Sikʼ li naʼlebʼ

Sikʼ li xtusulal naʼlebʼ

NAʼLEBʼ RE TZOLOK 9

Ex saaj, chanru naq ebʼ li junchʼol teʼxkʼojobʼ xchʼool cheerix?

Ex saaj, chanru naq ebʼ li junchʼol teʼxkʼojobʼ xchʼool cheerix?

«Wankebʼ naabʼalebʼ li saaj li teʼtenqʼanq aawe, chanchanebʼ li xchuʼke» (SAL. 110:3, TNM).

BʼICH 39 Un buen nombre ante Dios

RUʼUJIL LI TZOLOM *

1. Kʼaru naru naqaye chirixebʼ li saaj al li kubʼenaqebʼ xhaʼ?

EX SAAJ, naabʼal texruuq xbʼaanunkil saʼ xkʼanjel li Yos. Naabʼalex kaw leejunxaqalil ut leemetzʼew (Prov. 20:29). Jwal nekextenqʼank saʼ li chʼuut. Naabʼalex maare nekeeraj naq texxaqabʼaaq joʼ aj tenqʼanel saʼ li chʼuut. Abʼan wankebʼ maare nekeʼxkʼoxla naq qʼaxal saajex malaj naq inkʼaʼ texruuq xbʼaanunkil junaq li kʼanjel saʼ li chʼuut. Ma joʼkan nakaawekʼa aawibʼ laaʼat? Usta saajat, wank li naʼlebʼ li tatruuq xbʼaanunkil chalen anaqwan re naq ebʼ li hermaan tateʼroxloqʼi ut teʼxkʼojobʼ xchʼool chaawix.

2. Kʼaru tqil saʼ li tzolom aweʼ?

2 Saʼ li tzolom aweʼ tqatzʼil rix li xyuʼam li awabʼej David. Joʼkan ajwiʼ, tqatzʼil rix wiibʼ oxibʼ li naʼlebʼ li xeʼxkʼul saʼebʼ li xyuʼam laj Asá ut laj Jehosafat: wiibʼ li awabʼej re Judá. Tqil kʼaru li chʼaʼajkilal xeʼxnumsi, chanru xeʼnaʼlebʼak ut kʼaru teʼruuq xtzolbʼal ebʼ li saaj al rikʼinebʼ.

LI KIXBʼAANU LI AWABʼEJ DAVID

3. Kʼaru teʼruuq xbʼaanunkil ebʼ li saaj al re xtenqʼankilebʼ li hermaan li ak cheekebʼ chik?

3 Naq saaj chaq laj David, kixtzol xbʼaanunkil wiibʼ oxibʼ li naʼlebʼ re xtenqʼankilebʼ li junchʼol. Kutan saqenk naq kaw chaq li xpaabʼal; joʼkan ajwiʼ, kixtzol wajbʼak chiʼus ut kiroksi aʼin re xtenqʼankil laj Saúl, li awabʼej xaqabʼanbʼil xbʼaan li Jehobʼa (1 Sam. 16:16, 23). Kamaʼin ajwiʼ nakʼulmank rikʼinebʼ li saaj al li wank xseebʼalebʼ, naru nekeʼroksi re xtenqʼankilebʼ li junchʼol saʼ li chʼuut. Jun eetalil, wankebʼ hermaan li ak cheekebʼ chik nekeʼxbʼanyoxi naq nekeʼkʼuteʼk chiru chanru roksinkil li tablet malaj jalan chik li kʼanjelobʼaal re naq teʼruuq chi tzolok saʼ junesal ut choʼq re li chʼutam. Laaseebʼal chirixebʼ li kʼanjelobʼaal aʼin, jwal tixtenqʼahebʼ.

Laj David kixkʼutbʼesi naq naxbʼaanu li naxye ut naq naru nekeʼxkʼojobʼ xchʼool chirix naq kirilebʼ chiʼus li xkarneer li xyuwaʼ. Jun sut kixkolebʼ chiru jun li tzʼuqtzʼun malaj oso. (Chaawil li raqal 4).

4. Chanru teʼruuq xkʼambʼal rehebʼ li saaj al rikʼin laj David? (Chaawil li jalam u chiru li hu).

4 Saʼ chixjunil li xyuʼam, laj David kixkʼutbʼesi naq kaw nakʼanjelak ut naq naru teʼxkʼojobʼ xchʼool chirix. Jun eetalil, naq toj saaj chaq, kikʼeheʼk saʼ ruqʼ xkʼaakʼalenkil li xkarneer li xyuwaʼ, ut laj David kixyal xqʼe saʼ li xkʼanjel usta jwal xiwxiw chaq xbʼaanunkil aʼan. Moqon chik, laj David kixye re li awabʼej Saúl: «Naq laaʼin laamoos wankin chaq chi xkʼaakʼalenkil li xketomq li xyuwaʼ, wi junaq kaqkoj malaj tzʼuqtzʼun nachalk ut naxchap junaq karneer saʼ xyanq li ketomq, laaʼin ninxik chirix ut ninteni toj reetal ninmaqʼ li karneer chiru» (1 Sam. 17:34, 35). Laj David kirekʼa naq tenebʼanbʼil saʼ xbʼeen xkʼaakʼalenkil ebʼ li karneer ut kixkolebʼ chi maakʼaʼ xxiw. Ebʼ li saaj al naru nekeʼxkʼam re rikʼin wi nekeʼxbʼaanu chiʼus junaq li kʼanjel li nakʼemank saʼ ruqʼebʼ.

5. Joʼ naxye saʼ Salmo 25:14, kʼaru li jwal wank xwankil naru teʼxbʼaanu ebʼ li saaj al?

5 Joʼkan ajwiʼ, laj David chalen chaq saʼ xsaajilal kixyal xqʼe chi wank saʼ tzʼaqal amiiwil rikʼin li Jehobʼa. Jwal oxloqʼ chaq chiru laj David wank saʼ amiiwil rikʼin li Jehobʼa chiru li xseebʼal re xwajbʼankil li arpa malaj li xkawilal xchʼool. Moko kiril ta li Jehobʼa kaʼajwiʼ joʼ Xyos, kiril ajwiʼ joʼ tzʼaqal ramiiw (yaabʼasi Salmo 25:14). Ex saaj, li jwal wank xwankil li naru teebʼaanu aʼan xyalbʼal eeqʼe chi wank saʼ tzʼaqal amiiwil rikʼin leechoxahil Yuwaʼ. Wi joʼkan nekeebʼaanu, naru nakʼemank xkomon eekʼanjel saʼ li chʼuut.

6. Kʼaru nekeʼxkʼoxla chaq wiibʼ oxibʼ li kristiʼaan chirix laj David?

6 Jun li chʼaʼajkilal li kixnumsi laj David aʼan li nekeʼxkʼoxla chaq ebʼ li junchʼol chirix. Jun eetalil, naq kixyeechiʼi ribʼ chi pleetik rikʼin laj Goliat, li awabʼej Saúl kixyal xrambʼal chiru ut kixye re: «Toj saaj alat» (1 Sam. 17:31-33). Ut tojeʼaq ajwiʼ kiyeheʼk re xbʼaan li ras naq inkʼaʼ us xnaʼlebʼ (1 Sam. 17:26-30). Abʼan li Jehobʼa inkʼaʼ kixkʼoxla naq toj saaj malaj naq inkʼaʼ us xnaʼlebʼ xbʼaan naq aʼan naxnaw ru chiʼus. Ut xbʼaan naq laj David kʼojkʼo chaq xchʼool naq li ramiiw, aʼ li Jehobʼa, ttenqʼanq re, kiruuk xkamsinkil laj Goliat (1 Sam. 17:45, 48-51).

7. Kʼaru naru nakaatzol rikʼin laj David?

7 Kʼaru naru nakaatzol rikʼin laj David? Xbʼeen, wanq aakuyum. Maare li nekeʼxnaw aawu chalen chaq saʼ aakachʼinal teʼchʼaʼajkoʼq chiru xkʼebʼal reetal naq anaqwan laaʼat chik jun li saaj winq. Abʼan chʼolchʼooq chaawu naq li Jehobʼa moko kaʼaj tawiʼ naril li wank chi kutankil. Aʼan naxnaw aawu chiʼus ut naxnaw li kʼaru tatruuq xbʼaanunkil (1 Sam. 16:7). Xkabʼ, yal aaqʼe chi wank saʼ tzʼaqal amiiwil rikʼin li Jehobʼa. Laj David kixbʼaanu aʼin naq kixtzʼil rix li yobʼtesihom ut naq kixkʼoxla rix kʼaru naxkʼut aʼin chirix li Jehobʼa (Sal. 8:4, 5; 139:14; Rom. 1:20). Rox, tzʼaama aametzʼew re li Jehobʼa. Jun eetalil, wi ebʼ laawechtzolom nakateʼxseʼe saʼ xkʼabʼaʼ naq laaʼat aj Testiiw, tzʼaama aatenqʼankil saʼ laatij re li Jehobʼa re naq tatruuq xkuybʼal li chʼaʼajkilal aʼin. Joʼkan ajwiʼ, yal aaqʼe chi xyuʼaminkil li chaabʼil naʼlebʼ li nakaataw saʼ li Raatin, saʼebʼ li qatasal hu ut saʼebʼ li bʼideo. Naq taakʼe reetal naq li Jehobʼa nakatxtenqʼa chi xqʼaxbʼal ru junaq li chʼaʼajkilal, qʼaxal taakʼojobʼ aachʼool rikʼin. Ut naq ebʼ li junchʼol teʼxkʼe reetal naq nakaakʼojobʼ aachʼool rikʼin li Jehobʼa, aʼanebʼ ajwiʼ teʼxkʼojobʼ xchʼool chaawix.

Chi anchalebʼ xchʼool, ebʼ li saaj al naru nekeʼxtenqʼa ebʼ li junchʼol rikʼin li naʼajmank chiruhebʼ. (Chaawil li raqal 8 ut 9).

8, 9. a) Kʼaru kitenqʼank re laj David re naq inkʼaʼ ttitzʼq chi roybʼeninkil li kutan naq t-oq chi awabʼejink? b) Kʼaru naru nekeʼxtzol ebʼ li saaj al rikʼin laj David?

8 Qilaq jun chik li chʼaʼajkilal li kixnumsi laj David. Kiroybʼeni naabʼal chihabʼ chalen naq kiyuleʼk ru joʼ awabʼej re naq t-oq chi awabʼejink (1 Sam. 16:13; 2 Sam. 2:3, 4). Kʼaru kitenqʼank re, re naq inkʼaʼ ttitzʼq chi roybʼeninkil li kutan naq t-oq chi awabʼejink? Moko kichʼinaak ta xchʼool chi roybʼeninkil li kutan aʼan, kixkʼe bʼan xchʼool chirix li kʼaru naru xbʼaanunkil. Jun eetalil, naq xkoho xmuqbʼal ribʼ saʼ xtenamitebʼ laj filisteo, kiroksi li hoonal aʼan re pleetik rikʼinebʼ li xikʼ nekeʼilok rehebʼ laj Israel. Chi joʼkan, kixkol rix li xnubʼaal li tenamit Judá (1 Sam. 27:1-12).

9 Kʼaru naru nakaatzol rikʼin laj David? Naq tento tatkʼanjelaq chiru li Jehobʼa ut chiruhebʼ laawechpaabʼanel naq tixkʼe ribʼ chaawu. Qilaq li kixkʼul laj Ricardo * jun li qechpaabʼanel. Naq jwal saaj chaq, naraj raj wank joʼ aj kʼamolbʼe saʼ li puktesink li naxbʼaanu 70 hoor, abʼan toj maajiʼ kawresinbʼil re xbʼaanunkil. Usta joʼkan, moko kixkanabʼ ta naq aʼin tchʼinanq re xchʼool, kixkʼe bʼan xkomon xhoonal saʼ xkʼanjel li Yos. Naxye: «Anaqwan ninkʼe reetal naq jwal us peʼ naq xinkʼe inhoonal re xkawresinkil wibʼ. Xinkʼe inchʼool chi xtenqʼankilebʼ li kristiʼaan li nekeʼraj xnawbʼal li yaal joʼwiʼ xkawresinkil wibʼ chiʼus re rulaʼaninkilebʼ wiʼ chik. Joʼkan ajwiʼ, xinʼok xtzolbʼal jun li kristiʼaan chirix li Santil Hu. Saʼ xkʼabʼaʼ naq rajlal chik ninpuktesink, inkʼaʼ chik ninxiwak chi aatinak rikʼinebʼ li kristiʼaan». Anaqwan laj Ricardo aʼan jun aj tenqʼanel saʼ li chʼuut ut aj kʼamolbʼe saʼ li puktesink li naxbʼaanu 70 hoor ut kaw nakʼanjelak.

10. Kʼaru kixbʼaanu laj David saʼ li kutan naq tento raj tixbʼaanu jun xnimal ru naʼlebʼ?

10 Qatzʼilaq rix jun chik li chʼaʼajkilal li kixnumsi laj David. Saʼ jun kutan, naq yookebʼ chi elelik chiru laj Saúl, laj David ut ebʼ li winq li nekeʼochbʼenink re xeʼxkanabʼ xjunesebʼ li xjunkabʼal ut xkohebʼ saʼ jun li yalok. Ut xbʼaan naq xeʼkanaak xjunes li xjunkabʼalebʼ, xeʼelqʼaak xbʼaanebʼ li xikʼ nekeʼilok rehebʼ. Laj David kiruuk raj xkʼoxlankil naq, xbʼaan naq kawresinbʼil chiʼus joʼ aj puubʼ, truuq raj xkʼubʼankil junaq li naʼlebʼ re xik chi xkolbʼalebʼ li xjunkabʼal. Abʼan moko joʼkan ta kixbʼaanu, kixsikʼ bʼan li xtenqʼ li Jehobʼa. Laj Abiatar jun aj tij kitenqʼank re chi xpatzʼbʼal re li Jehobʼa: «Ma us wi tinxik chi xchapbʼalebʼ laj elqʼ aʼan?». Li Jehobʼa kixye re, naq xikaq ut naq us t-elq (1 Sam. 30:7-10). Kʼaru nakaatzol rikʼin li kixbʼaanu laj David?

Ebʼ li saaj al tento teʼxpatzʼ xnaʼlebʼebʼ rikʼinebʼ li cheekel winq. (Chaawil li raqal 11).

11. Kʼaru ttenqʼanq aawe naq taawaj xbʼaanunkil junaq li naʼlebʼ saʼ laayuʼam?

11 Patzʼ aatenqʼ naq taawaj xbʼaanunkil junaq li naʼlebʼ. Aatinan rikʼin laanaʼ laayuwaʼ malaj rikʼin junaq li hermaan li junxil naʼok joʼ cheekel winq. Aʼanebʼ teʼruuq xkʼebʼal aachaabʼil naʼlebʼ. Li Jehobʼa kixaqabʼank rehebʼ li cheekel winq ut kʼojkʼo xchʼool chirixebʼ, laaʼat ajwiʼ naru nakaakʼojobʼ aachʼool rikʼinebʼ. Li Jehobʼa xkʼeheʼk choʼq «maatan» saʼ li chʼuut (Efes. 4:8TNM). Wi nakaakʼam aawe rikʼinebʼ ut nakaapaabʼ li chaabʼil naʼlebʼ li nekeʼxkʼe aawe, taanaw kʼaru xbʼaanunkil saʼ laayuʼam. Anaqwan qilaq kʼaru naqatzol rikʼin li awabʼej Asá.

LI KIXBʼAANU LI AWABʼEJ ASÁ

12. Kʼaru li chaabʼil naʼlebʼ naxyuʼami chaq laj Asá naq kiʼok chi awabʼejink?

12 Naq saaj chaq li awabʼej Asá, kixyuʼami li kubʼsink ibʼ ut kaw chaq xchʼool. Jun eetalil, naq kikamk laj Abías, aʼ li xyuwaʼ, laj Asá kiʼok chi awabʼejink, joʼkan naq kixtikibʼ jun li nimla kʼanjel re risinkil chixjunil li pechʼbʼil yos li wank saʼ li tenamit. Joʼkan ajwiʼ, «kixye rehebʼ laj Judá naq xsikʼaqebʼ li Qaawaʼ, li xYos li xnaʼ xyuwaʼebʼ, ut xpaabʼaqebʼ li xchaqʼrabʼ ut li raatin» (2 Crón. 14:1-7). Ut naq laj Zérah aj Etiopía xkoho chi pleetik saʼ xbʼeen li tenamit Judá rochbʼen jun miyon chi soldaad, laj Asá kinaʼlebʼak chiʼus ut kixpatzʼ xtenqʼ re li Jehobʼa. Kixtzʼaama re: «At Qaawaʼ, kaʼajwiʼ laaʼat nakatenqʼahebʼ li kawebʼ ribʼ ut li maakʼaʼebʼ xmetzʼew! Tenqʼaho, at Qaawaʼ, at qaYos, xbʼaan naq aawikʼin kaw qachʼool». Li kixye laj Asá naxkʼutbʼesi naq kaw li xpaabʼal naq li Jehobʼa tixkol li tenamit saʼ ruqʼebʼ laj Etiopía. Laj Asá kixkʼojobʼ xchʼool rikʼin li xchoxahil Yuwaʼ, joʼkan naq «li Qaawaʼ kixtenqʼa laj Asá ut ebʼ laj Judá chi xqʼaxbʼal ruhebʼ laj Etiopía» (2 Crón. 14:8-12).

13. Kʼaru kixkʼul moqon li awabʼej Asá, ut kʼaʼut?

13 Yaal, yalok rikʼin jun miyon chi soldaad qʼaxal kichʼaʼajkoʼk tana chiruhebʼ laj Judá. Abʼan laj Asá kixkʼojobʼ xchʼool rikʼin li Jehobʼa, joʼkan naq us xeʼelk. Moqon chik, laj Baasá li maaʼus aj awabʼej re Israel kiraj yalok saʼ xbʼeen li tenamit Judá. Usta moko jwal nim ta li chʼaʼajkilal aʼin, laj Asá inkʼaʼ kixpatzʼ xtenqʼ re li Jehobʼa, kixpatzʼ bʼan xtenqʼ re li awabʼej re Siria. Li kixbʼaanu kixkʼam chaq naabʼal li chʼaʼajkilal. Ut li Jehobʼa kiroksi laj Hananí jun li xpropeet re xyeebʼal re laj Asá: «Laaʼat xakawu aachʼool rikʼin li awabʼej re Aram, ut inkʼaʼ rikʼin li Qaawaʼ laaYos; joʼkan naq ebʼ laj puubʼ aj Aram xeʼxkol ribʼ chawu». Relik chi yaal, chalen li kutan aʼan laj Asá ut ebʼ laj Judá junelik xeʼwank saʼ raaxiikʼ rikʼinebʼ li junchʼol chi tenamit (2 Crón. 16:7, 9; 1 Rey. 15:32).

14. a) Chanru taakʼutbʼesi naq nakaakʼojobʼ aachʼool rikʼin li Jehobʼa? b) Joʼ naxkʼut saʼ 1 Timoteo 4:12, kʼaru rusilal taataw wi taakʼojobʼ aachʼool rikʼin li Jehobʼa?

14 Kʼaru naru nakaatzol rikʼin li awabʼej Asá? Naq tento taakubʼsi aawibʼ ut taakʼojobʼ aachʼool rikʼin li Jehobʼa. Naq xkubʼeek aahaʼ, xaakʼutbʼesi naq kaw aapaabʼal ut naq kʼojkʼo aachʼool rikʼin. Ut li Jehobʼa chi anchal xchʼool xatxkʼulubʼa saʼ li xjunkabʼal. Peʼyaal naq jwal oxloqʼ chaawu? Joʼkan bʼiʼ, maakanabʼ xkʼojobʼankil aachʼool rikʼin li Jehobʼa. Maare taakʼoxla naq moko chʼaʼaj ta aʼin naq taawaj xbʼaanunkil junaq li xnimal ru naʼlebʼ saʼ laayuʼam. Abʼan aajel ru naq taakʼe saʼ ajl saʼ chixjunil li taabʼaanu maakʼaʼ naxye ma chirix li ajsibʼaal u, li kʼanjel malaj li taawaj xbʼaanunkil saʼ laayuʼam. Maakʼojobʼ aachʼool rikʼin laakʼaʼuxl laanaʼlebʼ, sikʼ bʼan aanaʼlebʼ saʼ li Santil Hu aʼ yaal kʼaru li chʼaʼajkilal yookat xnumsinkil ut yuʼami (Prov. 3:5, 6). Chi joʼkan, taasahobʼresi xchʼool li Jehobʼa ut ebʼ li hermaan tateʼroxloqʼi (yaabʼasi 1 Timoteo 4:12).

LI KIXBʼAANU LI AWABʼEJ JEHOSAFAT

15. Joʼ naxchʼolobʼ saʼ 2 Crónicas 18:1-3 ut 19:2, kʼaru ebʼ li paltil kitʼaneʼk wiʼ li awabʼej Jehosafat?

15 Yaal naq chiqajunilo aj maak, joʼkan naq wank sut tatpaltoʼq. Abʼanan, us raj naq aʼin inkʼaʼ tixram chaawu xbʼaanunkil chixjunil li wank saʼ aawuqʼ saʼ xkʼanjel li Jehobʼa. Kʼoxla li kixbʼaanu li awabʼej Jehosafat. Aʼan kixyuʼami chaq naabʼal li chaabʼil naʼlebʼ. Chalen naq kixtikibʼ awabʼejink «kikʼanjelak [...] chiru li Qaawaʼ, xYos ebʼ li xxeʼtoonil yuwaʼ, rikʼin xpaabʼankil li xchaqʼrabʼ». Joʼkan ajwiʼ, kixtaqla ebʼ aj jolominel saʼebʼ li teep re Judá re naq ebʼ li kristiʼaan teʼxnaw chirix li Jehobʼa (2 Crón. 17:4, 7). Yaal naq laj Jehosafat chi anchal xchʼool kikʼanjelak chiru li Jehobʼa, abʼan wank sut moko us ta kinaʼlebʼak saʼ li xyuʼam. Saʼ xkʼabʼaʼ aʼan, li Jehobʼa kiroksi jun li propeet re xqʼusbʼal laj Jehosafat (yaabʼasi 2 Crónicas 18:1-3; 19:2). Qilaq kʼaru tatruuq xtzolbʼal saʼ li eetalil aʼin.

Ebʼ li saaj al li kaw nekeʼkʼanjelak ut nekeʼxbʼaanu li nekeʼxye, naʼoxloqʼiik ruhebʼ xbʼaanebʼ li junchʼol. (Chaawil li raqal 16).

16. Kʼaru naru nakaatzol rikʼin li kixkʼul laj Rajeev?

16 Jwal wank xwankil naq taakʼulubʼa ut taayuʼami li naʼlebʼ li nekeʼxkʼe aawe. Naabʼalebʼ li saaj al nekeʼchʼaʼajkoʼk chiru xkʼebʼal chiʼubʼej saʼebʼ li xyuʼam li xkʼanjel li Yos. Maare aʼin yookat xkʼulbʼal laaʼat. Abʼan michʼinaak aachʼool. Kʼoxla li kixkʼul laj Rajeev jun li hermaan li toj saaj. Aʼan naxseeraqʼi li kixkʼul naq jwal saaj chaq: «Chiruhebʼ li chihabʼ aʼan inkʼaʼ ninnaw kʼaru chaq xbʼaanunkil saʼ linyuʼam. Joʼ nekeʼxbʼaanu naabʼal rehebʼ li saaj, laaʼin ajwiʼ nawulak chaq chiwu bʼatzʼunk ut rajsinkil wu ut moko xikʼ ta saʼebʼ li chʼutam malaj chi puktesink». Kʼaru kitenqʼank re? Aʼan naxseeraqʼi naq jun li cheekel winq kixkʼe xnaʼlebʼ saʼ tuulanil: «Xinxtenqʼa chi xkʼoxlankil rix li naʼlebʼ li natawmank saʼ 1 Timoteo 4:8». Laj Rajeev kixkʼulubʼa chi anchal xchʼool li naʼlebʼ li kikʼeheʼk re ut kixkʼoxla rix chiʼus kʼaru yook xkʼebʼal chiʼubʼej saʼ li xyuʼam. Naxye: «Xinkʼe chiʼubʼej saʼ linyuʼam li xkʼanjel li Yos». Aʼan naxseeraqʼi kʼaru rusilal kixtaw: «Wiibʼ oxibʼ chihabʼ chirix aʼan, xineʼxxaqabʼ joʼ aj tenqʼanel saʼ li chʼuut».

CHAASAHOBʼRESI XCHʼOOL LAACHOXAHIL YUWAʼ

17. Kʼaru nekeʼxkʼoxla ebʼ li hermaan li asbʼejebʼ chirixebʼ li saaj al li nekeʼkʼanjelak chiru li Jehobʼa?

17 At saaj, jwal oxloqʼ chiruhebʼ li hermaan li asbʼejebʼ chaawu naq nakatkʼanjelak chiru li Jehobʼa chi junaj ru laachʼool rikʼinebʼ (Sof. 3:9). Kʼajoʼ nawulak chiruhebʼ naq laaʼat nakaakʼe aachʼool ut aametzʼew re xbʼaanunkil li kʼanjel li nakʼemank saʼ aawuqʼ. Nekeʼxkʼojobʼ xchʼool chaawix ut nekeʼroxloqʼi aawu (1 Juan 2:14).

18. Joʼ naxkʼut saʼ Proverbios 27:11, kʼaru naxkʼoxla li Jehobʼa chirixebʼ li saaj al li nekeʼkʼanjelak chiru?

18 Misach saʼ aachʼool naq li Jehobʼa nakatxra ut naq naxkʼojobʼ xchʼool chaawix. Aʼan kixye naq saʼ rosoʼjikebʼ li kutan naabʼalaqebʼ li saaj teʼxyeechiʼi ribʼ chi kʼanjelak chiru chi anchalebʼ xchʼool (Sal. 110:1-3, TNM). Aʼan chʼolchʼo chiru naq nakaara ut naq nakaawaj xkʼebʼal re li qʼaxal chaabʼil. Joʼkan bʼiʼ, chiwanq aakuyum rikʼinebʼ li junchʼol ut michʼinaak aachʼool. Naq tattʼaneʼq saʼ junaq li paltil, kʼulubʼa li naʼlebʼ ut li qʼusuk li teʼxkʼe aawe. Jultika naq aʼin nachalk rikʼin li Jehobʼa (Heb. 12:6). Bʼaanu chiʼus li kʼanjel li nakʼemank saʼ aawuqʼ. Ut li qʼaxal wank xwankil: yal aaqʼe re naq laachoxahil Yuwaʼ tsahoʼq xchʼool aawikʼin (taayaabʼasi Proverbios 27:11).

BʼICH 135 «Chaabʼilaq aanaʼlebʼ at walal»

^ párr. 5 Naq ebʼ li saaj al li kubʼenaqebʼ xhaʼ nekeʼkʼiik saʼ li xpaabʼal, nekeʼraj xkʼebʼal xkomon li xkʼanjel chiru li Jehobʼa. Re naq teʼxaqabʼaaq joʼ aj tenqʼanel saʼ li chʼuut, tento naq teʼxbʼaanu chixjunil li wank saʼ ruqʼebʼ re naq junelik teʼoxloqʼiiq ru xbʼaanebʼ li hermaan. Chanru teʼruuq xbʼaanunkil aʼin?

^ párr. 9 Xjalmank wiibʼ oxibʼ li kʼabʼaʼej.