“Kana nge ke zola kuzaba kibeni mambu mingi ya Nzambi, kangama ti Bambangi ya Yehowa.” Mono yitukaka ntangu mono waka mambu yai. Na ntangu yina, mono yantikaka kulonguka Biblia ti Bambangi ya Yehowa. Bika mono tela beno luzingu na mono sambu beno bakisa kikuma yina mono yitukaka.

 Mono butukaka na Quezaltepeque na mbanza El Salvador. Beto butukaka bana 15, mono kele mwana ya sambanu. Bibuti na beto vandaka kusala yonso sambu na kulonga beto na na kuvanda masonga mpi kulemfuka na bansiku. Diaka, Leonardo mpi Bambangi ya Yehowa ya nkaka vandaka kukwisa bantangu ya nkaka kulonga beto Biblia. Kansi mono vandaka kutula ve dikebi na mambu yina mono vandaka kulonguka mpi mono bakaka balukanu mingi ya mbi. Ntangu mono lungisaka bamvula 14, mono yantikaka kunwa malafu ya ngolo mpi bima yina ke lawusaka ti bana ya nzo-nkanda na beto. Malembe-malembe bo yantikaka kuyambula nzo-nkanda mpi kukota na kimvuka ya babandi, na nima mono landaka mpi mbandu na bo ya mbi. Beto vandaka kulutisa ntangu mingi na bala-bala, kulomba bantu mbongo mpi kuyiba mbongo sambu na kusumba bima ya mbi yina beto vandaka kunwa.

 Kimvuka yina ya babandi kumaka kibeni bonso bantu ya dibuta na mono. Mono vandaka kumona nde mono fwete zola bo mingi. Mu mbandu, kilumbu mosi nduku na mono mosi ya bandi yina vandaka ya kulawuka sosaka kunwanisa muntu mosi yina vandaka kuzinga pene-pene ti beto. Ntangu bo vandaka kunwana, muntu yango sosaka kukanga nduku na mono sambu na kubinga bapolisi. Mono kotilaka nduku na mono, mono bakaka kibende ya nene sambu na kufwa kamio na yandi sambu yandi bika nduku na mono. Muntu yina bondilaka mono na kubebisa ve kamio na yandi mpi batala-tala na yo kansi mono wilaka yandi ve.

 Ntangu mono lungisaka bamvula 18, kilumbu mosi banduku na mono vandaka kunwana ti bapolisi. Ntangu mono losilaka bapolisi bombe yina beto mosi salaka, yo pasukaka na maboko na mono. Mono bakisaka ve sambu na nki yo pasukaka na maboko na mono. Na nima mono bwaka ngambu. Bo nataka mono na lopitalu, ntangu mono telamaka na lopitalu, mono bakisaka nde diboko na mono ya kitata zenganaka, mono vandaka kuwa diaka ve na dikutu na mono ya diboko ya kitata mpi mono vandaka kumona diaka mbote ve na disu na mono ya diboko ya kitata.

 Ata mono lwalaka mingi, ntangu mono basikaka na lupitalu, mono vutukilaka kimvuka na beto ya babandi. Na nima, bapolisi kangaka mono mpi bo tulaka mono na boloko. Kuna, kinduku na mono ti babandi kumaka diaka ngolo. Beto vandaka kusala mambu mingi ti bo, beto vandaka kunwa diamba banda suka tii mpimpa.

 Ntangu mono vandaka na boloko, Leonardo kwisaka kutala mono. Ntangu beto vandaka kusolula, yandi talaka bidimbu (tatouage) yina vandaka na diboko na mono mpi yandi yulaka mono nde: “Keti nge ke zaba ntendula ya bidimbu yai?” Mono vutulaka nde: “Mono me zaba, yo ke tendula, Kuvukisa nitu, bima yina ke lawusaka mpi miziki.” Kansi Leonardo tubaka nde: “Sambu na mono, yo ke tendula lopitalu, boloko mpi lufwa. Nge vandaka dezia na lopitalu, awa nge kele na boloko mpi yo me bikala kima mosi.”

 Mambu yina Leonardo songaka mono simbaka kibeni ntima na mono. Yandi tubaka masonga. Mono vandaka kuyidika maziamu yina bo ta zika mono. Leonardo yulaka mono kana mono ta sepela nde beto longuka Biblia, mono ndimaka. Mambu yina beto vandaka kulonguka pusaka mono na kusoba bikalulu na mono. Mu mbandu, Biblia ke tuba nde “banduku ya mbi ke bebisaka bikalulu ya mbote.” (1 Bakorinto 15:33) Kima ya mfunu yina lombaka nde mono sala, vandaka kuyambula banduku ya ntama mpi kusosa banduku ya mpa. Nsuka-nsuka, mono yambulaka kukwenda na balukutakanu ya babandi kansi mono kumaka kukwenda na balukutakanu ya Bambangi ya Yehowa yina vandaka kusalama na boloko. Na balukutakanu ya Bambangi, mono kutanaka ti Andrés yina bakaka mbotika na boloko. Yandi songaka mono nde na suka mono ta diaka ti yandi. Mono vandaka diaka ve kunwa diamba na suka. Konso suka, beto vandaka kutadila ti Andrés mukapu ya Biblia.

 Babandi bakisaka nswalu nde bikalulu na mono yantikaka kusoba. Yo yina, mfumu na bo mosi songaka mono nde yandi ke zola kusolula ti mono. Mono waka boma mingi. Mono zabaka ve mambu yina yandi vandaka na mfunu ya kusala ntangu yandi waka nde mono ke yambula kimvuka na bo, sambu yo vandaka mpasi na kuyambula kimvuka ya babandi. Yandi tubaka nde: “Beto ke mona nde nge ke kwisa diaka ve na balukutakanu na beto kansi nge ke kwenda na balukutakanu ya Bambangi ya Yehowa. Inki kele lukanu na nge?” Mono songaka yandi nde mono ke zola kulanda kulonguka Biblia sambu mono soba luzingu na mono. Mono yitukaka mingi na mutindu yandi songaka mono nde babandi ta zitisa lukanu na mono yina kana mono monisa na masonga yonso nde mono ke zola kukuma Mbangi ya Yehowa. Na nima yandi tubaka nde: “Kana nge ke zola kuzaba kibeni mambu mingi ya Nzambi, kangama ti Bambangi ya Yehowa. Beto ke zola nde nge sala diaka ve mambu ya mbi. Mono me sikisa nge. Nge me baka lukanu ya mbote. Bambangi ya Yehowa ta sadisa nge mbote kibeni. Mono vandaka kulonguka Biblia ti bo na États-Unis, mpi bampangi na mono ya nkaka kele Bambangi ya Yehowa. Kuwa boma ve. Landa kukwenda na ntwala.” Mono vandaka kaka kuwa boma, kansi na nsi ya ntima mono vandaka ya kufula ti kiese. Na nsi ya ntima, Mono tondaka Yehowa Nzambi. Mono kudiwaka bonso ndeke mosi yina bo kangaka me pumbuka. Mono bakisaka mambu yina Yezu tubaka nde: “Beno ta zaba kieleka, ebuna kieleka ta katula beno na kimpika.”—Yoane 8:32.

 Banduku na mono ya nkaka ya ntama, mekaka na kupesa mono bima yina ke lawusaka. Mono ke ndima na masonga yonso nde bantangu ya nkaka mono vandaka kubaka mpi kunwa yo. Kansi na nima ya kusamba Yehowa na masonga yonso, mono yambulaka kibeni mambu yina yonso ya mbi.—Nkunga 51:10, 11.

 Ntangu mono basikaka na boloko, bantu mingi yindulaka nde mono ta vutukila luzingu na mono ya ntama, kansi yo salamaka ve mpidina. Mono vandaka kuvutuka na boloko mbala na mbala sambu na kulonga bantu ya boloko mambu yina mono vandaka kulonguka na Biblia. Nsuka-nsuka banduku na mono ya ntama bakisaka nde mono sobaka kibeni kimuntu na mono. Kansi bambeni yina beto vandaka kunwanisa ntangu mono vandaka bandi, ndimaka ve nde mono sobaka.

 Kilumbu mosi, mono vandaka kusamuna ti mpangi mosi, kimvuka mosi ya bantu yina vandaka ti minduki ziungaka beto, yo vandaka bambeni yina beto vandaka kunwanisa ntangu mono vandaka bandi, bo zolaka kufwa mono. Mpangi yina beto vandaka ti yandi tendudilaka bo na luzitu mpi ti kikesa yonso nde mono ke vandaka diaka ve bandi. Kansi mono vandaka kaka pima. Bo bulaka mono mpi na nima bo songaka mono na kukota diaka ve na kisika yina bo kele, bo tululaka minduki na bo mpi bo yambulaka beto. Ya kieleka, Biblia sobaka kibeni luzingu na mono. Kana yo vandaka na ntangu ya ntama, mono zolaka kunwanisa bo. Bubu yai, mono ke lemfukaka na ndongisila ya Biblia ya kele na 1 Batesalonika 5:15 ya ke tuba nde: “Beno keba nde muntu mosi ve kuvutula mbi na mbi na muntu ya nkaka, kansi ntangu yonso beno landa kusala mambu ya mbote na kati na beno mpi na bantu yonso ya nkaka.”

 Banda mono me kumaka Mbangi ya Yehowa, mono ke salaka bikesa ya kuvanda muntu ya masonga. Yo ke vandaka pete ve. Ata mpidina, Yehowa Nzambi, bandongisila ya Biblia mpi bampangi me sadisaka mono na kununga. Mono ke zolaka diaka ve kuvutukila mambu ya mbi yina mono vandaka kusala.—2 Piere 2:22.

 Mono vandaka muntu ya makasi mingi. Mono ke bakisaka nde mono zolaka ve kuvanda na luzingu bubu yai kana mono landaka luzingu na mono yina ya ntama. Mambu yina mono longukaka na Biblia me sadisaka mono na kusoba luzingu na mono. Mono yambulaka bikalulu na mono ya ntama. Mono me kumaka kuzinga na ngemba ti bantu yina vandaka bambeni na mono. (Luka 6:27) Mono me kumaka ti bantu yina ke sadisaka mono na kuvanda ti bikalulu ya mbote. (Bingana 13:20) Bubu yai mono kele ti kivuvu ya mbote sambu na bilumbu ke kwisa mpi mono ke sadila Nzambi yina me lolulaka mambi yonso yina mono me salaka.—Yezaya 1:18.

 Na 2006, mono kotaka nzo-nkanda ya bampangi yina me kwelaka ntete ve. Na nima ya bamvula, mono kwelaka mpi beto butaka mwana-nkento. Bubu yai, mono ke longaka mingi bantu ya nkaka minsiku ya Biblia yina sadisaka mono. Mono kele nkuluntu mpi mono ke sadisaka baleke na kusala ve bifu yina mono salaka ntangu mono vandaka leke. Na kisika ya kuyidika dibulu yina bo zolaka kuzika mono, mono ke yidikaka luzingu na mono sambu na kuzinga mvula na mvula, mutindu Nzambi me silaka yo na Biblia.