Xinyoʼlaak saʼ 1948 saʼ jun li chʼina tenamit li nakanaak bʼarwiʼ naxmuq ribʼ li saqʼe saʼ Nigeria. Saʼebʼ li chihabʼ aʼan li wikan laj Moustapha, li riitzʼin linyuwaʼ ut laj Wahabi li was xeʼok joʼ aj testiiw re li Jehobʼa. Naq wank bʼeleebʼ chihabʼ we kikamk linyuwaʼ. Kʼajoʼ kirahoʼk inchʼool naq kikamk. Laj Wahabi kixye we naq tooruuq rilbʼal wiʼ chik linyuwaʼ naq twakliiq chi yoʼyo. Xkʼoxlankil rix li chʼinaʼusil yeechiʼom aʼin kixwaklesi inchʼool chi xtzolbʼal li Santil Hu. Xkubʼeek inhaʼ saʼ 1963 ut moqon wiibʼ li was ut jun li wiitzʼin keʼok joʼ aj Testiiw.

Saʼ 1965 xinqʼaxonk saʼ Lagos, bʼarwiʼ ak wank laj Wilson, jun rehebʼ li was. Aran xqanumsi chaabʼil hoonal rikʼin wiibʼ oxibʼ aj kʼamolbʼe saʼ li puktesink joʼ li nekeʼxbʼaanu 50 hoor saʼ li qakutan saʼ li chʼuut Igbobi. Xwil naq sahebʼ saʼ xchʼool ut chi anchal xchʼool nekeʼkʼanjelak joʼkan naq xinʼok joʼ aj kʼamolbʼe saʼ li puktesink saʼ enero 1968.

Laj Albert Olugbebi, jun li hermaan li nakʼanjelak Betel kixkʼubʼ jun li chʼutam rikʼinebʼ li saaj bʼarwiʼ kixye qe naq naʼajmank naabʼalebʼ aj kʼamolbʼe saʼ li puktesink joʼ li nekeʼxbʼaanu 100 hoor saʼ li qakutan saʼ relebʼl iqʼ re Nigeria. Toj ninjultika ebʼ li aatin li kixye chi anchal xchʼool li hermaan Olugbebi: «Laaʼex toj saajex ut naru teʼroksi leehoonal saʼ xkʼanjel li Jehobʼa. Aran wank naabʼal li kʼanjel li  aajel ru xbʼaanunkil». Laaʼin nawaj xkʼambʼal we rikʼin li propeet Isaías xik bʼarwiʼ li Jehobʼa ttaqlanq we joʼkan naq xinnujtesi jun li hu (Is. 6:8).

Saʼ mayo 1968, xineʼxtaqla joʼ aj kʼamolbʼe saʼ li puktesink joʼ li nekeʼxbʼaanu 100 hoor saʼ li qakutan saʼ li tenamit Kano, li wank saʼ relebʼl iqʼ re Nigeria. Aʼin kikʼulmank naq yook li yalok u saʼ Biafra, chiruhebʼ li chihabʼ 1967 toj 1970. Saʼ li teep aʼin kʼajoʼ li rahilal kixkʼam chaq li yalok u ut moqon chik li yalok u kitiklaak bʼarwiʼ naxmuq ribʼ li saqʼe saʼ Nigeria. Jun li hermaan kixyal inqʼunbʼesinkil re naq inkʼaʼ tinxik saʼ li tenamit Kano. Abʼan xinye re: «Bʼanyox. Ninnaw naq nakaakʼe aachʼool chiwix. Abʼan wi li Jehobʼa naraj naq tinxik aran chʼolchʼo chiwu naq twanq wikʼin».

Kʼajoʼ kirahoʼk inchʼool rilbʼal li kikʼulmank naq xinwulak aran Kano. Li yalok u kixjukʼ li tenamit. Naq yooko chi puktesink wank sut naqil ebʼ li kamenaq li xeʼkamsiik xbʼaan li yalok u. Usta keʼwank naabʼal li chʼuut aran Kano, li xkʼihalil li hermaan xeʼelelik. Kachʼin chik ma oʼlaju aj puktesinel xeʼkanaak li kʼajoʼebʼ xxiw ut xeʼchʼinaak xchʼool. Jwal xeʼsahoʼk saʼ xchʼool naq xeʼwulak waqibʼ aj kʼamolbʼe saʼ li puktesink joʼ li nekeʼxbʼaanu 100 hoor saʼ li qakutan! Kʼajoʼ rusilal xeʼxtaw naq xqawaklesi xchʼoolebʼ. Xqatenqʼahebʼ re naq teʼxtikibʼ wiʼ chik xbʼaanunkil ebʼ li chʼutam, li puktesink, xtaqlankil li resil li xkʼanjel saʼ li molam ut naq teʼxpatzʼ ebʼ li xtasal hu.

Chiqajunilo joʼ aj kʼamolbʼe saʼ li puktesink joʼ li nekeʼxbʼaanu 100 hoor saʼ li qakutan xqatzol li aatinobʼaal hausa. Saʼ xkʼabʼaʼ naq nokoopuktesink saʼ li raatinobʼaalebʼ, naabʼalebʼ li kristiʼaan nokooʼeʼrabʼi. Abʼanan wiibʼ oxibʼ li wankebʼ saʼ xyanq ebʼ li paabʼal li nawbʼil ru, inkʼaʼ nekeʼwulak chiru naq nokoopuktesink. Joʼkan naq weent naqabʼaanu. Saʼ jun kutan rikʼin li wechkʼanjel jun li winq xooranilasi rikʼin jun li chʼiichʼ li wank saʼ ruqʼ. Abʼan saʼ xkʼabʼaʼ naq saʼ junpaat xooʼaanilak xooruuk chi elelik. Usta kʼajoʼ li raaxiikʼ joʼ naxye Salmo 4:​9, li Jehobʼa kixbʼaanu naq us toowanq ut timil timil kikʼiik li xkʼihalil laj puktesinel. Saʼ li qakutan saʼ Kano wank junlaju chi chʼuut ut numenaq 500 aj puktesinel.

Saʼ agosto 1968, wiibʼ oxibʼ po naq xoowulak Kano, wiibʼ aj kʼamolbʼe saʼ li puktesink joʼ li nekeʼxbʼaanu  100 hoor saʼ li qakutan ut laaʼin xooʼeʼxtaqla Niamey, saʼ li tenamit Níger, re África Occidental. Saʼ junpaat xqakʼe reetal naq Níger aʼan jun li teep bʼarwiʼ kʼajoʼ li tiq. Moko kaʼaj tawiʼ xookʼayk rikʼin li tiq xqatzol ajwiʼ li aatinobʼaal francés re li teep aʼin. Usta xqataw chʼaʼajkilal joʼ aʼin xqakʼojobʼ qachʼool rikʼin li Jehobʼa ut xqatikibʼ puktesink saʼ xjolomil li tenamit bʼarwiʼ moko kʼihebʼ ta aj puktesinel wankebʼ. Moko kinumeʼk ta naabʼal hoonal re naq kachʼin chik ma chixjunil li kristiʼaan re li tenamit Niamey li nekeʼxnaw ilok ru hu wank rikʼinebʼ li tasal hu li naqoksi re xtzolbʼal li Santil Hu: La verdad que lleva a vida eterna. Ebʼ li kristiʼaan nokooʼeʼxsikʼ re naq tqakʼe rehebʼ li tasal hu aʼin.

Inkʼaʼ xoobʼayk chi xkʼebʼal reetal naq ebʼ li awabʼej xikʼ nekeʼril ebʼ laj testiiw re li Jehobʼa. Saʼ julio 1969 xqabʼaanu li xbʼeen nimla chʼutam re jun kutan joʼ li nabʼaanumank saʼebʼ li qakutan saʼ li teep aʼan, junmay tana xeʼwulak. Jwal sa qachʼool xbʼaan naq wiibʼ laj puktesinel teʼkubʼeeq xhaʼ. Abʼan li xbʼeen kutan re li nimla chʼutam keʼwulak ebʼ li polisiiy ut keʼxxaqabʼ li nimla chʼutam. Xeʼxkʼam saʼ li ochoch bʼarwiʼ wankebʼ li polisiiy li cheekel winq li naʼulaʼanink chʼuut ut ebʼ laj kʼamolbʼe saʼ li puktesink joʼ li nekeʼxbʼaanu 100 hoor saʼ li qakutan aran xeʼxbʼaanu qe wiibʼ oxibʼ li patzʼom moqon xeʼxye qe naq toosutqʼiiq saʼ li jun chik kutan. Saʼ xkʼabʼaʼ naq xqil naq twanq li chʼaʼajkilal rikʼin li awabʼej xqakʼubʼ naq tkʼemanq li seeraqʼ chirix li kubʼihaʼ saʼ jun li ochoch ut moqon li teʼkubʼeeq xhaʼ xeʼkohebʼ saʼ muqmu saʼ jun li nimaʼ.

Wiibʼ oxibʼ xamaan chirix aʼin li awabʼej xooʼeʼrisi saʼ li tenamit laaʼin ut oobʼ chik aj kʼamolbʼe saʼ li puktesink joʼ li nekeʼxbʼaanu 100 hoor saʼ li qakutan. Kaʼajwiʼ 48 hoor xeʼxkʼe qe re naq tqakanabʼ Níger ut inkʼaʼ xooʼeʼxtenqʼa. Xooʼabʼink ut xookoho saʼ li qamolam re Nigeria. Aran xooʼeʼxtaqla saʼ jalan chik li naʼajej.

Xineʼxtaqla saʼ jun li teep re Nigeria li naxkʼabʼaʼi Orisunbare. Aran xinyal xsahil li puktesink rikʼin jun li chʼina chʼuut aj puktesinel ut xkʼebʼal wiibʼ oxibʼ li tzolom. Abʼan waqibʼ po chirix aʼin, li molam xye we naq tinsutqʼiiq wiʼ chik Níger, abʼan injunes. Sachso inchʼool xinkanaak ut xkʼe inkʼaʼuxl. Abʼan li xyaalal aʼan naq qʼaxal nawaj rilbʼalebʼ wiʼ chik ebʼ li hermaan re Níger.

Xinsutqʼiik Niamey. Jun kutan chik inwulajik jun li winq aj yakonel re Nigeria kixkʼe reetal naq laaʼin aj Testiiw ut xbʼaanu wiibʼ oxibʼ li patzʼom chirix li Santil Hu. Xqatzol li Santil Hu rikʼin ut naq ak xkanabʼ mayibʼk ut kalaak kikubʼeek xhaʼ. Xinruuk ajwiʼ puktesink saʼ jalan jalanq li naʼajej re li tenamit ut xinkʼe reetal chanru naq timil timil ebʼ li qas qiitzʼin xeʼxkʼulubʼa li yaal. Naq xinwulak Níger wank 31 aj puktesinel ut naq xkohin wank 69 aj puktesinel.

Saʼ diciembre 1977, xinsutqʼiik Nigeria re naq tineʼxkawresi chiru oxibʼ xamaan. Naq kiraqeʼk, li najolomink re li naril li qakʼanjel saʼ li qamolam, laj Malcolm Vigo, kixkʼe we jun li esilhu li kitaqlaak  chaq re xbʼaan li qamolam re Sierra Leona. Ebʼ li hermaan yookebʼ xsikʼbʼal jun laj kʼamolbʼe saʼ li puktesink li wank xjunes, chaabʼil xjunxaqalil ut naʼaatinak saʼ inglés ut francés re naq twanq joʼ li cheekel winq li naʼulaʼanink chʼuut aran Guinea-Conakri. Li hermaan Vigo kixye we naq xbʼaan aʼin xineʼxbʼoq re inkawresinkil. Chi chʼolchʼo ru kixye we naq chʼaʼaj xbʼaanunkil li kʼanjel aʼin joʼkan naq kixye: «Kʼoxla rix chiʼus naq toj maajiʼ nakaakʼulubʼa». Abʼan moko wiibʼ sut ta xinkʼoxla rix, xinye: «Xbʼaan naq li Jehobʼa yook chi taqlank we tinxik».

Xinbʼihajik Sierra Leona saʼ avión ut xinchʼutubʼ wibʼ rikʼinebʼ li hermaan re li qamolam. Jun rehebʼ li natzʼaqonk saʼ li chʼuut li naril li qakʼanjel kixye: «Moko chʼolchʼo ta chiqu chanru yook chi elk li kʼanjel aran Guinea». Usta li molam aʼin naril li kʼanjel re li puktesink aran Guinea, inkʼaʼ nekeʼruuk aatinak rikʼinebʼ laj puktesinel xbʼaan li chʼaʼajkilal rikʼin li awabʼej li wank saʼ li tenamit aʼan. Naabʼal sut xeʼraj xtaqlankil aran jun ruuchil li molam, abʼan inkʼaʼ xeʼruuk xbʼaanunkil. Joʼkan naq xeʼxye we naq tinbʼihajiq Conakri, li xjolomil li tenamit Guinea re naq teʼxkʼe li hu li tixye naq tinkanaaq saʼ li tenamit.

Naq xinwulak Conakri, xkohin rikʼinebʼ li wankebʼ joʼ ruuchil li awabʼej re Nigeria ut xinchʼutubʼ wibʼ rikʼin. Xinye re naq nawaj puktesink saʼ Guinea, abʼan aʼan kixye we naq inkʼaʼ tinbʼaanu xbʼaan naq naru naq tineʼxkʼe saʼ tzʼalam malaj tinkʼul junaq chik chʼaʼajkilal. Kixye we: «Sutqʼin Nigeria ut puktesin aran». Ut laaʼin xinye re: «Chʼolchʼo chiwu naq tinkanaaq arin». Li wank joʼ ruuchil li awabʼej kixtzʼiibʼa jun li esilhu choʼq re li awabʼej re Guinea re xpatzʼbʼal re naq tinxtenqʼa ut joʼkan kixbʼaanu.

Moqon kinsutqʼiik saʼ li qamolam re Sierra Leona ut xinye rehebʼ li hermaan li kixkʼubʼ li awabʼej. Ebʼ li hermaan kʼajoʼ xeʼsahoʼk xchʼool naq xeʼrabʼi naq saʼ xkʼabʼaʼ li xtenqʼ li Jehobʼa li awabʼej kixkʼe inleseens re naq tinkanaaq Guinea.

Chiru li chihabʼ 1978 ut 1989 xinwank joʼ li cheekel winq li naʼulaʼanink chʼuut saʼ Guinea ut Sierra Leona ut joʼ ruuchil li cheekel winq li naʼulaʼanink chʼuut aran Liberia. Saʼ xtiklajik kʼajoʼ naq ninyajerk, wank sut ninkʼul naq wankin saʼebʼ li teep li najt nakanaak. Abʼan ebʼ li hermaan nekeʼxbʼaanu chixjunil re inkʼambʼal saʼ jun li bʼanlebʼaal.

Saʼ jun kutan kʼajoʼ naq xinyajerk xbʼaan li raxkehobʼ ut lukum saʼ insaʼ. Naq xinkawuuk, xinnaw naq ebʼ li hermaan yookebʼ xkʼubʼankil bʼar tineʼxmuq. Usta xinkʼul naabʼal li chʼaʼajkilal bʼarwiʼ jayeʼq xinkamk, maajunwa xinkʼoxla xkanabʼankil linkʼanjel chiru li Jehobʼa. Chʼolchʼo chiwu naq kaʼajwiʼ li Jehobʼa truuq qakolbʼal usta tookamq truuq xqʼaxtesinkil wiʼ chik li qayuʼam.

Saʼ 1988, xinnaw ru li xDorcas, jun laj kʼamolbʼe saʼ li puktesink li naxkubʼsi ribʼ ut kaw saʼ xpaabʼal. Xoosumlaak ut xookʼanjelak joʼebʼ li nekeʼulaʼanink chʼuut. Li xDorcas kʼajoʼ nikinxtenqʼa ut nikinxra ut chi anchal xchʼool wank kʼaru naxkanabʼ re xbʼaanunkil li xkʼanjel li Jehobʼa. Re rulaʼaninkil li junjunq chi chʼuut wank sut tento toobʼeeq 25 kilómetro ut junelik naqakʼam qamaleet. Re naq tooruuq chi wulak saʼebʼ li chʼuut li jwal najt  nakanaak nokoobʼeek rikʼin yalaq kʼaru chi bʼelebʼaal chʼiichʼ. Nokoobʼihajik saʼebʼ li bʼe bʼarwiʼ kʼajoʼ li sulul ut yibʼru.

Li xDorcas inkʼaʼ naxuwak. Wank sut tento tqanumsi ebʼ li nimaʼ bʼarwiʼ wank naabʼal ebʼ li cocodrilo. Saʼ jun sut, xoobʼihajik oobʼ kutan, xqatoq jun li nimaʼ rikʼin jun chʼina jukubʼ xbʼaan naq ebʼ li qʼa re cheʼ inkʼaʼ chik usebʼ. Naq li xDorcas kixaqliik ut kiraj elk saʼ li chʼina jukubʼ kitʼaneʼk saʼ li haʼ. Saʼ qabʼichal inkʼaʼ nokooruuk numxik ut wank naabʼalebʼ li cocodrilo saʼ li nimaʼ. Wiibʼ oxibʼ li saaj xeʼxkʼut ribʼ saʼ li nimaʼ ut xeʼrisi. Chiru naabʼal kutan saʼ qabʼichal naqamatkʼe li xqakʼul, abʼan inkʼaʼ xqakanabʼ xbʼaanunkil li qakʼanjel chiru li Jehobʼa.

Saʼ xtiklajik 1992, xqakʼul jun li maatan: Li xDorcas wank saʼ yuʼam! Ma tqakanabʼ roksinkil chixjunil li qahoonal re kʼanjelak chiru li Yos? Xqaye: «Li kʼuulaʼal aʼin jun maatan li chalenaq rikʼin li Jehobʼa». Joʼkan naq xqaye naq li qarabʼin tixkʼabʼaʼi Jahgift (li naraj xyeebʼal «maatan re Jah»). Kaahibʼ chihabʼ chirix aʼin kiyoʼlaak laj Eric, li qalal. Saʼ kabʼichalebʼ aʼanebʼ xmaatan li Jehobʼa. Li xJahgift kitzʼaqonk jun kʼamok saʼ li ochoch re jalok aatin re Conakri ut laj Eric aj tenqʼanel saʼ li chʼuut.

Usta li xDorcas kixkanabʼ chiru jun kʼamok li xkʼanjel joʼ aj kʼamolbʼe saʼ li puktesink joʼ li nekeʼxbʼaanu 100 hoor saʼ li qakutan, abʼan kiwank joʼ aj kʼamolbʼe saʼ li puktesink joʼ li nekeʼxbʼaanu 50 hoor saʼ li qakutan, usta ebʼ li qakokʼal jwal kachʼinebʼ. Rikʼin xtenqʼ li Jehobʼa xinruuk roksinkil chixjunil linhoonal saʼ xkʼanjel li Jehobʼa. Naq ebʼ li qalal qakʼajol xeʼkʼiik, li xDorcas kiʼok wiʼ chik joʼ aj kʼamolbʼe saʼ li puktesink joʼ li nekeʼxbʼaanu 100 hoor saʼ li qakutan ut anaqwan saʼ kabʼichal wanko joʼ li nekeʼtaqlaak saʼ jalan chik tenamit saʼ Conakri.

Junelik ninxik bʼarwiʼ li Jehobʼa nikinxtaqla. Naabʼal sut li wixaqil ut laaʼin xqakʼe reetal chanru li Jehobʼa nakolok ut naʼosobʼtesink. Naq naqakʼojobʼ qachʼool rikʼin li Jehobʼa ut inkʼaʼ chirix li kʼaʼaq re ru, naqakol qibʼ chiru naabʼal li chʼaʼajkilal ut inkʼaʼ nanumtaak qakʼaʼuxl. Li xDorcas ut laaʼin xqakʼe reetal naq kaʼajwiʼ li Jehobʼa, li Yos li nakolok, truuq qakolbʼal (1 Crón. 16:35). Chʼolchʼo chiwu naq li xyuʼam li nekeʼxkʼojobʼ xchʼool rikʼin li Jehobʼa wank «rubʼel li xkupuhom» (1 Sam. 25:29).