Li Santil Hu naxye naq laj Jacob ut li xjunkabʼal xeʼelk Canaán ut xeʼqʼaxonk Egipto naq ebʼ laj Madian ak xeʼxkʼam chik laj José saʼ li tenamit Egipto. Xeʼnaʼajink Gosén, li naʼajej bʼarwiʼ naxkʼul ribʼ li nimaʼ Nilo rikʼin li palaw re Mediterráneo (Gén. 47:1, 6). Ebʼ laj Israel «kʼajoʼ naq keʼkʼihank ut keʼxtaw xwankilalebʼ». Saʼ xkʼabʼaʼ aʼin, ebʼ laj Ejiipt xeʼxkʼoxla naq tmaqʼeʼq chiruhebʼ li xtenamit joʼkan naq xeʼxmin ru ebʼ laj Israel chi wank choʼq xmoosebʼ (Éx. 1:7-14).

Wiibʼ oxibʼ rehebʼ li nekeʼxwechʼ rix li Santil Hu kʼajoʼ naq nekeʼxseʼe li naʼlebʼ aweʼ ut nekeʼxye naq yal seeraqʼinbʼil aatin. Abʼanan, wank li eetalil li nakʼutbʼesink re, naq ebʼ laj Semita * xeʼwank choʼq moosej aran Egipto.

Jun eetalil, ebʼ laj bʼekonel najteril kʼaʼaq re ru, xeʼruuk risinkil rubʼel chʼochʼ wiibʼ oxibʼ li kokʼ teep bʼarwiʼ naʼelk li iqʼ re li tenamit Egipto. Laj John Bimson jun li winq li naxtzʼil rix li Santil Hu naxye naq saʼ li naʼajej aʼan kitawmank li eetalil li nakʼutbʼesink re, naq kixqʼax tana junmay li kokʼ teep rehebʼ laj Sem kiwank aran. Joʼkan ajwiʼ, laj James Hoffmeier jun aj tzʼilol re chixjunil li kikʼulmank chaq saʼ li najteril Egipto naxye: «Chiruhebʼ tana li chihabʼ 1800 ut 1540 naq toj maajiʼ nakʼulunk li Jesús saʼ Ruuchichʼochʼ, ebʼ li Kristiʼaan li nekeʼaatinak chaq saʼ Semítica ut nekeʼchalk bʼarwiʼ naʼok li saqʼe re Asia kʼajoʼ chaq rusilal choʼq rehebʼ qʼaxonk Egipto». Ut naxye ajwiʼ: «Li qehil aʼin aʼan ajwiʼ li qʼehil naq xeʼwank chaq ebʼ li xxeʼton laj Israel, joʼkan utan, naxchap ribʼ rikʼin li qʼehil ut li yook chaq chi kʼulmank joʼ naxchʼolobʼ Génesis, naq laj Abraham, laj Isaac ut laj Jacob xeʼwulak Egipto chi xsikʼbʼal xtzekemq, rukʼaʼebʼ ut li chaabʼil kʼim choʼq rehebʼ li xketomq».

Bʼarwiʼ naʼok li iqʼ re li tenamit Egipto kitawmank jalan chik eetalil. Saʼ jun li najteril hu li kiwank tana chiruhebʼ li chihabʼ 2000 ut 1600 naq toj maajiʼ nakʼulunk li Jesus saʼ Ruuchichʼochʼ, tzʼiibʼanbʼil li xkʼabʼaʼ ebʼ li moos li xeʼkʼanjelak saʼ jun li ochoch re li naʼajej aweʼ. Numenaq 40 li kʼabʼaʼej rehebʼ laj Semita. Ebʼ aʼan nekeʼkʼubʼank, nekeʼkemok ut nekeʼxbʼaanu chaq li kawil kʼanjel. Laj James Hoffmeier naxye: «Saʼ xkʼabʼaʼ naq kixqʼax 40 aj Sem li wankebʼ chaq saʼ li naʼajej aweʼ re Tebaida [li wank Egipto], saʼ chixjunil li tenamit Egipto keʼwank tana ajwiʼ naabʼal aj Sem, xbʼeen xbʼeen saʼ li naʼajej bʼarwiʼ naxkʼul ribʼ li nimaʼ Nilo rikʼin li palaw re Mediterráneo».

Laj David Rohl jun aj bʼekonel, kixtzʼiibʼa naq wiibʼ oxibʼ li xkʼabʼaʼebʼ li moos «chanchan tawiʼ naq isinbʼil chaq saʼ li Santil Hu». Jun eetalil, saʼ li najteril hu wank li kʼabʼaʼej joʼ aweʼ; Isacar, Aser ut Sifrá (Éx. 1:3, 4, 15). Joʼkan naq nachʼolaak chiru laj David Rohl aʼin: «Aweʼ tzʼaqal nakʼutbʼesink re, naq ebʼ laj Israel xeʼwank chaq choʼq moosej saʼ li tenamit Egipto».

Laj John Bimson naxchʼolobʼ: «Li kʼaru naxye li Santil Hu chirix li xwanjikebʼ chaq choʼq moosej ut li relikebʼ chaq Egipto wank li eetalil li nakʼutbʼesink re, naq tzʼaqal yaal naq kikʼulmank aʼin».