Julio: Nawulak chiwu aatinak aawikʼin chirix li Santil Hu qawaʼ Ernesto. * Ma jultik aawe naq xaabʼaanu we jun li patzʼom chirix li Xʼawabʼejilal li Yos? Laaʼat taawaj raj xnawbʼal kʼaʼut naq ebʼ laj Testiiw naqaye naq li Xʼawabʼejilal li Yos kixaqabʼaak saʼ li chihabʼ 1914.

Ernesto: Yaal, saʼ jun rehebʼ leetasal hu xwil naq laaʼex nekeeye naq li Xʼawabʼejilal li Yos kixaqabʼaak saʼ li chihabʼ 1914 ut aʼin kixkʼe inkʼaʼuxl. Laaʼex nekeeye naq chixjunil li naʼlebʼ li nekeekʼut isinbʼil chaq saʼ li Santil Hu.

Julio: Joʼkan tzʼaqal, chixjunil li naqakʼut chalenaq saʼ li Santil Hu.

Ernesto: Abʼan laaʼin ak xinyaabʼasi chixjunil li Santil Hu ut maabʼar xintaw chirix li chihabʼ 1914. Joʼkan naq xinsikʼ jun li Santil Hu saʼ internet ut xinsikʼ li chihabʼ «1914» ut maakʼaʼ ajwiʼ xintaw.

Julio: Wank wiibʼ li naʼlebʼ li nakaabʼaanu li nawulak chiwu. Xbʼeen, aʼan naq ak xaayaabʼasi chixjunil li Santil Hu. Aʼin naxkʼut naq oxloqʼ chaawu li Raatin li Yos.

Ernesto: Qʼaxal loqʼ chiwu li hu aʼin.

Julio: Yaal li nakaaye. Xkabʼ, aʼan naq nakaasikʼ xsumenkil laapatzʼom saʼ li Santil Hu. Xaabʼaanu tzʼaqal li naxye li Santil Hu: naq inkʼaʼ taakanabʼ xsikʼbʼal li nawom. * Chaabʼil naq nakaakʼe aaqʼe!

Ernesto: Bʼanyox, Julio. Nawaj xkomon innaʼlebʼ. Joʼkan naq xinʼok xtzʼilbʼal rix ut saʼ li tasal hu li xaakʼe we xintaw bʼayaq li naʼlebʼ chirix li chihabʼ 1914. Naʼaatinak chirix jun li nimla cheʼ li xeʼxtʼan ut moqon kikʼiik wiʼ chik... Joʼ li joʼkan xwil.

Julio: Ah, yaal. Aʼan li propesiiy li natawmank saʼ li tasal 4 re li hu Daniel. Naʼaatinak chirix li xmatkʼ laj Nabucodonosor, li awabʼej re Babilonia.

Ernesto: Joʼkan tzʼaqal. Naabʼal sut xinyaabʼasi, abʼan toj maajiʼ nintaw ru chanru naxchap ribʼ aʼin rikʼin li chihabʼ 1914 malaj rikʼin li Xʼawabʼejilal li Yos.

Julio: Matkʼoxlak. Laj Daniel li kitzʼiibʼank re li propesiiy aʼin moko kixtaw ta ajwiʼ ru li naraj xyeebʼal.

Ernesto: Ma yaal?

Julio: Heeheʼ. Chaawil li kixtzʼiibʼa arin saʼ li hu Daniel 12:8, Li Santil Hu, Sociedad Bíblica de Guatemala, SBG: «Laaʼin kiwabʼi li kixye, abʼan inkʼaʼ kintaw xyaalal».

Ernesto: Us xnawbʼal naq moko kaʼaj tawiʼ laaʼin inkʼaʼ xintaw ru.

Julio: Kʼaʼut naq kixkʼul aʼin? Xbʼaan naq toj maawaʼ xqʼehil naq li Yos tixchʼolobʼ ru li naraj xyeebʼal li propesiiy. Abʼan aʼin ak xjalaak. Anaqwan nokooruuk chik xtawbʼal ru li kixtzʼiibʼa laj Daniel.

Ernesto: Kʼaʼut nakaaye?

Julio: Il li naxye li raqal 9, SBG: «Ebʼ li aatin aʼin kʼuulanbʼilebʼ ut tzʼaptzʼookebʼ toj reetal saʼ rosoʼjikebʼ li kutan». Joʼ xaakʼe reetal, li propesiiy ttawmanq ru saʼ rosoʼjikebʼ li kutan. Ut li yook chi kʼulmank saʼ ruuchichʼochʼ naxkʼutbʼesi naq wanko saʼ rosoʼjikebʼ li kutan. Moqon tqatzʼil rix aʼin saʼ li tasal hu li yooko xtzolbʼal.

Ernesto: Ma tatruuq xchʼolobʼankil chiwu li propesiiy?

Julio: Tinyal xbʼaanunkil.

Julio: Xbʼeenwa tqil kʼaru kixmatkʼe laj Nabucodonosor ut moqon tooʼaatinaq chirix li xyaalal li xmatkʼ. Ma us?

Ernesto: Us.

Julio: Saʼ li xmatkʼ laj Nabucodonosor kiril jun li nimla cheʼ li nawulak toj saʼ choxa. Kiril ajwiʼ jun li xtaql li Yos li kixye naq tyokʼmanq li cheʼ. Tkanaaq kaʼajwiʼ li xxeʼ ut li xtoon. Moqon kinumeʼk «wuqubʼ chihabʼ» ut li cheʼ kikʼiik wiʼ chik. * Xbʼeenwa li propesiiy aʼin kitzʼaqlok ru rikʼin laj Nabucodonosor. Aʼan jun xnimal ru awabʼej li chanchan li cheʼ li nawulak toj saʼ choxa. Abʼan kiyokʼmank ajwiʼ ut kikanaak chi tʼantʼo chiru «wuqubʼ chihabʼ». Ma jultik aawe kʼaru naraj xyeebʼal aʼin?

Ernesto: Mmm... moko jultik ta we.

Julio: Li Santil Hu naxye naq kikanoʼk ru laj Nabucodonosor ut chanchan tawiʼ naq joʼkan kikanaak chiru «wuqubʼ chihabʼ». Chi joʼkan, moko kiruuk ta chik chi awabʼejink. Abʼan, naq kiraqeʼk li qʼehil aʼin kituqlaak ru xchʼool ut kiʼok wiʼ chik chi awabʼejink. *

Ernesto: Yookin xtawbʼal ru. Abʼan chanru naxchap ribʼ chixjunil aʼin rikʼin li Xʼawabʼejilal li Yos ut li chihabʼ 1914?

Julio: Li tooxtenqʼa chi xtawbʼal ru aʼin, aʼan xjultikankil naq li propesiiy ak xtzʼaqlok ru wiibʼ sut. Li xbʼeen, aʼan naq kixkanabʼ awabʼejink laj Nabucodonosor. Li xkabʼ, aʼan naq kixkanabʼ awabʼejink li Yos. Joʼkan naq, li Xʼawabʼejilal li Yos naxchap ribʼ rikʼin li xkabʼ xtzʼaqlojik li propesiiy.

Ernesto: Ut chanru nakaanaw naq wiibʼ sut kitzʼaqlok ru?

Julio: Xbʼaan naq li propesiiy naxchʼolobʼ ajwiʼ. Saʼ Daniel 4:17, SBG, naxye naq li propesiiy kikʼemank re naq ebʼ li poyanam teʼxnaw naq «li Nimajwal Yos nataqlank saʼ xbʼeenebʼ li xʼawabʼejihom li ruuchichʼochʼ: naxkʼe xwankil li naraj wiʼ xkʼeebʼal». Ma xaakʼe reetal li aatin «saʼ xbʼeenebʼ li xʼawabʼejihom li ruuchichʼochʼ»?

Ernesto: Heeheʼ, arin naxye naq «li Nimajwal Yos nataqlank saʼ xbʼeenebʼ li xʼawabʼejihom li ruuchichʼochʼ».

Julio: Ani tawiʼ «li Nimajwal»?

Ernesto: Li Yos tana.

Julio: Joʼkan tzʼaqal, li aatin aʼin naxkʼutbʼesi naq li propesiiy moko kaʼaj tawiʼ naxchap ribʼ rikʼin laj Nabucodonosor. Naʼaatinak ajwiʼ chirix li Yos li «nataqlank saʼ xbʼeenebʼ li xʼawabʼejihom li ruuchichʼochʼ», aʼin naraj xyeebʼal li Xʼawabʼejilal li Yos. Wi naqatzʼil rix li naxye rubʼelaj li raqal aʼin, taakʼe reetal naq wank xyaalal li naʼlebʼ aweʼ.

Ernesto: Us bʼiʼ, ye chaq.

Julio: Saʼ li hu Daniel rajlal sut naʼaatinak chirix li Jesús naq naʼok chi awabʼejink saʼ li Xʼawabʼejilal li Yos. Qilaq jun li eetalil saʼ Daniel 2:44, SBG. Yaabʼasi bʼaanu usilal.

Ernesto: Us. Naxye: «Chiru li xyuʼamilebʼ li awabʼej aʼan, li xYos li choxa tixwaklesi chaq jun awabʼejihom li maajun wa taajukʼmanq, chi moko taakanaaq rubʼel xwankil jalan chik tenamit. Tixjukʼi ut tixputzʼihebʼ li awabʼejihom junchʼol, ut aʼan wanq xwankil chi junelik».

Julio: Bʼanyox. Ma taaye raj naq li raqal aʼin yook chi aatinak chirix li Xʼawabʼejilal li Yos?

Ernesto: Mmm... Moko ninnaw ta.

Julio: Li raqal aʼin naxye naq li awabʼejilal aʼin «wanq xwankil chi junelik» malaj maajunwa t-osoʼq. Ma wank chik junaq li awabʼejilal li najt t-awabʼejinq joʼ li Xʼawabʼejilal li Yos?

Ernesto: Inkʼaʼ bʼiʼ aʼan.

Julio: Yaal li nakaaye. Qasikʼaq jun chik li propesiiy li naʼaatinak chirix li Xʼawabʼejilal li Yos. Natawmank saʼ Daniel 7:13, 14, SBG, naʼaatinak chirix jun li winq li twulaq joʼ awabʼej. Il li naxye: «Kikʼeheʼk xwankil, xloqʼal ut xʼawabʼejihom, ut chixjunilebʼ li tenamit, ebʼ li poyanam li jalan jalanq li raatinobʼaalebʼ keʼok chi kʼanjelak chiru. Li xwankilal wanq chi junelik ut inkʼaʼ taaʼosoʼq; ut li xʼawabʼejihom maajoqʼe taasachmanq». Arin naqataw jun li naʼlebʼ li ak xooʼaatinak wiʼ.

Ernesto: Heeheʼ, naʼaatinak wiʼ chik chirix jun li awabʼejilal.

Julio: Yaal. Ut moko yook ta chi aatinak chirix yalaq ani chi awabʼej. Wi nakaakʼe reetal naxye naq wank xwankil saʼ xbʼeen «chixjunilebʼ li tenamit, ebʼ li poyanam li jalan jalanq li raatinobʼaalebʼ». Naraj xyeebʼal naq t-awabʼejinq saʼ xbʼeen chixjunil li Ruuchichʼochʼ.

Ernesto: Inkʼaʼ xinkʼe reetal, abʼan yaal li nakaaye. Aran tzʼiibʼanbʼil.

Julio: Kʼe reetal li naxye arin: «Li xwankilal wanq chi junelik ut inkʼaʼ taaʼosoʼq; ut li xʼawabʼejihom maajoqʼe taasachmanq». Peʼyaal naq juntaqʼeet li naxye arin rikʼin li xqil saʼ Daniel 2:44?

Ernesto: Heeheʼ.

Julio: Qajultikaq li ak xqatzol. Li propesiiy li natawmank saʼ li tasal 4 re li hu Daniel naxkʼe chi naweʼk naq «li Nimajwal Yos nataqlank saʼ xbʼeenebʼ li xʼawabʼejihom li ruuchichʼochʼ». Joʼkan naq, li hu Daniel natzʼaqlok ru rikʼin jun li kristiʼaan li qʼaxal nim xwankil chiru laj Nabucodonosor. Joʼkan ajwiʼ, saʼ chixjunil li hu li kixtzʼiibʼa laj Daniel natawmank li propesiiy li naʼaatinak chirix li qʼehil bʼarwiʼ li Xʼawabʼejilal li Yos: naʼok chi awabʼejink saʼ ruqʼ li Jesús. Peʼyaal naq chixjunil li propesiiy re li tasal 4 re li hu Daniel naʼaatinak chirix li Xʼawabʼejilal li Yos?

Ernesto: Heeheʼ. Abʼan toj maajiʼ nintaw ru chanru naxchap ribʼ rikʼin li chihabʼ 1914.

Julio: Qajultikaq wiʼ chik li awabʼej Nabucodonosor. Xqaye naq li propesiiy xbʼeenwa kitzʼaqlok rikʼin, aʼan chaq li nimla cheʼ. Laj Nabucodonosor kixkanabʼ awabʼejink naq kiyokʼmank li nimla cheʼ ut keʼnumeʼk wuqubʼ chihabʼ. Laj Nabucodonosor kikanoʼk ru ut kixkanabʼ awabʼejink abʼan saʼ li wuqubʼ chihabʼ aʼan, kituqlaak xchʼool ut kiʼok wiʼ chik chi awabʼejink. Saʼ li xkabʼ xtzʼaqlojik, li Yos kixkanabʼ awabʼejink, abʼan moko saʼ xkʼabʼaʼ ta naq kixbʼaanu junaq li maaʼusilal.

Ernesto: Chanru aʼan?

Julio: Il bʼiʼ, junxil nayeemank naq ebʼ li awabʼej re Israel nekeʼchunlaak «saʼ xkʼojaribʼaal li Qaawaʼ». * Aʼin naraj xyeebʼal naq wankebʼ choʼq ruuchil li Yos. Li xʼawabʼejilal aʼan ruuchil li Xʼawabʼejilal li Yos. Abʼan saʼ xnumikebʼ li kutan ebʼ aʼan keʼxtzʼeqtaana li Jehobʼa ut chixjunil li tenamit keʼokenk chi xqʼetbʼal ribʼ. Joʼkan naq li Jehobʼa kixkanabʼ naq saʼ li chihabʼ 607 naq toj maajiʼ nachalk li Jesús saʼ Ruuchichʼochʼ teʼsacheʼq xbʼaan li tenamit Babilonia. Saʼ li chihabʼ aʼan inkʼaʼ chik keʼwank ebʼ li awabʼej joʼ ruuchil li Yos saʼ li tenamit Jerusalén. Naru naqaye naq li Yos kixkanabʼ awabʼejink. Ma yookat xtawbʼal ru?

Ernesto: Heeheʼ, yookin xtawbʼal ru.

Julio: Li qʼehil aʼin kitiklaak saʼ li chihabʼ 607 naq toj maajiʼ nachalk li Jesús saʼ Ruuchichʼochʼ. Aʼan li qʼehil bʼarwiʼ li Yos kixkanabʼ awabʼejink. Naq kiraqeʼk li qʼehil aʼin, li Yos kixxaqabʼ jun akʼ awabʼej abʼanan anaqwan saʼ choxa. Ebʼ li junchʼol chi propesiiy li natawmank saʼ li hu Daniel keʼtzʼaqlok ru saʼ xraqik li qʼehil aʼin. Qakʼoxlaq rix aʼin: Joqʼe kiraqeʼk li wuqubʼ chihabʼ? Wi naqataw xsumenkil li patzʼom aʼin, tqanaw joqʼe kixtikibʼ awabʼejink li Xʼawabʼejilal li Yos.

Ernesto: Aʼin naraj xyeebʼal naq kixtikibʼ awabʼejink saʼ li chihabʼ 1914.

Julio: Yaal li xaaye Ernesto.

Ernesto: Abʼan, chanru nanawmank naq kitiklaak saʼ li chihabʼ aʼan?

Julio: Naq li Jesús kiwank saʼ Ruuchichʼochʼ, kixye naq toj maajiʼ naraqeʼk li qʼehil aʼan. * Aʼin naraj xyeebʼal naq najt roq li qʼehil aʼin. Ebʼ li wuqubʼ chihabʼ kitiklaak naabʼal siʼeent chihabʼ naq li Jesús maajiʼ nachalk saʼ Ruuchichʼochʼ ut keʼnumeʼk naabʼal siʼeent chihabʼ wiʼ chik naq ak xsutqʼiik saʼ choxa. Jultikaq ajwiʼ aawe naq li propesiiy ttawmanq ru «saʼ rosoʼjikebʼ li kutan». * Chiruhebʼ li chihabʼ 1870 ebʼ li nekeʼtzolok chirix li Santil Hu xeʼok xtzʼilbʼal rix chiʼus ebʼ li propesiiy. Naq yookebʼ chi tzolok xeʼxkʼe reetal naq li wuqubʼ chihabʼ teʼraqeʼq saʼ li chihabʼ 1914. Li yook chi kʼulmank saʼ ruuchichʼochʼ chalen li chihabʼ aʼan naxkʼutbʼesi naq saʼ choxa ak kixaqabʼaak li Xʼawabʼejilal li Yos ut naq aran kitiklaak ajwiʼ li qʼehil li nakʼabʼaʼiik rosoʼjikebʼ li kutan malaj rosoʼjik li ruuchichʼochʼ. Nintaw ru naq naabʼal li naʼlebʼ ut moko saʼ junpaat ta taataw ru Ernesto.

Ernesto: Relik chi yaal. Tento naq tintzol wiʼ chik re naq tintaw ru.

Julio: Nintaw ru. Laaʼin ajwiʼ moko saʼ junpaat ta xintaw ru. Abʼan nawoybʼeni naq chixjunil li xqaye anaqwan xatxtenqʼa re naq taakʼe reetal naq chixjunil li naqaye laj testiiw re li Jehobʼa chalenaq saʼ li Santil Hu.

Ernesto: Yaal aʼan. Junelik nawulak chiwu naq nekeekʼojobʼ eechʼool rikʼin li naxye li Santil Hu.

Julio: Ut ninkʼe ajwiʼ reetal naq laaʼat taawaj ajwiʼ xkʼojobʼankil aachʼool chirix li Santil Hu. Joʼ ak xinye aawe, nintaw ru naq naabʼal li naʼlebʼ ut moko saʼ junpaat ta taataw ru ut maare wank ajwiʼ aapatzʼom. Jun eetalil, joʼ ak xqaye li wuqubʼ chihabʼ kitiklaak saʼ li chihabʼ 607 naq toj maajiʼ nachalk li Jesús saʼ Ruuchichʼochʼ. Ut aʼin naxchap ribʼ rikʼin li Xʼawabʼejilal li Yos. Abʼan, kʼaʼut naqaye naq keʼraqeʼk saʼ li chihabʼ 1914?

Ernesto: Moko chʼolchʼo ta chiwu aʼin.

Julio: Li Santil Hu nokooxtenqʼa chi xbʼirbʼal rix li wuqubʼ chihabʼ. Ma twulaq raj chaawu naq tooʼaatinaq chirix aʼin saʼ jun chik kutan? *

Ernesto: Us nawabʼi. Arin tatwoybʼeni.