NAʼLEBʼ RE TZOLOK 45
Chanru xtenqʼankilebʼ jalan chik chi xpaabʼankil li xtaql li Kriist?
«Ayuqex bʼiʼ, ut kʼehomaqebʼ choʼq intzolom [...], ut kʼutumaq chiruhebʼ xpaabʼankil chixjunil li xexintaqla wiʼ» (MAT. 28:19, 20).
BʼICH 89 Li Jehobʼa narosobʼtesi li naʼabʼink ut napaabʼank
RUʼUJIL LI TZOLOM *
1. Kʼaru li taql kixkʼe li Jesús saʼ Mateo 28:18-20?
NAQ ak xwakliik chik chi yoʼyo, li Jesús kixkʼut ribʼ chiruhebʼ li xtzolom li chʼutchʼukebʼ aran Galilea. Wank jun li naʼlebʼ li wank xwankil li tento tixye rehebʼ. Kʼaru li naʼlebʼ aʼin? Naru naqil aʼin saʼ Mateo 28:18-20 (taayaabʼasi).
2. Bʼar wank ebʼ li patzʼom tqatzʼil rix?
2 Joʼ aj kʼanjel chiru li Yos chiqajunilo tento ajwiʼ tqapaabʼ li xtaql li Jesús re xkʼebʼal ebʼ li kristiʼaan choʼq xtzolom. Joʼkan bʼiʼ, qatzʼilaq rix oxibʼ li patzʼom li naxchap ribʼ rikʼin li kʼanjel li kixkʼe saʼ quqʼ li Jesús. Xbʼeen, kʼaru chik tento tqabʼaanu wi ak xqakʼut chiruhebʼ li qatzolom li xchaqʼrabʼ li Yos? Xkabʼ, chanru naru natzʼaqonk li chʼuut re xtenqʼankilebʼ li yookebʼ chi tzolok chirix li Santil Hu re naq teʼkʼiiq saʼ li xpaabʼal? Ut rox, chanru naru naqatenqʼahebʼ li qechpaabʼanel li xeʼnajtoʼk rikʼin li chʼuut re naq teʼtzʼaqonq wiʼ chik chi xkʼebʼal ebʼ li kristiʼaan choʼq xtzolom li Kriist?
QAKʼUTAQ CHIRUHEBʼ XPAABʼANKIL LI XTAQLAHOM LI KRIIST
3. Bʼar wank li aatin li naʼokenk saʼ li taql li kixkʼe li Jesús?
3 Chʼolchʼo ru kixkanabʼ li Jesús naq tento tqakʼut chiruhebʼ li kristiʼaan li xtaqlahom. Abʼanan, us xkʼebʼal reetal naq li Jesús moko kaʼaj tawiʼ kixye: «Kʼutumaq chiruhebʼ chixjunil li xexintaqla wiʼ». Kixye bʼan: «Kʼutumaq chiruhebʼ xpaabʼankil chixjunil li xexintaqla wiʼ». Wi naqaj xbʼaanunkil li naxye li aatin aʼin, tento tqakʼut chiruhebʼ li qatzolom kʼaru tento teʼxbʼaanu, abʼanan, tento ajwiʼ tqakʼut chiruhebʼ chanru teʼxbʼaanu (Hech. 8:31). Kʼaʼut?
4. Kʼe jun eetalil re xchʼolobʼankil chanru tooruuq xkʼutbʼal chiru junaq li kristiʼaan xpaabʼankil li xtaql li Jesús.
4 Chanru tooruuq xkʼutbʼal chiru junaq li kristiʼaan xpaabʼankil li xtaql li Jesús? Qilaq jun eetalil. Qayehaq naq jun li kristiʼaan yook xkʼutbʼal chiru jalan chik chanru xbʼeresinkil junaq li bʼelebʼaal chʼiichʼ ut naxye re bʼar wank li chaqʼrabʼ tento tixpaabʼ naq yooq xbʼaanunkil aʼin. Maare xbʼeenwa naxchʼolobʼ chiru li naxye li junjunq chi chaqʼrabʼ. Abʼan, wi naraj naq tixbʼaanu li naxye li chaqʼrabʼ, toj wank kʼaru tixbʼaanu. Tento trochbʼeni li yook chi tzolok naq aʼan yooq xbʼeresinkil li xbʼelebʼaal chʼiichʼ re naq tixbʼaanu li kitzoleʼk wiʼ. Kʼaru naqatzol?
5. a) Joʼ naxye saʼ Juan 14:15 ut 1 Juan 2:3, kʼaru tento tqakʼut chiru li qatzolom xbʼaanunkil? b) Kʼe wiibʼ oxibʼ li eetalil chanru tooruuq xbʼaanunkil aʼin.
5 Naq naqatzol junaq li kristiʼaan chirix li Santil Hu, naqakʼut chiru kʼaru naroybʼeni li Yos naq tqabʼaanu. Abʼan moko tzʼaqal ta rikʼin aʼan, tento ajwiʼ tqakʼut chiru chanru tixyuʼami wulaj wulaj li naxtzol (taayaabʼasi Juan 14:15; 1 Juan 2:3). Rikʼin li qanaʼlebʼ naru naqakʼut chiru chanru truuq xyuʼaminkil li naʼlebʼ li naxkʼe li Santil Hu naq wanq saʼ li xkʼanjel, saʼ li tzolebʼaal malaj naq trajsi ru. Naru ajwiʼ naqaseeraqʼi re chanru naq li naʼlebʼ li naxkʼe li Santil Hu xooxtenqʼa malaj xooxkol naq xqabʼaanu jun li naʼlebʼ saʼ qayuʼam. Ut naq tootijoq rikʼin li qatzolom, qatzʼaamaq re li Jehobʼa naq li xsantil musiqʼej chibʼeresinq traj re li qatzolom (Juan 16:13).
6. Kʼaru chik tooruuq xbʼaanunkil re xkʼutbʼal chiruhebʼ jalan chik xpaabʼankil li taql li kixkʼe li Jesús?
6 Kʼaru chik tooruuq xbʼaanunkil re xkʼutbʼal chiruhebʼ jalan chik xpaabʼankil li taql li kixkʼe li Jesús? Tento tqatenqʼa li qatzolom re naq t-alaaq saʼ xchʼool xkʼebʼal ebʼ li kristiʼaan choʼq xtzolom li Kriist. Wankebʼ li nekeʼtzolok chirix li Santil Hu nekeʼxuwak yal kaʼajwiʼ xkʼoxlankil naq tento teʼelq chi puktesink. Joʼkan bʼiʼ, tento naq wanq qakuyum re xtenqʼankilebʼ chi xtawbʼal ru chiʼus li yaal li natawmank saʼ li Santil Hu re naq kawaqebʼ saʼ li xpaabʼal ut aʼin t-ekʼasinq rehebʼ chi puktesink. Kʼaru tooruuq xbʼaanunkil re xtenqʼankilebʼ li qatzolom re naq t-alaaq saʼ xchʼoolebʼ xpuktesinkil li chaabʼil esilal?
7. Chanru tooruuq xtenqʼankil li qatzolom re naq t-alaaq saʼ xchʼool xpuktesinkil li chaabʼil esilal?
7 Maare naru naqapatzʼ re li qatzolom aʼin: «Chanru kichaabʼiloʼk ru laayuʼam chalen naq xaakʼulubʼa li chaabʼil esilal chirix li Xʼawabʼejilal li Yos? Kʼaru nakaaye laaʼat: ma naʼajmank chiruhebʼ jalan chik rabʼinkil aʼin? Kʼaru naru nakaabʼaanu re xtenqʼankilebʼ?» (Prov. 3:27; Mat. 9:37, 38). Qakʼutaq chiru li kʼanjelobʼaal re kʼutuk ut qapatzʼaq re bʼar raj wank rehebʼ li hu twulaq chiru ebʼ li xkomon, ebʼ li ramiiw ut ebʼ li rechkʼanjelil. Qakʼehaq re wiibʼ oxibʼ li hu li natawmank saʼ li kʼanjelobʼaal re kʼutuk ut qakʼutaq chiru chanru xyeechiʼinkil. Joʼkan ajwiʼ, miqakanabʼ xjunes naq twanq joʼ aj puktesinel li maajiʼ nakubʼeek xhaʼ (Ecl. 4:9, 10; Luc. 6:40).
CHANRU NATZʼAQONK LI CHʼUUT RE NAQ LI QATZOLOM TKʼIIQ SAʼ LI XPAABʼAL?
8. Kʼaʼut naq wank xwankil naq li qatzolom qʼaxal tixra li Yos ut li ras riitzʼin? (Chaawil ajwiʼ li kaaxukuut « Chanru xtenqʼankil li qatzolom re naq qʼaxal tixra li Yos?»).
8 Qajultikaq naq li Jesús kixye naq tento tqakʼut chiruhebʼ jalan chik xpaabʼankil chixjunil li xtaqlahom. Relik chi yaal, saʼ xyanq aʼin wank li wiibʼ chi chaqʼrabʼ li jwal wank xwankil: xraabʼal li Yos ut xraabʼal li qas qiitzʼin (Mat. 22:37-39). Wi naqakʼut chiru li qatzolom chanru xpaabʼankil li chaqʼrabʼ aʼin, yooko ajwiʼ xkʼutbʼal chiru chanru tpuktesinq. Yaal naq wiibʼ oxibʼ li kristiʼaan li nekeʼtzolok chirix li Santil Hu nekeʼxuwak yal xkʼoxlankil naq tento teʼpuktesinq, abʼan naru naqaye rehebʼ naq li Jehobʼa tixtenqʼahebʼ re naq timil timil yooqebʼ xqʼaxbʼal ru li xxiw (Sal. 18:2-4; Prov. 29:25). Saʼ li tzolom aweʼ wank jun li kaaxukuut li naxchʼolobʼ chanru xtenqʼankil li qatzolom re naq qʼaxal tixra li Yos. Abʼanan, li chʼuut naru naxtenqʼa ebʼ li nekeʼtzolok chirix li Santil Hu re naq qʼaxal teʼrahoq. Qilaq chanru.
9. Chanru naxtzol junaq li kristiʼaan xbʼeresinkil li bʼelebʼaal chʼiichʼ?
9 Qilaq wiʼ chik li eetalil chirix li kristiʼaan li yook xtzolbʼal xbʼeresinkil li bʼelebʼaal chʼiichʼ. Naq yook xbʼeresinkil li xbʼelebʼaal chʼiichʼ moko kaʼaj tawiʼ naxtzol li nayeheʼk re xbʼaan laj kʼutunel, naxtzol ajwiʼ re rikʼin jalanebʼ chik kristiʼaan li yookebʼ xbʼeresinkil li bʼelebʼaal chʼiichʼ. Jun eetalil, maare laj kʼutunel tixye re, naq xkʼehaq reetal chanru naq ebʼ li kristiʼaan aʼin nekeʼxxaqabʼ li xbʼelebʼaal chʼiichʼ re naq ebʼ li kristiʼaan malaj ebʼ li xul teʼruuq xtoqbʼal ru li bʼe. Malaj naxkʼut chiru chanru naq junaq li kristiʼaan naxkʼos xmetzʼew li xlusil li xbʼelebʼaal chʼiichʼ re naq inkʼaʼ tixchʼiʼchʼiʼi li naxkʼulebʼ saʼ bʼe.
10. Kʼaru ttenqʼanq re li qatzolom re naq tkʼiiq saʼ li xpaabʼal?
10 Kamaʼin ajwiʼ nakʼulmank rikʼin junaq li kristiʼaan li yook chi tzolok chirix li Santil Hu naq naʼok chi bʼeek saʼ li bʼe li nakʼamok saʼ li junelik yuʼam, moko kaʼaj tawiʼ naxtzol re rikʼin laj kʼutunel, naxtzol ajwiʼ re rikʼinebʼ jalan chik aj kʼanjel chiru li Yos li chaabʼilebʼ xnaʼlebʼ. Joʼkan naq jwal aajel ru naq li kristiʼaan twulaq saʼebʼ li chʼutam re naq tkʼiiq saʼ li xpaabʼal. Rikʼin li trabʼi saʼebʼ li chʼutam tixtaw xkomon li xnawom, tixkawubʼresi li xpaabʼal ut qʼaxal tixra li Yos (Hech. 15:30-32). Ut moko kaʼaj tawiʼ aʼan truuq xbʼaanunkil, laj tzolol re naru ajwiʼ naxtenqʼa re naq tixnaw ruhebʼ li hermaan winq ut ixq li maare nekeʼwulak chiru wiibʼ oxibʼ li naʼlebʼ joʼ nawulak chiru aʼan. Bʼar wank ebʼ li eetalil chirix li rahok naru naxkʼe reetal li qatzolom saʼ li chʼuut? Qilaq wiibʼ oxibʼ li eetalil.
11. Bʼar wank ebʼ li eetalil li naru natawmank saʼ li chʼuut ut chanru naru naxtenqʼahebʼ li nekeʼtzolok chirix li Santil Hu?
11 Jun li naʼbʼej li natzolok chirix li Santil Hu ut maakʼaʼ xbʼeelom naxkʼe reetal naq jun li hermaan ixq juntaqʼeet xwanjik rikʼin. Nawaklesiik xchʼool chi rilbʼal naq kʼajoʼ naq naxkʼe xqʼe li hermaan chi wulak saʼ li Chʼutlebʼaal Kabʼl rochbʼen ebʼ li ralal xkʼajol. Jun chik li natzolok chirix li Santil Hu, li naraj xkanabʼankil li mayibʼk, naxnaw ru jun aj puktesinel li kiruuk xqʼaxbʼal ru li yibʼ aj naʼlebʼ aʼin. Li hermaan naxseeraqʼi re li natzolok chirix li Santil Hu naq li xrahom chirix li Jehobʼa kiʼekʼasink re chi xpaabʼankil li naʼlebʼ li naxkʼe li Santil Hu ut chi xqʼaxbʼal ru li yibʼ aj naʼlebʼ aʼin (2 Cor. 7:1; Filip. 4:13). Chirix chik aʼan naxye re, naq aʼan ajwiʼ truuq xkanabʼankil li mayibʼk, joʼkan naq li natzolok chirix li Santil Hu nawaklesiik xchʼool. Ut jun li saaj ixq li natzolok chirix li Santil Hu naxkʼe reetal naq jun li hermaan ixq li juntaqʼeet xchihabʼil rikʼin qʼaxal sa saʼ xchʼool wank joʼ aj testiiw re li Jehobʼa. Aʼin naxbʼaanu naq li natzolok chirix li Santil Hu traj xnawbʼal kʼaʼut naq junelik sa saʼ xchʼool li hermaan aʼan.
12. Kʼaʼut naru naqaye naq chiqajunilo tooruuq xbʼaanunkil li wank saʼ quqʼ re naq teʼkʼiiq saʼ li xpaabʼal li yookebʼ chi tzolok chirix li Santil Hu?
12 Naq li yook chi tzolok chirix li Santil Hu tixnaw ru naabʼalebʼ li hermaan li chaabʼilebʼ xnaʼlebʼ, naru naxkʼe reetal kʼaru naraj xyeebʼal xpaabʼankil li xchaqʼrabʼ li Kriist chirix li xraabʼal li Yos ut li qas qiitzʼin (Juan 13:35; 1 Tim. 4:12). Ut joʼ ak xqaye, li yook chi tzolok chirix li Santil Hu naru ajwiʼ naxtaw rusilal li eetalil li nekeʼxkʼe li hermaan li nekeʼxnumsi junaq li chʼaʼajkilal joʼ naxkʼul aʼan. Chi joʼkaʼan naxkʼe reetal naq aʼan truuq ajwiʼ xjalbʼal saʼ li xyuʼam li naʼajmank re wank choʼq xtzolom li Kriist (Deut. 30:11). Joʼ naqil, chixjunilebʼ li wankebʼ saʼ li chʼuut naru nekeʼxbʼaanu li wank saʼ ruqʼebʼ re xtenqʼankilebʼ li yookebʼ chi tzolok chirix li Santil Hu re naq teʼkʼiiq saʼ li xpaabʼal (Mat. 5:16). Us raj naq tqakʼoxla: «Kʼaru yookin xbʼaanunkil re xwaklesinkilebʼ xchʼool li nekeʼtzolok chirix li Santil Hu naq nekeʼwulak saʼebʼ li chʼutam?».
QATENQʼAQEBʼ RE NAQ TEʼPUKTESINQ WIʼ CHIK
13, 14. Chanru kinaʼlebʼak li Jesús rikʼinebʼ li xʼapóstol naq xeʼchʼinaak xchʼool?
13 Naqaj xtenqʼankilebʼ li hermaan li xeʼnajtoʼk rikʼin li chʼuut re naq teʼtzʼaqonq wiʼ chik saʼ li kʼanjel li kixkʼe saʼ quqʼ li Kriist re xkʼebʼal ebʼ li kristiʼaan choʼq xtzolom. Re naq tooruuq xbʼaanunkil aʼin, qajultikaq chanru kinaʼlebʼak li Jesús rikʼinebʼ li xʼapóstol naq xeʼchʼinaak xchʼool.
14 Naq li Jesús jayeʼq aj chik ma naxchoy li xkʼanjel chiru li Yos saʼ Ruuchichʼochʼ ut ok ok rehebʼ xkamsinkil, ebʼ li xʼapóstol xeʼelelik ut xeʼxkanabʼ xjunes (Mar. 14:50; Juan 16:32). Chanru kirilebʼ li Jesús naq xeʼchʼinaak xchʼool? Qilaq jun li naʼlebʼ li kixbʼaanu naq tojaʼ ajwiʼ xwakliik chi yoʼyo. Kixtaqla wiibʼ oxibʼ li ixq li nekeʼtaqenk re chi xyeebʼal rehebʼ li xʼapóstol naq ak xwakliik chik chi yoʼyo. Kixye rehebʼ: «Mexxiwak. Ayuqex chi xyeebʼal rehebʼ li wiitzʼin» (Mat. 28:10a). Qakʼehaq reetal naq usta xeʼxkanabʼ xjunes, abʼan li Jesús moko kixtzʼeqtaanahebʼ ta ut inkʼaʼ kixkanabʼ xyeebʼal rehebʼ: «Wiitzʼin». Li Jesús kixkʼam re rikʼin li Xyuwaʼ xbʼaan naq li Jehobʼa aj uxtaan ut nakuyuk maak (2 Rey. 13:23).
15. Kʼaru naqekʼa chirixebʼ li qechpaabʼanel li xeʼxkanabʼ puktesink?
15 Laaʼo ajwiʼ naqakʼe qachʼool chirixebʼ li qechpaabʼanel li xeʼxkanabʼ puktesink. Aʼanebʼ ajwiʼ li qechpaabʼanel ut naqarahebʼ. Inkʼaʼ nasach saʼ qachʼool chixjunil li xeʼxbʼaanu chaq chiru li Jehobʼa ut wankebʼ xeʼxbʼaanu aʼin chiru naabʼal chihabʼ (Heb. 6:10). Qʼaxal naqakʼoxlahebʼ (Luc. 15:4-7). Chanru naru naqakʼam qe rikʼin li Jesús ut xkʼutbʼesinkil naq naqakʼe qachʼool chirixebʼ?
16. Bʼar wank jun rehebʼ li naʼlebʼ re xkʼutbʼesinkil naq naqakʼe qachʼool chirixebʼ li qechpaabʼanel li xeʼnajtoʼk rikʼin li chʼuut?
16 Xbʼoqbʼalebʼ saʼebʼ li chʼutam. Jun rehebʼ li naʼlebʼ li kixbʼaanu li Jesús naq ebʼ li xʼapóstol xeʼchʼinaak xchʼool aʼan xbʼoqbʼalebʼ saʼ jun li naʼajej re naq teʼxchʼutubʼ ribʼ (Mat. 28:10b; 1 Cor. 15:6). Laaʼo ajwiʼ naru naqabʼoqebʼ li xeʼnajtoʼk rikʼin li chʼuut re naq teʼwulaq saʼebʼ li chʼutam. Abʼanan, maare naabʼal sut tqabʼoqebʼ re naq ebʼ aʼan teʼxkʼulubʼa wulak saʼebʼ li chʼutam. Chʼolchʼo naq qʼaxal kisahoʼk saʼ xchʼool li Jesús naq ebʼ li xtzolom xeʼxkʼulubʼa li xbʼoqom, ut laaʼo naru ajwiʼ nasahoʼk saʼ qachʼool (Mat. 28:16; juntaqʼeeta rikʼin Lucas 15:6).
17. Kʼaru tento tqabʼaanu wi jun li hermaan li kinajtoʼk rikʼin li chʼuut nawulak saʼ junaq li chʼutam?
17 Qakʼulaqebʼ chi sa saʼ qachʼool. Naq li Jesús kixchʼutubʼ ribʼ rikʼinebʼ li xtzolom, kijilok chixkʼatqebʼ ut kiraatinahebʼ re naq sa teʼrekʼa ribʼ (Mat. 28:18). Ut laaʼo, kʼaru tqabʼaanu wi naqil naq jun li hermaan li kinajtoʼk rikʼin li chʼuut yook chi ok saʼ li Chʼutlebʼaal Kabʼl? Tento toonachʼoq rikʼin ut tqakʼe xsahil xchʼool. Saʼ xtiklajik maare inkʼaʼ tqanaw kʼaru xyeebʼal re, abʼan us raj wi tqaye re, naq nasahoʼk saʼ qachʼool rilbʼal ru.
18. Chanru tooruuq xwaklesinkil ut xkawubʼresinkil xchʼoolebʼ li hermaan li xeʼnajtoʼk rikʼin li chʼuut?
18 Qawaklesihaq ut qakawubʼresihaq xchʼoolebʼ. Qʼaxal kiʼok tana xkʼaʼuxebʼ li xtzolom li Jesús xkʼoxlankil naq tento teʼxpuktesi li chaabʼil esilal saʼ chixjunil li Ruuchichʼochʼ. Li Jesús kixkʼojobʼebʼ xchʼool rikʼin li aatin aʼin: «Laaʼin wanqin eerikʼin chixjunil li kutan» (Mat. 28:20). Ut kixwaklesihebʼ xchʼool li aatin li kixye rehebʼ xbʼaan naq moko naabʼal kutan ta chirix aʼan inkʼaʼ nekeʼxkanabʼ «xtzolbʼalebʼ li tenamit joʼwiʼ xyeebʼal li [...]Chaabʼil Esil» (Hech. 5:42). Ebʼ li hermaan li xeʼnajtoʼk rikʼin li chʼuut naʼajmank ajwiʼ chiruhebʼ naq teʼwaklesiiq ut teʼkawubʼresiiq xchʼool. Maare qʼaxal nekeʼok xxiw yal kaʼajwiʼ xkʼoxlankil elk wiʼ chik chi puktesink. Naru naqakʼojobʼebʼ xchʼool wi naqaye rehebʼ naq inkʼaʼ teʼpuktesinq xjunes ut wi naqayeechiʼi qibʼ elk chi puktesink rochbʼenebʼ naq teʼxkawresi ribʼ chi xbʼaanunkil. Chʼolchʼo naq oxloqʼaq chiruhebʼ li tenqʼ li tqakʼe rehebʼ. Wi naqilebʼ ut naqaatinahebʼ joʼ qechpaabʼanel, tsahoʼq tana saʼ xchʼool li chʼuut chi rilbʼal naq ebʼ aʼan nekeʼok wiʼ chik chi kʼanjelak chiru li Yos.
QACHOYAQ LI KʼANJEL LI KIXKANABʼ SAʼ QUQʼ LI JESÚS
19. Kʼaru naqaj xbʼaanunkil chi anchal qachʼool, ut kʼaʼut?
19 Toj joqʼe tqakanabʼ xkʼebʼal ebʼ li kristiʼaan choʼq xtzolom li Kriist? Toj saʼ rosoʼjik li ruuchichʼochʼ aʼin (Mat. 28:20). * Ma tooruuq xbʼaanunkil li taql aʼin li kixkʼe li Jesús? Relik chi yaal naq aʼan li naqaj xbʼaanunkil! Chi anchal qachʼool naqoksi li qahoonal, li qametzʼew ut li qatumin re xsikʼbʼalebʼ «li nekeʼxkʼutbʼesi rikʼin li xnaʼlebʼebʼ naq nekeʼraj xtawbʼal li junelik yuʼam» (Hech. 13:48, TNM). Chi joʼkan naqakʼam qe rikʼin li Jesús, li kixye: «Lintzekemq aʼan naq tinbʼaanu li rajom li kitaqlank chaq we ut tinkʼe chi yaaloʼk ru li xkʼanjel» (Juan 4:34; 17:4). Chi anchal qachʼool naqaj ajwiʼ xchoybʼal li kʼanjel kʼebʼil saʼ quqʼ (Juan 20:21). Ut naqaj naq chixjunilebʼ li qechpaabʼanel joʼwiʼ li xeʼnajtoʼk rikʼin li chʼuut teʼkʼanjelaq qochbʼen toj saʼ rosoʼjik (Mat. 24:13).
20. Joʼ naxye saʼ Filipenses 4:13, kʼaʼut tooruuq xbʼaanunkil li kʼanjel li kixkʼe saʼ quqʼ li Jesús?
20 Chʼolchʼooq chiqu naq nim li kʼanjel li kixkʼe saʼ quqʼ li Jesús. Abʼan, moko wanko ta qajunes xbʼaan naq aʼan kixye naq twanq qikʼin. Naqapaabʼ li chaqʼrabʼ re xkʼebʼal ebʼ li kristiʼaan choʼq xtzolom li Kriist joʼ «aj tenqʼ re li Yos» ut naqabʼaanu «saʼ xkʼabʼaʼ li Kriist» (1 Cor. 3:9; 2 Cor. 2:17). Joʼkan naq relik chi yaal naq tooruuq xbʼaanunkil. Makachʼin naq nasahoʼk saʼ qachʼool ut qʼaxal oxloqʼ chiqu xbʼaanunkil li qakʼanjel ut xtenqʼankilebʼ jalan chik re naq teʼxbʼaanu ajwiʼ aʼin (taayaabʼasi Filipenses 4:13).
BʼICH 79 Kawaqebʼ taxaq saʼ li paabʼank
^ párr. 5 Li Jesús kixye rehebʼ li xtzolom naq teʼxkʼe ebʼ li kristiʼaan choʼq xtzolom ut teʼxkʼut chiruhebʼ xpaabʼankil chixjunil li kixtaqlahebʼ wiʼ. Saʼ li tzolom aweʼ tqil chanru xbʼaanunkil li kixye li Jesús. Li naʼlebʼ aʼin isinbʼil chaq bʼayaq saʼ jun li tzolom li kiʼelk saʼ li hu Laj Kʼaakʼalehom 1 re julio 2004, perel 14 toj 19, maakʼaʼ saʼ qʼeqchiʼ.
^ párr. 19 Aʼan aʼin li qʼehil li naraqeʼk naq nawulak li rosoʼjik li ruuchichʼochʼ li naxjolomi laj Tza. Ut li qʼehil aʼin, aʼan ajwiʼ li xkutankil li Kriist. Li Jesús tixtaqlahebʼ li ánjel chi risinkil «li inkʼaʼ usebʼ saʼ xyanqebʼ li tiikebʼ xchʼool» ut teʼxsach ruhebʼ (Mat 13:40-42, 49). Ebʼ li xtzolom li Jesús xeʼraj raj xnawbʼal li xhoonalil «li rosoʼjik» (Mat 24:3). Naq toj maajiʼ nasutqʼiik saʼ choxa, li Jesús kixye rehebʼ li xtzolom naq twanq rikʼinebʼ toj saʼ li hoonal aʼan (Mat 28:20).
^ párr. 67 XCHʼOLOBʼANKIL LI JALAM U: Jun li hermaan naxchʼolobʼ re li xtzolom kʼaru tento tixbʼaanu re naq qʼaxal tixra li Yos. Moqon, li yook chi tzolok chirix li Santil Hu naxyuʼami li oxibʼ chi naʼlebʼ li kikʼeheʼk re xbʼaan li hermaan.
