•  Chanru nekeʼxnaw ebʼ laj testiiw re li Jehobʼa kʼaru li ninqʼe inkʼaʼ naxkʼulubʼa li Jehobʼa?

•  Ma toj naxrahebʼ tawiʼ li xjunkabʼal junaq laj testiiw re li Jehobʼa li inkʼaʼ natzʼaqonk saʼ junaq li ninqʼe?

•  Ma nekeʼxpuʼersi junaq li kristiʼaan ebʼ laj testiiw re li Jehobʼa re naq inkʼaʼ teʼxnima junaq li ninqʼe?

 Naq ebʼ laj testiiw re li Jehobʼa nekeʼraj xninqʼehinkil junaq li ninqʼe, toj nekeʼxtzʼil rix li naxye li Santil Hu xbʼaan naq wank li ninqʼe naxqʼet li xchaqʼrabʼ li Yos. Wi joʼkan, ebʼ laj Testiiw inkʼaʼ nekeʼxbʼaanu. Ut junchʼol chik li ninqʼe aʼ yaal re laj Testiiw ma tixbʼaanu malaj inkʼaʼ, abʼan chʼolchʼooq chiru naq tiikaq xchʼool chiru li Jehobʼa ut chiruhebʼ li ras riitzʼin (Hechos 24:16).

 Aʼin wiibʼ oxibʼ li patzʼom nekeʼxtzʼil rix ebʼ laj testiiw re li Jehobʼa re rilbʼal ma teʼxnima junaq li ninqʼe. a

•   Ma naxqʼet li naxye li Santil Hu?

   Li naʼlebʼ li naxkʼe li Santil Hu: «Elenqex saʼ xyanqebʼ ut jekʼomaq eeribʼ rikʼinebʼ, chan li Qaawaʼ. Meechʼeʼ li kʼaʼaq re ru tzʼajn ru» (2 Corintios 6:​15-​17, Li Santil Hu, Sociedad Bíblica de Guatemala, SBG).

   Re naq inkʼaʼ teʼtzʼaqonq saʼebʼ li ninqʼe li naxqʼet li naxye li Santil Hu, ebʼ laj Testiiw inkʼaʼ nekeʼxnima ebʼ li ninqʼe aʼin.

   Xninqʼehinkil ebʼ li pechʼbʼil yos. Li Jesús kixye: «Aʼ li Qaawaʼ laaYos taaloqʼoni ru ut kaʼajwiʼ chiru aʼan tatpaabʼanq» (Mateo 4:​10, SBG). Ebʼ laj testiiw re li Jehobʼa inkʼaʼ nekeʼxninqʼehi li Ralankil, li Paswa Florida ut li xbʼeen kutan re li po mayo, xbʼaan naq aʼin nabʼaanumank re xloqʼoninkil ebʼ li pechʼbʼil yos. Ut inkʼaʼ ajwiʼ nekeʼxnima ebʼ li ninqʼe aʼin:

  •  Xkutankil li bʼanyoxink (Thanksgiving). Aʼin chalenaq saʼ li ninqʼe naq nekeʼxmayeja ebʼ li awimq chiru ebʼ li pechʼbʼil yos. Moqon «ebʼ li iklees xeʼok ajwiʼ xbʼaanunkil aʼin» (A Great and Godly Adventure-The Pilgrims and the Myth of the First Thanksgiving [Una gran aventura piadosa: Los peregrinos y el mito del primer día de Acción de Gracias]).

   Ebʼ li ninqʼe chirix li nekeʼxxuwa li kristiʼaan ut li suʼeert. Li Santil Hu naxye «laaʼex li nekemayeja li tzekemq chiru laj Gad» li xyosil li suʼeert, nekeetzʼeqtaana li Jehobʼa (Isaías 65:11, SBG). Joʼkan naq, ebʼ laj testiiw re li Jehobʼa inkʼaʼ nekeʼxnima ebʼ li ninqʼe aʼin:

  •  Li akʼ chihabʼ re China ut Corea. «Saʼ li kutan aʼan li wank xwankil chiruhebʼ li kristiʼaan, aʼan naq wanqebʼ xsuʼeert, teʼxloqʼoni ebʼ li yos ut li musiqʼej ut nekeʼraj naq us teʼelq chiru li chihabʼ» (Mooncakes and Hungry Ghosts-Festivals of China [Festivales chinos: Pasteles de la luna y fantasmas hambrientos]). Saʼ li ninqʼe aʼin, ebʼ laj Corea «nekeʼxloqʼoni ebʼ li xxeʼtoon, nekeʼmayejak re risinkil li maaʼus aj musiqʼej ut re naq wanqebʼ li xsuʼeert ut nekeʼqʼehink re rilbʼal chanru teʼelq chiru li akʼ chihabʼ» (Encyclopedia of New Yearʼs Holidays Worldwide [Enciclopedia de las celebraciones de Año Nuevo de todo el mundo]).

   Ebʼ li ninqʼe li naxkʼut naq wank kʼaru nakanaak chi yoʼyo naq nokookamk. Li Santil Hu naxkʼut naq maakʼaʼ nakanaak chi yoʼyo naq nokookamk (Ezequiel 18:4). Joʼkan naq, ebʼ laj testiiw re li Jehobʼa inkʼaʼ nekeʼxnima ebʼ li ninqʼe li naxkʼut naq wank kʼaru nakanaak chi yoʼyo naq nokookamk:

  •  Xkutankil li kamenak (malaj li Qʼesaant). Jun li hu naxye naq aʼin li kutan naq «nekeʼxjultika chixjunil ebʼ li kamenaq». Naxye ajwiʼ naq «saʼ li chihabʼ 500 toj 1500 naq ak kikʼulunk li Jesús saʼ Ruuchichʼochʼ, ebʼ li kristiʼaan nekeʼxpaabʼ naq li kamenaq nasutqʼiik joʼ anum, joʼ kʼopoopoʼ malaj jalan chik re xxibʼenkil li xikʼ kiʼilok re». Ut saʼebʼ li qakutan ebʼ li kristiʼaan nekeʼxkʼat li kandeel ut nekeʼtijok saʼ xbʼeenebʼ li xkamenaq (New Catholic Encyclopedia [Nueva Enciclopedia Católica]).

  •  Li ninqʼe re Ching Ming ut re li Fantasmas Hambrientos. Saʼ li wiibʼ chi naʼlebʼ aʼin nekeʼxloqʼoni ru ebʼ li xxeʼtoon. Jun li hu naxye naq saʼ li ninqʼe re Ching Ming «nekeʼxmayeja li tzekemq, li haʼ ut tumin re naq maakʼaʼ tpaltoʼq re li kamenaq» (Celebrating Life Customs Around the World-From Baby Showers to Funerals [Costumbres de todo el mundo para celebrar la vida: desde baby showers hasta funerales]). Li hu naxye ajwiʼ naq «saʼ li kutan naq nekeʼxnima li ninqʼe re li Fantasmas Hambrientos, nekeʼxpaabʼ naq saʼ xqʼehil naq naxorok li po, li yoʼyokebʼ ut li kamenaq nekeʼxtaw ribʼ, joʼkan naq nekeʼxsikʼ xsahobʼresinkil xchʼool ebʼ li kamenaq ut xloqʼoninkil ebʼ li xxeʼtoon».

  •  Chuseok. Jun li hu naxye naq «nekeʼxmayeja li wa, li bʼiin choʼq re li kamenaq. Ebʼ li naʼlebʼ aʼin naxkʼut naq wank kʼaru nakanaak chi yoʼyo naq nokookamk» (The Korean Tradition of Religion, Society, and Ethics [La Tradición Coreana de la religión, la sociedad y la ética]).

   Ebʼ li ninqʼe li chalenaq saʼ li xnaʼlebʼ ebʼ li maaʼus aj musiqʼej. Li Santil Hu naxye: «Miwank junaq saʼ eeyanq li […] tixbʼaanu li qʼehibʼk ut li rilbʼal li yuʼam chaalel rikʼin xkaʼyankil ebʼ li chahim. Maajun eere tixbʼaanu li tuulak malaj xmoybʼal xsaʼ li uhej. Maajunaq aj bʼalaqʼ saʼ eeyanq chi moko li nekeʼaatinak rikʼin li anum malaj rikʼinebʼ li kamenaq; maajunaq aj qʼe eerikʼin. Xbʼaan naq chixjunilebʼ li nekeʼbʼaanunk re aʼin, yibʼeetal chiru li Qaawaʼ laaYos» (Deuteronomio 18:10-​12, SBG). Ebʼ laj testiiw re li Jehobʼa inkʼaʼ nekeʼtzʼaqonk saʼ li xnaʼlebʼ li maaʼus aj musiqʼej joʼ rilbʼal li kutan chalk re rikʼin li chahim, li Halloween malaj ebʼ li naʼlebʼ aʼin:

  •  Li akʼ chihabʼ. Li hu World Book Encyclopedia naxye naq «li xtiklajik li ninqʼe aʼin, aʼan naq li awabʼej re Roma Julio César kixxaqabʼ li xbʼeen kutan re enero joʼ li Akʼ Chihabʼ, saʼ li chihabʼ 46 naq toj maajiʼ nakʼulunk li Kriist. Joʼkan naq ebʼ laj Roma keʼxqʼaxtesi li kutan aʼin choʼq re laj Jano».

   Ebʼ li ninqʼe li naxchap ribʼ rikʼin li Xchaqʼrabʼ laj Moisés, li kixsach ru li Jesús rikʼin li xkamik. Li Santil Hu naxye: «Li Kriist aʼan li xraqik […] li Chaqʼrabʼ» (Romanos 10:4, SBG). Ebʼ laj paabʼanel toj nekeʼxtaw rusilal li naʼlebʼ li naxkʼe li Xchaqʼrabʼ laj Moisés. Abʼan, inkʼaʼ nekeʼxnima li ninqʼe li naʼaatinak wiʼ, jun rehebʼ aʼan, aʼan li xkʼulunik li Kriist xbʼaan naq nekeʼxpaabʼ naq ak xkʼulunk chik. Li Santil Hu naxye: «Chixjunil aʼin aʼan xmu li kʼaru chaalel; abʼan li tzʼaqal xyaalalil aʼan li Kriist» (Colosenses 2:​17, SBG). Xbʼaan naq ebʼ li ninqʼe aʼin ak xtzʼaqlok chik ru li rajom, ut chisaʼ wank wiibʼ oxibʼ li naʼlebʼ li inkʼaʼ naxchap ribʼ rikʼin li Santil Hu, joʼkan naq ebʼ laj Testiiw inkʼaʼ nekeʼxnima ebʼ li ninqʼe aʼin:

  •  Janucá. Li ninqʼe aʼin aʼan re xqʼaxtesinkil wiʼ chik li rochoch li Yos saʼ Jerusalén. Abʼanan, li Santil Hu naxye naq li Jesús kixaqabʼaak joʼ Xyuwaʼil aj Tij «saʼ jun muhebʼaal qʼaxal loqʼ wiʼ chik ut tzʼaqal re ru, inkʼaʼ yiibʼanbʼil rikʼin uqʼej; naraj naxye, maawaʼ re li ruuchichʼochʼ aʼin» (Hebreos 9:​11, SBG). Choʼq rehebʼ laj paabʼanel, li muhebʼaal li moko yiibʼanbʼil ta rikʼin uqʼej kiʼok choʼq reqaj li rochoch li Yos li wank Jerusalén.

  •  Rosh Hashaná. Aʼin li xbʼeen kutan re li chihabʼ rehebʼ laj judiiy. Junxil, saʼ li ninqʼe aʼin nekeʼmayejak chiru li Yos (Números 29:​1-6). Abʼanan, li Jesukriist li Mesiiy, kixsach «xwankil li kʼatok mayej joʼwiʼ li mayejak» joʼkan naq maakʼaʼ chik aj e li naʼlebʼ aʼin (Daniel 9:​26, 27, SBG).

•   Ma re xjunajinkil ebʼ li paabʼal ebʼ li ninqʼe?

   Li naʼlebʼ li naxkʼe li Santil Hu: «Kʼaru tixwotz laj paabʼanel rikʼin li maakʼaʼ naxpaabʼ? Kʼaru wank re li rochoch li Yos rikʼinebʼ li yal kʼoxlanbʼil yos?» (2 Corintios 6:​15-​17, SBG).

   Usta ebʼ laj testiiw re li Jehobʼa nekeʼxyal xqʼe chi wank saʼ usilal rikʼinebʼ li rechkabʼal ut roxloqʼinkil li nekeʼxpaabʼ, abʼan inkʼaʼ nekeʼtzʼaqonk saʼebʼ li ninqʼe naq nekeʼxjunaji ribʼ li paabʼal.

   Ebʼ li ninqʼe re xkʼebʼal xloqʼal junaq li kristiʼaan malaj junaq li naʼlebʼ li nekeʼxbʼaanu ebʼ li paabʼal re naq teʼxjunaji ribʼebʼ. Junxil qʼe kutan naq li Yos kixbʼeresi li xtenamit saʼ jun chik li naʼajej bʼarwiʼ nekeʼxloqʼoni ebʼ li pechʼbʼil yos, kixye rehebʼ: «Maakʼe aawibʼ saʼ sumʼaatin rikʼinebʼ li tenamit aʼan chi moko rikʼin li xyosebʼ. […] Mare anchal tat-aaleeq ut taaloqʼonihebʼ li xyosebʼ» (Éxodo 23:32, 33, SBG). Joʼkan naq, ebʼ laj testiiw re li Jehobʼa inkʼaʼ nekeʼtzʼaqonk saʼebʼ li ninqʼe aʼin:

  •  Xkutankil li yotʼik chʼoolej. Li hu The National naxye naq jun li winq li wank xwankil aran Papúa Nueva Guinea kixye: Ebʼ li nekeʼtzʼaqonk saʼ li ninqʼe aʼin «nekeʼxkʼulubʼa li xkʼutum li Kriist». Naxye ajwiʼ naq «xninqʼehinkil li kutan aʼin naxbʼaanu naq teʼxnaw li xkʼutum li Kriist».

  •  Xninqʼehinkil ebʼ li saant. Saʼ li ninqʼe aʼin nabʼaanumank jalan jalanq li naʼlebʼ maakʼaʼ naxye ma teep malaj tenamit, nabʼaanumank jun sut chiru li chihabʼ. Aʼin yal jun yoobʼanbʼil naʼlebʼ li nabʼaanumank saʼ jalan jalanq chi tenamit.

   Ebʼ li ninqʼe li inkʼaʼ naxkʼut li Santil Hu. Li Jesús kixye rehebʼ laj kʼamolbʼe saʼ li paabʼal: «Xesach xwankil li Raatin li Yos xbʼaan leenajteril naʼlebʼ». Kixye ajwiʼ rehebʼ naq maakʼaʼ aj e naq nekeʼloqʼonink «xbʼaan naq li kʼaru nekeʼxkʼut chiruhebʼ li tenamit yal xtaqlahomebʼ li winq» (Mateo 15:​6, 9, SBG). Xbʼaan naq ebʼ laj testiiw re li Jehobʼa nekeʼxpaabʼ li chaqʼrabʼ aʼin, inkʼaʼ nekeʼtzʼaqonk saʼebʼ li ninqʼe aʼin.

  •  Xninqʼehinkil li xMaría. Saʼ li ninqʼe aʼin nekeʼxpaabʼ naq li xMaría xkoho saʼ tibʼelej saʼ choxa. Li hu Religion and Society Encyclopedia of Fundamentalism naxye naq «ebʼ li xbʼeen aj paabʼanel moko nekeʼxnaw ta chirix li ninqʼe aʼin ut moko natawmank ta ajwiʼ saʼ li Santil Hu».

  •  Li ninqʼe chirix li Inmaculada Concepción. Li hu Enciclopedia Católica Online naxye: «Li nayeemank chirix li ninqʼe aʼin moko natawmank ta saʼ li Santil Hu, yal xkʼutum li Iklees».

  •  Li rahil kutan. Li hu Enciclopedia universal ilustrada europeo-americana naxye naq xsikʼbʼal chanru xtojbʼal aamaak ut li ayuunik kitiklaak naq «ak xnumeʼk li chihabʼ 325» doscientos chihabʼ naq ak xraqeʼk xtzʼiibʼankil li hu Apocalipsis. Li hu aʼin naxye ajwiʼ naq li xkutankil li rahil chʼoolej natiklaak saʼ miércoles de Ceniza, saʼ li kutan aʼin «ebʼ laj kʼamolbʼe rehebʼ laj katoolk nekeʼxkʼe reetalil li krus rikʼin cha chiru li xpeekem ebʼ li kristiʼaan, aʼin re xjultikankil naq tento teʼxyotʼ xchʼool. Kixaqabʼamank li naʼlebʼ aʼin saʼ li iklees rehebʼ laj katoolk saʼ li chihabʼ 1091».

  •  Xkutankil li krus. Li hu Los estudios religiosos (The Religious Studies) re laj kʼutunel Lubsky naxye naq «aʼin jun rehebʼ li xninqal ru ninqʼe bʼarwiʼ najultikamank naq li krus aʼan reetalil li paabʼank […]. Saʼ li ninqʼe aʼin nabʼaanumank jalan jalanq xninqal ru naʼlebʼ li naxbʼaanu naq ebʼ li kristiʼaan qʼaxal wiʼ chik teʼxloqʼoni ru». Abʼan ebʼ laj testiiw re li Jehobʼa inkʼaʼ nekeroksi li krus re loqʼonink.

•   Ma naxkʼe xloqʼal junaq li kristiʼaan, junaq li molam malaj junaq rehebʼ li reetalil li tenamit?

   Li naʼlebʼ li naxkʼe li Santil Hu: «Joʼkaʼin kixye li Qaawaʼ: “Majewanbʼilaq li naxkawubʼresi xchʼool chirix li winq, aʼ li naxsikʼ xtenqʼankil rikʼin li yal kaamel ut li Qaawaʼ naxtzʼeq chirix li xchʼool[”]» (Jeremías 17:5, SBG).

   Usta ebʼ laj testiiw re li Jehobʼa nekeʼxkʼe xchʼool chirixebʼ li kristiʼaan ut nekeʼtijok chirixebʼ, abʼan inkʼaʼ nekeʼtzʼaqonk saʼebʼ li ninqʼe aʼin:

   Ebʼ li ninqʼe re xkʼebʼal xloqʼal jun li awabʼej malaj junaq li wank xwankil. Li Santil Hu naxkʼe qe li naʼlebʼ aʼin: «Joʼkan naq meekʼojobʼ chik eechʼool chirix li winq li yal jun kʼamok ajwiʼ li xmusiqʼ: kʼaru naʼok wiʼ aʼan?» (Isaías 2:​22, SBG). Joʼkan naq ebʼ laj testiiw re li Jehobʼa inkʼaʼ nekeʼxnima li xkutankil xyoʼlajik ebʼ li awabʼej.

   Ebʼ li ninqʼe re xnimankil li xtʼikrul li tenamit. Ebʼ laj testiiw re li Jehobʼa inkʼaʼ nekeʼxnima li xtʼikrul li tenamit. Kʼaʼut? Xbʼaan naq li Santil Hu naxye: «Chekolaq eeribʼ chiruhebʼ li yal kʼoxlanbʼil yos!» (1 Juan 5:​21, SBG). Wiibʼ oxibʼ li kristiʼaan nekeʼxye naq xnimankil li xtʼikrul li tenamit moko loqʼonink ta. Abʼan laj Carlton Hayes, li naxtzʼil rix li kikʼulmank naxye: «Re xnimankil jun li tenamit nakʼemank xloqʼal li xtʼikrul».

   Ebʼ li ninqʼe re xnimankil ebʼ li saant. Kʼaru kixbʼaanu li apóstol Pedro naq jun li winq kixwiqʼibʼ ribʼ chiru? Li Santil Hu naxye: «Laj Pedro kixwaklesi: —Waklin -chan re-, xbʼaan naq yal winqin ajwiʼ» (Hechos 10:25, 26, SBG). Laj Pedro ut ebʼ li junchʼol chi apóstol inkʼaʼ keʼxkʼulubʼa naq teʼloqʼoniiq ru. Joʼkan naq ebʼ laj testiiw re li Jehobʼa inkʼaʼ nekeʼtzʼaqonk saʼebʼ li ninqʼe bʼarwiʼ nekeʼxnima ru jun li kristiʼaan li nekeʼxye naq saant, joʼebʼ aʼin:

  •  Xkutankil ebʼ li saant. Li tasal hu Año Cristiano naxye naq saʼ li ninqʼe aʼin nekeʼxnima chixjunilebʼ li saant. Naxye ajwiʼ: «Inkʼaʼ nanawmank chi tzʼaqal re ru chanru kitiklaak li ninqʼe aʼin».

  •  Li ninqʼe re Nuestra Señora de Guadalupe. Nabʼaanumank li ninqʼe aʼin choʼq re «li xnaʼil li tenamit re México», li nayeemank naq aʼan li xMaría, li xnaʼ li Jesús. Nayeemank ajwiʼ naq kixkʼut ribʼ chiru jun li winq aj ralchʼochʼ saʼ li chihabʼ 1531 (Enciclopedia Guadalupana).

  •  Li ninqʼe chirix xkutankil laasaant. Jun li hu naxye naq «saʼ li kutan aʼan nanimaak li saant li nakʼabʼaʼiik wiʼ junaq li kristiʼaan, saʼ li kutan naq nakubʼeek xhaʼ malaj saʼ li xconfirmación». Ut naxye ajwiʼ naq «li kutan aʼin chalenaq saʼebʼ li xpaabʼal» (Celebrating Life Customs Around the World-From Baby Showers to Funerals [Costumbres de todo el mundo para celebrar la vida: desde baby showers hasta Funerales]).

   Ebʼ li ninqʼe chirix ebʼ li awabʼej ut li xwanjik li tenamit. Li Santil Hu naxye: «Jwal us toomuhenq rikʼin li Qaawaʼ chiru naq kʼojkʼooq li qachʼool rikʼinebʼ li winq» (Salmo 118:​8, 9, SBG). Ebʼ laj testiiw re li Jehobʼa kʼojkʼokebʼ xchʼool naq li Yos tixtuqubʼ ru ebʼ li chʼaʼajkilal, joʼkan naq inkʼaʼ nekeʼtzʼaqonk re xnimankil li xkutankil ebʼ li saaj malaj ebʼ li ixq. Ebʼ laj testiiw re li Jehobʼa inkʼaʼ nekeʼtzʼaqonk saʼebʼ li ninqʼe bʼarwiʼ nekeʼxnima li kutan naq ebʼ li awabʼej keʼxye naq maakʼaʼaqebʼ chik li loqʼbʼil moos. Nekeʼxkʼojobʼ bʼan xchʼool naq li Xnimajwal Awabʼejilal li Yos trisi chi junajwa li xikʼ ilok ut li raaxiikʼ (Romanos 2:​11; 8:​21).

•   Ma nekeʼxnima jun tenamit malaj jun chʼuut chi kristiʼaan chiru jalan chik saʼebʼ li ninqʼe aʼin?

   Li naʼlebʼ li naxkʼe li Santil Hu: «Li Yos juntaqʼeet narilebʼ chixjunil ut sa naxkʼul chixjunilebʼ li nekeʼpaabʼank re ut nekeʼxbʼaanu li tiikilal» (Hechos 10:34, 35, SBG).

   Usta ebʼ laj testiiw re li Jehobʼa sahebʼ saʼ xchʼool rikʼin li tenamit li xeʼyoʼlaak wiʼ, inkʼaʼ nekeʼtzʼaqonk saʼebʼ li ninqʼe bʼarwiʼ nekeʼxnima li tenamit malaj jun chʼuut chi kristiʼaan chiru jalan chik.

   Ebʼ li ninqʼe re xnimankil ebʼ laj puubʼ. Li Jesús kixye rehebʼ li xtzolom: «Cherahaqebʼ li xikʼ nekeʼilok eere ut chextijoq chirixebʼ li nekeʼrahobʼtesink eere» (Mateo 5:​44, SBG). Joʼkan naq, ebʼ laj testiiw re li Jehobʼa inkʼaʼ nekeʼtzʼaqonk saʼebʼ li ninqʼe bʼarwiʼ nekeʼxkʼe xloqʼal ebʼ li soldaad, joʼebʼ aʼin:

  •  Xkutankil eb’ li soldaad. Jo’ naxye li na’aj sa’ internet reheb’ li soldaad sa’ li kutan a’in «li awabʼej re Guatemala naxkʼe xloqʼal ut xwankil ebʼ li soldaad». Nabʼaanumank rajlal 30 re junio.

   Ebʼ li ninqʼe bʼarwiʼ najultikamank li kikʼulmank saʼ li tenamit malaj naq kiʼelk rubʼel xwankil jalan chik. Li Jesús kixye aʼin chirixebʼ li xtzolom: «Ebʼ aʼan moko rehebʼ ta li ruuchichʼochʼ, joʼ naq laaʼin moko rehin ta li ruuchichʼochʼ» (Juan 17:16, SBG). Usta ebʼ laj testiiw re li Jehobʼa nekeʼxnaw li kikʼulmank rikʼinebʼ li xtenamit, inkʼaʼ nekeʼtzʼaqonk saʼebʼ li ninqʼe aʼin:

  •  Día de Australia. Jun li tasal hu naxye naq nekeʼxnima «li kutan re li chihabʼ 1788 naq ebʼ li soldaad re Inglaterra keʼxtaqsi xtʼikrul li xtenamit ut keʼxye naq ak xeʼrechani chik Australia» (Worldmark Encyclopedia of Cultures and Daily Life [Enciclopedia Worldmark de las culturas y la vida diaria]).

  •  Xninqʼehinkil li tenamit. Wankebʼ li tenamit nekeʼxninqʼehi li kutan naq xeʼelk rubʼel xwankil jalan chik li tenamit.

•   Ma nawbʼil naq saʼebʼ li ninqʼe aʼin wank li numwaʼak numʼukʼak malaj ebʼ li tzʼiʼbʼeetalil naʼlebʼ?

   Li naʼlebʼ li naxkʼe li Santil Hu: «Ak naabʼal li kutan xenumsi chaq chi xbʼaanunkil li nawulak chiruhebʼ li inkʼaʼ nekeʼpaabʼank: xexwank saʼ li joʼmaajoʼil naʼlebʼ, joʼ li naxrahi li tzʼejwalej, rikʼin num ukʼak num waʼak, rikʼin kalaak ut xloqʼoninkilebʼ ru li yal kʼoxlanbʼil yos: aʼan inkʼaʼ naru xbʼaanunkil» (1 Pedro 4:3, SBG).

   Ebʼ laj testiiw re li Jehobʼa nekeʼxyuʼami li naʼlebʼ aʼin, joʼkan naq inkʼaʼ nekeʼtzʼaqonk saʼebʼ li ninqʼe bʼarwiʼ nekeʼkalaak. Nekeʼwulak chiru xnumsinkil li hoonal rikʼinebʼ li ramiiw ut wi junaq rehebʼ naraj bʼayaq li ra naxkʼat, inkʼaʼ naʼukʼak toj reetal nakalaak. Nekeʼxyal bʼan xqʼe chi xyuʼaminkil li naʼlebʼ aʼin: «Wi texwaʼaq texʼukʼaq malaj kʼaʼaq chik re ru teebʼaanu, bʼaanuhomaq chixjunil re xloqʼoninkil ru li Yos» (1 Corintios 10:31, SBG).

   Joʼkan naq, ebʼ laj testiiw re li Jehobʼa inkʼaʼ nekeʼtzʼaqonk saʼebʼ li ninqʼe bʼar wank li tzʼiʼbʼeetalil naʼlebʼ joʼ li carnaval malaj jalan chik. Saʼ xyanq aʼin wank li Purim, jun li ninqʼe rehebʼ laj judiiy. Usta junxil nabʼaanumank aʼin re xjultikankil naq ebʼ laj judiiy keʼkoleʼk naq kachʼin chik ma 500 chihabʼ naq toj maajiʼ nakʼulunk li Jesús, anaqwan nawbʼil ru joʼ li carnaval rehebʼ laj judiiy. Saʼ li tasal hu El Judaísmo naxye naq saʼ li ninqʼe aʼin «nekeʼnumʼukʼak, nekeʼxtiqibʼ ribʼ rikʼin jalan jalanq chi aqʼej, nekeʼxkʼe xkʼoj ut maakʼaʼ nekeʼxye wi ebʼ li winq teʼxtiqibʼ ribʼ joʼ ixq ut ebʼ li ixq joʼ winq».

 Heeheʼ. Xbʼaan naq li Santil Hu naxkʼut chiqu naq tqarahebʼ ut tqoxloqʼihebʼ li qajunkabʼal, maakʼaʼ naxye kʼaru nekeʼxpaabʼ (1 Pedro 3:​1, 2, 7). Naq jun laj testiiw re li Jehobʼa inkʼaʼ chik natzʼaqonk saʼebʼ li ninqʼe, maare ebʼ li xkomon nekeʼpoʼk, nekeʼrahoʼk xchʼool malaj nekeʼrekʼa naq inkʼaʼ chik nekeʼraheʼk. Joʼkan naq, ebʼ laj Testiiw nekeʼxyal xqʼe re xraabʼal ebʼ li xjunkabʼal, wank saʼ komonil rikʼinebʼ ut nekeʼxchʼolobʼ chiruhebʼ kʼaʼut inkʼaʼ chik nekeʼtzʼaqonk saʼ junjunq ebʼ li ninqʼe.

 Inkʼaʼ. Ebʼ laj Testiiw nekeʼxnaw naq yaal re li junjunq li tixbʼaanu (Josué 24:15). Ut nekeʼroxloqʼi chixjunilebʼ li kristiʼaan, aʼ yaal kʼaru li xpaabʼalebʼ (1 Pedro 2:​17, SBG).