1, 2. Kʼaru li sachbʼachʼoolej xeʼxbʼaanu laj Pedro ut laj Juan chixkʼatq li rokebʼaal li rochoch li Yos?

 QʼAXAL kaw li saqʼe saʼ xbʼeenebʼ li kristiʼaan. Ebʼ laj judiiy li tiikebʼ xchʼool ut ebʼ li xtzolom li Jesús xeʼwulak saʼ rochoch li Yos. Ak wulak re «xhoonalil li tijok» (Hech. 2:46; 3:1). a Laj Pedro ut laj Juan nekeʼxik saʼ rokebʼaal li rochoch li Yos li naxkʼabʼaʼi Chʼinaʼus. Usta kaw li choqink, naʼabʼimank ajwiʼ xyaabʼ xkux jun li winq li yeq roq chalen saʼ xyoʼlajik, li naxtzʼaama xtumin rehebʼ li kristiʼaan (Hech. 3:2; 4:22).

² Naq xeʼnachʼok laj Pedro ut laj Juan, li winq aʼin xʼok xpatzʼbʼal xtumin rehebʼ. Ut naq xeʼxaqliik chixkʼatq, xkʼoxla naq wank kʼaru teʼxkʼe re. Abʼan laj Pedro kixye re: «Maakʼaʼ inplaat chi moko inʼoor, abʼan tinkʼe aawe li wank wikʼin. Saʼ xkʼabʼaʼ li Jesukriist aj Nazaret, bʼeen!». Sachsokebʼ xchʼool xeʼkanaak li xeʼril naq laj Pedro kixchap li ruqʼ ut kixaqliik li winq, aʼin li xbʼeen sut saʼ li xyuʼam (Hech. 3:6, 7). Kʼoxla chanru kirekʼa ribʼ li winq naq xril li roq ut xʼok chi bʼeek. Saʼ xkʼabʼaʼ aʼin xʼok chi piskʼok xbʼaan xsahil xchʼool ut xʼok xkʼebʼal xloqʼal li Yos.

3. Kʼaru li maatan li wank xwankil kixyeechiʼi laj Pedro rehebʼ li qas qiitzʼin ut re li winq li xkʼirtasiik?

³ Chi sa saʼ xchʼoolebʼ li kristiʼaan, nekeʼxik bʼarwiʼ wank laj Pedro ut laj Juan, li wankebʼ saʼ li Xbʼe laj Salomón li Wank Xmu. Saʼ ajwiʼ li naʼajej bʼarwiʼ xwank li Jesús chi kʼutuk, laj Pedro kixchʼolobʼ chanru xkʼulmank li sachbʼachʼoolej aʼin (Juan 10:23). Aʼan naxyeechiʼi rehebʼ li qas qiitzʼin ut re li winq li xkʼirtasiik, jun li maatan li qʼaxal wank xwankil chiru li oor ut li plaat re chixjunil li ruuchichʼochʼ ut chiru junaq chik li kʼirtasink. Li maatan li kixyeechiʼi aʼan naq teʼxyotʼ xchʼool, tsachmanq li xmaakebʼ ut teʼoq chi xtaqenkil li Jesukriist li kixxaqabʼ li Jehobʼa choʼq «li Xnimal Ru aj Kʼamolbʼe re li yuʼam» (Hech. 3:15).

4. a) Kʼaru xeʼxyal xbʼaanunkil li wankebʼ xwankil naq laj Pedro ut laj Juan xeʼxbʼaanu li sachbʼachʼoolej? b) Kʼaru tqil moqon?

⁴ Kʼajoʼ xchʼinaʼusal li kutan aʼin! Li yeq roq xkʼiraak ut naru chik chi  bʼeek, chi mil li kristiʼaan naru chik nekeʼkawuuk xpaabʼalebʼ ut xbʼaanunkil li nawulak chiru li Yos (Col. 1:9, 10). Aʼin xbʼaanu naq li wankebʼ xwankil xeʼxyal xrambʼal li kʼanjel li xkʼe li Jesús saʼ ruqʼebʼ li xtzolom (Hech. 1:8). Saʼ li tzolom aʼin tqatzʼil rix li esil li xeʼxye laj Pedro ut laj Juan chirix li Xʼawabʼejilal li Yos ut tqil kʼaru naru naqatzol chirix li junjunq chi naʼlebʼ ut chanru xeʼxbʼaanu li kʼanjel usta li wankebʼ xwankil xeʼxkʼoxla naq «maakʼaʼebʼ xwankil chi moko kʼihebʼ ta xtzolbʼal» (Hech. 4:13). b Joʼkan ajwiʼ tqil chanru tooruuq xkʼambʼal qe rikʼinebʼ ut rikʼin li junchʼol chik li xtzolom li Jesús naq xeʼrahobʼtesiik.

5. Kʼaru naxkʼut chiqu chirix chanru kiraatinahebʼ li qas qiitzʼin laj Pedro?

⁵ Li xkabʼichalebʼ li apóstol xeʼaatinak rikʼinebʼ li qas qiitzʼin usta nekeʼxnaw naq aran wankebʼ wiibʼ oxibʼ li xeʼxye naq teʼxkamsi li Jesús (Mar. 15:8-15; Hech. 3:13-15). Chi maakʼaʼ xxiw, laj Pedro kixye naq li yeq roq xkʼiraak saʼ xkʼabʼaʼ li Jesús! Joʼkan ajwiʼ, xchʼolobʼ chiruhebʼ naq aʼanebʼ ajwiʼ xeʼokenk naq xeʼxkamsi li Kriist. Abʼan moko kiraatinahebʼ ta saʼ josqʼil. Kixye bʼan rehebʼ: «Ninnaw naq xexnaʼlebʼak chi joʼkaʼin xbʼaan naq maakʼaʼ eenaʼlebʼ» (Hech. 3:17). Xrilebʼ bʼan joʼ rechpaabʼanel ut xkʼe xchʼool chi xyeebʼal rehebʼ li chaabʼil esil chirix li Xʼawabʼejilal li Yos. Wi teʼxyotʼ xchʼool ut teʼxkʼutbʼesi naq nekeʼxpaabʼ li Kriist, li Jehobʼa tixkʼehebʼ xkawilal ut xsahilebʼ xchʼool (Hech. 3:19). Inkʼaʼ ajwiʼ nokooxiwak ut chʼolchʼo ru naq naqaye li raqok aatin li tchalq moqon, li tixkʼam chaq li Yos. Abʼan inkʼaʼ naqabʼaanu saʼ josqʼil, xbʼaan naq inkʼaʼ naqaj raqok aatin saʼ xbʼeenebʼ li qas qiitzʼin. Naqilebʼ bʼan joʼ qechpaabʼanel joʼ xbʼaanu laj Pedro ut naqakʼe qachʼool chi xkʼambʼal li chaabʼil esil chirix li Xʼawabʼejilal li Yos.

6. Chanru xeʼxkʼutbʼesi laj Pedro ut laj Juan naq kubʼenaqebʼ xwankil?

⁶ Ebʼ li apóstol nekeʼxkubʼsi xwankilebʼ, joʼkan naq inkʼaʼ nekeʼraj naq tkʼemanq xloqʼalebʼ xbʼaan li sachbʼachʼoolej li xeʼxbʼaanu. Joʼkan naq laj Pedro kixye: «Kʼaʼut nokooʼeeril chanchan tawiʼ naq xqakʼe chi bʼeek li winq aʼin rikʼin qawankil? Malaj xqakʼe chi bʼeek saʼ xkʼabʼaʼ naq naqaloqʼoni li Yos chi anchal qachʼool?» (Hech. 3:12). Laj Pedro ut ebʼ li junchʼol chi apóstol nekeʼxnaw naq chixjunil li xeʼruuk xbʼaanunkil aʼan rikʼin li xtenqʼ li Jehobʼa, maawaʼ rikʼin xmetzʼewebʼ. Joʼkan naq xeʼxkubʼsi ribʼ ut xeʼxkʼe chixjunil li loqʼal choʼq re li Jehobʼa ut li Jesús.

7, 8. a) Chanru naqatenqʼahebʼ li poyanam? b) Chanru yook chi tzʼaqlok ru li aatin «twulaq xqʼehil naq t-akʼobʼresiiq chixjunil»?

⁷ Anaqwan tento ajwiʼ tqakubʼsi qawankil naq nokoopuktesink. Li santil musiqʼej inkʼaʼ chik naxkʼe qawankil re naq tqakʼirtasihebʼ li kristiʼaan. Abʼan wank kʼaru naqabʼaanu choʼq rehebʼ: xtenqʼankilebʼ re naq teʼxpaabʼ li Yos ut li Kriist ut joʼ laj Pedro, naru naqatenqʼahebʼ re naq teʼkuyeʼq xmaak ut teʼwanq saʼ usilal rikʼin li Jehobʼa. Rajlal chihabʼ, chi mil li kristiʼaan nekeʼxkʼulubʼa li esil ut nekeʼkubʼeek xhaʼ joʼ xtzolom li Kriist.

 ⁸ Wanko saʼ li qʼehil li kixye laj Pedro: «twulaq xqʼehil naq t-akʼobʼresiiq chixjunil». Aʼin kitiklaak saʼ 1914, naq li Yos kixxaqabʼ li Xʼawabʼejilal saʼ choxa, joʼ kixye «chi xtzʼuumal rehebʼ li xsantil propeet li xeʼwank chaq junxil» (Hech. 3:21; Sal. 110:1-3; Dan. 4:16, 17). Moqon chik, li Jesús kixtenqʼahebʼ li xtzolom chi xxaqabʼankil li tzʼaqal paabʼal saʼ Ruuchichʼochʼ. Chalen aran, chi miyon li qas qiitzʼin xeʼxkʼulubʼa li Xʼawabʼejilal li Yos ut anaqwan wankebʼ saʼ xyanq li xtenamit li Jehobʼa. Xeʼxtzʼeqtaana li yibʼru aj naʼlebʼ ut xeʼxʼakʼobʼresi li xyuʼam joʼ nawulak chiru li Yos (Efes. 4:22-24). Joʼ li winq yeq roq li xkʼiraak xbʼaan xwankilal li Yos, ebʼ li kristiʼaan nekeʼruuk xjalbʼal li xyuʼam saʼ xkʼabʼaʼ li santil musiqʼej ut maawaʼ xbʼaan junaq li winq. Joʼ laj Pedro, naqoksi li Raatin li Yos chi chaabʼil ut chi maakʼaʼ qaxiw. Ut naq naqatenqʼa junaq re naq twanq choʼq xtzolom li Kriist, naruhank saʼ xkʼabʼaʼ li xwankilal li Jehobʼa, maawaʼ saʼ qakʼabʼaʼ laaʼo.

9-11. a) Chanru xeʼnaʼlebʼak laj kʼamolbʼe rehebʼ laj judiiy naq xeʼrabʼi resil li yookebʼ xyeebʼal laj Pedro ut laj Juan? b) Kʼaru chʼolchʼo chiruhebʼ xbʼaanunkil li apóstol?

⁹ Kʼajoʼ xsahilebʼ xchʼool li kristiʼaan ut mas li choqink xbʼaan li kixye laj Pedro ut naq xkʼirtasiik li winq li yeq roq. Joʼkan naq, li naʼilok re li rochoch li Yos li naxjolomi naq twanq li tuqtuukilal ut ebʼ li xbʼeenil aj tij xeʼelk chaq chi rilbʼal kʼaru yook chi kʼulmank. Ebʼ li winq aʼin aʼanebʼ aj saduseey, wankebʼ li xtumin, li xwankilal saʼ li awabʼejilal ut nekeʼxtenqʼa ebʼ laj Roma. Li xjalanilebʼ rikʼinebʼ laj pariseey, aʼan naq nekeʼxpaabʼ li chaqʼrabʼ chi anchalebʼ xchʼool, abʼan ebʼ laj saduseey nekeʼxtzʼeqtaana li chaqʼrabʼ aʼin ut inkʼaʼ nekeʼwulak chiru li kʼutum chirix li wakliik chi yoʼyo. c Kʼajoʼ tana xeʼchʼaʼajkoʼk chi rilbʼal naq laj Pedro ut laj Juan yookebʼ xyeebʼal saʼ rochoch li Yos naq li Jesús xwakliik chi yoʼyo!

¹⁰ Qʼaxal xeʼjosqʼoʼk ebʼ li winq aʼin, joʼkan naq xeʼxkʼe laj Pedro ut laj Juan saʼ tzʼalam, wulajaq chik xeʼkʼameʼk saʼ li nimla raqlebʼaal aatin rehebʼ laj judiiy. Li nekeʼkʼamok bʼe saʼ xpaabʼalebʼ laj judiiy nekeʼxkʼoxla naq «maakʼaʼebʼ xwankil chi moko kʼihebʼ ta xtzolbʼal». Saʼ xkʼabʼaʼ naq moko xeʼwank ta saʼ jun li nimla tzolebʼaal bʼarwiʼ nekeʼtzoleʼk chirix li Yos, moko wankebʼ ta xkʼulubʼ re naq teʼkʼutuq saʼ rochoch li Yos. Abʼan xeʼsach xchʼool chi rilbʼal naq kawebʼ xchʼool chi aatinak ut chʼolchʼo chiruhebʼ li nekeʼxye. Kʼaʼut nekeʼaatinak chi chʼolchʼo ru? Jun xyaalal aʼan naq «xeʼrochbʼeeni chaq li Jesús» (Hech. 4:13). Xbʼaan naq aʼan xkʼutuk rikʼin wankilal moko joʼebʼ ta laj tzʼiibʼ (Mat. 7:28, 29).

¹¹ Li raqlebʼaal aatin kixye rehebʼ li apóstol naq teʼxkanabʼ aatinak chirix li Yos. Ut saʼ li tenamit aʼan, ebʼ li xchaqʼrabʼ qʼaxal wank xwankil. Wiibʼ oxibʼ xamaan chirix aʼin, naq li raqlebʼaal aatin kixtenebʼ maak saʼ xbʼeen li Jesús, kixye: «Xkʼulubʼ naq tkamsiiq» (Mat. 26:59-66). Usta joʼkan, laj Pedro ut laj Juan moko xeʼxkanabʼ ta naq teʼsebʼesiiq. Chiruhebʼ li winq li bʼihom, li wankebʼ  xtzolbʼal ut li wankebʼ xwankil, xeʼsumenk chi maakʼaʼebʼ xxiw abʼan saʼ usilal: «Wi us chiru li Yos naq laaʼex chik texqapaabʼ ut inkʼaʼ li Yos, laaʼex chik yaal eere. Abʼan laaʼo inkʼaʼ naru naqakanabʼ aatinak chirix li xqil ut xqabʼi» (Hech. 4:19, 20).

12. Kʼaru tatxtenqʼa re naq chʼolchʼooq chaawu li yaal ut maakʼaʼaq aaxiw?

¹² Ma tatruuq ajwiʼ xkʼutbʼesinkil naq kaw laachʼool? Chanru nakaawekʼa naq nakatpuktesink rikʼin junaq li bʼihom, li wank xtzolbʼal malaj wank xwankil? Ut wi jun laajunkabʼal, laawechtzolom malaj aawechkʼanjel nakatretzʼu xbʼaan naq laaʼat aj Testiiw, ma nachalk aaxiw? Matkʼoxlak, naru nakaaqʼax ru laaxiw. Naq li Jesús xwank saʼ Ruuchichʼochʼ, xkʼut chiruhebʼ li xʼapóstol xkolbʼal rix li xpaabʼal chi anchalebʼ xchʼool ut saʼ usilal (Mat. 10:11-18). Naq ak xwakliik chi yoʼyo, kixye rehebʼ li xtzolom naq twanq rikʼinebʼ «wulaj wulaj toj reetal twulaq ebʼ li kutan li tixkʼutbʼesi naq nachʼ wank li xraqik li ruuchichʼochʼ» (Mat. 28:20). Saʼebʼ li qakutan, rubʼel xwankil li Jesús «li moos li paabʼajel ut wank xnaʼlebʼ» naxkʼut chiqu xkolbʼal rix li qapaabʼal (Mat. 24:45-47; 1 Ped. 3:15). Chanru naxbʼaanu? Naq nokooʼeʼxkawresi saʼebʼ li chʼutam Qayuʼam ut Qakʼanjel joʼ aj Paabʼanel ut li naʼlebʼ li wank saʼ li Santil Hu joʼ li jalan jalanq chi tasal «Li Santil Hu naxsume ebʼ li patzʼom» saʼ jw.org. Ma yookat roksinkil ebʼ li kʼanjelobʼaal aʼin? Wi nakaabʼaanu, chʼolchʼooq chaawu li yaal ut maakʼaʼaq aaxiw. Joʼebʼ li apóstol, maakanabʼ naq maakʼaʼ ut maaʼani tramoq chaawu aatinak chirix li yaal li xaatzol saʼ li Santil Hu.

13, 14. Wi xikʼ nakat-ileʼk, kʼaru taabʼaanu ut kʼaʼut?

¹³ Kaʼajwiʼ xeʼisiik laj Pedro ut laj Juan saʼ tzʼalam, xeʼxchʼutubʼ ribʼ rikʼin li chʼuut. Tojaʼ naq «xeʼtijok chiru li Yos saʼ komonil» ut xeʼxpatzʼ re naq teʼpuktesinq chi maakʼaʼebʼ xxiw (Hech. 4:24). Laj Pedro naxnaw chi chʼolchʼo ru naq ani naraj xbʼaanunkil li rajom li Jehobʼa moko naru ta naq tixkʼojobʼ xchʼool xjunes. Wiibʼ oxibʼ xamaan rubʼelaj naq xkʼojobʼ xchʼool xjunes, xmaakobʼk rikʼin li kixye re li Jesús: «Chixjunilebʼ tateʼxkanabʼ abʼan laaʼin maajunwa tatinkanabʼ!».  Abʼan joʼ kixye li Jesús, qʼaxal xxuwak ut xtzʼeqtaana li ramiiw. Laj Pedro xtzol xnaʼlebʼ rikʼin li xpaltil! (Mat. 26:33, 34, 69-75).

¹⁴ Joʼkan bʼiʼ, re xkʼebʼal chi naweʼk chirix li Jesús, aajel ru naq chʼolchʼooq chaawu naq taawaj xbʼaanunkil. Wi teʼraj xrambʼal chaawu aatinak chirix li Santil Hu malaj kʼanjelak chiru li Jehobʼa, bʼaanu joʼ xbʼaanu laj Pedro ut laj Juan. Tzʼaama re li Jehobʼa naq tixkʼe xkawil aachʼool, sikʼ aatenqʼ saʼ li chʼuut ut ye rehebʼ li cheekel winq ut ebʼ li hermaan li kawebʼ saʼ li xpaabʼal li yookat xkʼulbʼal. Jultikaq aawe naq li xtij ebʼ li hermaan jwal nokooxtenqʼa (Efes. 6:18; Sant. 5:16).

15. Kʼaʼut inkʼaʼ tchʼinaaq aachʼool wi xaakanabʼ puktesink junxil?

¹⁵ Wi junxil xaakanabʼ puktesink xbʼaanebʼ li junchʼol, michʼinaak laachʼool. Jultika naq ebʼ li apóstol xeʼxkanabʼ puktesink junpaataq naq kikamk li Jesús, abʼan saʼ junpaat xeʼok wiʼ chik xbʼaanunkil (Mat. 26:56; 28:10, 16-20). Maakanabʼ naq laapaltil li xaabʼaanu chaq junxil tixchʼina aachʼool, oksi bʼan re xtenqʼankilebʼ li junchʼol rikʼin li xaatzol.

16, 17. Kʼaru naxkʼut chiqu li tij li xeʼxbʼaanu li xtzolom li Kriist saʼ Jerusalén?

¹⁶ Kʼaru tqatzʼaama re li Yos wi ebʼ li nekeʼjolomink xikʼ nokooʼeʼril? Ebʼ li apóstol moko xeʼxtzʼaama ta naq teʼkoleʼq chiru li rahilal xbʼaan li xikʼ nekeʼilok rehebʼ, xbʼaan naq nekeʼxnaw naq li Jesús kixye: «Wi xikʼ xineʼril laaʼin, xikʼ texʼileʼq ajwiʼ laaʼex» (Juan 15:20). Xeʼxtzʼaama bʼan re li Jehobʼa: «Kʼe reetal naq nekeʼraj qasebʼesinkil» (Hech. 4:29). Chʼolchʼo chiruhebʼ li xtzolom li Jesús naq xbʼaanunkil li rajom li Yos aʼan li wank xwankil ut nekeʼxtaw ru naq li rahilal li nekeʼxnumsi ak yeebʼil chaq resil. Aʼ yaal kʼaru teʼxye li wankebʼ xwankil, chʼolchʼo chiruhebʼ naq li rajom li Yos t-uxmanq saʼ Ruuchichʼochʼ, joʼ kixkʼut li Jesús chiruhebʼ naq teʼxtzʼaama (Mat. 6:9, 10).

¹⁷ Xbʼaan naq nekeʼraj abʼink chiru li Jehobʼa, ebʼ li xtzolom li Jesús xeʼxtzʼaama: «Tenqʼahebʼ laamoos re naq inkʼaʼ teʼxkanabʼ aatinak chirix laawaatin chi maakʼaʼebʼ xxiw». Li Jehobʼa kixsume li xtijebʼ saʼ junpaat. Li Santil Hu naxye: «Kiʼekʼank li naʼaj bʼarwiʼ chʼutchʼukebʼ, ut chixjunilebʼ xeʼnujak chi santil musiqʼej ut xeʼok xyeebʼal resil li raatin li Yos chi maakʼaʼebʼ xxiw» (Hech. 4:29-31). Maakʼaʼ naramok re, re naq  ttzʼaqloq ru li rajom li Jehobʼa (Is. 55:11). Maare nakʼutunk naq chanchan tawiʼ inkʼaʼ naru nabʼaanumank li rajom li Yos ut ebʼ li xikʼ nekeʼilok qe kawebʼ ribʼ. Abʼan wi tootijoq chiru li Yos ut tqatzʼaama li qametzʼew, aʼan tixkʼe qe li naʼajmank chiqu re naq tooʼaatinaq chirix chi maakʼaʼ qaxiw.

18. Chanru nekeʼxtenqʼa ribʼ li hermaan re li chʼuut saʼ Jerusalén?

¹⁸ Saʼ li akʼ chʼuut li wank Jerusalén, d wank numenaq 5,000 chi qas qiitzʼin. Usta jalan jalanq li naʼajej bʼarwiʼ chalenaqebʼ «junaj ru xchʼoolebʼ ut xkʼaʼuxebʼ», naraj xyeebʼal naq junaj ru nekeʼnaʼlebʼak ut li nekeʼraj xtawbʼal (Hech. 4:32; 1 Cor. 1:10). Moko kaʼaj tawiʼ nekeʼxpatzʼ re li Jehobʼa naq tixtenqʼahebʼ, nekeʼxtenqʼa ajwiʼ ribʼ chiribʼilebʼ ribʼ saʼebʼ li xpaabʼal ut chirix li kʼaʼaq re ru li naʼajmank chiruhebʼ (1 Juan 3:16-18). Aʼin xbʼaanu laj José, li nekeʼxkʼabʼaʼi ajwiʼ Bernabé. Saʼ jun kutan kixkʼayi li xchʼochʼ ut kixqʼaxtesi li tumin re xtenqʼankilebʼ li hermaan li xeʼchalk Jerusalén chi najt. Chi joʼkan ebʼ li toj akʼ naru teʼkanaaq aran chi xtzolbʼal xkomon li xnaʼlebʼebʼ ut chi xkawresinkil li xpaabʼalebʼ.

19. Kʼaʼut naq li Jehobʼa kixkamsi laj Ananías ut li xSafira?

¹⁹ Laj Ananías ut li xSafira li rixaqil, xeʼxkʼayi ajwiʼ jun li chʼochʼ re naq teʼruuq chi tenqʼank. Abʼan, li sumal aʼin kixyal xbʼaanunkil naq ebʼ li apóstol teʼxpaabʼ naq yook xqʼaxtesinkil chixjunil li tumin, abʼan «moko kixqʼaxtesi ta chixjunil li tumin ut maaʼani ajʼe kixye» (Hech. 5:2). Joʼkan naq li Jehobʼa kixkamsihebʼ saʼ kabʼichal. Moko saʼ xkʼabʼaʼ ta naq kachʼin ajwiʼ li tumin xeʼxkʼe, saʼ xkʼabʼaʼ bʼan naq xeʼraj xbʼaanunkil jalan chik li naʼlebʼ ut naq aj tikʼtiʼebʼ. Moko kixtikʼtiʼi ta ebʼ li winq; aʼ bʼan li Yos (Hech. 5:4). Laj Ananías ut li xSafira chanchanebʼ laj kaʼpakʼal u li kixraq aatin saʼ xbʼeenebʼ li Jesús, xbʼaan naq naxik xchʼoolebʼ chirix naq tkʼeheʼq xloqʼal xbʼaanebʼ li kristiʼaan chiru naq teʼkʼulubʼaaq xbʼaan li Yos (Mat. 6:1-3).

20. Kʼaru naqatzol chirix li naqakʼe re li Jehobʼa?

²⁰ Chi miyon ebʼ laj Testiiw nokootzʼaqonk saʼ li kʼanjel li nabʼaanumank saʼ chixjunil li ruuchichʼochʼ joʼ xeʼxbʼaanu chaq li xtzolom li Jesús saʼ Jerusalén. Naqakʼe qahoonal ut li qatumin chi anchal qachʼool, xbʼaan naq li Jehobʼa inkʼaʼ naraj naq maaʼani tkʼanjelaq chiru «chi kabʼrix xchʼool chi moko minbʼil ta ru» (2 Cor. 9:7). Moko naxkʼe ta xchʼool chirix jarubʼ naqakʼe, naxkʼe bʼan xchʼool chirix kʼaʼut naqabʼaanu (Mar. 12:41-44). Joʼkan bʼiʼ, moonaʼlebʼak joʼ laj Ananías ut li xSafira; mookʼanjelak chiru li Jehobʼa xbʼaan naq wank kʼaru naqaj xkʼulbʼal malaj xbʼaan naq tkʼemanq qaloqʼal. Naʼlebʼaqo bʼan joʼ laj Pedro, laj Juan ut laj Bernabé ut qabʼaanuhaq chixjunil xbʼaan naq naqara li Yos ut ebʼ li qas qiitzʼin (Mat. 22:37-40).