Qatenqʼaq li wankebʼ xyajel li xkʼaʼuxl
LI SANTIL HU NAXYE: «Li tzʼaqal amiiw junelik narahok; saʼ xqʼehil junaq rahilal tatxtenqʼa joʼ junaq tzʼaqal asbʼej» (PROVERBIOS 17:17).
Kʼaru naraj xyeebʼal?
Naq jun li qamiiw wank xyajel li xkʼaʼuxl, ak re naq wank sut inkʼaʼ naqanaw kʼaru xbʼaanunkil. Abʼan naru naqakʼutbʼesi chiru naq qʼaxal naqara naq naqatenqʼa chi xkuybʼal li rahilal. Chanru tqabʼaanu?
Chanru tqatenqʼahebʼ?
«Seebʼaq [ee]chʼool chi abʼink» (SANTIAGO 1:19).
Jun li chaabʼil naʼlebʼ li ttenqʼanq re laawamiiw aʼan xkʼebʼal aachʼool chi rabʼinkil naq naraj aatinak. Moko naʼajmank ta naq taasume chixjunil li naxye. Li wank xwankil aʼan naq tixkʼe reetal naq nakaawabʼi ut nakaakʼe aachʼool chirix. Kʼe aaqʼe chi xtawbʼal ru kʼaʼut narekʼa ribʼ chi joʼkaʼin, matraqok aatin saʼ xbʼeen ut maawechʼ rix. Jultika naq wank sut laawamiiw maare tixye junaq li aatin li inkʼaʼ twulaq chaawu ut moqon maare moko sa ta trekʼa ribʼ xbʼaan li kixye (Job 6:2, 3).
«Chewaklesihaqebʼ li nekeʼchʼinank xchʼool» (1 TESALONICENSES 5:14).
Maare nim xkʼaʼuxl laawamiiw malaj ra saʼ xchʼool xbʼaan naq naxkʼoxla naq maakʼaʼ naʼok wiʼ. Joʼkan naq, ye re naq nakaakʼe aachʼool chirix. Wi joʼkan, usta inkʼaʼ nakaanaw kʼaru xyeebʼal tatruuq xkʼojobʼankil ut xwaklesinkil xchʼool.
«Li tzʼaqal amiiw junelik narahok» (PROVERBIOS 17:17).
Yeechiʼi aawibʼ xtenqʼankil. Maakʼoxla naq ak nakaanaw kʼaru naʼajmank chiru laawamiiw, Gálatas 6:2).
patzʼ bʼan re kʼaru naʼajmank chiru. Maare laawamiiw nakʼoxlak chi xyeebʼal li naʼajmank chiru. Wi joʼkan, ye re junjunq li naʼlebʼ li naru nekeebʼaanu saʼ wiibʼal joʼ xik chi bʼeek. Naru nakaayeechiʼi aawibʼ re xik xloqʼbʼal li kʼaru re, xsaabʼesinkil li rochoch malaj xbʼaanunkil jalan chik li kʼanjel («Chiwanq eekuyum» (1 TESALONICENSES 5:14).
Maare laawamiiw moko junelik ta naraj aatinak abʼan jultika chiru naq wankat aran re rabʼinkil li naraj xyeebʼal. Maare saʼ xkʼabʼaʼ li xyajel tixbʼaanu malaj tixye junaq li naʼlebʼ li tixtochʼ aachʼool malaj inkʼaʼ chik tixbʼaanu li kixye malaj tchalq xchʼiʼchʼiʼil rix. Naq taatenqʼa laawamiiw wanqaq aakuyum ut chatawaq ru (Proverbios 18:24).
Li nakaabʼaanu naru naxtenqʼa laawamiiw
Li xFarrah, a wank jun ramiiw li nanumtaak xrahil xchʼool ut xkʼaʼuxl ut inkʼaʼ nawaʼak joʼ naʼajmank chiru (depresión clínica, ansiedad y trastorno alimenticio), naxye: «Ninyal inqʼe re naq chaabʼilaqin joʼ amiiw. Yaal naq moko ninruuk ta xtuqubʼankil ru chixjunil li xchʼaʼajkilal li wamiiw, abʼan ninkʼe inchʼool chi rabʼinkil. Wank sut naq kaʼajwiʼ aʼin naʼajmank chiru».
Li xHa-eun li xnumtaak xrahil xchʼool (depresión clínica), naxye: «Wank jun wamiiw li qʼaxal naxkawresi inchʼool ut nikinxra. Saʼ jun kutan, xinxbʼoq saʼ li rochoch ut kixkʼubʼ jun li sahil tzekemq. Saʼ xkʼabʼaʼ naq sa nawekʼa wibʼ rikʼin, xinte linchʼool chiru. Aʼin qʼaxal xinxtenqʼa».
Laj Jacob li sumsu rikʼin jun li ixq li qʼaxal nanumtaak xrahil xchʼool (depresión clínica), naxye: «Li kuyum wank xwankil. Naq li wixaqil naxbʼaanu junaq li naʼlebʼ li inkʼaʼ nawulak chiwu, ninyal inqʼe chi xkʼoxlankil naq moko aʼan ta wank re, aʼ bʼan li xyajel. Aʼin nikinxtenqʼa re naq inkʼaʼ tchalq injosqʼil ut naq tintaw ru li naxkʼul».
Laj Enrico li nanumtaak xkʼaʼuxl (ansiedad), naxye: «Li wixaqil nikinxtenqʼa ut naxkʼojobʼ inchʼool joʼ naʼajmank chiwu. Naq nanumtaak inkʼaʼuxl, maajunwa naxmin wu chi xbʼaanunkil li inkʼaʼ nawaj. Saʼ xkʼabʼaʼ aʼin nawil xtoqʼobʼaal ru xbʼaan naq wank sut inkʼaʼ naxbʼaanu li nawulak raj chiru. Jwal chaabʼil wikʼin, junelik nikinxkʼe saʼ ajl. Kʼajoʼ ninra li wixaqil!».
a Maawaʼ tzʼaqal xkʼabʼaʼebʼ.