Winston, seeraqʼi qe chanru xaatikibʼ chaq xsikʼbʼal li Yos.

Xinkʼiik saʼ Queensland (Australia) ut linjunkabʼal maakʼaʼebʼ xpaabʼal. Wanko chaq bʼarwiʼ naqakʼirisi ebʼ li ketomq, saʼ xkʼabʼaʼ naq najt nakanaak moko xinnaw ta ru naabʼal li kristiʼaan kaʼajwiʼ linjunkabʼal. Chalen naq wank 12 chihabʼ we xintikibʼ xsikʼbʼal li Yos. Xintijok chiru re naq tinxtenqʼa chi xnawbʼal li yaal chirix. Moqon, xinkanabʼ li wochoch ut xintaw inkʼanjel saʼ li teep Adelaida (Australia Meridional). Naq wank 21 chihabʼ we, yookin chaq chi hilank saʼ li teep Sydney naq xinnaw ru li xPam. Aʼan kixseeraqʼi we chirix jun li paabʼal li nakʼabʼaʼiik Israelismo Britanico, li nekeʼxye naq ebʼ li tenamit re Gran Bretaña chalenaqebʼ saʼ li lajeebʼ chi teep re Israel Ii sachenaqebʼ chaq. Ebʼ aʼan nekeʼxye naq li lajeebʼ chi teep aʼin, keʼawabʼejink saʼ relebʼl iqʼ ut keʼkʼameʼk chi preexil saʼ li chihabʼ waqxaqibʼ siʼeent naq toj maajiʼ natiklaak li chihabʼ 1. Naq xinsutqʼiik saʼ li teep Adelaida, xinʼaatinak chirix aʼin rikʼin jun li wechkʼanjel li kixtikibʼ xtzolbʼal li Santil Hu rikʼinebʼ laj Testiiw re li Jehobʼa. Naq ak xooʼaatinak chiru wiibʼ oxibʼ hoor, xbʼeen xbʼeen chirix li nekeʼxpaabʼ laj Testiiw, xinkʼe reetal naq aʼin li xsumenkil li tij li xinbʼaanu naq toj kachʼinin chaq. Xinʼok xtzolbʼal li yaal chirix li kiyobʼtesink we ut chirix li Xʼawabʼejilal. Chi joʼkan, xintaw li qʼol «qʼaxal terto xtzʼaq»! (Mat. 13:45, 46).

Pam, laaʼat xaatikibʼ ajwiʼ xsikʼbʼal li qʼol aʼin naq qʼaxal saajat chaq. Chanru naq xaataw?

Xinkʼiik saʼ jun li junkabʼal li wank xpaabʼal, saʼ li tenamit Coffs Harbour (Nueva Gales del Sur). Linnaʼ linyuwaʼ, linnaʼchin ut linyuwaʼchin keʼxkʼulubʼa li Israelismo Britanico. Laaʼin, li wiitzʼin, linchaqʼnaʼ ut ebʼ li wech-alal, keʼxkʼut chiqu naq li Yos narusilahebʼ li nekeʼchalk saʼebʼ li tenamit re Gran Bretaña. Abʼanan, moko xinpaabʼ ta chi  tzʼaqal re ru aʼin, ut moko nachʼ ta nawekʼa wibʼ rikʼin li Yos. Kaalaju chihabʼ wank we ut ak xinwulak saʼ jalan jalanq chi Iglees li wank saʼ li teep aʼan, saʼ xyanq wankebʼ: anglicanos, bautistas ut adventistas del séptimo día. Abʼan inkʼaʼ xineʼxtenqʼa chi xnawbʼal ru li Yos.

Moqon, linjunkabʼal xkohebʼ saʼ li teep Sydney, aran xinnaw ru laj Winston naq wank saʼ li xhilobʼaal kutan. Joʼ ak xye, naq xooʼaatinak chirix li paabʼal, kiʼok chi xtzolbʼal li Santil Hu rikʼinebʼ laj Testiiw. Chalen li hoonal aʼan, naxtzʼiibʼa jun tuubʼ xraqal li Santil Hu saʼebʼ li esilhu li naxtaqla chaq we. Yaal naq saʼ xtiklajik xʼok inkʼaʼuxl ut xchiqʼ ajwiʼ injosqʼil. Abʼan timil timil xinkʼe reetal naq aʼan li yaal.

Saʼ 1962 xkohin Adelaida re wank chixkʼatq laj Winston. Aʼan kiʼaatinak rikʼin jun li sumal aj Testiiw re naq tinwanq rikʼinebʼ. Laj Thomas ut li xJanice Sloman, li keʼwank chaq chi puktesink saʼ Papua Nueva Guinea. Waqxaqlaju chihabʼ ajwiʼ wank we, laj Thomas ut li xJanice jwal chaabʼilebʼ wikʼin, xineʼxtenqʼa chi nachʼok rikʼin li Jehobʼa. Joʼkan naq xinʼok xtzolbʼal li Raatin li Yos ut saʼ junpaat xchʼolaak chiwu naq xintaw li yaal. Chirix li qasumlajik, chi sa saʼ qachʼool xqatikibʼ kʼanjelak chiru li Jehobʼa. Xqanumsi naabʼal li chʼaʼajkilal, abʼan chixjunil li xqakʼul xooxtenqʼa chi roxloqʼinkil li qʼol li xqataw chaq.

Winston, ye qe li xkʼulmank chiruhebʼ li xbʼeen chihabʼ saʼ laakʼanjel chiru li Jehobʼa.

Naq tojoʼ ajwiʼ xoosumlaak, li Jehobʼa kixte chiqu li xbʼeen «nimla okebʼaal» re naq tookʼanjelaq chiru chi tzʼaqal re ru (1 Cor. 16:9). Li hermaan Jack Porter li naʼulaʼanink re li chʼina chʼuut bʼarwiʼ wanko kixkʼut chiqu li okebʼaal aʼin. Anaqwan rochbʼen laj Jack nokookʼanjelak saʼ li chʼuut li naril li kʼanjel saʼ li qamolam re Australasia. Saʼebʼ li kutan aʼan, rikʼin li xRoslyn, li rixaqil, xooʼeʼxkawresi re naq tooʼoq joʼ aj kʼamolbʼe saʼ li puktesink li nekeʼxbʼaanu 70 hoonal, chiru oobʼ chihabʼ chi sa saʼ qachʼool xqabʼaanu li kʼanjel aʼin. Wank 29 chihabʼ we naq xooʼeʼxtaqla chi rulaʼaninkil ebʼ li chʼuut saʼebʼ li tenamit li wankebʼ saʼ Pacifico sur, li qamolam li wank Fiyi naʼilok rehebʼ chiruhebʼ li kutan aʼan. Xqulaʼani chaq li tenamit Kiribati, Nauru, Niue, Samoa, Samoa Norteamericana, Tokelau, Tonga, Tuvalu ut Vanuatu.

Chiruhebʼ li chihabʼ aʼan, li wankebʼ saʼebʼ li tenamit li jwal najt nekeʼkanaak nekeʼxxuwa ruhebʼ laj Testiiw re li Jehobʼa, joʼkan bʼiʼ, tento naq weent tqabʼaanu ut wanq qanaʼlebʼ (Mat. 10:16). Moko kʼihebʼ ta li hermaan ut wank sut li chʼuut inkʼaʼ xeʼruuk xkʼebʼal qochochnal. Joʼkan naq, naqapatzʼ rehebʼ li poyanam saʼ li kʼalebʼaal ma naru naqanumsi li qʼoqyink saʼebʼ li rochoch. Junelik chaabʼilebʼ chaq qikʼin.

Winston, kʼajoʼ nawulak chaawu li kʼanjel re jalok aatin. Chanru xʼalaak aʼin saʼ laachʼool?

Saʼebʼ li kutan aʼan, saʼ li tenamit Tonga wiibʼ oxibʼ ajwiʼ li tratado ut folleto wank saʼ li aatinobʼaal Tongano, aʼin jun li aatinobʼaal re Polinesia. Re xtzolbʼal li Santil Hu rikʼinebʼ li poyanam nekeʼroksi li tasal hu La verdad que lleva a vida eterna saʼ Ingles. Joʼkan bʼiʼ, chiru li kaahibʼ chi xamaan naq kiwank li tzolok choʼq rehebʼ li cheekel winq, oxibʼ li cheekel winq li nekeʼxnaw Ingles xeʼok xjalbʼal saʼ li aatinobʼaal Tongano li tasal hu aʼin. Li xPam kiroksi li kʼanjelobʼaal re xtzʼiibʼankil saʼ hu, moqon xqataqla saʼ li qamolam re Estados Unidos re naq teʼrisi chi huhil. Chiru waqxaqibʼ xamaan kibʼaanumank li kʼanjel aʼin. Usta moko qʼaxal chaabʼil ta naq kijalmank, xtenqʼa naabʼalebʼ li poyanam li nekeʼaatinak saʼ Tongano chi xnawbʼal li yaal. Usta li xPam ut laaʼin maawaʼo aj jalol aatin, abʼan li kʼanjel aʼin kixbʼaanu naq twulaq chiqu li jalok aatin.

Pam, kʼaru xjalanil li wank Australia chiru li wank saʼebʼ li junchʼol chi tenamit?

Jalan tzʼaqal. Aʼ yaal li naʼajej, wank sut nekeʼchalk saʼ qabʼeen jun tuubʼ chi suq, nakʼatok ru li kutan, lanlan ru li kutan, wank li chʼo, li yajel ut wank sut bʼabʼay ajwiʼ li qatibʼelwa. Usta joʼkan, naq naʼewuuk nokoohilank saʼ li qafale ut naqil li palaw, fale nakʼabʼaʼiik saʼ li  aatinobʼaal Samoano li ochoch li kʼim xbʼeen ut moko tzʼaptzʼo ta ru li natawmank Polinesia. Naq yook chi xorok li po, naʼilmank li xmu li mokooch ut li po saʼ li palaw. Li chaqʼal ru hoonal aʼin nokooxkʼe chi kʼoxlak ut chi tijok, chi joʼkan naqisi li qakʼaʼuxl ut naqakawresi qachʼool.

Kʼajoʼ nawulak chiqu li kokʼal, nokooʼeʼxkʼe chi seʼek ut naxik xchʼoolebʼ naq nekeʼril li jalan xtenamit li saqebʼ xtibʼel. Naq yooko chi ulaʼanink saʼ li tenamit Niue, jun li chʼinaʼal kiʼok xchʼeʼbʼal li xtel laj Winston ut kixye re: «Nawulak chiwu laaxikʼ». Li chʼinaʼal aʼin maajunwa rilom li tel li is is ru ut inkʼaʼ naxnaw kʼaru xyeebʼal.

Narahoʼk chaq saʼ qachʼool rilbʼal naq qʼaxal nebʼaʼebʼ li xkʼihalil li kristiʼaan. Kʼajoʼ xchʼinaʼusal ru li naʼaj, abʼan chʼaʼaj li bʼaneʼk saʼ li bʼanlebʼaal ut rachisa xtawbʼal li chaabʼil haʼ. Abʼanan, chanchan tawiʼ naq aʼin inkʼaʼ naxkʼe xkʼaʼuxebʼ li hermaan, ak kʼaynaqebʼ chi joʼkan. Saʼebʼ bʼan saʼ xchʼool naq wankebʼ rikʼin li xjunkabʼal, wank xnaʼajebʼ re xloqʼoninkil li Jehobʼa ut naq nekeʼruuk xkʼebʼal xloqʼal. Aʼin xooxtenqʼa re naq tqakʼe qachʼool chirix li qʼaxal wank xwankil ut sahaq saʼ qachʼool kaʼajwiʼ rikʼin li aajel ru saʼ li qayuʼam.

Pam, wank sut xaabʼela aahaʼ ut xatkʼubʼank, abʼan moko joʼ kʼaynaqat ta. Kʼaru xaabʼaanu?

Tento tinbʼanyoxi re linyuwaʼ chixjunil li chaabʼil naʼlebʼ li kixkʼut chiwu. Kixkʼut chiwu chanru xtzʼabʼal li xaml, kʼubʼank chisaʼ ut wank saʼ nebʼaʼil. Naq yooko chi ulaʼanink saʼ li tenamit Kiribati, xookanaak saʼ jun li ochoch li kʼim xbʼeen, tzʼakanbʼil ru li chʼochʼ rikʼin coral, li coral natawmank rubʼel palaw, ut tzʼapbʼil ru rikʼin kariis. Re kʼubʼank, xinbʼek jun li jul saʼ chʼochʼ ut xwoksi rix li kook re xtzʼabʼal linxaml. Ut re xtawbʼal li haʼ, xkohin saʼ li xyoʼlebʼaal haʼ ut xinkʼe wibʼ chi tzol rikʼinebʼ li ixq li wankebʼ aran. Re risinkil li haʼ, nekeʼroksi jun li cheʼ wiibʼ meetr tana xnimal roq ut saʼ ruʼuj bʼakbʼo jun li kʼaam, chanchan li naʼoksiik re karibʼ. Abʼan, moko wank ta xluchbʼaq, wank bʼan xlekbʼal li haʼ chiru. Naq natzʼaq li junjun chi ixq, naxrum li kʼam ut saʼ junpaat narekʼasi li xkux ruqʼ re naq li lek t-ekʼanq ut tnujaq chi haʼ. Chanchan naq moko chʼaʼaj ta, toj reetal xintzʼaq laaʼin. Naabʼal sut xinrum li kʼaam, abʼan yal ninsakʼ ru li haʼ ut pampo nakanaak saʼ xbʼeen. Chixjunilebʼ xeʼok inseʼenkil, ut naq xeʼxkanabʼ chi seʼek, jun rehebʼ xinxtenqʼa. Li wankebʼ saʼ li tenamit aʼan, junelik xooʼeʼxtenqʼa ut chaabʼilebʼ qikʼin.

Eekabʼichal xeera leekʼanjel saʼebʼ li tenamit aʼan. Ma wank junaq li naʼlebʼ li inkʼaʼ nasach saʼ eechʼool?

Winston: Xoobʼayk bʼayaq chi xtawbʼal ru li xwanjikebʼ li kristiʼaan. Jun eetalil, naq li hermaan nokooʼeʼxbʼoq chi waʼak, nekeʼxkʼe qe chixjunil li tibʼelwa li wank chiruhebʼ. Saʼ xtiklajik inkʼaʼ naqanaw naq tento tqakanabʼ bʼayaq rehebʼ. Joʼkan naq naqatzeka chixjunil. Abʼanan, naq xqakʼe reetal li yook chi kʼulmank, inkʼaʼ chik xqatzeka chixjunil li tibʼelwa. Usta xoopaltoʼk li hermaan junelik xeʼxtaw qu. Nekeʼsahoʼk saʼ xchʼool chi qilbʼal naq rajlal waqibʼ po naqulaʼanihebʼ. Chiruhebʼ li chihabʼ aʼan, wi inkʼaʼ tqakʼehebʼ saʼ ajl li hermaan re li chʼuut, maajun chik aj Testiiw nekeʼxnaw ru, kaʼajwiʼ laaʼo.

Rulaʼaninkil li chʼuut, kixkʼe ajwiʼ jun chaabʼil eetalil saʼebʼ li kʼalebʼaal. Naabʼalebʼ li echkabʼal nekeʼxkʼoxla naq ebʼ li hermaan xeʼyoobʼank re li xpaabʼal. Abʼanan, naq nekeʼril jun laj jolominel kʼanjel ut li rixaqil li jalanebʼ xtenamit chi rulaʼaninkil ebʼ li rechpaabʼanel, nekeʼsach xchʼool naq nekeʼxtaw ru naq li qapaabʼal wank saʼ chixjunil li Ruuchichʼochʼ.

Pam: Jun rehebʼ li naʼlebʼ li inkʼaʼ nasach saʼ linchʼool aʼan li xqakʼul saʼ Kiribati, bʼarwiʼ wank jun li chʼuut li qʼaxal kachʼin. Kaʼajwiʼ li hermaan Itinikai Matera wank joʼ cheekel winq aran, ut naxbʼaanu chixjunil li wank saʼ ruqʼ re qachʼolanink chiʼus. Saʼ jun kutan kixkʼam qe jun li molbʼ saʼ jun li chakach ut kixye qe: «Aʼin choʼq eere». Li xmolbʼ kaxlan aʼan jun li nimla maatan choʼq qe saʼebʼ li kutan aʼan. Usta kachʼin li bʼaanuhom aʼin kiwulak toj saʼ qachʼool.

 Pam, moqon kikamk laakʼuulaʼal naq toj maajiʼ nayoʼlaak. Kʼaru kitenqʼank aawe chi xkuybʼal aʼin?

Saʼ 1973, naq wanko chaq saʼ li Pacifico sur xinnaw naq wankin saʼ yuʼam. Xoosutqʼiik chaq Australia, ut kaahibʼ po chirix aʼin kikamk linkʼuulaʼal naq toj maajiʼ nayoʼlaak. Ut aʼin, kʼajoʼ naq kixkʼe ajwiʼ xrahil xchʼool laj Winston. Saʼ xnumikebʼ li kutan kiʼok chi kotzk linrahilal, abʼan moko kisach ta chi junajwa, toj naq xqil jun li naʼlebʼ li naʼaatinak chirix ma twakliiq wiʼ chik chi yoʼyo junaq li kʼuulaʼal li nakamk saʼ xkubʼ xsaʼ li xnaʼ, li naʼlebʼ aʼin natawmank saʼ «Xpatzʼom ebʼ laj ilol hu» re Laj Kʼaakʼalehom 15 re Abril 2009, maakʼaʼ saʼ Qʼeqchiʼ. Li tzolom aʼin kixchʼolobʼ naq wank saʼ ruqʼ li Jehobʼa xbʼaan naq aʼan junelik naxbʼaanu li tiikilal. Aʼan trisi chixjunil li rahilal li naxkʼam chaq saʼ qabʼeen li maaʼus aj ruuchichʼochʼ aʼin, xbʼaan naq kixkʼe sa ruqʼ li Ralal «xsachbʼal li xkʼanjel laj tza» (1 Juan 3:8). Li tzolom aʼin xooxtenqʼa chi roxloqʼinkil li chaqʼal ru qʼol li wank qikʼin joʼ xmoos li Jehobʼa. Chan raj ru wanko wi maakʼaʼ raj qoybʼenihom rikʼin li Xʼawabʼejilal li Yos?

Naq ak kikamk li qakʼuulaʼal, xooʼok wiʼ chik chi kʼanjelak chixjunil li hoonal chiru li Jehobʼa. Chiru wiibʼ oxibʼ po xookʼanjelak saʼ li Betel re Australia ut moqon xooʼok wiʼ chik chi ulaʼanink chʼuut. Saʼ 1981, naq ak xookʼanjelak kaahibʼ chihabʼ saʼebʼ li kʼalebʼaal re Nueva Gales del Sur ut saʼ Sydney, xooʼeʼxbʼoq chi kʼanjelak saʼ li qamolam re Australia, joʼ nayeemank chaq re saʼebʼ li kutan aʼan ut toj yooko chi kʼanjelak arin.

Winston, ma nakaakʼoxla naq li xaakʼul chaq saʼebʼ li tenamit re Pacifico sur nakatxtenqʼa anaqwan naq nakattzʼaqonk saʼ li chʼuut li naril li kʼanjel saʼ li qamolam re Australasia?

Yaal aʼan. Saʼ xtiklajik Australia naril chaq li qakʼanjel aran Samoa ut Samoa Norteamericana. Moqon, li qamolam re Nueva Zelanda kixjunaji ribʼ rikʼin li qamolam re Australia. Ut anaqwan, li qamolam re Australasia naril li qakʼanjel aran Australia, Islas Cook, Niue, Nueva Zelanda, Samoa, Samoa Norteamericana, Timor Oriental, Tokelau ut Tonga. Naabʼal sut xinwulak saʼebʼ li naʼajej aʼin joʼ ruuchil li qamolam. Li kʼanjel li xqabʼaanu rochbʼen li qahermaan rehebʼ li tenamit aʼin, qʼaxal nikinxtenqʼa anaqwan naq ninkʼanjelak choʼq rehebʼ arin saʼ Betel.

Re xraqbʼal aʼin, nawaj xyeebʼal naq saʼ xkʼabʼaʼ li xqakʼul, li xPam ut laaʼin xqakʼe reetal naq moko kaʼaj tawiʼ li cheek nekeʼxsikʼ li Yos. Ebʼ li saaj nekeʼraj ajwiʼ xtawbʼal li qʼol «qʼaxal terto xtzʼaq», usta ebʼ li xkomon maakʼaʼ nekeʼraj chirix li paabʼal (2 Rey. 5:2, 3; 2 Cron. 34:1-3). Relik chi yaal naq li Jehobʼa aʼan Xyosil li rahok, ut naraj naq chixjunilebʼ, saaj ut cheek teʼkoleʼq.

Ak xnumeʼk 50 chihabʼ naq li xPam ut laaʼin xqasikʼ li Yos, maajunwa xqakʼoxla toj bʼar tooxkʼam aʼin. Chʼolchʼo naq li yaal chirix li Xʼawabʼejilal li Yos, aʼan jun li qʼol li qʼaxal terto xtzʼaq. Ut naqaj xkʼulankil chi anchal qachʼool.