixjunil xxamlel li xsimaj li maaʼus». Tento naq tqoksi li ramlebʼchʼiichʼ aweʼ xbʼaan naq nokooxkol chiru li bʼalaqʼ aj naʼlebʼ li nekeʼxkʼut ebʼ li xeʼxtzʼeqtaana li Jehobʼa, chiru li eetzʼuuk ut li wechʼiik li naru naxchʼina li qachʼool. Wi maakʼaʼ qapaabʼal inkʼaʼ tooruuq xpaabʼankil li Jehobʼa naq ebʼ li junchʼol tooʼeʼxmin chi xqʼetbʼal li xchaqʼrabʼ. Abʼanan, naq naqakol rix li qapaabʼal saʼ li qakʼanjel malaj saʼ li tzolebʼaal, li qaramlebʼchʼiichʼ yook qakolbʼal (1 Ped. 3:15, Wy). Naq inkʼaʼ naqakʼulubʼa junaq li kʼanjel bʼarwiʼ tooʼeʼxtoj chiʼus, abʼan tooxlaatzʼa saʼ li qakʼanjel chiru li Yos, li qaramlebʼchʼiichʼ yook qakolbʼal (Heb. 13:5, 6). Ut naq inkʼaʼ naqatzʼeqtaana li Jehobʼa naq xikʼ nokooʼeʼril ebʼ li kristiʼaan, li qaramlebʼchʼiichʼ yook qakolbʼal (1 Tes. 2:2).

10. Kʼaru li punit chʼiichʼ, ut kʼaʼut naq tento tqoksi?

¹⁰ Li punit chʼiichʼ aʼan reetalil li qoybʼenihom li naxkʼe li Jehobʼa: naq tookoleʼq chiru li kamk ut naq tixqʼajkamuhebʼ li nekeʼxbʼaanu  li rajom (1 Tes. 5:8; 1 Tim. 4:10; Tito 1:1, 2). Joʼ naq jun li soldaad naxkol li xjolom rikʼin jun li punit chʼiichʼ, kamaʼin ajwiʼ naq li qoybʼenihom chirix li kolbʼa ibʼ naxkol li qakʼaʼuxl. Chanru naxbʼaanu aʼin? Nokooxtenqʼa chi xkʼebʼal qachʼool chirix li xyeechiʼom li Yos ut re naq inkʼaʼ qʼaxal t-oq qakʼaʼuxl chirix li qachʼaʼajkilal. Chanru naqoksi li punit aʼin? Naq naqakʼe qaqʼe chi kʼoxlak joʼ nakʼoxlak li Jehobʼa. Jun eetalil, inkʼaʼ naqakʼojobʼ qachʼool rikʼin li bʼihomal li t-osoʼq, naqakʼojobʼ bʼan qachʼool «rikʼin li Yos» (Sal. 26:2; 104:34; 1 Tim. 6:17).

11. Kʼaru li qʼesnal chʼiichʼ, ut kʼaʼut naq tento tqoksi?

¹¹ Li qʼesnal chʼiichʼ aʼan li Santil Hu, aʼ li Raatin li Yos. Li chʼiichʼ aweʼ wank xwankil re risinkil chi kutankil li tikʼtiʼ ut re xkolbʼalebʼ li kristiʼaan chiru li bʼalaqʼ ut li yibʼ aj naʼlebʼ (2 Cor. 10:4, 5; 2 Tim. 3:16, 17; Heb. 4:12). Naqatzol roksinkil chiʼus naq nokootzolok saʼ junesal ut naq nokooxkawresi li xmolam li Yos (2 Tim. 2:15). Abʼanan, moko kaʼaj tawiʼ li kʼanjelobʼaal aʼin naxkʼe qe li Jehobʼa re qakolbʼal. Qilaq jun chik.

12. Kʼaru chik naʼajmank chiqu, ut kʼaʼut?

¹² Jun li soldaad li kawresinbʼil chiʼus naxnaw naq xjunes moko truuq ta xqʼaxbʼal ru jun chʼuut chi soldaad, naʼajmank naq ttenqʼaaq xbʼaanebʼ li rechsoldaadil. Kamaʼin ajwiʼ nakʼulmank qikʼin, yal qajunes inkʼaʼ tooruuq xqʼaxbʼal ru laj Tza ut ebʼ li nekeʼokenk chirix; naʼajmank naq tooʼeʼxtenqʼa ebʼ li qechpaabʼanelil. Li Jehobʼa kixkanabʼ saʼ chixjunil li Ruuchichʼochʼ ebʼ li qechpaabʼanelil li yoʼon wankebʼ re qatenqʼankil (1 Ped. 2:17).

13. Joʼ naxye saʼ Hebreos 10:24, 25, chanru nokooxtenqʼa ebʼ li chʼutam?

¹³ Re naq ebʼ li qechpaabʼanel teʼruuq qatenqʼankil tento naq toowulaq saʼebʼ li chʼutam (taayaabʼasi Hebreos 10:24, 25). Wank sut nachʼinaak qachʼool. Abʼan, peʼyaal naq sa chik naqekʼa qibʼ naq nokoowulak saʼebʼ li chʼutam? Naq ebʼ li hermaan nekeʼsumenk chi anchalebʼ xchʼool nekeʼxwaklesi li qachʼool. Joʼkan ajwiʼ, li kʼutbʼesink ut li seeraqʼ li nekeʼxkʼe, nokooxkawubʼresi re naq inkʼaʼ tqakanabʼ kʼanjelak chiru li Jehobʼa. Seeraqʼik rikʼinebʼ naq toj maajiʼ natiklaak malaj naq ak xraqeʼk li chʼutam, naxwaklesi ajwiʼ li qachʼool (1 Tes. 5:14). Ebʼ li chʼutam nakʼanjelak ajwiʼ chiqu re xtenqʼankilebʼ li junchʼol, ut aʼin naxkʼe xsahil qachʼool (Hech. 20:35; Rom. 1:11, 12). Abʼan, moko kaʼaj tawiʼ aʼan nokooxtenqʼa chi xbʼaanunkil. Aran ajwiʼ naqatzol puktesink ut kʼutuk chiʼus. Jun eetalil, naqatzol roksinkil chiʼus ebʼ li tasal hu ut ebʼ li bʼideo li natawmank saʼ li kʼanjelobʼaal re kʼutuk. Joʼkan bʼiʼ, qakawresihaq qibʼ chiʼus choʼq rehebʼ li chʼutam, qakʼehaq qachʼool chi rabʼinkil li nayeemank ut moqon qayuʼamiq. Wi naqabʼaanu chixjunil aʼin, chiqajunjunqal kawresinbʼilaqo re li yalok ut laaʼaqo jun «xchaabʼil soldaad li Kristo Jesus» (2 Tim. 2:3).

14. Anihebʼ chik nekeʼtenqʼank qe?

¹⁴ Joʼkan ajwiʼ, nokooʼeʼxtenqʼa kʼiila miyon chi ánjel li jwal kawebʼ ribʼ. Ak naqanaw kʼaru naruhank xbʼaanunkil jun ajwiʼ chi ánjel, anaqwan qakʼoxlaq kʼaru teʼruuq xbʼaanunkil kʼiila miyon chi ánjel (Is. 37:36). Maajun junaq winq malaj maaʼus aj musiqʼej truuq xqʼaxbʼal ruhebʼ li xʼánjel li Jehobʼa. Jun sut kiyeemank naq moko juno ta ajwiʼ wi li Jehobʼa wank qikʼin (Juec. 6:16). Tzʼaqal yaal aʼin! Misach saʼ qachʼool aʼin naq junaq li qechkʼanjelil, li qechtzolom malaj junaq li qakomon li maawaʼ aj Testiiw tixye malaj tixbʼaanu junaq li naʼlebʼ li tixchʼina qachʼool. Jultikaq qe naq moko qajunes ta yooko chi yalok, li Jehobʼa yook qajolominkil ut qatenqʼankil.

15. Joʼ naxye saʼ Isaías 54:15, 17, kʼaʼut naq maaʼani truuq xbʼaanunkil naq li xtenamit li Yos tixkanabʼ puktesink?

¹⁵ Wank naabʼal xyaalal kʼaʼut naq li ruuchichʼochʼ li naxjolomi laj Tza xikʼ nokooril. Inkʼaʼ nokooʼokenk chirixebʼ li awabʼej chi moko nokootzʼaqonk saʼebʼ li yalok u. Naqakʼe chi naweʼk li xkʼabʼaʼ li Yos, naqapuktesi naq kaʼajwiʼ li Xʼawabʼejilal tixkʼam chaq li tuqtuukilal saʼ Ruuchichʼochʼ ut naqapaabʼ li xloqʼlaj chaqʼrabʼ. Naqakʼe chi naweʼk naq li najolomink re li ruuchichʼochʼ aʼin aj tikʼtiʼ ut aj kamsinel (Juan 8:44). Ut naqapuktesi naq chi seebʼ tsacheʼq ru li ruuchichʼochʼ aʼin. Laj Tza ut li nekeʼtaqenk re maajunwa teʼruuq xbʼaanunkil naq tqakanabʼ puktesink. Junelik bʼan tqasikʼ chanru xkʼebʼal xloqʼal li Jehobʼa. Usta laj Tza qʼaxal kaw ribʼ, inkʼaʼ naruhank xrambʼal naq saʼ chixjunil li Ruuchichʼochʼ ebʼ li kristiʼaan teʼrabʼi resil li Xʼawabʼejilal li Yos. Ut relik chi yaal naq nokooruuk xbʼaanunkil aʼin xbʼaan naq li Jehobʼa yook qakolbʼal (taayaabʼasi Isaías 54:15, 17).

16. Chanru tixkol li xtenamit li Jehobʼa saʼ li nimla rahilal?

¹⁶ Kʼaru tkʼulmanq chi seebʼ? Li Jehobʼa tixbʼaanu wiibʼ li xnimal ru naʼlebʼ re qakolbʼal saʼ li nimla rahilal. Xbʼeen, li Jehobʼa tixkolebʼ laj kʼanjel chiru naq tixbʼaanu naq ebʼ «li awabʼej re li ruuchichʼoch» teʼxsach ru li Nimla Tenamit Babilonia, li xmolamil chixjunil li bʼalaqʼil paabʼal saʼ li Ruuchichʼochʼ (Apoc. 17:16-18; 18:2, 4). Ut xkabʼ, tixkol li xtenamit naq tixsach ru chi junajwa li ruuchichʼochʼ li naxjolomi laj Tza saʼ li Armagedón (Apoc. 7:9, 10; 16:14, 16).

17. Kʼaʼut us naq wanqo chixkʼatq li Jehobʼa?

¹⁷ Wi wanko chixkʼatq li Jehobʼa, li tixbʼaanu qe laj Tza moko tooxrahobʼtesi ta chi junelik. Aʼan bʼan li tsacheʼq ru chi junajwa (Rom. 16:20). Joʼkan bʼiʼ, qatiqibʼaq qibʼ rikʼin li xkʼanjelobʼaal li Yos ut miqakanabʼ roksinkil. Mooyalok qajunes, qatenqʼaq ebʼ li hermaan ut qabʼaanuhaq li naxye li Jehobʼa. Wi joʼkan naqabʼaanu, chʼolchʼooq chiqu naq li qachoxahil Yuwaʼ li qʼaxal narahok, tooxkawubʼresi ut tooxkol (Is. 41:10).