1. Inki Davidi tubaka sambu na kikalulu ya Yehowa ya kudikulumusa?

KETI beto lenda tuba kibeni nde Yehowa ke vandaka ti kikalulu ya kudikulumusa? Ee. Davidi tubaka nde: “Nge ke pesa mono kitaninu na nge ya luguluku, mpi kudikulumusa na nge ke kumisa mono muntu ya nene.” (2 Sam. 22:36; Nk. 18:35) Ziku Davidi vandaka kuyindula kilumbu yina profete Samuele kwisaka na nzo na bo sambu na kupona muntu yina ta kuma ntotila ya Izraele. Na dibuta na bo, bo vandaka bana nana mpi Davidi vandaka mwana ya nsuka. Kansi, Yehowa ponaka yandi sambu na kuyinga ntotila Saule.—1 Sam. 16:1, 10-13.

2. Inki beto ta tadila na disolo yai?

² Ntembe kele ve nde Davidi ndimaka mambu yai ya muyimbi mosi ya bankunga tubaka sambu na Yehowa: ‘Yandi ke niekaka sambu na kutala zulu ti ntoto, yandi ke katulaka muntu ya kukonda mfunu na mfututu mpi ke tedimisaka yandi. Yandi ke nangulaka nsukami sambu na kuvandisa yandi ti bantu ya lukumu.’ (Nk. 113:6-8) Na disolo yai, beto ta tadila ntete malongi ya mfunu yina beto lenda baka na yina me tala kikalulu ya kudikulumusa ntangu beto ta tadila mabaku yina Yehowa monisaka kikalulu yai. Na nima, beto ta tadila malongi yina beto lenda baka na mbandu ya ntotila Saule, profete Daniele mpi Yezu na yina me tala kudikulumusa.

3. Inki mutindu Yehowa ke sadilaka beto mambu mpi nki yo ke monisaka?

³ Mutindu Yehowa ke sadilaka bansadi na yandi ya kukonda kukuka mambu ke monisaka nde yandi ke vandaka ti kikalulu ya kudikulumusa. Yandi ke ndimaka nde beto sambila yandi mpi beto kuma banduku na yandi. (Nk. 25:14) Yehowa yidikaka mambu sambu  na kupesa Mwana na yandi bonso kimenga sambu na masumu na beto sambu beto sala kinduku ti yandi. Yo ke monisa nde Yehowa wilaka beto mawa kibeni!

4. Inki Yehowa me pesaka beto mpi sambu na nki?

⁴ Beto tadila diambu ya nkaka ya ke monisa nde Yehowa ke vandaka ti kikalulu ya kudikulumusa. Yehowa Ngangi na beto me salaka beto ti makuki ya kupona mambu yina beto ke zola kusala na luzingu na beto. Ata muntu mosi ve pusaka yandi na kupesa beto makuki yina. Yandi salaka beto na kifwani na yandi mpi pesaka beto nswa ya kupona. Yandi ke zolaka nde beto sadila yandi na ntima na beto ya mvimba sambu beto ke zolaka yandi mpi beto ke zabaka nde kana beto ke lemfukila yandi, beto ta baka mambote. (Kul. 10:12; Yez. 48:17, 18) Beto ke pesaka Yehowa mersi mingi sambu yandi ke vandaka ti kikalulu ya kudikulumusa.

5. Inki mutindu Yehowa ke longaka beto na kuvanda bantu ya kudikulumusa? (Tala kifwanisu ya lutiti ya zulu.)

⁵ Mutindu Yehowa ke sadilaka beto mambu ke monisaka nde yandi ke longaka beto na kuvanda bantu ya kudikulumusa. Yehowa kele Muntu ya kuluta mayele na ntoto mpi na zulu. Ata mpidina, yandi ke ndimaka mabanza ya bantu ya nkaka. Mu mbandu, Yehowa ndimaka nde Mwana na yandi kusadisa yandi na kuganga bima yonso. (Bing. 8:27-30; Bakol. 1:15, 16) Yehowa kele Nkwa-Ngolo Yonso kansi yandi ke pesaka mpi bantu ya nkaka kiyeka. Mu mbandu, yandi me tulaka Yezu, Ntotila ya Kimfumu mpi yandi ta pesa bantu 144 000 yina ta yala ti Yezu kiyeka. (Luka 12:32) Ya kieleka, Yehowa pesaka Yezu formasio sambu na kukuma Ntotila mpi Nganga-Nzambi ya Nene. (Baeb. 5:8, 9) Yandi ke pesaka mpi bantu yina ta yala ti Yezu formasio sambu bo sala mbote kisalu na bo. Kansi, yandi ke landilaka ve mambu yonso ya fioti-fioti ya kisalu yango sambu yandi ke tulaka ntima nde bo ta sala luzolo na yandi.—Kus. 5:10.

6-7. Inki dilongi beto ke baka na Tata na beto ya zulu na yina me tala kupesa bantu ya nkaka mikumba?

⁶ Tata na beto ya zulu, ke vandaka ve ti mfunu  ya lusadisu ya bantu kansi yandi ke pesaka bantu ya nkaka kiyeka. Yo yina, beto fwete landa mpi mbandu na yandi. Keti nge kele mfumu ya dibuta to nkuluntu na dibundu? Landa mbandu ya Yehowa; pesa bantu ya nkaka bisalu to mikumba mpi kulandila ve mambu yonso ya fioti-fioti ya kisalu yango. Kana nge landa mbandu ya Yehowa, nge ta mona nde bo ta sala kisalu yina, nge ta pesa bo formasio mpi nge ta sadisa bo na kuditudila ntima. (Yez. 41:10) Inki dilongi ya nkaka bantu yina kele ti kiyeka lenda baka na mbandu ya Yehowa?

⁷ Biblia ke monisa nde Yehowa ke tulaka dikebi na bangindu ya bana na yandi bawanzio. (1 Bant. 22:19-22) Bibuti, nki mutindu beno lenda landa mbandu ya Yehowa? Kana mpila kele, beno songa bana na beno na kupesa bangindu na bo na mutindu ya kusala kisalu mosi buna. Kana bangindu yango kele mbote, beno sadila yo.

8. Inki mutindu Yehowa monisilaka Abrahami ti Sara ntima-nda?

⁸ Kudikulumusa ya Yehowa ke monanaka mpi na kikalulu na yandi ya ntima-nda. Mu mbandu, Yehowa ke monisaka ntima-nda ntangu bansadi na yandi ke yulaka yandi bangiufula na luzitu yonso na yina me tala balukanu na yandi. Yehowa widikilaka Abrahami ntangu yandi vandaka kusonga yandi mambu yina vandaka kuyangisa yandi na yina me tala lukanu ya Yehowa ya kufwa Sodome mpi Gomore. (Kuy. 18:22-33) Yindula mutindu Yehowa sadilaka Sara, nkento ya Abrahami mambu. Yehowa waka ve makasi ntangu Sara sekaka lusilu yina yandi silaka Sara nde yandi ta baka divumu na kinunu. (Kuy. 18:10-14) Kansi yandi sadilaka Sara mambu na luzitu yonso.

9. Inki dilongi bibuti mpi bankuluntu lenda baka na mbandu ya Yehowa?

⁹ Bibuti mpi bankuluntu, nki dilongi beno lenda baka na mbandu ya Yehowa? Inki nge ke salaka kana bana na nge to bampangi ya nkaka na dibundu me sepela ve ti balukanu yina nge me baka? Keti nge ke sosaka kudinungisa? To nge ke sosaka kubakisa bangindu na bo? Ya kieleka, mabuta mpi mabundu ke zingaka mbote kana bantu yina kele ti kiyeka ke landa mbandu ya Yehowa. Beto me tubila malongi yina beto lenda baka na yina me tala kudikulumusa na mbandu ya Yehowa. Ntangu yai, beto ke tubila malongi yina beto lenda baka na yina me tala kudikulumusa na mbandu ya bantu yina Biblia ke tubilaka.

10. Inki mutindu Yehowa ke sadilaka bambandu ya bantu ya nkaka sambu na kulonga beto?

¹⁰ Yehowa ‘Longi na beto ya Nene,’ me tulaka bambandu ya bantu ya nkaka na Biblia sambu na kulonga beto. (Yez. 30:20, 21) Beto ke bakaka malongi ntangu beto ke yindululaka masolo ya kele na Biblia yina ke tubilaka bantu yina vandaka ti bikalulu yina ke sepedisaka Yehowa; mu mbandu, kikalulu ya kudikulumusa. Beto ke bakaka diaka malongi ntangu beto ke tangaka mambu yina kuminaka bantu yina vandaka ve ti bikalulu yai ya mbote.—Nk. 37:37; 1 Bak. 10:11.

11. Mbandu ya mbi ya Saule ke longa beto nki?

¹¹ Yindula mambu yina kuminaka ntotila Saule. Na luyantiku yandi vandaka muntu ya kudikulumusa. Yandi zabaka bandilu na yandi mpi nkutu, yandi vandaka kuzola ve kubaka mikumba mingi. (1 Sam. 9:21; 10:20-22) Kansi na nima, Saule kumaka muntu ya lulendo. Yandi monisaka kikalulu na yandi yai ya mbi mbala mosi na nima ya kukuma ntotila. Na dibaku mosi, yandi monisaka ve ntima-nda ntangu yandi vandaka kuvingila profete Samuele. Na kisika ya kutula ntima na Yehowa sambu na kusala mambu ya mbote sambu na bansadi na yandi, Saule pesaka makabu ya kuyoka ata yandi vandaka ve ti nswa ya kusala yo. Yo yina, Yehowa buyaka Saule mpi nsuka-nsuka yandi katukaka na kimfumu. (1 Sam. 13:8-14) Mbandu yai ya Saule ta sadisa beto na kusala ve mambu yina beto kele ve ti nswa ya kusala.

12. Inki mutindu Daniele monisaka kudikulumusa?

 ¹² Beto tadila ntangu yai mbandu ya mbote ya profete Daniele yina me swaswana ti mbandu ya mbi ya Saule. Na luzingu na yandi ya mvimba, Daniele vandaka muntu ya kudikulumusa mpi ntangu yonso yandi vandaka kusosa lutwadisu ya Yehowa. Mu mbandu, ntangu Yehowa sadilaka Daniele sambu na kutendula ndosi ya Nebukadenezare, yandi tubaka ve nde yandi salaka yo na ngolo na yandi mosi. Kansi yandi pesaka Yehowa lukumu. (Dan. 2:26-28) Inki dilongi beto ke baka? Kana bampangi ke sepela ti badiskure yina beto ke sala to kana kisalu na beto ya kusamuna ke buta mbuma ya mbote, beto fwete pesa Yehowa lukumu yonso. Beto fwete ndima nde beto ta kuka ve kusala mambu yai yonso kukonda lusadisu ya Yehowa. (Bafil. 4:13) Beto ta landa mbandu ya mbote ya Yezu kana beto ke sala mutindu yina. Inki mutindu beto ta landa mbandu ya Yezu?

13. Inki dilongi beto ke baka na mbandu ya Yezu na mambu yina yandi tubaka na Yoane 5:19, 30?

¹³ Ata Yezu kele Mwana ya kukuka ya Nzambi, yandi tudilaka Yehowa ntima. (Tanga Yoane 5:19, 30.) Yandi sosaka ve ata fioti kubotula Kimfumu ya Tata na yandi ya zulu. Bafilipi 2:6 ke tuba nde Yezu “yindulaka ve na kubotula kimfumu, disongidila, nde yandi fwete vanda kiteso mosi ti Nzambi.” Yandi kele Mwana ya bulemfu sambu yandi ke bakisaka bandilu na yandi mpi ke zitisaka kiyeka ya Tata na yandi.

14. Inki Yezu salaka ntangu bo lombaka yandi diambu yina yandi vandaka ve ti nswa ya kusala?

¹⁴ Beto tala diambu yina Yezu salaka ntangu balongoki na yandi Yakobo mpi Yoane ti mama na bo lombaka Yezu kiyeka yina yandi vandaka ve ti nswa ya kupesa bo. Yezu songaka bo pwelele nde Tata na yandi ya zulu mpamba muntu kele ti nswa ya kupona muntu yina yandi ta tula na diboko ya Yezu ya kitata mpi ya kimama na Kimfumu. (Mat. 20:20-23) Yezu monisaka nde yandi vandaka kuzitisa bandilu na yandi. Yandi vandaka ya kudikulumusa. Yandi salaka ve ata fioti diambu yina Yehowa pesaka yandi ve nswa ya kusala. (Yoa. 12:49) Inki mutindu beto lenda landa mbandu ya mbote ya Yezu?

15-16. Inki mutindu beto lenda sadila ndongisila yina kele na 1 Bakorinto 4:6?

¹⁵ Beto ta landa mbandu ya Yezu ya kudikulumusa kana beto ke sadila ndongisila ya Biblia yina kele na 1 Bakorinto 4:6. Yo ke tuba nde: “Beno landa kaka mambu yina bo me sonikaka.” Kana bo me lomba beto ndongisila, beto fwete sosa ve kupusa muntu yina na kusadila bangindu na beto to kutuba mbala mosi diambu  yina ke kwisila beto na ntu kansi beto fwete sadisa yandi na kusadila ndongisila yina kele na Biblia mpi na mikanda yina ke tendulaka Biblia. Kana beto sala mutindu yina, yo ta monisa nde beto ke zaba bandilu na beto. Ti kudikulumusa yonso, beto ta pesa Nkwa-Ngolo Yonso lukumu sambu na ‘bansiku na yandi ya lunungu.’—Kus. 15:3, 4.

¹⁶ Katula kupesa Yehowa lukumu, beto kele diaka ti bikuma ya mbote yina fwete pusa beto na kumonisa kikalulu ya kudikulumusa. Ntangu yai, beto tala mutindu kudikulumusa lenda natila beto kiese mpi lenda sadisa beto na kuzinga mbote ti bantu ya nkaka.

17. Sambu na nki bantu ya kudikulumusa mpi bayina ke zabaka bandilu na bo ke vandaka na kiese?

¹⁷ Kana beto kele ti kikalulu ya kudikulumusa mpi ke zaba bandilu na beto, ntembe kele ve nde beto ta vanda na kiese. Inki mutindu? Kana beto ke zaba bandilu na beto, beto ta vanda ti kikalulu ya kupesa matondo mpi beto ta sepela na konso diambu ya mbote yina bantu ya nkaka ke sadila beto. Mu mbandu, yindula diambu yina salamaka ntangu Yezu belulaka bantu kumi ya maladi ya lepre. Kaka muntu mosi mpamba na kati na bo vutukaka sambu na kupesa Yezu mersi sambu Yezu belulaka yandi na maladi yina ya ngolo; ata muntu mosi ve lenda sala diambu yina Yezu salaka na ngolo na yandi mosi. Muntu yai ya kudikulumusa pesaka mersi mutindu Yezu sadisaka yandi mpi yandi pesaka Nzambi lukumu.—Luka 17:11-19.

18. Inki mutindu kudikulumusa mpi kuzaba bandilu na beto ke sadisaka beto na kuzinga mbote ti bantu ya nkaka? (Baroma 12:10)

¹⁸ Bantu ya kudikulumusa mpi bayina ke zabaka bandilu na bo ke zingaka mbote ti bantu ya nkaka mpi bo ke vandaka ti banduku ya ngolo. Sambu na nki? Sambu bo ke ndimaka nde  bantu ya nkaka kele ti bikalulu ya mbote mpi ke tudilaka bo ntima. Bantu ya kudikulumusa mpi bayina ke zabaka bandilu na bo ke vandaka na kiese ntangu bantu ya nkaka ke salaka mbote kisalu yina bo me pesa bo; bantu ya kudikulumusa ke sikisaka bo mpi ke pesaka bo lukumu.—Tanga Baroma 12:10.

19. Sambu na nki beto fwete vanda ve lulendo?

¹⁹ Kansi yo ke vandaka mpasi sambu bantu ya lulendo kusikisa bantu ya nkaka; bo ke zolaka kaka nde bo pesa bo lukumu. Bo ke zolaka kudifwanisa ti bantu ya nkaka mpi bo ke vandaka ti mpeve ya kutesana. Na kisika ya kupesa bantu ya nkaka formasio mpi kupesa bo mikumba, bo ke tubaka nde: “Kana nge ke zola nde kima mosi kusalama mbote,” disongidila na mutindu yina ke sepedisa bo, “nge fwete sala yo nge mosi.” Muntu ya lulendo ke wilaka bantu ya nkaka kimpala. (Bag. 5:26) Kinduku yina bantu ya lulendo ke salaka ti bantu ya nkaka ke wumelaka ve. Kana beto me bakisa nde beto me kuma ti kikalulu ya lulendo, beto fwete samba ngolo Yehowa sambu yandi sadisa beto na ‘kukumisa mabanza na beto ya mpa’ sambu kikalulu yai ya mbi kutula ve misisa na ntima na beto.—Bar. 12:2.

20. Sambu na nki beto fwete vanda bantu ya kudikulumusa mpi bantu yina ke zabaka bandilu na bo?

²⁰ Beto ke pesa Yehowa mersi mingi sambu na mbandu na yandi ya mbote. Mutindu na yandi ya kusadila bansadi na yandi mambu ke monisa nde yandi kele ti kikalulu ya kudikulumusa mpi beto ke zola kulanda mbandu na yandi. Diaka, beto ke zola kulanda bambandu ya mbote ya bantu ya kudikulumusa yina Biblia ke tubilaka; bayina vandaka ti dibaku ya kutambula ti Nzambi. Ntangu yonso, beto fwete pesa Yehowa lukumu mpi nkembo yina yandi me fwana na kubaka. (Kus. 4:11) Kana beto sala mutindu yina, beto mpi ta tambula ti Tata na beto ya zulu, yina ke zolaka bantu ya kudikulumusa mpi bayina ke zabaka bandilu na bo.