1. Kʼaʼut wankebʼ aj paabʼanel nachʼaʼajkoʼk chiruhebʼ xtzolbʼal ribʼebʼ?

SAʼEBʼ li qakutan, qʼaxal chʼaʼaj xtawbʼal li tzakahemq. Naabʼalebʼ li qechpaabʼanel wulaj wulaj nekeʼkʼanjelak chi kaw re naq teʼruuq xkʼebʼal rehebʼ li xjunkabʼal li naʼajmank. Naabʼalebʼ chik, nekeʼroksi naabʼal li hoonal re wulak saʼebʼ li xkʼanjel ut sutqʼiik saʼebʼ li rochoch. Wankebʼ li nekeʼxbʼaanu li kawil kʼanjel re xtawbʼal xtuminebʼ. Ut naq naʼewuuk, qʼaxal lubʼlukebʼ ut inkʼaʼ chik nekeʼraj xtzolbʼal ribʼebʼ.

2. Joqʼe nakaasikʼ aahoonal re xtzolbʼal aawibʼ?

² Li tento xbʼaanunkil aʼan xsikʼbʼal li hoonal re xtzolbʼal li Raatin li Yos ut ebʼ li tasal hu, abʼan tento naq tootzoloq saʼ yaal. Wi tqabʼaanu aʼin, tooruuq chi wank choʼq ramiiw li Jehobʼa ut xtawbʼal li junelik yuʼam (1 Tim. 4:15, 16). Wankebʼ li qechpaabʼanel eqʼla nekeʼwakliik wulaj wulaj re xtzolbʼal ribʼebʼ, naq maaʼani naʼekʼank ut naq ajʼaj ru li xkʼaʼuxebʼ xbʼaan naq xeʼhilank chiʼus. Ut jun siir chik, nekeʼroksi wiibʼ oxibʼ kʼasal saʼ xraqik li kutan re xtzolbʼal ribʼebʼ ut xkʼoxlankil rix li nekeʼxtzol, abʼan nekeʼtzolok bʼarwiʼ maakʼaʼ naʼekʼank.

3, 4. Kʼaru xjalaak chirix li xkʼihalil li naʼlebʼ li nakʼemank chi naweʼk, ut kʼaʼut?

³ Chiqajunilo chʼolchʼo chiqu naq wank xwankil xsikʼbʼal li hoonal re xtzolbʼal qibʼ. Abʼan, kʼaru tento tqatzol? Maare naqakʼoxla naq wank naabʼal li naʼlebʼ re xyaabʼasinkil, ut nachʼaʼajkoʼk chiqu rilbʼal chixjunil li naxkʼe qe li Jehobʼa. Usta wankebʼ nekeʼruuk xbʼaanunkil, naabʼalebʼ nekeʼchʼaʼajkoʼk chiruhebʼ. Li Nekeʼjolomink re Xmolam li Jehobʼa nekeʼxnaw aʼin, joʼkan naq, xkʼosmank xkʼihalil li naʼlebʼ li nakʼemank  chi huhil ut li wank saʼ jalan jalanq li kʼanjelobʼaal.

⁴ Jun eetalil, inkʼaʼ chik yooko risinkil li hu Anuario de los testigos de Jehová, maakʼaʼ saʼ Qʼeqchiʼ, xbʼaan naq naru naqataw saʼ li qanaʼaj saʼ Internet jw.org^®, ut saʼebʼ li naʼlebʼ li nekeʼelk rajlal po saʼ JW Broadcasting^® naabʼal li naʼlebʼ chirix li xkʼulmank chaq, li nawaklesink chʼool. Joʼkan ajwiʼ, rajlal chihabʼ t-elq oxibʼ aj chik li hu Laj Kʼaakʼalehom li kʼubʼanbʼil re xyeechiʼinkil ut oxibʼ aj chik li hu Ajsi aawu! Li naʼlebʼ aʼin moko xjalaak ta re naq wanq qahoonal re xbʼaanunkil jalan chik li kʼanjel, kijalaak bʼan re naq tqakʼe qachʼool chirix li wank tzʼaqal xwankil (Filip. 1:10). Anaqwan, qilaq kʼaru tento tqakʼe xwankil ut chanru tqataw rusilal xtzolbʼal qibʼ chiqajunqal chirix li Santil Hu.

5, 6. Kʼaru tento tqakʼe qachʼool chi xtzolbʼal?

⁵ Kʼaru tento tqakʼe xwankil? Chʼolchʼo tzʼaqal naq wulaj wulaj tqakʼe qahoonal re xtzolbʼal li Raatin li Yos. Anaqwan, ebʼ li raqal li Santil Hu li nayaabʼasimank rajlal xamaan saʼ li chʼuut moko najt ta chik roq. Joʼkan naq, wank chik qahoonal re xkʼoxlankil rix li yooko xtzolbʼal ut xsikʼbʼal xkomon li naʼlebʼ. Abʼan, moko kaʼaj tawiʼ tqayaabʼasi ebʼ li xtasal li Santil Hu li ak xaqabʼanbʼil, tento bʼan tqakanabʼ naq li resil li Santil Hu twulaq saʼ li qachʼool ut tooxjilosi chiʼus chixkʼatq li Jehobʼa (Sal. 19:15).

⁶ Kʼaru chik tento tqakʼe qachʼool chi xtzolbʼal? Chʼolchʼo chiqu naq tento tqakawresi qibʼ chirix li naʼlebʼ re li hu Laj Kʼaakʼalehom joʼ ajwiʼ Xtzolbʼal li Santil Hu saʼ li chʼuut ut ebʼ li chʼutam saʼ tiikil xamaan. Tento ajwiʼ tqil xsaʼ li hu Laj Kʼaakʼalehom li kʼubʼanbʼil re tzolok ut li kʼubʼanbʼil re xyeechiʼinkil joʼ ajwiʼ li hu Ajsi aawu!

7. Ma tchʼinaaq qachʼool wi inkʼaʼ nokooruuk rilbʼal chixjunil li wank saʼ li qanaʼaj re Internet ut saʼ JW Broadcasting?

⁷ Abʼan, maare junaq tixye: «Kʼaru tinbʼaanu rikʼin chixjunil li wank saʼ li qanaʼaj re Internet ut saʼ JW Broadcasting? Xbʼaan naq naabʼal li naʼlebʼ...». Qakʼoxlaq li eetalil aʼin. Saʼ kʼayil wank jalan jalanq li tibʼelwa li kʼajoʼ xsahil. Ebʼ laj waʼinel inkʼaʼ teʼruuq xyalbʼal chixjunil, joʼkan naq, nekeʼxsikʼ wiibʼ oxibʼ ajwiʼ rehebʼ aʼin. Joʼkan ajwiʼ laaʼo, wi inkʼaʼ nokooruuk rilbʼal chixjunil li wank saʼ li jalan jalanq li kʼanjelobʼaal, michʼinaak qachʼool. Qayaabʼasihaq bʼan kaʼajwiʼ li tooruuq rilbʼal. Abʼanan, kʼaru naraj xyeebʼal li tzolok, ut chanru tqataw rusilal xtzolbʼal qibʼ?

8. a) Kʼaru ebʼ li naʼlebʼ tqabʼaanu re xkawresinkil qibʼ naq tqatzol li naʼlebʼ re li hu Laj Kʼaakʼalehom? b) Chanru tooxtenqʼa xbʼaanunkil ebʼ li naʼlebʼ aʼin?

⁸ Li tzolok maawaʼ xyaabʼasinkil saʼ junpaat junaq li naʼlebʼ ut xjuchʼbʼal xsumenkil. Naraj bʼan xyeebʼal xkʼebʼal qachʼool chi rilbʼal re naq tqataw qanaʼlebʼ. Qilaq chanru nabʼaanumank naq tqakawresi qibʼ chirix li naʼlebʼ re li hu Laj Kʼaakʼalehom. Xbʼeenwa, tqil li naxye li ruʼujil li tzolom li wank saʼ xtiklajik. Chirix chik aʼan, tqil li xjolomil li tzolom, ebʼ li xjolomil ebʼ li raqal ut ebʼ li patzʼom re xjultikankil. Tojaʼ naq, tqayaabʼasi chi timil li tzolom ut tqakʼe qachʼool chi rilbʼal li naxye. Tqakʼe reetal ebʼ li xbʼeen aatin re li junjunq chi raqal. Ebʼ li aatin aʼin nekeʼxkʼut chirix kʼaru naʼaatinak li raqal. Naq yooqo xyaabʼasinkil, qakʼoxlaq chanru naq li junjunq chi raqal naxkʼe xwankil li xjolomil ebʼ li raqal ut naxchap ribʼ rikʼin li naʼlebʼ li naʼaatinak chixjunil li tzolom. Qatzʼiibʼaq ebʼ li aatin li inkʼaʼ  naqataw ru ut ebʼ li naʼlebʼ li tqaj xtzʼilbʼal rix chiʼus.

9. a) Kʼaʼut tento tqakʼe qachʼool chirix ebʼ li raqal li Santil Hu naq tqatzol li naʼlebʼ re li hu Laj Kʼaakʼalehom, ut chanru tento tqabʼaanu? b) Joʼ naxye Josue 1:8, kʼaru chik tento tqabʼaanu naq ak xqayaabʼasi ebʼ li raqal li Santil Hu?

⁹ Xtzolbʼal li naʼlebʼ re li hu Laj Kʼaakʼalehom aʼan xtzolbʼal li Santil Hu. Joʼkan naq, tento tqakʼe qachʼool chirixebʼ li raqal li Santil Hu, abʼan qʼaxal tqakʼe qachʼool chirixebʼ li raqal li xaqabʼanbʼil re xyaabʼasinkil naq li chʼuut tixtzʼil rix li tzolom. Tqakʼe qachʼool chi rilbʼal chanru naq ebʼ li aatin li qʼaxal loqʼ saʼebʼ li raqal li Santil Hu naxkʼe xwankil li naʼlebʼ li nachʼolobʼamank saʼ li raqal. Tqakʼe ajwiʼ qahoonal chi xkʼoxlankil rix ebʼ li raqal li Santil Hu ut chanru xyuʼaminkil (taayaabʼasi Josue 1:8).

10. Rikʼin li naxye saʼ Hebreos 5:14, kʼaʼut ebʼ li naʼbʼej yuwaʼbʼej tento teʼroksi li loqʼonink joʼ junkabʼal re xkʼutbʼal chiruhebʼ li xkokʼal chanru teʼtzoloq ut teʼxtzʼil rix junaq li naʼlebʼ?

¹⁰ Anaqwan aatinaqo chirix li loqʼonink joʼ junkabʼal. Ak re, naq ebʼ li naʼbʼej yuwaʼbʼej nekeʼraj naq ebʼ li ralal xkʼajol teʼxtaw xsahil li loqʼonink. Usta ak wank saʼ xchʼoolebʼ li naʼbʼej yuwaʼbʼej li ttzolmanq, moko aajel ta ru naq rajlal xamaan teʼxbʼaanu li tzolokbʼatzʼunk malaj ebʼ li eetalil. Yaal naq naru rilbʼal li naʼlebʼ li naʼelk rajlal po saʼ JW Broadcasting malaj xyiibʼankil chi joqʼeqil junaq li tzolokbʼatzʼunk, joʼ reetalil li xjukubʼ kabʼl laj Noe. Abʼan, wank ajwiʼ xwankil naq ebʼ li naʼbʼej yuwaʼbʼej teʼxkʼut chiruhebʼ li xkokʼal chanru teʼxtzol ribʼebʼ. Ebʼ li kokʼal tento teʼxtzol chanru xkawresinkil ribʼebʼ chirix li chʼutam malaj xtzʼilbʼal rix junaq li naʼlebʼ li xeʼril saʼ li tzolebʼaal (taayaabʼasi Hebreos 5:14). Wi nekeekʼe eechʼool saʼ ochoch chi xtzʼilbʼal rix junaq li naʼlebʼ chirix li Santil Hu, moko tchʼaʼajkoʼq ta chiruhebʼ rabʼinkil li tyeemanq saʼebʼ li chʼutam ut saʼebʼ li nimla chʼutam, bʼarwiʼ joqʼeqil nanumsimank junaq li bʼideo. Joʼkan ajwiʼ, li xchihabʼebʼ ut li xnaʼlebʼebʼ li kokʼal aʼan tkʼanjelaq chiruhebʼ li naʼbʼej yuwaʼbʼej re xnawbʼal jarubʼ kʼasal teʼtzoloq rajlal xamaan.

11. Kʼaʼut wank xwankil naq tqakʼut chiruhebʼ li qatzolom chanru teʼxtaw xchamal junaq li naʼlebʼ li yookebʼ xtzolbʼal?

¹¹ Ebʼ li qatzolom chirix li Santil Hu tento teʼxtzol ajwiʼ xtzolbʼal ribʼebʼ. Nasahoʼk qachʼool naq nekeʼxtikibʼ xjuchʼbʼal li xhuhebʼ li nekeʼxtzol qikʼin malaj li nekeʼroksi saʼ li chʼutam. Abʼan, aajel ru naq tqakʼut chiruhebʼ chanru xtzʼilbʼal rix ut xtawbʼal xchamal li naʼlebʼ naq yooqebʼ xtzolbʼal ribʼ xjunes. Chi joʼkan, naq  teʼxtaw junaq li chʼaʼajkilal, inkʼaʼ teʼxik saʼ junpaat chi xsikʼbʼalebʼ li junchʼol saʼ li chʼuut re naq teʼtenqʼaaq, teʼxnaw bʼan xsikʼbʼal ut xtawbʼal saʼebʼ li qahu li naʼlebʼ li tkʼanjelaq chiruhebʼ.

12. Kʼaru wank saʼ li qachʼool naq tqatzol qibʼ?

¹² Wi inkʼaʼ nawulak chiqu xtzolbʼal qibʼ, maare tqakʼoxla naq maajunwa tqataw xsahil li tzolok. Abʼan, tooruuq xtawbʼal. Qatikibʼaq rikʼin kokʼ kʼasal ut timil timil yooqo xtaqsinkil li qatzolbʼal. Tento naq wanq saʼ li qachʼool li naqaj xtawbʼal. Yaal naq li naqaj tzʼaqal xtawbʼal aʼan wank choʼq ramiiw li Jehobʼa. Abʼan, maare tooruuq xtawbʼal saʼ junpaat li naqaj wi naqasume junaq li patzʼom malaj wi tqasikʼ junaq li naʼlebʼ chirix li qachʼaʼajkilal.

13. a) Kʼaru ebʼ li naʼlebʼ tento tixbʼaanu jun li saaj re xkolbʼal rix li xpaabʼal saʼ li tzolebʼaal? b) Chanru tatruuq xyuʼaminkil li naxye Colosenses 4:6?

¹³ Jun eetalil, ma laaʼat jun li saaj ut yookat chi xik saʼ li tzolebʼaal? Maare chixjunilebʼ laawechtzolom nakateʼxseʼe xbʼaan naq inkʼaʼ nakaabʼicha li xbʼich li tenamit. Ut twulaq raj chaawu xkʼutbʼal chiruhebʼ li naxye li Santil Hu, abʼan nakaawekʼa naq inkʼaʼ tatruuq. Joʼkan naq, toj tento taatzʼil rix li naʼlebʼ. Wank wiibʼ li kʼanjel chaawu. Li xbʼeen, chʼolchʼo chaawu naq tento tnajtobʼresi aawibʼ rikʼin li ruuchichʼochʼ. Ut li xkabʼ, chʼolchʼo chaawu naq tento tkawresi aawibʼ re xkolbʼal li yaal (Juan 17:16; 1 Ped. 3:15). Xbʼeenwa tento taapatzʼ aawe, kʼaʼut naq ebʼ laawechtzolom nekeʼxkol rix li xbʼich li tenamit. Chirix chik aʼan, taatzʼil rix chi timil li naxchʼolobʼ ebʼ li qahu. Ut aran taakʼe reetal naq moko qʼaxal chʼaʼaj ta xkolbʼal rix laapaabʼal. Li xkʼihalil ebʼ li qas qiitzʼin nekeʼxkʼoxla naq tento xbʼaanunkil aʼin xbʼaan naq wank ani xyehok rehebʼ. Abʼan, jun sut naq ak xaataw wiibʼaq li naʼlebʼ chirix aʼin, tatruuq chik xsumenkil ebʼ li patzʼom li teʼxbʼaanu aawe (taayaabʼasi Colosenses 4:6).

14-16. a) Kʼaru tooruuq xbʼaanunkil re xnawbʼal ru chiʼus junaq xhuhil li Santil Hu li inkʼaʼ naqanaw ru chiʼus? b) Chanru nokooxtenqʼa ebʼ li raqal li Santil Hu li wank saʼ li tzolom re xnawbʼal chirix kʼaru naʼaatinak li hu Amos? (Taawil ajwiʼ li kaaxukuut « Qanawaqebʼ ru chiʼus li wankebʼ resil saʼ li Santil Hu»).

¹⁴ Qayehaq naq saʼ li jun chik chʼutam t-ilmanq jun rehebʼ li xhuhil li Santil Hu li nayeemank re profetas menores (malaj ebʼ li xkokʼ hu ebʼ li propeet), maare li inkʼaʼ naqanaw ru chiʼus. Li tqabʼaanu xbʼeenwa aʼan xkʼebʼal qachʼool chi xnawbʼal kʼaru kixtzʼiibʼa li propeet. Chanru tqabʼaanu?

¹⁵ Xbʼeenwa qakʼoxlaq kʼaru naqanaw chirix li winq li kitzʼiibʼank re li hu: ani aʼan, bʼar kiwank chaq ut chirix kʼaru kikʼanjelak. Ebʼ li naʼlebʼ aʼin, tooxtenqʼa chi xtawbʼal ru kʼaʼut kiroksi ebʼ li aatin ut ebʼ li eetalil aʼin. Naq yooqo xyaabʼasinkil, qasikʼaq wiibʼ oxibʼ li aatin li naxkʼut chanru xnaʼlebʼ laj tzʼiibʼ aʼin.

¹⁶ Chirix chik aʼan, qatzʼilaq rix joqʼe kitzʼiibʼamank li hu. Re xbʼaanunkil aʼin, us naq tqil li kaaxukuut «Tabla de los libros de la Biblia», li wank saʼ xtiklajik li Santil Hu Traducción del Nuevo Mundo de las Santas Escrituras (con referencias), maakʼaʼ saʼ Qʼeqchiʼ. Naru tqil ajwiʼ li kaaxukuut, Ebʼ li propeet ut ebʼ li awabʼej, li wank saʼ li hu Li tooxtenqʼa chi xtzolbʼal Raatin li Yos tasal 3, perel 14-17. Saʼ xkʼabʼaʼ naq li hu li yooko xtzolbʼal naʼaatinak chirix li propesiiy, aajel ru xtzʼilbʼal rix chanru li xyuʼamebʼ li qas qiitzʼin naq xtzʼiibʼamank chaq li hu. Tooruuq xtzʼilbʼal rix kʼaru li yiibʼru aj naʼlebʼ malaj li maaʼusilal kiraj risinkil li propeet saʼ li tenamit ut anihebʼ wankebʼ chaq saʼ  xkutankil. Re xnawbʼal chirix kʼaru naʼaatinak chixjunil li hu, maare tqil wiibʼ oxibʼ chik li xhuhil li Santil Hu. Jun eetalil, re xtawbʼal ru chiʼus li yook chaq chi kʼulmank saʼ xkutankil li propeet Amos, naru tqil ebʼ li raqal re 2 Reyes ut 2 Cronicas li natawmank saʼebʼ li raqal li Santil Hu li wank saʼ xyi li perel bʼarwiʼ wank Amos 1:1. Tooxtenqʼa ajwiʼ rilbʼal li hu Oseas, li kiwank chaq tana saʼ xkutankil laj Amos. Saʼ xkʼabʼaʼ chixjunil aʼin, tqataw ru chiʼus chanruhebʼ li kutan naq kiwank chaq laj Amos (2 Rey. 14:25-28; 2 Cron. 26:1-15; Os. 1:1-11; Amos 1:1).

17, 18. Chʼolobʼ chanru nokooxtenqʼa xtawbʼal xsahil xyaabʼasinkil li Santil Hu naq naqakʼe qachʼool chi rilbʼal ebʼ li naʼlebʼ usta kachʼin nekeʼkʼutunk. Oksi ebʼ li eetalil li wank saʼebʼ li raqal malaj junaq chik.

¹⁷ Naq tqil xsaʼ li Santil Hu us wi qʼaxal naqaj xtzolbʼal xkomon li naʼlebʼ li yooko rilbʼal. Jun eetalil, qakʼoxlaq naq yooko xyaabʼasinkil li tasal 12 re li propesiiy re Zacarias, li kixye chaq resil li xkamik li Mesiiy (Zac. 12:10). Naq nokoowulak saʼ li raqal 12, naqil naq li «ralal [...] laj Natán» nayotʼeʼk xchʼool chi xyaabʼankil li xkamik li Mesiiy. Inkʼaʼ naqakanabʼ chi ixbʼej li naʼlebʼ aʼin, naqapatzʼ qe: «Chanru naxchap ribʼ li xyuʼam li Mesiiy rikʼin li xjunkabʼal laj Natan? Bʼar tintaw xkomon li naʼlebʼ aʼin?». Joʼkan naq, nokooʼok xtzʼilbʼal rix bʼayaq chik. Jun li raqal li Santil Hu li wank saʼ xyi li perel nokooxkʼam saʼ 2 Samuel 5:14, bʼarwiʼ naxye naq laj Natan aʼan jun rehebʼ li ralal laj David. Li jun chik raqal li Santil Hu li wank saʼ xyi li perel aʼan Lucas 3:31, bʼarwiʼ naxkʼut naq li Jesus nachalk saʼ li xjunkabʼal laj Natan chirix li xMaria (taawil Laj Kaakʼalehom re Agosto 2017, perel 32, raqal 4, maakʼaʼ saʼ Qʼeqchiʼ). Qʼaxal oxloqʼ ru xnawbʼal aʼin! Naqanaw naq kiyeemank chaq naq li Jesus tchalq saʼ li  xjunkabʼal laj David (Mat. 22:42). Abʼan, laj David kiwank numenaq junmay ralal xkʼajol. Naq naqil li junjunq chi naʼlebʼ aʼin, inkʼaʼ nasach qachʼool naq laj Zacarias kixye chaq naq li xjunkabʼal laj Natan wanq xyaalal naq tixyaabʼa li xkamik li Jesus.

¹⁸ Qakʼoxlaq rix jun chik li eetalil. Saʼ Lucas tasal jun, naxye naq li anjel Gabriel kirulaʼani li xMaria ut kixye re li esil aʼin chirix li kʼuulaʼal li tyoʼlaaq rikʼin: «Aʼan nimaq xwankil ut ralal li Nimajwal tixkʼabʼaʼin. Li Qaawaʼ Yos tixkʼe re li xkʼojaribʼaal laj David li xyuwaʼ. Taaʼawabʼejinq saʼ xbʼeen li rochoch laj Jakob chi junelik» (Luc. 1:32, 33). Maare tqakʼe qachʼool chirix li xbʼeen raatin li anjel, bʼarwiʼ naxye naq li Jesus tkʼabʼaʼiiq «ralal li Nimajwal». Abʼan, laj Gabriel kixye chaq ajwiʼ naq li Jesus twanq choʼq awabʼej. Joʼkan naq, naru naqapatzʼ qe kʼaru kixtaw ru li xMaria naq kirabʼi aʼin. Ma kixkʼoxla naq li Jesus tkanaaq choʼq ruuchil laj Herodes malaj choʼq reqaj jun rehebʼ li wankebʼ saʼ li xkʼojaribʼaal ebʼ laj Israel? Ma kixkʼoxla naq aʼan ajwiʼ awabʼej ut li xjunkabʼal tnaʼajinq saʼ rochoch li awabʼej? Inkʼaʼ, maakʼaʼ reetalil saʼ li Santil Hu naq li xMaria kixye aʼin re li anjel Gabriel. Chi moko naxye ta naq kixye re li anjel naq traj jun li chaabʼil naʼaj saʼ li Xʼawabʼejilal li Yos, joʼ keʼxbʼaanu wiibʼ rehebʼ li xtzolom li Jesus (Mat. 20:20-23). Li naʼlebʼ aʼin naxkʼut chiqu naq li xMaria junelik kixyuʼami li kubʼsink ibʼ.

19, 20. Joʼ naxye Santiago 1:22-25 ut 4:8, kʼaru naqaj chi tzʼaqal naq naqatzol qibʼ?

¹⁹ Saʼ xkʼabʼaʼ naq qʼaxal naqaj jilok chixkʼatq li Jehobʼa naqatzol li Raatin li Yos ut ebʼ li tasal hu. Joʼkan ajwiʼ, naqaj rilbʼal chiʼus chanruho chi tzʼaqal ut kʼaru tento tqajal saʼ li qayuʼam re xsahobʼresinkil xchʼool li Yos (taayaabʼasi Santiago 1:22-25; 4:8). Joʼkan bʼiʼ, rajlal sut naq tqatzol qibʼ, aajel ru xtzʼaamankil re li Jehobʼa naq tixkʼe qe li xmusiqʼ. Joʼkan ajwiʼ, aajel ru naq tqatzʼaama re, naq tooxtenqʼa chi xtawbʼal rusilal li qatzolbʼal ut qilbʼal qibʼ joʼ nokooril aʼan.

²⁰ Chiqajunilo chanchano raj li xmoos li Yos li naxye saʼ Salmo 1:2, 3: «Nekeʼxtaw bʼan xsahilalebʼ xchʼool rikʼin xchaqʼrabʼ li Qaawaʼ, nekeʼxkʼoxla rix li raatin ut nekeʼxtzol chi qʼeq ut chi kutan! [...] us nekeʼelk rikʼin chixjunil li nekeʼxbʼaanu».