Li naxsume li Santil Hu

 Li kub’iha’ nab’aanumank naq junaq li poyanam nasub’e’k chixjunil li xjunxaqalil sa’ ha’. a Li Santil Hu na’aatinak chirix naab’aleb’ li xe’sub’e’k sa’ ha’ (Hechos 2:41). Sa’ xyanqeb’ wank li Jesús naq kisub’e’k sa’ ha’ sa’ li nima’ Jordán (Mateo 3:13, 16). Sa’ xnumikeb’ li chihab’, jun li winq aj Etiopía kisub’e’k sa’ ha’ naq «ke’wulak sa’ jun li na’ajej b’arwi’ wank li ha’» (Hechos 8:36-40, Li Santil Hu, Sociedad Bíblica de Guatemala, SBG).

 Li Jesús kixk’ut naq wi ani traj taqenk re, tento tixsub’ rib’ sa’ ha’ (Mateo 28:19, 20). Li apóstol Pedro kixye ajwi’ naq aajel ru xb’aanunkil (1 Pedro 3:21).

Sa’ li tzolom a’in tqil:

•  K’aru naraj xyeeb’al sub’e’k sa’ ha’?

•  Ma naxk’ut li Santil Hu naq tento te’kub’siiq xha’ li k’uula’al?

•  K’aru naraj xyeeb’al sub’e’k sa’ ha’ sa’ xk’ab’a’ li Yuwa’b’ej, li K’ajolb’ej ut li santil musiq’ej?

•  Ma maak sub’e’k wi’ chik sa’ ha’?

•  Wank jalan chik li sub’e’k sa’ ha’ li naxye li Santil Hu

•  Li tik’ti’ li nayeemank chirix li sub’e’k sa’ ha’ li naxk’ut li Santil Hu

 K’aru naraj xyeeb’al sub’e’k sa’ ha’?

 Li sub’e’k sa’ ha’ a’an xk’utb’esinkil chiru chixjunileb’ naq li poyanam xyot’ xch’ool ut xq’axtesi li xyu’am chiru li Yos re xb’aanunkil li rajom maak’a’ naxye li tk’ulmanq. Arin na’okenk li ab’ink chiru li Yos ut li Jesús sa’ chixjunil li naqab’aanu. Li sub’e’k sa’ ha’ a’an li xb’een na’leb’ li tixb’aanu jun li poyanam re naq wanq xyu’am chi junelik.

 Li sub’e’k sa’ ha’ a’an xk’utb’esinkil chi tz’aqal re ru naq junaq li poyanam kixjal li xna’leb’. Li Santil Hu naxjuntaq’eeta li sub’e’k sa’ ha’ rik’in jun li muquk (Romanos 6:4; Colosenses 2:12). Naq nasub’e’k sa’ ha’, chanchan tawi’ naq li poyanam xkamk xb’aan naq kixkanab’ li xnajteril na’leb’. Ut naq na’elk chaq sa’ ha’, naxtikib’ jun ak’ yu’am jo’ tz’aqal aj paab’anel li xq’axtesi li xyu’am chiru li Yos.

 Ma naxk’ut li Santil Hu naq tento te’kub’siiq xha’ li k’uula’al?

 Li Santil Hu ink’a’ naxk’ut naq tento te’kub’ee’q xha’ eb’ li k’uula’al. b Li naxk’ut a’an naq tento xb’aanunkil wiib’ oxib’ li na’leb’ naq toj maaji’ na’sub’e’k sa’ ha’. Xb’eenwa, tixtaw ru wiib’ oxib’ li na’leb’ li naxk’ut li Santil Hu ut chirix chik a’an tixyu’ami. Jo’kan ajwi’, tento tixyot’ xch’ool chirix li xmaak ut rik’in jun li tij tixq’axtesi li xyu’am chiru li Yos (Hechos 2:38, 41; 8:12). Eb’ li k’uula’al ut eb’ li toj kok’eb’ ink’a’ neke’ruuk xb’aanunkil eb’ li na’leb’ a’in.

K’aru naraj xyeeb’al li sub’e’k sa’ ha’ sa’ xk’ab’a’ li Yuwa’b’ej, li K’ajolb’ej ut li santil musiq’ej?

  Li Jesús kixye reheb’ li neke’taqenk re, naq tento «te’xk’e cho’q xtzolom. . . , teekub’siheb’ xha’ sa’ xk’ab’a’ li Yuwa’b’ej, li K’ajolb’ej ut li Santil Musiq’ej, ut k’utumaq chiruheb’ xpaab’ankil chixjunil li xexintaqla wi’» (Mateo 28:19, 20, SBG). Sub’e’k sa’ ha’ sa’ xk’ab’a’ li, naraj xyeeb’al naq li nakub’ee’k xha’ ch’olch’o chiru li xwankilal ut li xk’ulub’ li Yuwa’b’ej ut li K’ajolb’ej, jo’ ajwi’ li xk’anjel li xsantil musiq’ej li Yos. Naq li apóstol Pedro ok raj re chi xk’irtasinkil jun li winq li ink’a’ naru chi b’eek chalen sa’ li xyo’lajik, kiroksi li aatin sa’ xk’ab’a li. Kixye: «Sa’ xk’ab’a’ li Jesukriist, laj Nazaret, waklin ut b’een» (Hechos 3:6, SBG). K’a’ut naq kiroksi li aatin a’in? Xb’aan naq naxpaab’ ut naxk’ulub’a li xwankilal li Kriist ut kixye naq sa’ xk’ab’a’ tixb’aanu li sachb’ach’oolej.

•   «Li Yuwa’b’ej» a’an li Jehob’a c Yos. A’an laj Yob’tesinel qe, aj K’ehol qayu’am ut li Nimajwal Yos. Jo’kan naq li Jehob’a a’an nim xwankil sa’ xb’een chixjunil (Génesis 17:1; Apocalipsis 4:11).

•   «Li K’ajolb’ej» a’an li Jesukriist, li kixk’e li xyu’am sa’ qak’ab’a’ (Romanos 6:23). Re qakolb’al aajel ru xtawb’al ru ut xk’ulub’ankil li xk’anjel li Jesús sa’ li rajom li Yos cho’q re chixjunil li ruuchich’och’ (Juan 14:6; 20:31; Hechos 4:8-12).

•   «Li santil musiq’ej» a’an li xmetz’ew li Yos, li naraj xyeeb’al li xwankilal li naroksi re xb’aanunkil li rajom. d Li Yos naroksi li xsantil musiq’ej re yob’tesink, k’ehok yu’am, xk’eb’al li chaab’il esil reheb’ li xpropeet ut jalaneb’ chik li kristi’aan, ut xk’eb’al xwankileb’ re xb’aanunkil li rajom (Génesis 1:2; Job 33:4; Romanos 15:18, 19). Kiroksi ajwi’ li xsantil musiq’ej re naq wiib’ oxib’ li winq te’xtz’iib’a li xk’a’uxl sa’ li Santil Hu (2 Pedro 1:21).

Ma maak sub’e’k wi’ chik sa’ ha’?

  Naab’aleb’ neke’xjal li xpaab’al. Ab’an, wi ak kub’enaq chaq xha’, ma yook raj chi maakob’k wi tkub’ee’q wi’ chik xha’ sa’ jalan chik paab’al? Wankeb’ te’xye naq jo’kan, maare sa’ xk’ab’a’ li naxye Efesios 4:5, SBG: «Jun ajwi’ chi Qaawa’, jun chi paab’al, jun chi kub’iha’». Ab’an, li raqal a’in moko yook ta xyeeb’al naq junaq li poyanam ink’a’ chik truuq sub’e’k sa’ ha’. Chanru naqanaw a’in?

 Chirix li yook chi aatinak. Wi naqak’e reetal chirix k’aru yook chi aatinak sa’ Efesios 4:5 naqil naq li apóstol Pablo yook chi aatinak chirix naq aajel ru wank sa’ junajil. Eb’ li tz’aqal aj paab’anel tento naq junajaq ru li te’xpaab’ (Efesios 4:1-3, 16). Naru natawmank li junajil a’in, wi neke’xloq’oni ru jun ajwi’ li tz’aqal Yos; junajeb’ ru li xpaab’al malaj juntaq’eet neke’xtaw ru li na’leb’ li wank sa’ li Santil Hu; ut wi chixjunileb’ neke’xyu’ami li naxye li Santil Hu chirix li sub’e’k sa’ ha’.

 Sa’ jun kutan, li apóstol Pablo kixye re wiib’ oxib’ li kristi’aan naq te’sub’e’q wi’ chik sa’ ha’. Eb’ li poyanam a’in ak xe’sub’e’k sa’ ha’, ab’an chi ink’a’ xe’xtaw ru chi tz’aqal li naxk’ut li Santil Hu (Hechos 19:1-5).

 Li sub’e’k sa’ ha’ li wank tz’aqal xwankil. Re naq li Yos tixk’ulub’a li sub’e’k sa’ ha’, aajel ru naq li poyanam li tkub’eeq xha’ tixtaw ru chi’us li naxk’ut li Santil Hu (1 Timoteo 2:3, 4). Wi jun li poyanam xsub’e’k sa’ ha’ rik’in li na’leb’ li naxk’ut li b’alaq’il paab’al, chiru li Yos maak’a’ xwankil li xb’aanu (Juan 4:23, 24). Maare li poyanam kixb’aanu chi anchal xch’ool ab’anan ink’a’ kina’leb’ak «jo’ tz’aqal naraj li paab’ank» (Romanos 10:2, SBG). Re naq li Yos tixk’ulub’a tento naq tixtzol li yaal chirix li Santil Hu, tixyu’ami li tixtzol, tixq’axtesi li xyu’am re li Yos ut tixsub’ wi’ chik rib’ sa’ ha’. Ut a’in moko maak ta naq tsub’e’q wi’ chik sa’ ha’. A’an b’an li q’axal us.

Wank jalan chik li sub’e’k sa’ ha’ li naxye li Santil Hu

  Li Santil Hu na’aatinak chirix jalan chik li sub’e’k sa’ ha’ li moko juntaq’eet ta rik’in li xe’xb’aanu li xe’taqenk re li Kriist naq xe’xkub’si xha’ eb’ li poyanam. Qilaq junjunq reheb’ a’an:

 Li sub’e’k sa’ ha’ li kixb’aanu laj Juan laj Kub’sihomha’. e Naq jun laj judiiy malaj junaq li maawa’ aj judiiy naxsik’ laj Juan re naq tsub’e’q sa’ ha’, naxb’aanu chaq a’in xb’aan naq xyot’ xch’ool chirix li maak li xb’aanu chaq naq xq’et li Chaq’rab’, (li Chaq’rab’ li kixk’e li Yos re laj Moisés cho’q reheb’ laj Israel). Li kub’sink ha’ li naxb’aanu chaq laj Juan, a’an re xkawresinkil eb’ li tenamit re xnawb’al malaj xk’ulub’ankil li Mesiiy, li Jesús aj Nazaret (Lucas 1:13-17; 3:2, 3; Hechos 19:4).

 Li xsub’ik sa’ ha’ li Jesús. Laj Juan laj Kub’sihomha’ kixsub’ sa’ ha’ li Jesús, ab’an a’in jalan chiruheb’ li junch’ol. K’a’ut? Xb’aan naq li Jesús tz’aqal re ru li xyu’am ut maajun li maak kixb’aanu (1 Pedro 2:21, 22). Jo’kan naq li Jesús ink’a’ kixsub’ rib’ sa’ ha xb’aan naq na’ajmank naq tixyot’ xch’ool malaj «xtz’aamankil jun chaab’il ch’oolej cho’q re li Yos» (1 Pedro 3:21, SBG). Naq kisub’e’k sa’ ha’ kixk’ut b’an rib’ chiru li Yos re xb’aanunkil li rajom jo’ li Mesiiy malaj li Kriist li ak yeeb’il chaq. Arin na’okenk ajwi’ xk’eb’al li xyu’am sa’ qak’ab’a’ (Hebreos 10:7-10).

 Li sub’e’k sa’ ha’ rik’in santil musiq’ej. Laj Juan laj Kub’sihomha’ jo’ ajwi’ li Jesús ke’aatinak chirix li sub’e’k sa’ ha’ rik’in santil musiq’ej (Mateo 3:11; Lucas 3:16; Hechos 1:1-5). Li sub’e’k sa’ ha’ a’in moko juntaq’eet ta rik’in li nab’aanumank sa’ xk’ab’a’ li santil musiq’ej (Mateo 28:19). K’a’ut?

 Moko k’iheb’ ta li neke’taqenk re li Jesús li neke’sub’e’k sa’ ha’ rik’in santil musiq’ej. Eb’ laj paab’anel a’in neke’yule’k ru rik’in santil musiq’ej xb’aan naq sik’b’ileb’ ru chi k’anjelak rochb’en li Kriist sa’ choxa jo’ awab’ej ut jo’ aj tij sa’ xb’een li Ruuchich’och’ f (1 Pedro 1:3, 4; Apocalipsis 5:9, 10). Ut sa’ xb’een aniheb’ te’awab’ejinq? Sa’ xb’eeneb’ li miyon li neke’taqenk re li Jesús li wankeb’ royb’enihom re wanq chi junelik sa’ li ch’ina’usil na’ajej arin sa’ li Ruuchich’och’ (Mateo 5:5; Lucas 23:43).

 Li sub’e’k sa’ ha’ sa’ xk’ab’a’ li Jesukriist jo’ ajwi’ sa’ xk’ab’a’ li xkamik. Li xe’sub’e’k sa’ ha’ rik’in santil musiq’ej, «kub’enaqeb’ ajwi’ xha’ sa’ xk’ab’a’» li Jesukriist (Romanos 6:3, SBG). Jo’kan naq li sub’e’k sa’ ha’ a’in, ka’ajwi’ neke’xk’ul li yulb’ileb’ ru li neke’taqenk re li Jesús, naraj xyeeb’al li sik’b’ileb’ ru re awab’ejink rochb’en li Jesús sa’ choxa. Naq neke’sub’e’k sa’ ha’ sa’ xk’ab’a’ li Jesukriist, neke’tz’aqonk sa’ xyanq li ch’uut li yulb’ileb’ ru; a’an li najolomink, ut a’aneb’ li xjunxaqalil (1 Corintios 12:12, 13, 27; Colosenses 1:18).

 Eb’ li yulb’ileb’ ru «kub’enaqeb’ xha’ ajwi’ sa’ xk’ab’a’ li xkamik», naraj xyeeb’al li xkamik li Jesús (Romanos 6:3, 4, SBG). Jo’ li Jesús, neke’xkanab’ chixjunil re k’anjelak chiru li Jehob’a ut neke’ab’ink chiru li Yos, ut ink’a’ chik neke’xrahi wank chi junelik arin sa’ Ruuchich’och’. Li sub’e’k sa’ ha’ a’in yal jun eetalil li natz’aqlok ru naq neke’kamk ut neke’wakliik chi yo’yo sa’ musiq’ej re wank sa’ choxa (Romanos 6:5; 1 Corintios 15:42-44).

 Li sub’e’k sa’ ha’ rik’in xam. Laj Juan laj Kub’sihomha’ kixye: «A’an tixkub’si eeha’ rik’in Santil Musiq’ej ut xam. Ak wan chaq xk’anjelob’aal sa’ li ruq’ ut tixyamtes li xch’oxleb’aal: tixk’uula li xtriiw sa’ li xk’uuleb’aal, ab’an li xk’imal tixk’at sa’ xam li maajoq’e taachupq» (Mateo 3:11, 12, SBG). Eb’ li aatin a’in naxk’utb’esi naq li sub’e’k sa’ ha’ rik’in xam ut li sub’e’k sa’ ha’ rik’in santil musiq’ej moko juntaq’eet ta. K’aru naraj xyeeb’al li eetalil li kiroksi laj Juan?

 Li triiw a’an reetalil li neke’rab’i ut neke’xpaab’ li Jesús. A’aneb’ te’ruuq chi sub’e’q sa’ ha’ rik’in santil musiq’ej. Li k’im a’an reetalil li ink’a’ neke’xpaab’ li Jesús. A’aneb’ te’xk’ul jun li sub’e’k sa’ ha’ rik’in xam, naraj xyeeb’al li sachik chi junajwa (Mateo 3:7-12; Lucas 3:16, 17).