NAʼLEBʼ RE TZOLOK 19
Li rahok ut li tiikilal naq naʼuxmank li maaʼusilal
«Xbʼaan naq laaʼat jun Yos li inkʼaʼ nasahoʼk saʼ aachʼool rikʼin li maaʼusilal, chi moko nakakʼul aawikʼin li inkʼaʼ us xnaʼlebʼ» (SAL. 5:5).
BʼICH 142 Aferrémonos a nuestra esperanza
RUʼUJIL LI TZOLOM *
1-3. a) Joʼ naxye saʼ Salmo 5: 5-7, chanru naril li Jehobʼa li maaʼusilal? b) Kʼaʼut naqaye naq li muxuk kokʼal naxqʼet «li xchaqʼrabʼ li Kriist»?
LI JEHOBʼA xikʼ naril chixjunil li maaʼusilal (taayaabʼasi Salmo 5:5-7). Joʼkan naq, xikʼ tzʼaqal naril naq nekeʼmuxeʼk ru li kokʼal, aʼin jun li nimla maaʼusilal ut tzʼiʼbʼeetal ru. Joʼ aj Testiiw re li Jehobʼa xikʼ ajwiʼ naqil naq nekeʼmuxeʼk ru li kokʼal ut inkʼaʼ naqakʼulubʼa aʼin saʼ li chʼuut (Rom. 12:9; Heb. 12:15, 16).
2 Li muxuk kokʼal naxqʼet «li xchaqʼrabʼ li Kriist», aʼin chixjunil li kixye ut kixbʼaanu li Jesus (Gal. 6:2). Kʼaʼut naqaye aʼin? Xbʼaan naq saʼ li tzolom li ak xqil, xqatzol naq li xchaqʼrabʼ li Kriist chalenaq saʼ li rahok ut naxkʼut li tiikilal. Saʼ xkʼabʼaʼ naq li tzʼaqal aj paabʼanel naqayuʼami li chaqʼrabʼ aʼin, naqaj naq li kokʼal teʼrekʼa naq nekeʼraheʼk ut naq maakʼaʼ teʼxxuwa ru. Abʼan, li naxmux ru li kokʼal yal naxkʼoxla ribʼ xjunes, ut naxbʼaanu naq ebʼ li kokʼal teʼxuwaq ut teʼxkʼoxla naq maaʼani narahok rehebʼ.
3 Ra xyeebʼal, abʼan li muxuk kokʼal aʼan jun li nimla chʼaʼajkilal li wank saʼ chixjunil li Ruuchichʼochʼ ut naxkʼehebʼ ajwiʼ saʼ rahilal laj paabʼanel. Kʼaʼut? Xbʼaan naq saʼebʼ li qakutan numtajenaq «ebʼ laj maak ut ebʼ laj bʼalaqʼ», ut maare wiibʼ oxibʼ rehebʼ aʼin teʼxyal ok saʼ li chʼuut (2 Tim. 3:13). Joʼkan ajwiʼ, wankebʼ li nekeʼxkʼe ribʼ joʼ aj paabʼanel, nekeʼxkanabʼ naq li tzʼaj aj naʼlebʼ li narataw li xtibʼelebʼ tkʼamoq rehebʼ chi xmuxbʼal ebʼ li kokʼal. Qatzʼilaq bʼiʼ kʼaʼut naq aʼin jun nimla maaʼusilal. Ut moqon, tqatzʼil kʼaru nekeʼxbʼaanu li cheekel winq naq junaq aj paabʼanel natʼaneʼk saʼ li nimla maak aʼin, ut chanru teʼruuq xkolbʼal ebʼ li ralal xkʼajol li naʼbʼej yuwaʼbʼej. *
JUN LI NIMLA MAAK
4, 5. Kʼaʼut naq jun nimla maak chiru li nakʼuluk re li rahilal naq namuxeʼk ru?
4 Li nekeʼmuxeʼk ru, chiru naabʼal chihabʼ nekeʼkanaak saʼ rahilal. Ut moko kaʼaj tawiʼ ebʼ aʼan nekeʼxnumsi li rahilal, ra ajwiʼ nekeʼrekʼa li xkomon ut ebʼ li rechpaabʼanel. Li muxuk kokʼal aʼan jun li nimla maak.
5 Jun li nimla maak chiru li nakʼuluk re li rahilal. * Xtochʼbʼal ut xrahobʼtesinkilebʼ li junchʼol aʼan jun li maak. Ut joʼ tqil saʼ li jun chik tzolom, aʼin tzʼaqal li naxbʼaanu li naxmux ru junaq li chʼina ixqaʼal malaj chʼinaʼal, xbʼaan naq naxrahobʼtesi toj saʼ xchamal li xchʼool. Inkʼaʼ chik sa narekʼa ribʼ ut junelik wank saʼ xiwxiwal. Tento tqakol ebʼ li kokʼal chiru li nimla maaʼusilal aʼin. Ut tento tqatenqʼahebʼ ut tqakʼojobʼ xchʼool li xeʼmuxeʼk chaq ru (1 Tes. 5:14).
6, 7. Kʼaʼut naq li muxuk kokʼal aʼan jun li nimla maak saʼ li chʼuut ut chiruhebʼ li nekeʼtaqlank saʼ li tenamit?
6 Jun li nimla maak saʼ li chʼuut. Naq junaq poyanam li wank saʼ li chʼuut naxmux ru junaq li chʼina ixqaʼal malaj chʼinaʼal naxtzʼajni ru li xkʼabʼaʼ li chʼuut (Mat. 5:16; 1 Ped. 2:12). Abʼan, nimla maak tzʼaqal naq li naxbʼaanu jun chi kristiʼaan tixkʼe saʼ chʼaʼajkilal chi miyon li qechpaabʼanel li inkʼaʼ nekeʼxtzʼeqtaana li Yos, li yookebʼ xkʼebʼal xqʼe «chi xkolbʼal rix li paabʼaal» (Jud. 3). Maajunwa naqakʼulubʼa saʼ qayanq junaq aj paabʼanel li naxyuʼami li maaʼusilal ut inkʼaʼ naxyotʼ xchʼool, ut naxtzʼajni ru li xkʼabʼaʼ li chʼuut.
7 Jun li nimla maak chiruhebʼ li nekeʼtaqlank saʼ li tenamit. Ebʼ laj paabʼanel tento naq teʼpaabʼanq «chiruhebʼ li wankebʼ xwankil saʼ qabʼeen» (Rom. 13:1). Naqakʼutbʼesi naq nokoopaabʼank naq inkʼaʼ naqaqʼet li xchaqʼrabʼ li tenamit. Wi jun poyanam li wank saʼ li chʼuut naxqʼet li chaqʼrabʼ, maare naq naxmux ru junaq li chʼinaʼal malaj chʼina ixqaʼal, yook chi maakobʼk chiruhebʼ li nekeʼtaqlank saʼ li tenamit (juntaqʼeeta rikʼin Hechos 25:8). Usta moko wank ta saʼ ruqʼebʼ li cheekel winq xkʼanjelankil ru li xchaqʼrabʼ li tenamit, inkʼaʼ nekeʼxkol junaq aj paabʼanel chiru li ttenebʼaaq saʼ xbʼeen re xtojbʼal rix li xmaak wi naxmux ru junaq chʼina ixqaʼal malaj chʼinaʼal (Rom. 13:4). Li namaakobʼk tixqʼol li kʼaru xraw (Gal. 6:7).
8. Chanru naril li Jehobʼa naq jun li kristiʼaan namaakobʼk chiru li rechkristiʼaanil?
8 Xbʼeen xbʼeen, aʼan jun li nimla maak chiru li Jehobʼa (Sal. 51:6). Naq junaq li kristiʼaan namaakobʼk chiru li rechkristiʼaanil, yook ajwiʼ chi maakobʼk chiru li Yos. Qilaq jun eetalil li isinbʼil chaq saʼ li Chaqʼrabʼ li kixkʼe li Jehobʼa re li tenamit Israel. Aʼin naxye naq li ani naʼelqʼak malaj naxbʼalaqʼi li ras riitzʼin «wank xmaak [...] chiru li Qaawaʼ» (Lev. 6:2-4). Joʼkan bʼiʼ, relik chi yaal naq li poyanam li wank saʼ li chʼuut ut naxmux ru junaq li chʼina ixqaʼal malaj chʼinaʼal naxkʼe saʼ xiwxiwal, wank xmaak chiru li Yos ut qʼaxal naxtzʼajni li xkʼabʼaʼ. Joʼkan naq naqil li muxuk kokʼal joʼ: jun li nimla maak chiru li Yos ut naqatzʼeqtaana chi anchal qachʼool.
9. Saʼ xnumikebʼ li chihabʼ, kʼaru li naʼlebʼ isinbʼil chaq saʼ li Santil Hu naxkʼe li xmolam li Jehobʼa, ut kʼaʼut?
9 Saʼ xnumikebʼ li chihabʼ, li xmolam li Jehobʼa ak kixkʼe naabʼal li naʼlebʼ li isinbʼil chaq saʼ li Santil Hu chirix li muxuk kokʼal. Jun eetalil, saʼebʼ li hu Laj Kʼaakʼalehom ut Ajsi aawu! natawmank naabʼal li naʼlebʼ chirix chanru teʼxkuy xnumsinkil li rahilal li keʼmuxeʼk ru, chanru teʼruuq li junchʼol xtenqʼankil ut xwaklesinkilebʼ xchʼool, ut kʼaru teʼxbʼaanu li naʼbʼej yuwaʼbʼej re xkolbʼal ebʼ li ralal xkʼajol. Ebʼ li cheekel winq tzolbʼilebʼ ajwiʼ chiʼus rikʼin li Santil Hu re naq teʼxnaw kʼaru teʼxbʼaanu naq junaq aj paabʼanel natʼaneʼk saʼ li nimla maak aʼin. Li qamolam rajlal yook chi xtzʼilinkil rix kʼaru teʼxbʼaanu li cheekel winq naq nakʼulmank aʼin. Chi joʼkan, tqanaw naq li yooko xbʼaanunkil re xtuqubʼankil ru li chʼaʼajkilal aʼin naxchap ribʼ rikʼin li xchaqʼrabʼ li Kriist.
KʼARU LI NAʼLEBʼ TYUʼAMIIQ NAQ T-UXMANQ JUN LI NIMLA MAAK?
10-12. a) Naq naʼuxmank jun li nimla maak, kʼaru chʼolchʼo chiruhebʼ li cheekel winq ut chirix kʼaru nekeʼxkʼe xchʼool? b) Joʼ naxye saʼ Santiago 5:14, 15, kʼaru nekeʼxyal xbʼaanunkil li cheekel winq?
10 Naq junaq li kristiʼaan naxbʼaanu jun li nimla maak joʼ aʼin, ebʼ li cheekel winq li nekeʼraqok aatin tento teʼxjultika naq re xyuʼaminkil li xchaqʼrabʼ li Kriist, aajel ru naq teʼxra ebʼ li karneer ut teʼxbʼaanu li tiikilal chiru li Yos. Saʼ xkʼabʼaʼ aʼin, nekeʼxkʼe xchʼool chirix jalan jalanq li naʼlebʼ. Xbʼeen xbʼeen nekeʼxkol rix li xsantil kʼabʼaʼ li Yos (Lev. 22:31, 32; Mat. 6:9). Nekeʼxkʼe ajwiʼ xchʼool chirix li xpaabʼalebʼ li hermaan ut re xtenqʼankil li kixkʼul li rahilal.
11 Joʼkan ajwiʼ, ebʼ li cheekel winq nekeʼxsikʼ chanru xtenqʼankil li natʼaneʼk saʼ jun li nimla maak re naq tkawuuq wiʼ chik li xpaabʼal, wi naruhank (taayaabʼasi Santiago 5:14, 15). Laj paabʼanel li inkʼaʼ naxkuy ribʼ chiru li narataw li xtibʼel ut natʼaneʼk saʼ jun li nimla maak, yaj saʼ li xpaabʼal. Aʼin naraj xyeebʼal naq moko wank ta chik choʼq ramiiw li Jehobʼa. * Ebʼ li cheekel winq chanchanebʼ aj bʼanonel li nekeʼxkʼe xqʼe chi xkʼirtasinkil li yaj, naraj xyeebʼal li kimaakobʼk. Li naʼlebʼ li isinbʼil chaq saʼ li Santil Hu naru naxtenqʼa re naq twanq wiʼ chik choʼq ramiiw li Yos. Abʼan, truuq xbʼaanunkil aʼin, wi relik chi yaal naq xyotʼ xchʼool (Hech. 3:19; 2 Cor. 2:5-10).
12 Chʼolchʼo naq kaw li kʼanjel tenebʼanbʼil saʼ xbʼeenebʼ li cheekel winq. Nekeʼxkʼe tzʼaqal xchʼool chirixebʼ li karneer li kʼebʼilebʼ saʼ ruqʼ xbʼaan li Jehobʼa (1 Ped. 5:1-3). Nekeʼraj naq ebʼ li qechpaabʼanel maakʼaʼ teʼxxuwa saʼ li chʼuut. Joʼkan naq, saʼ junpaat nekeʼxsikʼ kʼaru xbʼaanunkil naq nekeʼxnaw naq kiʼuxmank jun li nimla maak, joʼ li muxuk kokʼal. Kʼaru nekeʼxbʼaanu? Qatzʼilaq rix li patzʼom li natawmank saʼ xtiklajik li raqal 13, 15 ut 17.
13, 14. Ma nekeʼxpaabʼ li cheekel winq li xchaqʼrabʼ li tenamit li naxye naq teʼjiteʼq li nekeʼqʼabʼaak chi xmuxbʼal ru li kokʼal? Chʼolobʼ.
13 Ma nekeʼxpaabʼ li cheekel winq li xchaqʼrabʼ li tenamit li naxye naq teʼjiteʼq li nekeʼqʼabʼaak chi xmuxbʼal ru li kokʼal? Joʼkan tzʼaqal. Saʼebʼ li naʼaj bʼarwiʼ wank li chaqʼrabʼ aweʼ, ebʼ li cheekel winq nekeʼxpaabʼ aʼin (Rom. 13:1). Li chaqʼrabʼ aʼin moko naxqʼet ta li xchaqʼrabʼ li Jehobʼa (Hech. 5:28, 29). Joʼkan bʼiʼ, naq ebʼ li cheekel winq nekeʼrabʼi naq kiʼuxmank li nimla maak aʼin, saʼ junpaat nekeʼxpatzʼ xnaʼlebʼ saʼ li qamolam re xnawbʼal kʼaru teʼxbʼaanu re naq tpaabʼaaq li xchaqʼrabʼ li tenamit chirix li muxuk kokʼal.
14 Ebʼ li cheekel winq nekeʼxye re li naxkʼul li rahilal, re li xnaʼ xyuwaʼ ut li nanawok re li kikʼulmank naq naru nekeʼxjit chaq chiru xchaqʼrabʼ li tenamit li kibʼaanunk re li maaʼusilal. Abʼanan, wi li kibʼaanunk re aj Testiiw re li Jehobʼa ut nanawmank saʼ li tenamit li kixbʼaanu? Ma tixkʼoxla laj paabʼanel naq kixtzʼajni li xkʼabʼaʼ li Yos naq kijitok chaq? Inkʼaʼ. Li kixtzʼajni li xkʼabʼaʼ li Yos aʼan li kibʼaanunk re li maak, maawaʼ li kijitok chaq re.
15, 16. a) Rikʼin xnawbʼal li naxye saʼ 1 Timoteo 5:19, kʼaʼut naq aajel ru wiibʼ li testiiw re naq ebʼ li cheekel winq teʼruuq xaqabʼankil jun li chʼuut li traqoq aatin? b) Kʼaru nekeʼxbʼaanu li cheekel winq naq naqʼabʼaak junaq li kristiʼaan li wank saʼ li chʼuut chi xmuxbʼal li kokʼal?
15 Saʼ li chʼuut, kʼaʼut naʼajmank wiibʼ li testiiw re xxaqabʼankil jun li chʼuut re naq traqoq aatin? Xbʼaan naq joʼkan naxye li Santil Hu. Aʼin jun rehebʼ li xnaʼlebʼ li Yos li qʼaxal nim ut tiik ru. Naq li kimaakobʼk inkʼaʼ naxxooto li xmaak, aajel ru wiibʼ li testiiw li xeʼilok re li xkʼulmank, ut re naq ebʼ li cheekel winq teʼruuq xxaqabʼankil li chʼuut li traqoq aatin (Deut. 19:15; Mat. 18:16; taayaabʼasi 1 Timoteo 5:19). Ma naraj xyeebʼal aʼin naq aajel ru wiibʼ li testiiw re xkʼambʼal chiru xchaqʼrabʼ li tenamit li naqʼabʼaak chi xmuxbʼal ebʼ li kokʼal? Inkʼaʼ. Li naʼlebʼ aʼin moko naʼoksimank ta naq ebʼ li cheekel winq malaj jalan chik li kristiʼaan teʼraj xjitbʼal chiru chaqʼrabʼ naq chanchan tawiʼ kiʼuxmank jun li maaʼusilal.
16 Naq naqʼabʼaak junaq li kristiʼaan li wank saʼ li chʼuut chi xmuxbʼal jun li chʼina ixqaʼal malaj chʼinaʼal, li cheekel winq nekeʼxbʼaanu wiibʼ li naʼlebʼ. Xbʼeenwa, nekeʼxkʼe xchʼool chi xpaabʼankil li chaqʼrabʼ li naxye naq tento teʼjiteʼq li nekeʼmuxuk. Moqon nekeʼxtzʼil rix li xkʼulmank rikʼin li naʼlebʼ li naxkʼe li Santil Hu, re xnawbʼal kʼaru tzʼaqal kikʼulmank ut ma naʼajmank xxaqabʼankil jun li chʼuut li traqoq aatin. Wi li kiqʼabʼaak naxye naq yal xyoobʼaak aatin chirix, ebʼ li cheekel winq teʼrabʼi li teʼxye li testiiw. Naxaqabʼamank jun li chʼuut li traqoq aatin wi wiibʼ li kristiʼaan nekeʼchʼolobʼank re, naq kiʼuxmank jun li maak: li najitok ut li naxnaw naq yaal naq kimuxeʼk ru li chʼinaʼal malaj chʼina ixqaʼal malaj jalanebʼ chik li keʼxkʼul ajwiʼ aʼin. * Ut wi li yook chi jitok jun ajwiʼ li xtestiiw, aʼin moko naraj ta xyeebʼal naq yook chi tikʼtiʼik. Usta maare wanq sut naq maakʼaʼaq wiibʼ li testiiw re xchʼolobʼankil li xkʼulmank, nachʼolaak chiruhebʼ li cheekel winq naq kiʼuxmank tana jun li nimla maak li qʼaxal kixrahobʼtesi ebʼ li junchʼol. Joʼkan bʼiʼ, inkʼaʼ nekeʼxkanabʼ xtenqʼankil li kixkʼul li rahilal ut yoʼon wankebʼ re xkolbʼal li chʼuut chiru li maaʼusilal li naru tixbʼaanu li kiqʼabʼaak (Hech. 20:28).
17, 18. Chʼolobʼ kʼaru xkʼanjel li chʼuut li naraqok aatin?
17 Kʼaru xkʼanjel li chʼuut li naraqok aatin? Ebʼ li cheekel winq li nekeʼtzʼaqonk saʼ li chʼuut aʼin nekeʼraqok aatin malaj nekeʼxye ma toj naru twanq junaq li kristiʼaan joʼ aj Testiiw. Naq nekeʼkʼabʼaʼiik chʼuut li naraqok aatin moko naraj ta xyeebʼal naq ebʼ aʼan teʼxye re li nekeʼtaqlank saʼ li tenamit ma teʼxkʼe chi xtojbʼal li xmaak malaj inkʼaʼ li naxqʼet li chaqʼrabʼ. Ebʼ li cheekel winq moko nekeʼxchʼik ta ribʼ, nekeʼxkanabʼ bʼan naq ebʼ li nekeʼtaqlank saʼ li tenamit teʼxye li tkʼulmanq rikʼin li naxqʼet li chaqʼrabʼ (Rom. 13:2-4; Tito 3:1).
18 Li xkʼanjelebʼ li cheekel winq li nekeʼtzʼaqonk saʼ li chʼuut li naraqok aatin aʼan chirix li paabʼal. Nekeʼroksi li Santil Hu re xnawbʼal ma xyotʼ xchʼool malaj inkʼaʼ li xmaakobʼk. Wi inkʼaʼ naxyotʼ xchʼool naʼisiik saʼ li chʼuut, ut nekeʼxkʼe resil naq maawaʼ chik aj Testiiw re li Jehobʼa (1 Cor. 5:11-13). Abʼanan, wi tzʼaqal yaal naq naxyotʼ xchʼool, naru nakanaak saʼ li chʼuut. Abʼan, ebʼ li cheekel winq teʼxye re, naq maare maajunwa tixkʼul junaq li xkʼanjel saʼ li chʼuut chi moko txaqabʼaaq chi jolomink. Ut, saʼ xkʼabʼaʼ naq nekeʼraj naq us teʼwanq li kokʼal, maare teʼaatinaq rikʼin li naʼbʼej yuwaʼbʼej saʼ junesal re naq weent teʼxbʼaanu naq li xkokʼal teʼaatinaq rikʼin laj maak. Naq teʼxbʼaanu aʼin, inkʼaʼ teʼxkʼe chi naweʼk li xkʼabʼaʼebʼ li keʼmuxeʼk ru.
CHANRU TEʼRUUQ XKOLBʼAL LI RALAL XKʼAJOL LI NAʼBʼEJ YUWAʼBʼEJ?
Li naʼbʼej yuwaʼbʼej nekeʼxkol li ralal xkʼajol re naq inkʼaʼ teʼmuxeʼq ru, joʼkan naq nekeʼxchʼolobʼ chiruhebʼ chirix li wank saʼ wiibʼal aʼ yaal li xchihabʼebʼ li kokʼal. Re xbʼaanunkil aʼin, nekeʼroksi li naʼlebʼ li natawmank saʼebʼ li tasal hu li naxkʼe li xmolam li Yos (Taawil li raqal 19 toj 22).
19-22. Chanru teʼruuq xkolbʼal ebʼ li ralal xkʼajol li naʼbʼej yuwaʼbʼej? (Taawil li jalam u chiru li hu).
19 Tenebʼanbʼil saʼ xbʼeen li naʼbʼej yuwaʼbʼej xkolbʼalebʼ li ralal xkʼajol chiru yalaq kʼaru chi rahilal. * Ex naʼbʼej yuwaʼbʼej leeralal eekʼajol aʼan jun xmaatan li Yos, «aʼanebʼ li rosobʼtesihom li Qaawaʼ» (Sal. 127:3). Kʼebʼil saʼ eebʼeen rilbʼal chiʼus li maatan aʼin. Kʼaru texruuq xbʼaanunkil re naq inkʼaʼ teʼmuxeʼq ru leekokʼal?
20 Xbʼeen, cheenaw chiʼus li nekeʼxbʼaanu li nekeʼmuxuk kokʼal. Cheetzol anihebʼ li nekeʼmuxuk kokʼal ut chanru nekeʼbʼalaqʼink. Aj ajaq eeru chi rilbʼal bʼar naru nekeʼxtaw li raaxiikʼ li kokʼal (Prov. 22:3; 24:3). Jultikaq eere naq kachʼin chik ma chixjunilebʼ li nekeʼmuxuk kokʼal nawbʼil ru xbʼaan li chʼinaʼal malaj chʼina ixqaʼal ut naxkʼojobʼ xchʼool rikʼin.
21 Xkabʼ, junelik chexʼaatinaq rikʼin leeralal eekʼajol (Deut. 6:6, 7). Aʼin naraj xyeebʼal naq seebʼaq eechʼool chi rabʼinkilebʼ (Sant. 1:19). Jultikaq eere naq chiruhebʼ li kokʼal chʼaʼaj xyeebʼal li xkʼulmank. Maare teʼxuwaq chi xkʼoxlankil naq inkʼaʼ teepaabʼ li teʼxye. Malaj li kimuxuk rehebʼ naxsebʼesihebʼ re naq maakʼaʼ teʼxye. Wi wank kʼaru naxkʼe eekʼaʼuxl, cheepatzʼaq rehebʼ saʼ qʼunil ut wanq eekuyum naq teʼsumenq.
22 Rox, kʼehomaq xnaʼlebʼebʼ leeralal eekʼajol. Yeehomaq rehebʼ li tento teʼxnaw chirix li wank saʼ wiibʼal aʼ yaal li xchihabʼebʼ. Kʼutumaq chiruhebʼ kʼaru teʼxbʼaanu ut teʼxye wi junaq kristiʼaan naxyal chʼeʼinkilebʼ. Cheeroksi li naʼlebʼ li naxkʼe li xmolam li Yos re xkolbʼalebʼ leekokʼal (taaawil li kaaxukuut « Naʼlebʼ choʼq re li naʼbʼej yuwaʼbʼej ut ebʼ li alal kʼajolbʼej»).
23. Chanru naqil li muxuk kokʼal, ut kʼaru li patzʼom tixsume li jun chik tzolom?
23 Joʼ aj Testiiw re li Jehobʼa naqil li muxuk kokʼal joʼ jun nimla maak ut joʼ jun nimla maaʼusilal. Ebʼ li chʼuut nekeʼxbʼeresi ribʼ rikʼin li xchaqʼrabʼ li Kriist, joʼkan naq wi jun aj paabʼanel naxmux ru li kokʼal moko tkoleʼq ta chiru li ta chalk saʼ xbʼeen saʼ xkʼabʼaʼ li xmaak. Abʼanan, chanru tqatenqʼahebʼ li xeʼmuxeʼk ru? Li jun chik tzolom tixsume li patzʼom aʼin.
BʼICH 103 Nuestros pastores son un regalo de Dios
^ párr. 5 Saʼ li tzolom aʼin, tqatzʼil rix chanru tqakol li kokʼal re naq inkʼaʼ teʼmuxeʼq ru. Tqil kʼaru teʼruuq xbʼaanunkil li cheekel winq re naq inkʼaʼ tkʼulmanq aʼin saʼ li chʼuut ut chanru teʼruuq xkolbʼal ebʼ li ralal xkʼajol li naʼbʼej yuwaʼbʼej.
^ párr. 3 XNIMAL RU NAʼLEBʼ: Nayeemank re muxuk kokʼal naq jun li winq malaj ixq naxchap jun li chʼina ixqaʼal malaj chʼinaʼal re xbʼaanunkil li narataw li xtzʼejwal. Saʼ li tzʼaj aj naʼlebʼ aʼin natawmank: li wank saʼ wiibʼal rikʼin jun li chʼina ixqaʼal malaj chʼinaʼal, xchʼikbʼal li xtzʼejwal saʼ re malaj saʼ xyupus; joʼ ajwiʼ xbʼatzʼunenkil li xtzʼejwal, li xtuʼ malaj li rit. Usta li xkʼihalil li nekeʼkʼuluk re li rahilal aʼanebʼ li chʼina ixqaʼal, abʼan nekeʼmuxeʼk ajwiʼ ru ebʼ li chʼinaʼal. Usta yaal naq li xkʼihalil li nekeʼmuxuk kokʼal aʼanebʼ li winq, wankebʼ ajwiʼ ixq li nekeʼbʼaanunk re aʼin.
^ párr. 5 XNIMAL RU NAʼLEBʼ: Naq naqoksi li aatin li nakʼuluk re li rahilal saʼ li tzolom aʼin ut saʼ li jun chik tzolom, yooko chi aatinak chirix li kimuxeʼk ru saʼ xkachʼinal. Rikʼin li aatin aʼin naqaj xkanabʼankil chi chʼolchʼo ru naq li kimuxeʼk ru maakʼaʼ xmaak, ut naq li kibʼaanunk re li maaʼusilal aʼin kixsikʼ chanru xrahobʼtesinkil.
^ párr. 11 Moko naru ta naqaye naq xootʼaneʼk saʼ jun li nimla maak saʼ xkʼabʼaʼ naq yajo saʼ li qapaabʼal. Li namaakobʼk inkʼaʼ tixkol ribʼ chiru li kixsikʼ ut li kixbʼaanu, ut tento tixqʼaxtesi li xyeehom xbʼaanuhom chiru li Jehobʼa (Rom. 14:12).
^ párr. 16 Maare li xnaʼ malaj li xyuwaʼ malaj junaq chik li kristiʼaan li naxkʼojobʼ wiʼ xchʼool li chʼinaʼal malaj li chʼina ixqaʼal naru naxye rehebʼ li cheekel winq naq chanchan tawiʼ naq kimuxeʼk ru. Chi joʼkaʼan inkʼaʼ teʼxkʼe xkomon li xrahilal. Ebʼ li cheekel winq maajaruj teʼxpatzʼ re li chʼinaʼal malaj chʼina ixqaʼal naq wanq chiru li kimuxuk re, naq ebʼ aʼan teʼaatinaq rikʼin.
^ párr. 19 Li nayeemank arin re li naʼbʼej yuwaʼbʼej nayeemank ajwiʼ choʼq rehebʼ li kʼebʼilebʼ xleseens xbʼaan li chaqʼrabʼ re rilbʼal ebʼ li kokʼal malaj junaq rech-alal li naʼilok rehebʼ.
