Hechos 7:1-60

  • Laj Esteban naraatinahebʼ li nekeʼtzʼaqonk saʼ li Nimla Raqlebʼaal Aatin rehebʼ laj judiiy (1-53)

    • Naq xeʼwank chaq ebʼ li winq li nekeʼjolomink re li junjunq chi junkabʼal (2-16)

    • Laj Moisés aʼan laj kʼamolbʼe saʼ Israel; ebʼ laj Israel nekeʼxloqʼoni li pechʼbʼil yos (17-43)

    • Li Yos moko wank ta saʼ li ochoch re loqʼonink li yiibʼanbʼil rikʼin ruqʼebʼ li winq (44-50)

  • Nekeʼxteni chi pek laj Esteban (54-60)

7  Abʼan li xyuwaʼil aj tij kixpatzʼ re: «Ma yaal chixjunil aʼin?».  Laj Esteban kixye re: «Ex wechpaabʼanel ut ex yuwaʼbʼej, abʼihomaq. Li Yos li nim xloqʼal kixkʼut ribʼ chiru li qaxeʼtoon aʼ laj Abrahán naq wank chaq Mesopotamia, naq toj maajiʼ naqʼaxonk saʼ li naʼaj li naxkʼabʼaʼi Harán,  ut kixye re: “Kanabʼ laatenamit, ut kanabʼ laawech-alal ut ayu saʼ li tenamit li tinkʼut chaawu”.  Tojaʼ naq kiʼelk chaq saʼ xnaʼajebʼ laj Caldea ut xkoho chi kanaak saʼ li naʼaj li naxkʼabʼaʼi Harán. Ut naq ak kamenaq chik li xyuwaʼ, li Yos kixbʼaanu naq tkanaaq saʼ li naʼaj aʼin ut tqʼaxonq saʼ li naʼaj bʼarwiʼ wankex anaqwan.  Li Yos inkʼaʼ kixkʼe re laj Abrahán jun peraasaq li chʼochʼ aʼin. Abʼan ak kixye chaq naq tixkʼe re li chʼochʼ aʼin ut tkanaaq choʼq re ut choʼq re li ralal. Toj maakʼaʼ ralal laj Abrahán naq li Yos kixye chaq aʼin.  Joʼkan ajwiʼ, li Yos kixye re, naq li ralal xkʼajol twanq joʼ abʼl tenamit saʼ jun li naʼajej li moko rehebʼ ta ut teʼkʼeheʼq choʼq moos xbʼaanebʼ li qas qiitzʼin li wankebʼ saʼ li naʼajej aʼin ut teʼrahobʼtesiiq chiru kaahibʼ siʼeent chihabʼ.  Li Yos kixye: “Ut laaʼin tinraqoq aatin saʼ xbʼeen li tenamit li tkʼehoʼq eere choʼq moos”. Moqon chik kixye: “Naq ak xnumeʼk aʼin, teʼelq chaq ut teʼkʼanjelaq chiwu saʼ li naʼajej aʼin”.  »Li Yos kixbʼaanu ajwiʼ jun li sumwank rikʼin laj Abrahán naq aʼan ut ebʼ li ralal teʼseteʼq xtzʼuumal xtzʼejwal. Laj Abrahán aʼan chaq xyuwaʼ laj Isaac ut kixset xtzʼuumal xtzʼejwal laj Isaac naq wank chaq waqxaqibʼ kutan re. Laj Isaac aʼan chaq xyuwaʼ laj Jacob, ut laj Jacob kiwank kabʼlaju ralal ut ebʼ li winq aʼin xeʼxjolomi li xjunkabʼal chixjunqalebʼ.  Ut ebʼ li winq aʼin xeʼok xkaqalinkil laj José, li riitzʼinebʼ, ut xeʼxkʼayi rikʼinebʼ laj Ejiipt. Abʼan li Yos wank chaq rikʼin laj José 10  ut kirisi saʼ chixjunil li xrahilal ut kixkʼe xnaʼlebʼ ut kixbʼaanu naq sa t-ileʼq xbʼaan li awabʼej re Ejiipt. Tojaʼ naq li awabʼej kixkʼe laj José chi xjolominkil li tenamit Ejiipt ut xjolominkil li rochoch. 11  Abʼan kiwank jun li weʼej saʼ chixjunil Ejiipt ut Canaán, joʼkan tzʼaqal, jun nimla rahilal, ut ebʼ li qaxeʼtoon maakʼaʼebʼ chaq xtzekemq. 12  Laj Jacob kirabʼi resil naq wank chaq tzekemq aran Ejiipt ut aʼin xbʼeen sut naq kixtaqlahebʼ saʼ li naʼajej aʼin. 13  Naq xkohebʼ xkabʼ sutil, laj José kixye chi tzʼaqal re ru rehebʼ li ras ani aʼan, ut laj faraón kixnaw chirix li xjunkabʼal laj José. 14  Joʼkan naq laj José kixtaqla jun li esil ut kixtaqla xkʼambʼal chaq laj Jacob aʼ li xyuwaʼ ut ebʼ li rech-alal: 75 chixjunilebʼ. 15  Tojaʼ naq laj Jacob kikubʼeek Ejiipt ut aran kikamk joʼkan ajwiʼ ebʼ li qaxeʼtoon. 16  Ebʼ aʼin xeʼmuqeʼk saʼ li muqlebʼaal li kixloqʼ laj Abrahán rikʼinebʼ li ralal xkʼajol laj Hamor aran Siquem. 17  »Naq yook chaq chi nachʼok xqʼehil naq ttzʼaqloq ru li yeechiʼom li kixbʼaanu li Yos re laj Abrahán, li tenamit Israel kikʼiik ut kitamk aran Ejiipt, 18  tojaʼ naq kiʼok chi jolomink aran Ejiipt jalan chik li awabʼej li inkʼaʼ naxnaw ru laj José. 19  Li awabʼej aʼin kixkʼubʼ chanru xbʼalaqʼinkilebʼ li qaxeʼtoon ut kixmin ruhebʼ li naʼbʼej yuwaʼbʼej re naq teʼxkanabʼ li xkʼuulaʼal li tojaʼ tyoʼlaaq re naq tkamq. 20  Chiruhebʼ li kutan aʼan kiyoʼlaak laj Moisés ut kʼajoʼ xchʼinaʼusal.* Ut oxibʼ po ajwiʼ kiwank saʼ rochoch li xyuwaʼ. 21  Abʼan naq kitzʼeqtaanaak, li xrabʼin laj faraón kixxok ut xkʼirisi joʼ xyum. 22  Laj Moisés kitzoleʼk rikʼin chixjunil li xnawomebʼ laj Ejiipt. Joʼkan naq wank xwankil li naxye ut li naxbʼaanu. 23  »Joʼkan bʼiʼ, naq kixket 40 chihabʼ kiʼalaak saʼ xchʼool rulaʼaninkilebʼ laj Israel aʼanebʼ li ras ut ebʼ li riitzʼin. 24  Naq kiril naq jun rehebʼ yook chi rahobʼtesiik, kixkol. Kixkʼe reqaj re laj Ejiipt li yook chi rahobʼtesink ut kixkamsi. 25  Laj Moisés kixkʼoxla naq ebʼ li ras riitzʼin teʼxtaw ru naq li Yos yook chi kolok rehebʼ saʼ xkʼabʼaʼ aʼan; abʼan aʼanebʼ inkʼaʼ xeʼxtaw ru. 26  Abʼan wulajaq chik, kiwulak bʼarwiʼ yookebʼ chi pleetik wiibʼ oxibʼ li winq, ut kixyal xbʼaanunkil naq teʼxkʼam ribʼ saʼ usilal. Ut kixye rehebʼ: “Ex winq, laaʼex eeriitzʼin eeribʼ. Kʼaʼut yookex xrahobʼtesinkil eeribʼ?”. 27  Abʼan li yook chi rahobʼtesink re li jun chik kixtikʼisi laj Moisés ut kixye re: “Ani xxaqabʼank aawe joʼ awabʼej ut joʼ aj raqol aatin saʼ qabʼeen? 28  Ma tinaakamsi joʼ xaakamsi laj Ejiipt ewer?”. 29  Naq laj Moisés kirabʼi aʼin, kiʼelelik ut kiwank joʼ aj abʼl tenamit saʼ xnaʼajebʼ laj Madián ut aran kiwank wiibʼ ralal. 30  »Ut naq ak xnumeʼk 40 chihabʼ, jun li ánjel kixkʼut ribʼ chiru saʼ li chaqichʼochʼ chixkʼatq li tzuul Sinaí. Li ánjel aʼin kixkʼut ribʼ saʼ xyanq li cheʼ li kachʼin xteram ut naqʼichichnak xxamlel. 31  Naq laj Moisés kiril aʼin sachso xchʼool kikanaak. Ut naq kinachʼok chi rilbʼal, kirabʼi naq li Jehobʼa* kixye: 32  “Laaʼin li Xyos laaxeʼtoon, li Xyos laj Abrahán, laj Isaac ut laj Jacob”. Nasiksotk laj Moisés ut kixkanabʼ rilbʼal. 33  Li Jehobʼa* kixye re: “Isi laaxaabʼ* xbʼaan naq saant li naʼajej bʼarwiʼ xaqxokat. 34  Relik chi yaal naq xwil naq lintenamit yook chi rahobʼtesiik saʼ ruqʼebʼ laj Ejiipt. Ut xwabʼi naq nekeʼayaynak ut xinkubʼeek re xkolbʼalebʼ. Anaqwan chalqat ut tatintaqla Ejiipt”. 35  Aʼin laj Moisés li xeʼxtzʼeqtaana naq xeʼxye re: “Ani xxaqabʼank aawe joʼ awabʼej ut joʼ aj raqol aatin?”. Ut aʼin ajwiʼ laj Moisés li kitaqlaak xbʼaan li Yos joʼ awabʼej ut joʼ aj kolonel saʼ xkʼabʼaʼ li ánjel li kixkʼut ribʼ saʼ li cheʼ li kachʼin xteram. 36  Li winq aʼin kirisihebʼ laj Israel rikʼin xbʼaanunkil ebʼ li xninqal ru naʼlebʼ ut ebʼ li sachbʼachʼoolej aran Ejiipt, saʼ li kaqi palaw ut saʼ li chaqichʼochʼ chiru 40 chihabʼ. 37  »Aʼin laj Moisés li kixye rehebʼ laj Israel: “Li Yos tixxaqabʼ choʼq eere jun li propeet joʼ laaʼin, saʼ xyanq li xtenamit”. 38  Aʼin li winq li kiwank saʼ xyanqebʼ li qas qiitzʼin re Israel saʼ li chaqichʼochʼ, li kiʼaatinaak xbʼaan li ánjel saʼ li tzuul Sinaí ut li winq li kiʼaatinak rikʼinebʼ li qaxeʼtoon. Aʼan kixkʼul ebʼ li esil li chalenaq rikʼin li Yos ut wank chi junelik re xkʼebʼal qe. 39  Ebʼ li qaxeʼtoon inkʼaʼ xeʼraj abʼink chiru. Xeʼxtzʼeqtaana bʼan ut li xchʼoolebʼ xkoho wiʼ chik Ejiipt 40  naq xeʼxye re laj Aarón: “Yiibʼ qayos re naq teʼkʼamoq bʼe chiqu. Xbʼaan naq inkʼaʼ naqanaw kʼaru xkʼul chaq laj Moisés, li xʼisink chaq qe Ejiipt”. 41  Joʼkan naq chiruhebʼ li kutan aʼan xeʼxyiibʼ jun li pechʼbʼil yos li chanchan ral wakax, xeʼmayejak chiru ut xeʼok xnimankil li xeʼxbʼaanu. 42  Tojaʼ naq li Yos kinajtoʼk rikʼinebʼ ut kixkanabʼebʼ chi xloqʼoninkil li po, li saqʼe ut ebʼ li chahim joʼ chanru tzʼiibʼanbʼil saʼ xhuhebʼ li Propeet: “Ex tenamit Israel, peʼyaal naq moko chiwu ta xexmayejak chi moko chiwu ta xeeyeechiʼi li kʼatbʼil mayej naq xexwank saʼ li chaqichʼochʼ chiru 40 chihabʼ? 43  Yookex bʼan xbʼeresinkil li xchʼina rochoch li yos Moloc ut li xchahim li yos Refán, xeeyiibʼ ebʼ li jalam u re xloqʼoninkilebʼ ru. Joʼkan naq texintaqla junpakʼal Babilonia”. 44  »Naq ebʼ li qaxeʼtoon xeʼwank saʼ li chaqichʼochʼ wank chaq rikʼinebʼ li chʼina ochoch li naxkʼutbʼesi naq li Yos wank rikʼinebʼ. Li Yos kixye re laj Moisés naq tixyiibʼ li chʼina ochoch li kixkʼut chaq chiru rikʼin eetalil. 45  Ut ebʼ li qaxeʼtoon xeʼrechani ut xeʼxkʼam rikʼin laj Josué saʼ xnaʼajebʼ li tenamit li kirisi li Yos chiruhebʼ li qaxeʼtoon. Kikanaak aran toj saʼ xkutankil laj David. 46  Kixtaw rusilal li Yos ut kixtzʼaama naq tixbʼaanu li rochoch li Xyos laj Jacob. 47  Abʼan laj Salomón kiyiibʼank re li rochoch. 48  Abʼanan, li Nimajwal Yos moko wank ta saʼebʼ li ochoch re loqʼonink li yiibʼanbʼil rikʼin ruqʼebʼ li winq. Joʼ naxye li propeet: 49  “Li choxa aʼan linkʼojaribʼaal ut li ruuchichʼochʼ aʼan xnaʼaj li woq. Kʼaʼ chi ochochil teeyiibʼ choʼq we? chan li Jehobʼa.* Malaj bʼar wank linnaʼaj re naq tinhilanq? 50  Ma inkʼaʼ tabʼiʼ li wuqʼ kiyiibʼank re chixjunil aʼin?”. 51  »Ex winq, kaw leejolom, tzʼaptzʼo leechʼool ut leexik, junelik yookex xqʼetbʼal eeribʼ chiru li santil musiqʼej. Nekexnaʼlebʼak joʼ xeʼnaʼlebʼak chaq leexeʼtoon. 52  Ani rehebʼ li propeet inkʼaʼ xrahobʼtesiik xbʼaan leexeʼtoon? Ebʼ aʼan xeʼxkamsi ebʼ li propeet li xeʼxkʼe chaq resil rubʼelaj chirix li xkʼulunik li tiik xchʼool li xeeqʼaxtesi ut xeekamsi. 53  Laaʼex xeekʼul li Chaqʼrabʼ joʼ xeʼxkʼe chi naweʼk ebʼ li ánjel abʼan laaʼex inkʼaʼ xeepaabʼ». 54  Naq xeʼrabʼi aʼin, kʼajoʼ xeʼchalk xjosqʼil ut naq xeʼkanaak rilbʼal, xeʼok xkʼuxuxinkil li ruch rehebʼ. 55  Abʼan laj Esteban, nujenaq chi santil musiqʼej, kiʼilok saʼ choxa ut kiril li xloqʼal li Yos ut kiril ajwiʼ li Jesús xaqxo saʼ xnim ruqʼ li Yos, 56  ut kixye: «Kʼehomaq reetal, nawil naq teeto li choxa ut li Ralal li Winq xaqxo saʼ xnim ruqʼ li Yos». 57  Tojaʼ naq xeʼxjap re chi kaw, xeʼxtzʼap li xxik ut xeʼxkut ribʼ saʼ xbʼeen. 58  Naq ak xeʼrisi saʼ li tenamit, xeʼok xteninkil chi pek. Ebʼ li winq li yookebʼ chi ilok xeʼxkʼe li xtʼikr li lanlokebʼ wiʼ chi roq jun li saaj winq, aj Saulo xkʼabʼaʼ. 59  Naq yookebʼ xteninkil chi pek, laj Esteban kixye: «Qaawaʼ Jesús kʼul linmusiqʼ».* 60  Tojaʼ naq kixwiqʼibʼ ribʼ ut kixjap re chi kaw ut kixye: «At Jehobʼa* maakʼe saʼ laachʼool li xmaakebʼ». Naq ak kixye aʼin, kikamk.

Xtzʼaqobʼ ebʼ li naʼlebʼ

Malaj «kʼajoʼ chaq xchʼinaʼusal chiru li Yos».
Taawil xchʼolobʼankil li aatin, Jehobʼa.
Taawil xchʼolobʼankil li aatin, Jehobʼa.
Malaj «laaperxaabʼ».
Taawil xchʼolobʼankil li aatin, Jehobʼa.
Li aatin saʼ griego, pnéuma. Taawil xchʼolobʼankil li aatin, musiqʼ.
Taawil xchʼolobʼankil li aatin, Jehobʼa.