Li Santil Hu kixjalebʼ xyuʼam
BʼAR kixtaw xyaalal li xyuʼam jun li saaj ixq li wank jun xchaabʼil kʼanjel ut inkʼaʼ naxkʼe xchʼool chirix li paabʼal? Kʼaru kixtzol jun li saaj al aj katoolk chirix li kamk li kixbʼaanu naq tjalaaq li xyuʼam? Ut, kʼaru li yaal kixtzol jun li saaj al li nachʼinaak xchʼool saʼ li xyuʼam re naq t-oq joʼ aj kʼanjel chiru li Yos? Qakanabʼaq naq ebʼ aʼan teʼxseeraqʼi qe.
«Kʼaru aj e naq wanko arin» (ROSALIND JOHN)
KIYOʼLAAK SAʼ LI CHIHABʼ: 1963
TENAMIT: GRAN BRETAÑA
XTZʼAQOBʼ LI NAʼLEBʼ: KIXKANABʼ JUN LI CHAABʼIL KʼANJEL
LI XINKʼUL CHAQ:
Xinyoʼlaak Croydon jun li teep re Londres. Linnaʼ linyuwaʼ chalenaqebʼ saʼ jun li naʼaj li sutsu chi haʼ aran San Vicente. Laaʼin li xwaq re bʼeleebʼ chi kokʼal. Usta linnaʼ natzʼaqonk saʼ li paabʼal Metodista, laaʼin inkʼaʼ nawulak chaq chiwu li paabʼal. Saʼ linkachʼinal nawaj xnawbʼal chirix chixjunil. Naq naraqeʼk li chihabʼ re tzolok rajlal ninxik bʼarwiʼ wank li nimaʼ re xyaabʼasinkil chixjunil ebʼ li tasal hu li ninpatzʼ chi toʼ.
Wiibʼ oxibʼ chihabʼ chirix naq xinraq lintzolbʼal, xinʼok xtenqʼankilebʼ li qas qiitzʼin li tzʼeqtaananbʼilebʼ. Xbʼeenwa xintikibʼ rikʼinebʼ li maakʼaʼebʼ rochoch, li wank junaq xpaltil saʼ li xjunxaqalil malaj li nekeʼchʼaʼajkoʼk chiru ilok ru hu ut tzʼiibʼak. Moqon xinʼok saʼ li nimla tzolebʼaal re xtzolbʼal chirix li bʼanok. Xsach inchʼool rilbʼal naq qʼaxal us xinʼelk naq ak xinkʼul chik wibʼ. Xinʼok chi kʼanjelak ut chaabʼil nikineʼxtoj ut aʼin naxbʼaanu naq tinruuq xloqʼbʼal ebʼ li kʼaʼaq re ru li qʼaxal terto xtzʼaq. Xinʼok ajwiʼ chi kʼanjelak joʼ aj kʼehol naʼlebʼ. Re xbʼaanunkil linkʼanjel kaʼajwiʼ naʼajmank chiwu jun li ulul chʼiichʼ ut li internet. Chiru wiibʼ malaj oxibʼ xamaan ninkʼanjelak saʼ jalan jalanq li tenamit ut naq yookin chi kʼanjelak ninkanaak saʼebʼ li chʼinaʼusil hotel. Ninkʼoxla naq maakʼaʼ napaltoʼk we re naq sahaq inchʼool. Abʼanan, junelik naxik inchʼool chirix li tzʼeqtaananbʼilebʼ.
CHANRU KIXJAL LINYUʼAM LI SANTIL HU:
Chiru naabʼal chihabʼ xinpatzʼ kʼaʼut naq wanko arin ut kʼaru xyaalal li qayuʼam, abʼan maajunwa xinsikʼ intenqʼ saʼ li Santil Hu. Saʼ jun kutan re li chihabʼ 1999 xinrulaʼani li xMargaret li wiitzʼin ut jun li ramiiw. Xkabʼichalebʼ aj testiiw re li Jehobʼa. Li ramiiw sa tuulanil xinraatina ut inkʼaʼ xinkʼe reetal naq xinkʼulubʼa xtzolbʼal li Santil Hu. Abʼanan, linkʼanjel ut linwanjik naxmaqʼ naabʼal linhoonal ut aʼin naxbʼaanu naq elajik tinkʼiiq saʼ linpaabʼal.
Saʼ li saqʼehil chiru li chihabʼ 2002 xinqʼaxonk saʼ suroeste re Inglaterra, aran xinʼok xtzolbʼal xkomon li naʼlebʼ saʼ li nimla tzolebʼaal. Naq wankin aran rajlal chik ninwulak saʼ li Chʼutlebʼaal Kabʼl rehebʼ laj testiiw re li Jehobʼa wochbʼeen linyum. Usta xinwank saʼ li nimla tzolebʼaal maajunwa xchʼolaak chiwu kʼaʼut wank li chʼaʼajkilal saʼ ruuchichʼochʼ ut kʼaru ttuqubʼanq re, toj naq xinʼok xtzolbʼal li Santil Hu. Li aatin li natawmank saʼ Mateo 6:24 qʼaxal kinxtenqʼa. Moko naru ta tatkʼanjelaq chiru wiibʼ laj echal aawe: tento naq tinsikʼ kʼanjelak chiru li Yos malaj chiru li tumin. Li tinsikʼ saʼ linyuʼam tixkʼutbʼesi kʼaru li qʼaxal wank xwankil chiwu.
Saʼ li chihabʼ kinumeʼk rajlal xinwulak xtzolbʼal li Santil Hu saʼ rochoch jun laj testiiw re li Jehobʼa, bʼarwiʼ natzolmank li tasal hu ¿Existe un Creador que se interese por nosotros? a Rikʼin aʼin kichʼolaak chiwu naq kaʼajwiʼ li Jehobʼa truuq xtuqubʼankil ru chixjunil li chʼaʼajkilal. Abʼanan, saʼ li nimla tzolebʼaal nekeʼxkʼut naq moko aajel ta ru laj Yobʼtesinel re naq wank xyaalal li qayuʼam. Aʼin kʼajoʼ kixkʼe injosqʼil. Naq ak xnumeʼk wiibʼ po, xinkanabʼ xik saʼ li nimla tzolebʼaal ut xinʼok roksinkil linhoonal re xkawresinkil linʼamiiwil rikʼin li Yos.
Li kitenqʼank we re xjalbʼal linyuʼam aʼan li naxye Proverbios 3:5, 6, Li Santil Hu, Sociedad Bíblica de Guatemala, SBG: «Kʼojkʼooq aachʼool rikʼin li Yos chi junelik, ut maawaʼ rikʼin laakʼaʼuxl laanaʼlebʼ. Saʼ chixjunil li kʼaru taabʼaanu wanq saʼ aachʼool li Qaawaʼ Yos, ut Aʼan tixtiikobʼresi laabʼe». Li tumin ut li kʼanjel moko kiruuk ta xkʼebʼal xsahil inchʼool chiru xnawbʼal ru li Yos. Naq xintzol xkomon li naʼlebʼ chirix li naraj xbʼaanunkil li Yos choʼq re li Ruuchichʼochʼ ut naq li Jesús kixkʼe xyuʼam saʼ qakʼabʼaʼ qʼaxal chik nawaj xqʼaxtesinkil linyuʼam re li Jehobʼa. Joʼkan naq saʼ abril re li chihabʼ 2003 xkubʼeek inhaʼ joʼ aj testiiw re li Jehobʼa. Chalen aran xinʼok xjalbʼal wiibʼ oxibʼ li naʼlebʼ saʼ linyuʼam re xkʼebʼal xkomon linhoonal saʼ xkʼanjel li Yos.
KʼARU RUSILAL XINTAW:
Qʼaxal oxloqʼ chiwu linʼamiiwil rikʼin li Yos chiru junaq chik li naʼlebʼ. Anaqwan tuqtu ut sa chik inchʼool. Joʼkan ajwiʼ naxkʼe xsahil inchʼool wank choʼq ramiiw li nekeʼkʼanjelak chiru.
Nawulak chiwu xtzolbʼal xkomon li naʼlebʼ ut kʼajoʼ naxkʼe xsahil inchʼool xtzolbʼal li Santil Hu ut wulak saʼebʼ li chʼutam. Joʼkan ajwiʼ, qʼaxal nawulak chiwu xwotzbʼal li yaal rehebʼ li junchʼol. Joʼkan naq aʼin, xinsikʼ xbʼaanunkil saʼ linyuʼam ut chalen li po junio re li chihabʼ 2008 xinʼok joʼ aj kʼamolbʼe saʼ li puktesink li naxkʼe chixjunil li xhoonal chiru li Yos. Chi joʼkan nintenqʼahebʼ li kristiʼaan re naq tchaabʼiloʼq li xyuʼamebʼ ut re naq teʼruuq chi wank saʼ jun li chʼinaʼusil naʼajej arin saʼ Ruuchichʼochʼ. Maajunwa xwekʼa li sahil chʼoolejil li nawekʼa anaqwan. Qʼaxal ninbʼanyoxi re li Yos naq xkʼe xyaalal linyuʼam.
«Li xkamik li wamiiw qʼaxal kixkʼe rahil linchʼool» (ROMAN IRNESBERGER)
KIYOʼLAAK SAʼ LI CHIHABʼ: 1973
TENAMIT: AUSTRIA
XTZʼAQOBʼ LI NAʼLEBʼ: NAWULAK CHAQ CHIRU BʼATZʼUNK UT BʼUULINK TUMIN
LI XINKʼUL CHAQ:
Xinyoʼlaak saʼ jun li junkabʼal aj katoolk, saʼ jun li naʼajej re li tenamit Braunau aran Austria. Aran, ebʼ li poyanam wankebʼ xtumin ut maakʼaʼ chaq mas li raaxiikʼ.
Jultik we li kikʼulmank saʼ li chihabʼ 1984 naq wank chaq 11 chihabʼ we. Jun rehebʼ li wamiiw li nawochbʼeeni chaq chi bʼatzʼunk peloot kikamk xbʼaan jun li bʼelebʼaal chʼiichʼ. Kʼajoʼ naq kiyotʼeʼk inchʼool xbʼaan aʼin. Ut inkʼaʼ ninkanabʼ xkʼoxlankil kʼaru naqakʼul naq nokookamk.
Naq xinkanabʼ tzolok, xinʼok chi kʼanjelak re yiibʼank lus. Abʼan chirix chik aʼin xkoʼ inchʼool chirix li bʼatzʼunk ut li bʼuulink tumin. Usta naabʼal li tumin ninsach, moko xinkanaak ta chi maakʼaʼ insentaaw. Joʼkan ajwiʼ ninnumsi naabʼal li hoonal chirix li bʼatzʼunk ut rabʼinkil li son heavy metal ut punk. Junelik ninbʼaanu li nawulak chaq chiwu joʼ xik chi xajok ut xik saʼ li naʼajej bʼarwiʼ nekeʼukʼaʼk. Usta ninbʼaanu chixjunil li ninrahi ru, moko sa ta chaq inchʼool.
CHANRU KIXJAL LINYUʼAM LI SANTIL HU:
Saʼ li chihabʼ 1995, jun laj testiiw re li Jehobʼa li ak cheek chik kixtochʼ linpuerta ut kixyeechiʼi we jun li tasal hu li isinbʼil chaq saʼ li Santil Hu li naxsume linpatzʼom «Kʼaru naqakʼul naq nokookamk?». Xinkʼulubʼa xbʼaan naq toj wank linkʼaʼuxl chirix li xkamik li wamiiw. Moko kaʼaj tawiʼ kiwil li tasal bʼarwiʼ naxsume linpatzʼom, kiwil chixjunil li tasal hu.
Moko kaʼaj tawiʼ xintaw xsumenkil linpatzʼom chirix li kamk xintzol ajwiʼ naabʼal chik li naʼlebʼ. Xbʼaan naq xinkʼiik saʼ jun li junkabʼal aj katoolk, choʼq we kaʼajwiʼ li Jesús wank xwankil. Abʼanan, naq xinʼok xtzolbʼal li Santil Hu xinʼok ajwiʼ chi wank saʼ amiiwil rikʼin li xyuwaʼ li Jesús, li Jehobʼa Yos. Kʼajoʼ naq kisahoʼk saʼ inchʼool xnawbʼal naq li Yos moko naxnajtobʼresi ta ribʼ chiruhebʼ laj kʼanjel chiru. Naraj bʼan naq chixjunilebʼ li teʼsikʼoq re teʼxnaw ru (Mateo 7:7-11). Xintzol ajwiʼ naq li qabʼaanuhom naru naxsahobʼresi malaj naxrahobʼtesi xchʼool. Ut naq xintzol naq li Yos junelik naxbʼaanu li naxye aʼin kixbʼaanu naq twaj xnawbʼal chanru yook chi tzʼaqlok ru ebʼ li propesiiy. Ut aʼin kixkawresi linpaabʼal chirix li Yos.
Xinkʼe reetal naq kaʼajwiʼ ebʼ laj Testiiw nekeʼxyal xqʼe chi xtenqʼankil li qas qiitzʼin chi xtawbʼal ru li Santil Hu. Nintzʼiibʼa chixjunil li raqal li nintaw saʼebʼ li xtasal hu ut moqon ninsikʼ saʼ linSantil Hu re katoolk. Naq xinkʼe inqʼe xtzʼilbʼal rix chiʼus, xinkʼe reetal naq xintaw li tzʼaqal paabʼal.
Saʼ li Santil Hu xintaw ajwiʼ ru naq li Jehobʼa naroybʼeni naq tinpaabʼ li xchaqʼrabʼ. Naq xwil li naxye Efesios 4:22-24, xintaw ru naq tento tinkanabʼ li najteril naʼlebʼ, li naxkʼam ribʼ rikʼin li ruuchichʼochʼ, ut naq tento tinʼakʼobʼresi linyuʼam joʼ naraj li Yos. Xinkʼe reetal naq tento tinkanabʼ li yibʼru aj naʼlebʼ saʼ linyuʼam, joʼ ajwiʼ li naxkʼam chaq xrahinkil ru li bʼihomal joʼ li bʼatzʼunk ut xbʼuulinkil rix li tumin (1 Corintios 6:9, 10). Relik chi yaal, re xbʼaanunkil chixjunil aʼin aajel ru naq tinkanabʼ ebʼ li najteril amiiw ut tinsikʼ li nekeʼxyuʼami li naxye li Santil Hu.
Aʼin xchʼaʼajkoʼk chiwu. Abʼan, naq xinʼok chi xik saʼ li chʼutam rehebʼ laj Testiiw xintaw ebʼ li chaabʼil amiiw. Nintzol ajwiʼ li Santil Hu ut ninnaʼlebʼa rix. Timil timil xinʼok xjalbʼal li son li nawabʼi, li ninsikʼ saʼ linyuʼam ut chanru nintiqibʼ wibʼ. Saʼ li chihabʼ 1995 kikubʼeek inhaʼ joʼ aj Testiiw.
KʼARU RUSILAL XINTAW:
Xintzol xkʼebʼal li tumin ut li kʼaʼaq re ru sa xnaʼaj. Xintzol ajwiʼ naq inkʼaʼ tinjosqʼoʼq saʼ junpaat joʼ junxil. Anaqwan, inkʼaʼ chik naxik inchʼool chirix li tkʼulmanq moqon.
Kʼajoʼ nasahoʼk inchʼool naq wankin saʼ xyanqebʼ li qas qiitzʼin li nekeʼkʼanjelak chiru li Jehobʼa saʼ chixjunil li Ruuchichʼochʼ. Usta naabʼal li chʼaʼajkilal nekeʼxkʼul, junelik tiikebʼ xchʼool chiru. Sa nawekʼa wibʼ rilbʼal naq li qʼaxal wank xwankil saʼ linyuʼam moko aʼan ta xbʼaanunkil li nawulak chiwu, kʼanjelak bʼan chiru li Jehobʼa ut xtenqʼankilebʼ li junchʼol.
«Ninkʼoxla naq us chaq linyuʼam» (IAN KING)
KIYOʼLAAK SAʼ LI CHIHABʼ: 1963
TENAMIT: GRAN BRETAÑA
XTZʼAQOBʼ LI NAʼLEBʼ: NINKOXLA CHAQ NAQ MAAKʼAʼ RUSIL LINYUʼAM
LI XINKʼUL CHAQ:
Xinyoʼlaak aran Inglaterra, abʼan naq wank wuqubʼ chihabʼ we xkoho Australia, saʼ jun li teep re Queensland li naxkʼabʼaʼi Gold Coast. Usta moko bʼihomo ta maakʼaʼ napaltoʼk qe.
Usta maakʼaʼ kipaltoʼk chiwu, moko sa ta chaq inchʼool. Ninkʼoxla naq maakʼaʼ chaq rusil linyuʼam. Inkʼaʼ nawulak chiwu naq linyuwaʼ nakalaak chi moko naq naxrahobʼtesi linnaʼ. Ut aʼin kixbʼaanu naq inkʼaʼ tinra. Abʼan naq xnumeʼk naabʼal chihabʼ xinʼok xtawbʼal ru kʼaʼut naxbʼaanu aʼin, saʼ xkʼabʼaʼ peʼ li kixkʼul chaq naq kiwank saʼ xyanqebʼ laj puubʼ saʼ jun li naʼajej li nawbʼil ru anaqwan joʼ Malasia.
Xinʼok chi ukʼak, naq toj saajin chaq. Ut xinkanabʼ li tzolebʼaal naq wank 16 chihabʼ we ut xinʼok joʼ aj puubʼ. Saʼebʼ li kutan aʼan, xinʼok xyalbʼal li bʼan li nakanobʼresink u, chi mayibʼk ut chi kalaak. Saʼ xtiklajik kaʼajwiʼ ninkalaak saʼ xraqik li xamaan, abʼan moqon ninbʼaanu rajlal kutan.
Maare 20 chihabʼ wank we naq kiʼok inkʼaʼuxl chirix ma wank tawiʼ li Yos. Ninkʼoxla: «Wi wank junaq li Yos, kʼaʼut naxkʼulubʼa naq tqakʼul li rahilal ut naq tookamq?». Joʼkan ajwiʼ, xintzʼiibʼa ebʼ li bʼich chirix naq li Yos wank re, naq naqakʼul li rahilal li naqil saʼ li ruuchichʼochʼ.
Naq wank 23 chihabʼ we, xinkanabʼ wank joʼ aj puubʼ. Kiwank naabʼal inkʼanjel ut xinʼok chi bʼihajik saʼ jalan jalanq ebʼ li tenamit, abʼan toj ninkʼoxla naq maakʼaʼ rusilal linyuʼam. Maakʼaʼ ninsikʼ xbʼaanunkil. Ut maakʼaʼ naxkʼe sahil linchʼool. Ninkʼoxla naq maakʼaʼ aj e naq tinkamsi wibʼ chi xsikʼbʼal junaq chaabʼil ochoch malaj junaq chaabʼil kʼanjel. Kaʼajwiʼ nawaj kalaak ut rabʼinkil li bʼich.
Inkʼaʼ nasach saʼ inchʼool li hoonal naq xinʼok rekʼankil naq nawaj tzʼaqal xtawbʼal xyaalal linyuʼam. Wankin chaq Polonia, chi rulaʼaninkil jun li tzʼalam li xuwajel ru rehebʼ laj nazi aran Auschwitz. Ak xwabʼi resil chirix li yibʼru aj naʼlebʼ li xeʼxbʼaanu aran, abʼan naq kiwil rikʼin wu li nimla tzʼalam aʼin, kʼajoʼ naq kirahoʼk saʼ inchʼool. Inkʼaʼ nintaw ru kʼaʼut ebʼ li poyanam nekeʼxbʼaanu li nimla maaʼusilal. Naq yookin xbʼeeninkil li tzʼalam, natʼuluk xyaʼal wu ut ninye: «Kʼaʼut, kʼaʼut?».
CHANRU KIXJAL LINYUʼAM LI SANTIL HU:
Saʼ li chihabʼ 1993, naq xinsutqʼiik chaq saʼ lintenamit, xinʼok xsikʼbʼal xsumenkil ebʼ linpatzʼom saʼ li Santil Hu. Ut moqon, wiibʼ ebʼ laj testiiw re li Jehobʼa xeʼwulak saʼ wochoch ut xineʼxbʼoq saʼ jun li nimla chʼutam li tbʼaanumanq nachʼ chiqakʼatq bʼarwiʼ nekeʼbʼatzʼunk peloot ut xkohin.
Ak wiibʼ oxibʼ po inwulajik chi rilbʼal jun li bʼatzʼunk li kibʼaanumank aran, abʼan naq xinwulak saʼ li nimla chʼutam rehebʼ laj Testiiw xinkʼe reetal naq jalanebʼ chiru li nekeʼwulak chi rilbʼal li bʼatzʼunk. Chaabʼilebʼ ut chʼinaʼus nekeʼxtiqibʼ ribʼ, ut moko xulebʼ ta li xkokʼal. Waʼlebʼ xkʼulmank jun li naʼlebʼ li maajunwa wilom chaq: naabʼalebʼ laj Testiiw xeʼwaʼak saʼ li naʼaj bʼarwiʼ naʼuxmank bʼatzʼunk, abʼan naq xeʼsutqʼiik saʼebʼ li xnaʼaj, yal ta junaq li mul xeʼxkanabʼ. Abʼan, li jwal xwulak chiwu aʼan naq chixjunilebʼ sahebʼ saʼ xchʼool ut wankebʼ saʼ tuqtuukilal, aʼan tzʼaqal li yookin xsikʼbʼal. Maajun li seeraqʼ xkanaak saʼ inkʼaʼuxl, abʼan li xkanaak saʼ inchʼool aʼan li xnaʼlebʼebʼ laj Testiiw.
Saʼ ajwiʼ li qʼoqyink aʼan xinjultika li kixye li Jesús naq ebʼ li tzʼaqal aj paabʼanel nawbʼilaqebʼ ru xbʼaan li nekeʼruuchi, malaj li nekeʼxbʼaanu, aʼin xyeehom we linpriim, li kixtzol li Santil Hu ut kixtzʼil rix jalan jalanq li paabʼal (Mateo 7:15-20). Xinye naq tento tintzʼil rix kʼaʼut naq ebʼ laj testiiw re li Jehobʼa jalan xnaʼlebʼebʼ. Aʼin li xbʼeen sut naq xwekʼa naq tinruuq xtawbʼal xyaalal linyuʼam ut aʼin kixbʼaanu naq sahaq inchʼool.
Jun xamaan chirix aʼan, ebʼ laj Testiiw li xeʼbʼoqok we saʼ li nimla chʼutam xineʼrulaʼani wiʼ chik. Xeʼxyeechiʼi intzolbʼal chirix li Santil Hu ut xinkʼulubʼa. Moqon xinʼok chi xik saʼebʼ li chʼutam.
Naq yookin xtzolbʼal li Santil Hu, li ninkʼoxla chirix li Yos kijalaak chi junajwa. Xintzol naq maawaʼ li Yos wank re naq nakʼulmank li rahilal ut li kamk, ut naq narahoʼk saʼ xchʼool rilbʼal naq ebʼ li poyanam nekeʼxbʼaanu li maaʼusilal (Génesis 6:6; Salmo 78:40, 41). Xinye naq tinbʼaanu chixjunil li wank saʼ wuqʼ re naq inkʼaʼ tinrahobʼtesi xchʼool li Yos. Nawaj bʼan xsahobʼresinkil xchʼool (Proverbios 27:11). Xinkanabʼ mayibʼk, ukʼak ut jalan chik li yibʼ aj naʼlebʼ. Ut saʼ li po marzo re li chihabʼ 1994, xinsubʼ wibʼ saʼ haʼ joʼ aj testiiw re li Jehobʼa.
KʼARU RUSILAL XINTAW:
Anaqwan sa ut tuqtu ru linchʼool. Inkʼaʼ chik ninkalaak re risinkil xrahil inchʼool, wi wank kʼaru naxkʼe inkʼaʼuxl ninkanabʼ saʼ ruqʼ li Jehobʼa (Salmo 55:23).
Ak lajeebʼ chihabʼ chik insumlajik rikʼin jun li chʼinaʼusil hermaan li naxkʼabʼaʼi Karen ut wank jun xkabʼ inrabʼin li qʼaxal chaabʼil xnaʼlebʼ li naxkʼabʼaʼi Nella. Saʼ oxibʼal naqakʼe qachʼool saʼ li xkʼanjel li Yos ut naqatenqʼahebʼ jalan chik chi xtzolbʼal li yaal chirix li Yos. Anaqwan ninye naq wank chik rusilal linyuʼam.
a Kʼubʼanbʼil xbʼaanebʼ laj testiiw re li Jehobʼa.