NAʼLEBʼ RE TZOLOK 25
BʼICH 7 Li Jehobʼa aʼan linkawilal
Qajultikaq naq li Jehobʼa aʼan «li yoʼyookil Yos»
«Yoʼyo li Qaawaʼ Dios» (2 SAM. 22:47, Wy).
RUʼUJIL LI TZOLOM
Naabʼal rusilal naqataw naq naqajultika naq yoʼyo li Yos li nokookʼanjelak wiʼ.
1. Kʼaru tooxtenqʼa re naq junelik tookʼanjelaq chiru li Jehobʼa usta wank ebʼ li chʼaʼajkilal?
LI Santil Hu naxye naq qʼaxal chʼaʼaj xnumsinkil ebʼ li kutan li wanko wiʼ (2 Tim. 3:1). Chiqajunilo naqanumsi ebʼ li chʼaʼajkilal, abʼan ebʼ laj kʼanjel chiru li Jehobʼa nekeʼxnumsi ajwiʼ li xikʼ ilok ut li rahobʼtesink. Kʼaru ttenqʼanq qe re xloqʼoninkil ru li Yos usta yooko xnumsinkil aʼin? Xjultikankil naq li Jehobʼa aʼan «li yoʼyookil Yos» (Jer. 10:10; 2 Tim. 1:12).
2. Chanru naxkʼutbʼesi li Jehobʼa naq aʼan li yoʼyokil Yos?
2 Li Jehobʼa naxkʼe reetal ebʼ li chʼaʼajkilal li naqanumsi ut junelik naraj qatenqʼankil (2 Crón. 16:9; Sal. 23:4). Xjultikankil naq yoʼyo li Yos naxkʼe qametzʼew re naq tooruuq xnumsinkil ebʼ li chʼaʼajkilal. Qilaq chanru li awabʼej David kiril aʼin.
3. Kʼaru kiraj xyeebʼal laj David naq kixye: «Yoʼyo li Qaawaʼ Dios»?
3 Laj David naxnaw ru li Jehobʼa ut naxkʼojobʼ xchʼool rikʼin. Joʼkan naq kixtzʼaama xtenqʼ re li Yos naq laj Saúl ut jalanebʼ chik keʼraj xkamsinkil (Sal. 18:7). Naq laj David kixkʼe reetal naq li Jehobʼa kixsume li xtij ut kixkol, kixye: «Yoʼyo li Qaawaʼ Dios» (2 Sam. 22:47, Wy). Rikʼin aʼin moko kaʼaj tawiʼ yook xyeebʼal naq wank li Yos, laj David yook bʼan xyeebʼal naq li Jehobʼa aʼan li tzʼaqal Yos, li junelik naxtenqʼa ebʼ laj kʼanjel chiru. Chʼolchʼo chiru laj David naq li Jehobʼa naxkʼe reetal li chʼaʼajkilal li yook xnumsinkil ut yoʼon wank re xtenqʼankil. Aʼin kixbʼaanu naq laj David junelik tkʼanjelaq chiru ut tixkʼe xloqʼal (Sal. 18:29, 30, 50).
4. Kʼaru rusilal naqataw wi naqil li Jehobʼa joʼ li yoʼyokil Yos?
4 Wi chʼolchʼo chiqu naq li Jehobʼa aʼan li yoʼyokil Yos, aʼin tooxtenqʼa re kʼanjelak chiru chi anchal qachʼool. Tixkʼe ajwiʼ qametzʼew re naq tooruuq xnumsinkil ebʼ li chʼaʼajkilal ut re kʼanjelak chiru. Joʼkan ajwiʼ, tooxtenqʼa re naq inkʼaʼ tqanajtobʼresi qibʼ rikʼin.
LI YOʼYOKIL YOS TIXKʼE AAMETZʼEW
5. Kʼaru nokooxtenqʼa re xqʼaxbʼal ru ebʼ li chʼaʼajkilal chi maakʼaʼ qaxiw? (Filipenses 4:13).
5 Tooruuq xkuybʼal yalaq kʼaru li chʼaʼajkilal wi jultik qe naq yoʼyo li Jehobʼa ut wank aran re qatenqʼankil. Maakʼaʼ junaq li chʼaʼajkilal li inkʼaʼ truuq xtuqubʼankil ru. Aʼan li Nimajwal Yos ut tixkʼe qametzʼew re naq tooruuq xnumsinkil ebʼ li chʼaʼajkilal (yaabʼasi Filipenses 4:13). Joʼkan naq, wank xyaalal re naq tooruuq xqʼaxbʼal ru ebʼ li chʼaʼajkilal chi maakʼaʼ qaxiw. Naq naqakʼe reetal naq li Jehobʼa nokooxtenqʼa chi xqʼaxbʼal ru ebʼ li chʼaʼajkilal li moko nimebʼ ta, naxbʼaanu naq tqakʼojobʼ qachʼool naq aʼan truuq qatenqʼankil re xqʼaxbʼal ru ebʼ li nimla chʼaʼajkilal li naqanumsi.
6. Kʼaru naʼlebʼ kixnumsi laj David saʼ li xyuʼam re naq qʼaxal tixkʼojobʼ xchʼool rikʼin li Jehobʼa?
6 Qilaq wiibʼ li naʼlebʼ li kixnumsi laj David saʼ li xyuʼam li kixbʼaanu naq qʼaxal tixkʼojobʼ xchʼool rikʼin li Jehobʼa. Naq saaj chaq laj David, kixkol jun li karneer chiru jun li kaqkoj ut kixkol ajwiʼ jun li karneer chiru jun li oso. Saʼ li wiibʼ chi naʼlebʼ aʼin, laj David chi maakʼaʼ xxiw kixtaqe ebʼ li xul ut kixkol ebʼ li karneer. Abʼan laj David moko kixkʼoxla ta naq xjunes kiruuk xbʼaanunkil aʼin, chʼolchʼo chiru naq li Jehobʼa kixkʼe xmetzʼew re naq truuq xbʼaanunkil (1 Sam. 17:34-37). Maajunwa kixsach saʼ xchʼool laj David li kixnumsi saʼ li xyuʼam, kixnaʼlebʼa bʼan rix ut aʼin kixbʼaanu naq tchʼolaaq chiru naq yoʼyo li Yos ut naq aʼan ttenqʼanq re saʼebʼ li kutan chalk re.
7. Kʼaru kixkʼe saʼ ajl laj David ut kʼaʼut aʼin kitenqʼank re chi xqʼaxbʼal ru laj Goliat?
7 Moqon, naq toj saaj chaq laj David, kiwulak rilbʼal ebʼ laj puubʼ re Israel. Kixkʼe reetal naq ebʼ li soldaad yookebʼ xxiw xbʼaan laj Goliat, jun li winq aj Filistea li yook xyeebʼal: «Anaqwan laaʼin tinchiqʼ chi yalok ebʼ laj Israel» (1 Sam. 17:10, 11). Ebʼ li soldaad yookebʼ xxiw xbʼaan naq xeʼxkʼe xchʼool chi rilbʼal naq qʼaxal nim laj Goliat ut li yook xyeebʼal (1 Sam. 17:24, 25). Abʼanan, laj David inkʼaʼ kixkʼe xchʼool chirix aʼin. Naxnaw naq wiʼ laj Goliat yook xmaajewankil ebʼ laj puubʼ re Israel, yook ajwiʼ xmaajewankil «ebʼ laj puubʼ re li yoʼyookil Yos» (1 Sam. 17:26). Laj David junelik kixkʼe saʼ ajl li Jehobʼa, kʼojkʼo xchʼool naq li Jehobʼa ttenqʼanq re saʼ li naʼlebʼ aʼin joʼ naq kixtenqʼa naq wank joʼ aj ilol ketomq. Rikʼin li xtenqʼ li Jehobʼa, laj David kixqʼax ru laj Goliat (1 Sam. 17:45-51).
8. Kʼaru tooxtenqʼa re naq qʼaxal wiʼ chik tqakʼojobʼ qachʼool rikʼin li Jehobʼa naq yooko xnumsinkil ebʼ li chʼaʼajkilal? (Chaawil li jalam u).
8 Joʼ laj David, tooruuq xqʼaxbʼal ru ebʼ li chʼaʼajkilal wi chʼolchʼo chiqu naq li yoʼyokil Yos yoʼon wank re qatenqʼankil (Sal. 118:6). Xnaʼlebʼankil rix li ak kixbʼaanu li Jehobʼa, naxbʼaanu naq qʼaxal wiʼ chik tqakʼojobʼ qachʼool rikʼin. Joʼ eetalil, yaabʼasi chanru li Jehobʼa kixkol ebʼ laj kʼanjel chiru saʼ najter qʼe kutan (Is. 37:17, 33-37). Naru taatzʼil ajwiʼ ebʼ li naʼlebʼ li wank saʼ jw.org li naxkʼutbʼesi chanru li Jehobʼa ak xtenqʼa ebʼ laj kʼanjel chiru saʼebʼ li qakutan. Joʼkan ajwiʼ, jultika chanru li Jehobʼa ak xatxtenqʼa saʼ laayuʼam. Matkʼoxlak wi inkʼaʼ nachalk saʼ aachʼool jun li nimla naʼlebʼ joʼ xqʼaxbʼal ru junaq li kaqkoj malaj jun li oso. Li jwal wank xwankil aʼan naq li Jehobʼa ak xbʼaanu naabʼal chaawix. Jun eetalil, wankat joʼ ramiiw (Juan 6:44). Ut rikʼin xtenqʼ li Jehobʼa wankat saʼ li yaal. Joʼkan naq, tzʼaama re li Jehobʼa naq tatxtenqʼa chi xjultikankil chanru ak xsume ebʼ laatij, kixkʼe aawe li naʼajmank ut xatxtenqʼa chi xqʼaxbʼal ru junaq li chʼaʼajkilal. Xnaʼlebʼankil rix li ak xbʼaanu li Jehobʼa chaawix tixbʼaanu naq tchʼolaaq chaawu naq junelik wank aran re aatenqʼankil.
Joʼ chanru naqatuqubʼ ru junaq li chʼaʼajkilal naqabʼaanu naq sahaq malaj rahaq xchʼool li Jehobʼa. (Chaawil li raqal 8 ut 9).
9. Chanru tqil ebʼ li chʼaʼajkilal? (Proverbios 27:11).
9 Naq naqanumsi ebʼ li chʼaʼajkilal, misach saʼ qachʼool kʼaru li jwal wank xwankil. Laj Tza naxye naq tqatzʼeqtaana li Jehobʼa naq tqanumsi ebʼ li chʼaʼajkilal (Job 1:10, 11; yaabʼasi Proverbios 27:11). Joʼkan naq, joʼ chanru nokoonaʼlebʼak naq naqanumsi ebʼ li chʼaʼajkilal naru tqasahobʼresi malaj tqarahobʼtesi xchʼool li Jehobʼa. Joʼkan naq, wi junelik tiik qachʼool tqakʼutbʼesi naq naqara li Jehobʼa ut naq laj Tza aʼan aj tikʼtiʼ. Jun eetalil, maare ebʼ li awabʼej xikʼ nekeʼril li xtenamit li Jehobʼa. Maare wank aachʼaʼajkilal rikʼin li tumin, ebʼ li kristiʼaan saʼ li teep inkʼaʼ nekeʼraj rabʼinkil li chaabʼil esil malaj wank jalan chik laachʼaʼajkilal. Wi aʼin li yookat xnumsinkil, jultika naq aʼin li hoonal re xkʼutbʼesinkil naq nakaawaj xsahobʼresinkil xchʼool li Jehobʼa. Misach saʼ aachʼool naq li Jehobʼa inkʼaʼ tixbʼaanu naq taanumsi junaq li chʼaʼajkilal li inkʼaʼ tatruuq xkuybʼal (1 Cor. 10:13). Aʼan tixkʼe aawe li metzʼew li naʼajmank re xkuybʼal.
LI YOʼYOKIL YOS TATXQʼAJKAMU
10. Kʼaru tixbʼaanu li Jehobʼa choʼq rehebʼ li nekeʼloqʼonink re?
10 Li Jehobʼa naxqʼajkamu ebʼ li nekeʼloqʼonink re (Heb. 11:6). Anaqwan, naxkʼe qatuqtuukilal ut xsahil qachʼool ut saʼ li kutan chalk re tixkʼe qe li yuʼam chi junelik. Chʼolchʼo chiqu naq aʼan tooxqʼajkamu ut wank xwankil re xbʼaanunkil, joʼkan naq kaw nokookʼanjelak chiru joʼ xeʼxbʼaanu ebʼ li xmoos saʼ najter qʼe kutan. Qilaq li kixkʼul laj Timoteo (Heb. 6:10-12).
11. Kʼaru kiʼekʼasink re laj Timoteo re naq kaw tkʼanjelaq saʼ li chʼuut? (1 Timoteo 4:10).
11 (Yaabʼasi 1 Timoteo 4:10). Chʼolchʼo chiru laj Timoteo naq tqʼajkamuuq xbʼaan li Jehobʼa, joʼkan naq kaw kikʼanjelak choʼq re li Jehobʼa ut choʼq rehebʼ li junchʼol. Kʼaru kixbʼaanu? Li apóstol Pablo kixwaklesi xchʼool re naq chaabʼilaq joʼ aj kʼutunel saʼ li puktesink ut saʼ li chʼuut ut wank joʼ chaabʼil eetalil choʼq rehebʼ li saaj ut ebʼ li cheek. Jun eetalil, kitenebʼaak saʼ xbʼeen xkʼebʼal xnaʼlebʼebʼ li hermaan li naʼajmank chiruhebʼ, abʼan tento tixbʼaanu saʼ tuulanil (1 Tim. 4:11-16; 2 Tim. 4:1-5). Chʼolchʼo chiru laj Timoteo naq usta inkʼaʼ teʼril li xkʼanjel malaj inkʼaʼ t-oxloqʼiiq, li Jehobʼa tqʼajkamuuq re (Rom. 2:6, 7).
12. Kʼaru naru naʼekʼasink rehebʼ li cheekel winq re naq kaw teʼkʼanjelaq? (Chaawil li jalam u).
12 Joʼ laj Timoteo, chʼolchʼo chiruhebʼ li cheekel winq naq li Jehobʼa naril ut naroxloqʼi li kʼanjel li nekeʼxbʼaanu. Ebʼ li cheekel winq moko kaʼaj tawiʼ nekeʼxbʼeresi li chʼuut, nekeʼkʼutuk ut nekeʼpuktesink, naabʼal rehebʼ nekeʼtenqʼank saʼ li kabʼlaak ut naq nawank junaq li rahilal. Junchʼol chik nekeʼkʼanjelak saʼ li chʼuut li nekeʼrulaʼani ebʼ li yaj malaj saʼ li chʼuut li naʼulaʼanink bʼanlebʼaal. Ebʼ li cheekel winq nekeʼxnaw naq li Jehobʼa aʼan laj echal re li chʼuut ut maawaʼ junaq li winq, joʼkan naq chi anchal xchʼoolebʼ nekeʼkʼanjelak ut chʼolchʼo chiruhebʼ naq teʼqʼajkamuuq xbʼaan li Jehobʼa (Col. 3:23, 24).
Li yoʼyokil Yos tatxqʼajkamu xbʼaan naq kaw nakatkʼanjelak saʼ li chʼuut. (Chaawil li raqal 12 ut 13).
13. Chanru narekʼa ribʼ li Jehobʼa naq naril li naqabʼaanu re kʼanjelak chiru?
13 Moko chiqajunilo ta nokooruuk wank joʼ cheekel winq, abʼan wank kʼaru tooruuq xkʼebʼal re li Jehobʼa. Aʼan naroxloqʼi chixjunil li nakaabʼaanu. Jun eetalil, naroxloqʼi li tenqʼ tumin li nakaakʼe usta kachʼin ajwiʼ. Nasahoʼk xchʼool naq naril naq nakaakʼe aachʼool chi tzʼaqonk saʼ junaq li chʼutam usta nachʼaʼajkoʼk chaawu. Joʼkan ajwiʼ, nasahoʼk xchʼool naq naril naq nakatkuyuk maak. Usta nakaakʼoxla naq moko naabʼal ta nakaabʼaanu saʼ li xkʼanjel li Jehobʼa, jultika naq aʼan naroxloqʼi li nakatruuk xbʼaanunkil. Li Jehobʼa nakatxra ut tatxqʼajkamu (Luc. 21:1-4).
MIQANAJTOBʼRESI QIBʼ RIKʼIN LI YOʼYOKIL YOS
14. Kʼaʼut naqaye naq wank chixkʼatq li Jehobʼa nokooxtenqʼa re naq tiikaq qachʼool? (Chaawil li jalam u).
14 Wi kaw li qamiiwil rikʼin li Jehobʼa inkʼaʼ tchʼaʼajkoʼq chiqu wank chi tiik ru qachʼool chiru. Aʼin li kikʼulmank rikʼin laj José, aʼan inkʼaʼ kixkʼulubʼa xmuxbʼal ribʼ xbʼaan naq naxnaw naq li Jehobʼa naxkʼe saʼ ajl li naxbʼaanu ut inkʼaʼ naraj xrahobʼtesinkil xchʼool (Gén. 39:9). Re naq kawaq li qamiiwil rikʼin li Jehobʼa tento naq tqakʼe qahoonal re tijok ut xtzolbʼal li Santil Hu. Chi joʼkan, tkʼiiq li qamiiwil rikʼin. Wi naqakʼam qe rikʼin laj José, kawaq li qamiiwil rikʼin li Jehobʼa ut inkʼaʼ tqaj xbʼaanunkil junaq li naʼlebʼ li tixrahobʼtesi xchʼool (Sant. 4:8).
Wank chixkʼatq li yoʼyokil Yos tatxtenqʼa re naq junelik tatwanq chi tiik ru aachʼool. (Chaawil li raqal 14 ut 15).
15. Kʼaru naqatzol rikʼinebʼ laj Israel li xeʼwank saʼ li chaqichʼochʼ? (Hebreos 3:12).
15 Li nekeʼsach saʼ xchʼool naq li Jehobʼa aʼan li yoʼyokil Yos inkʼaʼ nekeʼchʼaʼajkoʼk chiru xnajtobʼresinkil ribʼ rikʼin. Qakʼoxlaq li kikʼulmank rikʼinebʼ laj Israel naq keʼwank saʼ li chaqichʼochʼ. Nekeʼxnaw naq yoʼyo li Jehobʼa, abʼan keʼok xkʼaʼuxl wi truuq xkʼebʼal rehebʼ li naʼajmank chiruhebʼ. Joʼkan naq keʼxye: «Ma wank li Qaawa saʼ qayanq malaj inkʼaʼ?» (Éx. 17:2, 7). Li naʼlebʼ aʼin kixbʼaanu naq teʼxqʼet ribʼ chiru li Jehobʼa. Chʼolchʼo naq laaʼo inkʼaʼ naqaj xkʼambʼal qe rikʼinebʼ (yaabʼasi Hebreos 3:12).
16. Kʼaru truuq xbʼaanunkil naq twiibʼanq li qapaabʼal?
16 Li ruuchichʼochʼ truuq xbʼaanunkil naq inkʼaʼ tchʼaʼajkoʼq chiqu xnajtobʼresinkil qibʼ rikʼin li Jehobʼa. Naabʼalebʼ li kristiʼaan nekeʼxye naq moko wank ta li Yos ut wank sut chanchan tawiʼ naq us nekeʼelk saʼ li xyuʼam li inkʼaʼ nekeʼloqʼonink re. Chixjunil aʼin truuq xbʼaanunkil naq twiibʼanq ru li qapaabʼal. Usta naqapaabʼ naq yoʼyo li Jehobʼa, naru naʼok qakʼaʼuxl wi truuq qatenqʼankil. Chanchan tawiʼ aʼin li kixkʼul li kitzʼiibʼank re li Salmo 73. Kixkʼe reetal naq li inkʼaʼ nekeʼabʼink chiru li Jehobʼa nekeʼxyal xsahil li xyuʼam ut maakʼaʼ nekeʼxkʼul. Aʼin kixbʼaanu naq t-oq xkʼaʼuxl wi wank tawiʼ rusilal kʼanjelak chiru li Jehobʼa (Sal. 73:11-13).
17. Kʼaru tooxtenqʼa re naq junelik toowanq chixkʼatq li Jehobʼa?
17 Li kitenqʼank re laj salmiist re xjalbʼal chanru nakʼoxlak, aʼan xnaʼlebʼankil rix li teʼxkʼul li nekeʼxkanabʼ kʼanjelak chiru li Jehobʼa (Sal. 73:18, 19, 27). Joʼkan ajwiʼ, kixkʼoxla li rusilal li naxkʼam chaq kʼanjelak chiru (Sal. 73:24). Tooruuq ajwiʼ xnaʼlebʼankil rix ebʼ li osobʼtesihom li ak xkʼe qe li Jehobʼa ut xkʼoxlankil chanruhaq li qayuʼam wi naqakanabʼ kʼanjelak chiru. Xbʼaanunkil aʼin, tooxtenqʼa re naq junelik toowanq chi tiik ru qachʼool chiru li Jehobʼa ut tqaye joʼ laj salmiist: «Wank chi xkʼatq li Yos aʼan li us choʼq we» (Sal. 73:28).
18. Kʼaʼut inkʼaʼ tqaxuwa li tkʼulmanq saʼ li kutan chalk re?
18 Tooruuq xqʼaxbʼal yalaq kʼaru li chʼaʼajkilal li tqakʼul saʼ rosoʼjikebʼ li kutan aʼin xbʼaan naq laaʼo «xmoos li tzʼaqal ut yoʼyokil Yos» (1 Tes. 1:9). Li Jehobʼa naxkʼe xchʼool chiqix ut junelik wanq aran re qatenqʼankil. Kixtenqʼahebʼ laj kʼanjel chiru saʼ najter qʼe kutan ut toj yook xbʼaanunkil saʼebʼ li qakutan. Chi seebʼ tqanumsi li nimla rahilal, abʼan moko wanko ta qajunes (Is. 41:10). “Joʼkan naq inkʼaʼ tooxuwaq, qayeehaq bʼan: «Li Jehobʼa aʼan aj tenqʼahom we. Inkʼaʼ tinxuwaq. Kʼaru truuq xbʼaanunkil we li winq?»” (Heb. 13:5, 6).
BʼICH 3 Nakaakʼojobʼ ut nakaakawubʼresi linchʼool
