Chanru naʼilok li Jesús?

XKʼEBʼAL CHI EKʼANK RIKʼIN

Li naxsume li Santil Hu

Li Santil Hu moko naxye ta chanru naʼilok li Jesús, joʼkan naq maaʼani nanawok re. Aʼin naraj xyeebʼal naq moko aajel ta ru xnawbʼal. Abʼan, li naxye li Santil Hu naru nokooxtenqʼa chi xnawbʼal chanru naʼilok li Jesús.

Chanru naʼilok: Xbʼaan naq li xnaʼ aʼan aj Judiiy, li Jesús naʼilok tana joʼebʼ laj Judiiy (Hebreos 7:14). Moko jalan ta naʼilok, xbʼaan naq saʼ jun kutan kiʼelk Galilea toj Jerusalén ut maaʼani kinawok ru (Juan 7:10, 11). Joʼ li juntaqʼeet ajwiʼ naʼilok rikʼinebʼ li xtzolom, xbʼaan naq laj Judas toj kixkʼut ani li Jesús naq xeʼkʼulunk xchapbʼal (Mateo 26:47-49).
Li rismal: Moko cham ta li rismal li Jesús, xbʼaan naq li Santil Hu naxye: «Xutaanal choʼq re li winq naq tixkʼe chi chamoʼk li rismal» (1 Corintios 11:14, Li Santil Hu, Sociedad Bíblica de Guatemala, SBG).
Li xmach: Li Jesús wank li xmach. Aʼan kixyuʼami li xchaqʼrabʼ laj Judiiy, li naxye naq ebʼ li winq inkʼaʼ naru nekeʼxset li xmach (Levítico 19:27; Gálatas 4:4). Joʼkan ajwiʼ, wank jun li propesiiy li naʼaatinak chirix li Jesús naq kirahobʼtesiik, li naʼaatinak chirix li xmach (Isaías 50:6).
Li xjunxaqalil: Nakʼutunk naq li Jesús jun kawil winq. Kʼajoʼ naq kibʼeek naq kipuktesink (Mateo 9:35). Wiibʼ sut kirisihebʼ laj kʼay saʼ li rochoch li Yos, kixbʼalqʼusihebʼ li xmeex ut kirisihebʼ li wakax (Lucas 19:45, 46; Juan 2:14, 15). Jun li tasal hu naxye naq «li naʼilmank saʼebʼ li tasal hu Mateo toj Juan, naxkʼut naq li Jesús kaw ribʼ ut naq inkʼaʼ nayajerk» (Cyclopedia de MʼClintock ut Strong, volumen IV, perel 884).
Li rilobʼaal: Li Jesús narahok ut natoqʼobʼank u ut chʼolchʼo naq aʼin nakʼutunk saʼ xnaqʼ ru (Mateo 11:28, 29). Yalaq ani li kristiʼaan nasikʼok re li Jesús re naq tkʼojobʼaaq xchʼool ut ttenqʼaaq (Lucas 5:12, 13; 7:37, 38). Ebʼ li kokʼal ajwiʼ sa nekeʼrekʼa ribʼ rikʼin li Jesús (Mateo 19:13-15; Marcos 9:35-37).

Li nekeʼxye chirix chanru naʼilok li Jesús

Wiibʼ oxibʼ nekeʼxye: Wankebʼ nekeʼxkʼoxla naq li Jesús qʼeq xtibʼel xbʼaan naq saʼ li hu Apocalipsis naxye naq li rismal chanchan li tuxnoqʼ ut «li roq kamaʼebʼ li chaabʼil qʼanchʼiichʼ chaabʼilobʼresinbʼil saʼ xam» (Apocalipsis 1:14, 15, SBG).

Li yaal: Li hu Apocalipsis kikʼutbʼesiik rikʼin «eetalil» (Apocalipsis 1:1, Li Santil Hu, Wycliffe Bible Translators). Naq naxye aʼin chirix li Jesús yal yook roksinkil jun eetalil, yook xkʼutbʼal chanru li xnaʼlebʼ li Jesús naq ak kiwakliik wiʼ chik chi yoʼyo, moko yook ta chi aatinak chirix chanru naʼilok naq kikʼulunk saʼ Ruuchichʼochʼ. Naq saʼ Apocalipsis 1:14, SBG, naxye naq «li xjolom ut ebʼ li rismal jwal saqebʼ kamaʼ li saqinoqʼ, joʼ li ratzʼam ke» yook chi aatinak chirix li xbʼonol. Aʼin reetalil naq li Jesús wank li xchoxahil naʼlebʼ xbʼaan naq yoʼyo chiru naabʼal chihabʼ (Apocalipsis 3:14). Li raqal aʼin moko yook ta xyeebʼal naq li rismal li Jesús chanchan li noqʼ malaj chanchan li ratzʼamke.

Saʼ li moy u naxye naq li roq «kamaʼebʼ li chaabʼil qʼanchʼiichʼ chaabʼilobʼresinbʼil saʼ xam» (Apocalipsis 1:15, SBG). Naxye ajwiʼ, naq «li xnaqʼ ru kamaʼ li saqʼe naq nalemtzʼunk chi kʼajoʼ xtiqwal» (Apocalipsis 1:16, SBG). Chʼolchʼo naq aʼin jun eetalil, xbʼaan naq maakʼaʼebʼ li kristiʼaan li nekeʼilok joʼkaʼin saʼ xbʼeen li Ruuchichʼochʼ. Ebʼ li raqal aʼin nekeʼaatinak chirix li Jesús naq ak kiwakliik wiʼ chik chi yoʼyo xbʼaan naq «wank saʼ jun saqenk li maaʼani nawulak aran» (1 Timoteo 6:16, SBG).

Wiibʼ oxibʼ nekeʼxye: Moko kawil winq ta li Jesús.

Li yaal: Li Jesús kaw ribʼ ut inkʼaʼ naxiwak. Jun eetalil, naq jun tuubʼ chi kristiʼaan xeʼchalk chi xchapbʼal, moko kixuwak ta xyeebʼal naq aʼan li Jesús (Juan 18:4-8). Chʼolchʼo naq li Jesús kaw ribʼ, xbʼaan naq saʼ li xkʼanjel joʼ aj peechʼ naʼajmank naq wanq xmetzʼew (Marcos 6:3).

Wi joʼkan, kʼaʼut naq kiʼajmank naq ttenqʼaaq re xpaqonkil li xcheʼ? Ut kʼaʼut naq kikamk xbʼeenwa chiruhebʼ li winq li keʼtʼuyubʼaak chixkʼatq? (Lucas 23:26; Juan 19:31-33). Naq toj maajiʼ nakamsiik, ak maakʼaʼ chik xmetzʼew saʼ li xjunxaqalil. Inkʼaʼ kiwark chiru chixjunil li qʼoqyink, kixkʼul aʼin xbʼaan naq kʼajoʼ li xkʼaʼuxl (Lucas 22:42-44). Ebʼ laj Judiiy keʼxrahobʼtesi chiru chixjunil li qʼoqyink, wulajaq chik ebʼ laj Roma keʼxbʼaanu aʼin (Mateo 26:67, 68; Juan 19:1-3). Joʼkan tana naq saʼ junpaat kikamk.

Wiibʼ oxibʼ nekeʼxye: Li Jesús junelik ra saʼ xchʼool.

Li yaal: Li Jesús junelik kixkʼam re rikʼin li Xyuwaʼ, li nayeemank re «li Yos li sa saʼ xchʼool» (1 Timoteo 1:11, La Biblia. Traducción del Nuevo Mundo, 2019 saʼ español; Juan 14:9). Li Jesús kixkʼut ajwiʼ chiruhebʼ li junchʼol chanru teʼxtaw li sahil chʼoolejil (Mateo 5:3-9; Lucas 11:28). Joʼkan naq, chʼolchʼo naq li xnaqʼ ru li Jesús junelik naxkʼut naq sa saʼ xchʼool.