TZOLOM 15
Chanru «Naqayal Xsahil li Kʼaru Naqakʼanjela»?
«Naqayal xsahil li kʼaru naqakʼanjela.» (ECLESIASTES 3:13.)
1-3. a) Kʼaru nekeʼxkʼoxla naabʼalebʼ li poyanam chirixebʼ li xkʼanjel? b) Kʼaru naxye li Santil Hu chirix li kʼanjel ut kʼaru li naʼlebʼ tqil saʼ li tzolom aʼin?
NAABʼALEBʼ li qas qiitzʼin nekeʼril joʼ iiq li xkʼanjelebʼ. Ut moko sahebʼ ta saʼ xchʼool chi xbʼaanunkil li xkʼanjel, nekeʼreekʼa naq inkʼaʼ naraqeʼk ru li kutan. Inkʼaʼ us naq junelik teʼxkʼoxla aʼin chirix li xkʼanjelebʼ. Abʼanan, naru teʼxtaw xsahil xchʼool saʼebʼ li xkʼanjel.
2 Li Santil Hu naxkʼut naq naru tqataw xsahil qachʼool chi xbʼaanunkil li kawil kʼanjel. Naxkʼut naq li kʼanjel ut li ru li kʼanjel aʼan jun li osobʼtesink. Joʼkan naq, laj Salomon kixye naq «wi nokoowaʼak ut nokooʼukʼak [...] naqayal xsahil li kʼaru naqakʼanjela, aʼan qamaatan li nachalk rikʼin li Yos» (Eclesiastes 3:13). Saʼ xkʼabʼaʼ naq li Jehobʼa nokooxra naraj naq us toowanq, naraj ajwiʼ naq twulaq chiqu li qakʼanjel ut naq tqayal xsahil. Joʼkan bʼiʼ, wi naqatzol rilbʼal li qakʼanjel joʼ chanru naril li Yos ut tqayuʼami li naxye li xchaqʼrabʼ, tooruuq chi wank junelik saʼ li xrahom (chaawil Eclesiastes 2:24; 5:18).
3 Saʼ li tzolom aʼin tqil kaahibʼ li naʼlebʼ: Chanru truuq rilbʼal laj paabʼanel rusilal li xkawil kʼanjel? Kʼaru chi kʼanjelil inkʼaʼ tixkʼulubʼa? Kʼaru tixbʼaanu laj paabʼanel re naq yooq chi kʼanjelak chiru li Jehobʼa ut inkʼaʼ txik xchʼool chirix li xkʼanjel? Ut, bʼar wank li kʼanjel li jwal aajel ru
naq tixbʼaanu? Abʼan, xbʼeenwa aatinaqo chirixebʼ li wiibʼebʼ xnimal ru aj kʼanjel: li Jehobʼa ut li Jesus.LI XNIMAL RU AJ KʼANJEL UT LI RALAL
4, 5. Chanru naxkʼut li Santil Hu naq li Jehobʼa kaw nakʼanjelak?
4 Li Jehobʼa aʼan li Xnimal ru aj Kʼanjel. Saʼ Genesis 1:1 naxye: «Saʼ xtiklajik chaq li Yos kixyoobʼtesi li choxachʼochʼ». Naq li Yos kiraqeʼk xyiibʼankil chixjunil li wank saʼ Ruuchichʼochʼ kixye naq «qʼaxal chaabʼil» chixjunil li kixbʼaanu (Genesis 1:31). Sa saʼ xchʼool li Yos xbʼaan li xkʼanjel. Kʼajoʼ rusilal li kʼanjel kixbʼaanu li Yos li sa saʼ xchʼool (1 Timoteo 1:11, TNM).
5 Li Jehobʼa junelik yook chi kʼanjelak ut jwal us naxbʼaanu li xkʼanjel. Joʼkan naq, saʼ xnumikebʼ ru li chihabʼ naq ak xraqeʼk li Yos xyiibʼankil chixjunil li wank saʼ ruuchichʼochʼ, li Jesus kixye: «LinYuwaʼ toj yo chi kʼanjelak anaqwan» (Juan 5:17). Abʼan, kʼaru naxkʼanjela? Saʼ choxa yook rilbʼal ut xkʼutbʼal xbʼehebʼ li poyanam. Ut kixbʼaanu ajwiʼ jun «akʼ yoobʼtesinbʼil»: aʼanebʼ laj paabʼanel li keʼyuleʼk ru rikʼin santil musiqʼej ut teʼawabʼejinq saʼ choxa rochbʼeen li Jesus (2 Corintios 5:17). Li Yos maajunwa kixkanabʼ kʼanjelak re naq ttzʼaqloq ru li Rajom chirixebʼ li nekeʼpaabʼank re ut chi joʼkan teʼwanq xyuʼam chi junelik saʼ li akʼ ruuchichʼochʼ (Romanos 6:23). Joʼkan naq, sa saʼ xchʼool chi rilbʼal naq naabʼalebʼ li qas qiitzʼin xeʼrabʼi resil li Xʼawabʼejilal li Yos ut chi joʼkan teʼruuq chi wank chixkʼatq ut teʼwanq junelik saʼ xrahom (Juan 6:44).
6, 7. Kʼaru li eetalil chirix li kʼanjelak chiʼus kixkanabʼ li Jesus?
6 Li Jesus kixkanabʼ jun chaabʼil eetalil naq kikʼanjelak chiʼus naq toj wank chaq saʼ choxa. Li Jesus «kikʼanjelak chaq chiru li Jehobʼa» naq kiʼoksiik re xyiibʼankil chixjunil «li wank saʼ choxa joʼwiʼ saʼ ruuchichʼochʼ» (Proverbios , TNM; 8:22-31Colosenses 1:15-17). Junelik kikʼanjelak chiʼus naq kiwank saʼ Ruuchichʼochʼ. Chalen chaq saʼ xkachʼinal kixtzol xyiibʼankil ochoch joʼkan naq kikʼanjelak choʼq «aj peechʼ» (Marcos 6:3). * Qajultikaq naq saʼ xkutankil li Jesus maakʼaʼ chaq kʼayibʼaal tzʼalamcheʼ chi moko junaq li naʼaj li nakʼanjelak re xyokʼbʼal chi moko wank ta nimla chʼiichʼ re xsetbʼalebʼ li cheʼ. Joʼkan naq li kʼanjel aʼin kibʼaanumank chi uqʼej, kiʼajmank naq ebʼ laj kʼanjel wanqebʼ xmetzʼew ut teʼxnaw xbʼaanunkil li kʼanjel. Li Jesus toj kixsikʼ tana li cheʼ, kixtʼan ut kixjukuki toj bʼar kiʼajmank. Ut chirix chik aʼan, kixsikʼ ruhil li cheʼ re xkʼanjelankil, kixkʼe xtzʼambʼahil ebʼ li ochoch, kixxaqabʼ xtzʼapbʼal ebʼ li rokebʼaal ut maare kixyiibʼ ajwiʼ tem ut meex. Kʼajoʼ tana xsahil saʼ xchʼool li Jesus naq kixbʼaanu chiʼus li kʼanjel!
7 Li Jesus kikʼanjelak ajwiʼ chiʼus naq kixpuktesi Raatin li Yos. Ut chiru oxibʼ chihabʼ rikʼin waqibʼ po kixbʼaanu li xkʼanjel li Yos. Li kʼanjel aʼin kiwank xwankil choʼq re. Li Jesus kiwakliik eqʼla ut najt qʼoqyink kiyoklaak chi xpuktesinkil li Raatin li Yos xbʼaan naq kiraj naq naabʼalebʼ li qas qiitzʼin teʼxnaw li yaal (Lucas 21:37, 38; Juan 3:2). Ut kixbʼeeni ebʼ li «tenamit ut ebʼ li kʼalebʼaal, yo chi xpuktesinkil li xchaabʼil esil li xnimajwal awabʼejihom li Yos» (Lucas 8:1). Najt ebʼ li naʼaj kixbʼeeni ut nujenaq chi potzq ut kixbʼaanu re naq ebʼ li qas qiitzʼin teʼxnaw li chaabʼil esilal.
8, 9. Kʼaʼut li Jesus kiril xsahil ru li xkʼanjel?
8 Li Jesus kiril xsahil ru li xkʼanjel, xbʼaan naq kiraw naabʼal li iyaj chirix li Xʼawabʼejilal li Yos. Kixkanabʼ Juan 4:31-38). Naq kiraqeʼk xbʼaanunkil li kʼanjel aʼin saʼ ruuchichʼochʼ kisahoʼk tana saʼ xchʼool, joʼkan naq kixye re li xYuwaʼ: «Laaʼin xinnima aaloqʼal saʼ ruuchichʼochʼ rikʼin xbʼaanunkil chi tzʼaqal li kʼanjel xakʼe chinbʼaanu» (Juan 17:4).
chi kʼubʼkʼu re naq moqon chik teʼruuq xqʼolbʼal ru. Li xkʼanjel li Yos wank xwankil xbʼaan naq kixkʼojobʼ xchʼool li Jesus ut saʼ xkʼabʼaʼ aʼin inkʼaʼ chik kixkʼoxla waʼak chi xpuktesinkil li Raatin li Xyuwaʼ (9 Kaʼajwiʼ li Jehobʼa ut li Jesus keʼril xsahil ru li xkʼanjelebʼ, ut chi joʼkan keʼxkanabʼ jun chaabʼil eetalil choʼq qe. Ut saʼ xkʼabʼaʼ naq naqarahebʼ, naqaj xkʼambʼal qe rikʼin li Yos ut naqaj ajwiʼ xtaaqenkil xbʼe li Jesus (Efesios 5:1; 1 Pedro 2:21). Anaqwan qilaq chanru tooruuq rilbʼal xsahil ru li qakʼanjel.
CHANRU TQIL XSAHIL RU LI QAKʼANJEL?
10, 11. Kʼaru ttenqʼanq qe chi rilbʼal rusilal li qakʼanjel?
10 Usta wankebʼ xkʼanjel ebʼ laj paabʼanel moko aʼan ta wank tzʼaqal xwankil chiruhebʼ. Nekeʼril rusilal li xkʼanjel ut sahebʼ saʼ xchʼool chi xbʼaanunkil. Abʼan, chʼaʼaj reekʼankil aʼin wi inkʼaʼ nawulak chiqu li qakʼanjel. Ut wi joʼkan naqeekʼa, chanru tqil xsahil ru li qakʼanjel?
11 Tento tqasikʼ bʼar wank rusilal li qakʼanjel. Yaal naq usta inkʼaʼ tooruuq xjalbʼal qakʼanjel maare tooruuq rilbʼal bʼar wank rusilal. Ut li ttenqʼanq qe aʼan rilbʼal li kʼanjel joʼ chanru naril li Yos. Qakʼoxlaq aʼin wi tenebʼanbʼil saʼ qabʼeen rilbʼal qajunkabʼal, maakʼaʼ naxye ma nim ma kachʼin ru li qakʼanjel, xbʼaan naq nakʼanjelak re xchʼoolaninkil li qajunkabʼal. Ut aʼin oxloqʼ chiru li Yos. Li Santil Hu naxye naq li inkʼaʼ naxchʼoolani li xjunkabʼal jwal «yibʼru li xnaʼlebʼ chiru li inkʼaʼ napaabʼank» (1 Timoteo 5:8). Wi chʼolchʼo chiqu naq rikʼin li qakʼanjel tqachʼoolani li qajunkabʼal, tooruuq xbʼaanunkil li naraj li Yos ut numtajenaqaq xsahil qachʼool chiruhebʼ li qech aj kʼanjel.
12. Kʼaʼut aajel ru naq junelik tookʼanjelaq chiʼus ut maajunwa tooʼelqʼaq saʼ li qakʼanjel?
12 Tookʼanjelaq chiʼus ut inkʼaʼ tooʼelqʼaq. Ebʼ li tzʼaqal aj paabʼanel tento tookʼanjelaq chi kaw ut tqatzol xbʼaanunkil chiʼus li qakʼanjel. Naabʼal rusilal naxtaw li nakʼanjelak chiʼus: naru naraheʼk xbʼaan laj eechal kʼanjel (Proverbios 12:24; 22:29). Ut tixtaw ajwiʼ rusilal wi inkʼaʼ natikʼtiʼik, wi inkʼaʼ naxchap li maawaʼ re, chi moko naʼelqʼak ta hoonal chi moko tumin (Efesios 4:28). Joʼ xqil saʼ li Tzolom 14 naq naru tqataw usilal rikʼinebʼ laj eechal kʼanjel. Ut usta ebʼ laj eechal kʼanjel inkʼaʼ teʼxkʼe reetal naq jwal us nokookʼanjelak, maakʼaʼ naxye xbʼaan naq chʼolchʼo chiqu naq junelik usaq li qachʼool chiru li Yos (Hebreos 13:18; Colosenses 3:22-24).
13. Kʼaru naxkʼam chaq li chaabʼil naʼlebʼ saʼ li qakʼanjel?
13 Li xchaabʼil ru qanaʼlebʼ tixkʼe xloqʼal li Yos. Naq chaabʼil xnaʼlebʼ junaq li qas qiitzʼin, yalaq ani naru naxkʼe reetal. Li chaabʼil naʼlebʼ naru naxkʼe «xloqʼal li xkʼutum li Yos laj Kolol qe» (Tito 2:9, 10). Li chaabʼil naʼlebʼ naxnima ru li tzʼaqal paabʼal ut naxbʼaanu naq yalaq ani t-iloq re. Us raj naq rikʼin xchaabʼilal ru li qanaʼlebʼ, junaq li qech aj kʼanjel t-oq chi paabʼank! Maajunwa tsachq saʼ qachʼool naq wi chaabʼil qanaʼlebʼ tqasahobʼresi xchʼool li Jehobʼa ut tqakʼe xloqʼal (chaawil Proverbios 27:11; 1 Pedro 2:12).
TQAKʼOXLA CHIʼUS KʼARU KʼANJEL TQAKʼULUBʼA
14-16. Kʼaru wiibʼ chi patzʼom tento tqakʼoxla naq yooko xsikʼbʼal qakʼanjel?
14 Saʼ li Santil Hu moko wank ta chi tustu chirix kʼaru tookʼanjelaq ut bʼar wank inkʼaʼ tqakʼulubʼa. Abʼan aʼin inkʼaʼ naraj xyeebʼal naq tqakʼulubʼa yalaq kʼaru chi kʼanjel. Li Santil Hu naru tooxtenqʼa chi xsikʼbʼal junaq li kʼanjel li tkʼanjelaq chiqu ut tixkʼe ajwiʼ xloqʼal li Yos (Proverbios 2:6). Chanru tooruuq xnawbʼal naq jun li kʼanjel inkʼaʼ naxkʼe xloqʼal li Yos? Tqanaw aʼin rikʼin wiibʼ li patzʼom.
15 Kʼaru li naʼlebʼ inkʼaʼ naxkʼulubʼa li Santil Hu? Li Santil Hu maajunwa naxkʼulubʼa li elqʼak, li tikʼtiʼik ut li yiibʼank pechʼbʼil yos (Exodo 20:4; Hechos 15:29; Efesios 4:28; Apocalipsis 21:8). Joʼkan naq, inkʼaʼ naqakʼulubʼa yalaq kʼaru chi kʼanjel li tooxkʼe saʼebʼ li chʼaʼajkilal aʼin. Li qarahom chirix li Jehobʼa nokooxtenqʼa re naq inkʼaʼ tqakʼulubʼa junaq li kʼanjel li naru tixqʼet xchaqʼrabʼ li Yos (chaawil 1 Juan 5:3).
16 Ma yookin chi tzʼaqonk saʼ li yiibʼru aj naʼlebʼ? Qakʼoxlaq naq laj paabʼanel nakʼanjelak rikʼin jun laj bʼanonel. Maakʼaʼ xyiibʼal ru li kʼanjel aʼin, abʼan wi laj bʼanonel naxkʼulubʼa risinkilebʼ xkʼuulaʼal ebʼ li ixq naq toj maajiʼ nawulak xqʼehil? Usta yaal naq moko laaʼo ta yooko risinkilebʼ xkʼuulaʼal ebʼ li ixq, abʼan wanko saʼ li naʼaj bʼarwiʼ Exodo 21:22-24). Saʼ xkʼabʼaʼ naq naqara li Jehobʼa inkʼaʼ naqaj xtzʼajninkil qibʼ rikʼin junaq li naʼlebʼ li naxqʼet xchaqʼrabʼ li Yos.
yook chi qʼetmank xchaqʼrabʼ li Yos chirixebʼ li kʼuulaʼal (17. a) Kʼaru ebʼ li naʼlebʼ tooxtenqʼa chi xnawbʼal ma us li qakʼanjel xqataw? (Chaawil ajwiʼ li kaaxukuut bʼarwiʼ naxye « Ma Tinkʼulubʼa raj li Kʼanjel?».) b) Chanru tooruuq xbʼaanunkil naq li qachʼool ut li qakʼaʼuxl tooxtenqʼa chi xsikʼbʼal chiʼus li qakʼanjel?
17 Re xnawbʼal ma us li kʼanjel xqataw, tento tqakʼoxla li wiibʼ chi patzʼom li wank saʼ li raqal 15 ut 16. Toj wank chik xkomon ebʼ li naʼlebʼ chirix aʼin ut us raj naq tqatzʼil rix. * Moko junelik ta yooqo roybʼeeninkil naq li moosej tiik xchʼool tixye qe kʼaru tqabʼaanu saʼ li qayuʼam, arin bʼan tqoksi chiʼus li qakʼaʼuxl ut tqakʼoxla chiʼus kʼaru tento tqabʼaanu. Joʼ ak xqil saʼ li Tzolom 2 naq tento tqatzol li qakʼaʼuxl ut li qachʼool rikʼin li Santil Hu ut tqakʼoxla chiʼus chanru tqayuʼami li naʼlebʼ aʼin wulaj wulaj. Chi joʼkan rikʼin «xkʼaytesi[nkil]» li qakʼaʼuxl tooruuq «xtawbʼal» kʼaru tento tqabʼaanu. Ut li xchaabʼilal li qachʼool ut li qakʼaʼuxl tooxtenqʼa chi xbʼaanunkil li nawulak chiru li Yos ut wank junelik saʼ li xrahom (Hebreos 5:14).
MIXIK LI QACHʼOOL KAʼAJWIʼ CHIRIX KʼANJELAK
18. Kʼaru ttenqʼanq qe re naq inkʼaʼ txik qachʼool chirix li qakʼanjel?
18 Saʼ xkʼabʼaʼ naq wanko «saʼ rosoʼjikebʼ li kutan» chʼaʼaj chiru laj paabʼanel naq inkʼaʼ txik xchʼool chirix li xkʼanjel (2 Timoteo 3:1). Chʼaʼaj xtawbʼal junaq li kʼanjel. Laaʼo naqanaw chi tzʼaqal naq tenebʼanbʼil sa qabʼeen xchʼoolaninkil li qajunkabʼal. Abʼan wi inkʼaʼ naqakʼe reetal kʼaru yooko xbʼaanunkil naru naxik li qachʼool kaʼajwiʼ chirix kʼanjelak, chirix xsikʼbʼal li bʼihomal ut aʼan inkʼaʼ tooxtenqʼa chi xkawresinkil li qapaabʼal (1 Timoteo 6:9, 10). Qilaq kʼaru ttenqʼanq qe re naq inkʼaʼ txik qachʼool chirix li qakʼanjel ut tooruuq «xsikʼbʼal ru li qʼaxal chaabʼil» (Filipenses 1:10).
19. Kʼaʼut xkʼulubʼ li Jehobʼa naq tqakʼojobʼ qachʼool rikʼin, ut kʼaru li aaleek tooruuq xnumsinkil wi chʼolchʼo chiqu naq li Yos nokooxtenqʼa?
19 Kʼojkʼooq qachʼool rikʼin li Jehobʼa (chaawil Proverbios 3:5, 6). Peʼyaal wank xkʼulubʼ li Jehobʼa naq tqakʼojobʼ qachʼool rikʼin? Wank xkʼulubʼ xbʼaan naq nokooxra ut nokooxkʼaakʼale (1 Pedro 5:7). Li Jehobʼa naxnaw kʼaru tzʼaqal naqaj ut junelik naxkʼe qe (Salmo 37:25). Maajunwa tsachq saʼ qachʼool li naxye arin li Santil Hu: «Mexrahink li bʼihomal, kʼojkʼooq bʼan eechʼool rikʼin li kʼaru wank eere xbʼaan naq li Yos kixye: ‹Inkʼaʼ tatinkanabʼ chi moko tatintzʼeq chirix inchʼool›» (Hebreos 13:5). Naabʼalebʼ laj paabʼanel li yookebʼ xkʼeebʼal naabʼal li hoonal re xbʼaanunkil li xkʼanjel li Yos nekeʼxye naq junelik nekeʼtenqʼaak xbʼaan li Jehobʼa. Wi chʼolchʼo chiqu naq li Jehobʼa junelik nokooxtenqʼa maajunwa tooxuwaq chirix chanru tqachʼoolani li qajunkabʼal (Mateo 6:25-32). Maajunwa tqakanabʼ naq li qakʼanjel tixram chiqu xpuktesinkil li chaabʼil esilal, li xikʼ saʼebʼ li qachʼutam ut xbʼaanunkil li xkʼanjel li Yos (Mateo 24:14; Hebreos 10:24, 25).
20. Kʼaru tzʼaqal naraj xyeebʼal naq chaabʼilaq saʼ li qu ut chanru tooruuq xbʼaanunkil aʼin?
20 Junelik chaabʼilaq saʼ li qu (chaawil Mateo 6:22, 23). Naq li Santil Hu naxye naq chaabʼilaq saʼ li qu, naraj xyeebʼal naq inkʼaʼ tqakʼe saʼ qabʼeen xkomon li qakʼaʼuxl. Li tzʼaqal aj paabʼanel xbʼeenwa naxbʼaanu li Rajom li Yos. Wi chʼolchʼo chiru laj paabʼanel aʼin moko txik ta xchʼool chirix xtawbʼal naabʼal li tumin chi moko tixkʼoxla ta wank saʼ bʼihomal. Chi moko tixkʼoxla ta xtawbʼal chixjunil li tril xbʼaan naq li ruuchichʼochʼ naxkʼut naq chixjunil aʼin nakʼehok re li sahil chʼoolejil. Kʼaru ttenqʼanq qe re naq junelik chaabʼilaq saʼ li qu? Wi inkʼaʼ tqachʼik qibʼ saʼ kʼas, chi moko tqasikʼ li kʼaʼaq re ru li naʼisink hoonal, joʼ naxye li Santil Hu naq sahaq bʼan saʼ qachʼool «wi wank qatzekemq ut qabʼaatal» (1 Timoteo 6:8).
21. Kʼaʼut aajel ru tqakʼe reetal kʼaru wank tzʼaqal xwankil saʼ li qayuʼam, ut kʼaru tento tqakʼe xwankil?
21 Qasikʼaq xbʼeenwa li Rajom li Yos. Aajel ru tqakʼe reetal kʼaru tzʼaqal wank xwankil saʼ li qayuʼam, xbʼaan naq ebʼ li kutan saʼ junpaat nekeʼnumeʼk. Wi inkʼaʼ naqabʼaanu aʼin naru tooʼoq xsachbʼal li qahoonal chirix li maakʼaʼ naʼok wi ut tqatzʼeqtaana li wank tzʼaqal xwankil. Abʼan kʼaru tento tqakʼe xwankil saʼ li qayuʼam? Naabʼalebʼ nekeʼxkʼe xwankil xikʼ sahebʼ li nimla tzolebʼaal ut xtawbʼal junaq li kʼanjel bʼarwiʼ teʼtojeʼq chiʼus. Abʼan li Jesus kixye rehebʼ li xtzolom naq tento teʼxsikʼ «xbʼenwa li xnimajwal awabʼejihom li Yos» (Mateo 6:33). Ebʼ li tzʼaqal aj paabʼanel nekeʼxsikʼ xbʼeenwa li Xʼawabʼejilal li Yos saʼebʼ li xyuʼam. Joʼkan naq rikʼin li qayuʼam, joʼ rikʼin li qakʼanjel ut xsikʼbʼal li naqaj xbʼaanunkil, tqakʼutbʼesi naq li Xʼawabʼejilal ut li Rajom li Yos wank tzʼaqal xwankil chiru xsikʼbʼal li bʼihomal ut chixjunil li naxyeechiʼi li ruuchichʼochʼ.
QAKʼEHAQ QACHʼOOL CHI XPUKTESINKIL LI CHAABʼIL ESILAL
22, 23. a) Kʼaru li kʼanjel wank tzʼaqal xwankil choʼq qe, ut chanru naqakʼutbʼesi naq wank tzʼaqal xwankil? (Chaawil ajwiʼ li kaaxukuut bʼarwiʼ naxye « Xbʼaanunkil li Naraj li Yos, Xinrosobʼtesi!».) b) Kʼaru tento tqakʼe xwankil naq naqasikʼ qakʼanjel?
22 Ebʼ li nekeʼloqʼonink re li Yos nekeʼxnaw naq wanko saʼ rosoʼjikebʼ li kutan. Joʼkan naq nekeʼxkʼe xchʼool chi xbʼaanunkil li kʼanjel li wank tzʼaqal xwankil: xpuktesinkil li Xʼawabʼejilal li Yos ut xtzolbʼalebʼ li qas qiitzʼin re naq teʼwanq choʼq xtzolom li Jesus (Mateo 24:14; 28:19, 20). Ut yookebʼ xkʼeebʼal xchʼool saʼ li kʼanjel aʼin joʼ kixbʼaanu li Jesus. Abʼan, chanru nekeʼxbʼaanu? Naabʼalebʼ nekeʼxkʼe xchʼool chi xpuktesinkil li chaabʼil esilal. Wankebʼ nekeʼxkʼuubʼ ribʼ chiʼus re xkʼeebʼal naabʼal li hoonal malaj re xik chi xpuktesinkil li chaabʼil esilal saʼ jalan chi tenamit. Joʼkan ajwiʼ, naabʼalebʼ li yuwaʼbʼej chʼolchʼo chiruhebʼ naq tento teʼxkʼut chiruhebʼ li ralal xkʼajol naq teʼxkʼe xchʼool ut xhoonal chi kʼanjelak chiru li Yos. Chiqajunilo naqakʼe qachʼool chi xpuktesinkil li Raatin li Yos. Joʼkan naq, ma naru tawiʼ xyeebʼal naq «naqayal xsahil li kʼaru naqakʼanjela»? Wi nokookʼanjelak chi anchal qachʼool chiru li Jehobʼa, tqataw xsahil qachʼool ut tqataw ajwiʼ qosobʼtesinkil (chaawil Proverbios 10:22).
23 Naabʼalebʼ nekeʼkʼanjelak chiru naabʼal hoonal re naq teʼruuq xchʼoolaninkil li xjunkabʼal. Abʼanan, naru nekeʼxyal xsahil li xkʼanjelebʼ joʼ naraj li Jehobʼa. Wi naqayuʼami li naʼlebʼ li naxkʼe qe li Jehobʼa saʼ li Santil Hu, tooruuq xtawbʼal xsahil qachʼool saʼ li qakʼanjel. Joʼkan ajwiʼ, tento tqakʼe reetal naq maakʼaʼ tixram chiqu xpuktesinkil li chaabʼil esilal chirix li Xʼawabʼejilal li Yos. Chi joʼkan tqakʼutbʼesi naq naqara li Jehobʼa ut naq naqaj wank saʼ li xrahom.
^ párr. 6 Li keʼxnaw chaq li aatinobʼaal Griego keʼxye naq naabʼal xyaalal li aatin «aj peechʼ», keʼxye naq laj peechʼ «naxnaw chiʼus li xkʼanjel joʼ xyiibʼankil yalaq kʼaru chi kʼanjelil joʼ xxaqabʼankil junaq li ochoch, tem malaj meex».
^ párr. 17 Chaawil ajwiʼ li tasal hu La Atalaya re li 15 re li po Abril 1999, saʼebʼ li perel 28-30, ut re li 15 re li po Noviembre 1982, saʼ li perel 26, bʼarwiʼ naxye kʼaru tento tqakʼoxla re xnawbʼal ma tqakʼulubʼa junaq li kʼanjel.