1. Inki mambu Yezu tubaka sambu na bimvwama ya zulu?

BIMVWAMA ya nkaka ke monanaka ve. Nkutu bimvwama ya kuluta mbalu ke monanaka ve. Na Disolo na Zulu ya Ngumba, Yezu tubilaka bimvwama ya mbalu mingi ya zulu yina me luta bima ya kinsuni yina muntu lenda vanda na yo. Yandi yikaka nde: “Kisika kima na nge ya ntalu kele, ntima na nge mpi ta vanda pana.” (Mat. 6:19-21) Ntima na beto ke pusaka beto na kusosa kuzwa bima yina beto ke zolaka mingi. Kansi beto ke kumaka ti “bimvwama na zulu” ntangu beto ke kumaka banduku ya Nzambi. Mutindu Yezu tubaka, bimvwama yai lenda beba ve mpi muntu lenda yiba yo ve.

2. (a) Inki ndongisila ntumwa Polo ke pesa beto na 2 Bakorinto 4:17, 18? (b) Inki beto ta tubila na disolo yai?

² Ntumwa Polo longisilaka beto na ‘kutula meso na beto na bima yina ke monanaka ve.’ (Tanga 2 Bakorinto 4:7, 18.) Balusakumunu yina beto ta baka na ntoto ya mpa ya Nzambi kele mpi na kati ya bimvwama yina ke monanaka ve. Na disolo yai, beto ta tadila bimvwama 4 yina ke monanaka ve: kuta kinduku ti Nzambi, kisambu, lusadisu ya mpeve santu ya Nzambi mpi lusadisu ya ke katukaka na zulu sambu na kusadisa beto na kusala kisalu ya kusamuna. Bimvwama yai lenda natila beto mambote banda bubu yai. Beto ta tadila mpi mutindu beto lenda monisa ntonda sambu na bimvwama yai ya ke monanaka ve.

3. Inki kele kimvwama ya kuluta nene yina ke monanaka ve mpi nki ke pesaka beto dibaku ya kuzwa yo?

³ Kuta Kinduku ti Yehowa kele kimvwama ya kuluta nene yina ke monanaka ve. (Nk. 25:14) Keti Nzambi lenda ta kinduku ti bantu  ya kukonda kukuka mpi yandi landa kubikala santu? Ee, yandi ke salaka yo na nsadisa ya kimenga ya Yezu yina ‘ke katulaka’ masumu ya bantu. (Yoa. 1:29) Yehowa zabaka na ntwala nde lukanu na yandi ya kugulusa bantu na nzila ya kimenga ya Yezu ta lungana. Yo yina, yandi taka kinduku ti bantu na ntwala nkutu nde Yezu kufwa.—Bar. 3:25.

4. Tanga bazina ya bantu ya ntama yina kumaka banduku ya Nzambi.

⁴ Beto tubila bantu ya ntangu ya ntama yina kumaka banduku ya Nzambi. Abrahami vandaka ti lukwikilu ya ngolo. Bamvula kuluta 1000 na nima ya lufwa ya Abrahami, Yehowa tubaka nde yandi kele “nduku na mono.” (Yez. 41:8) Lufwa lenda kabula ve kinduku ya muntu ti Yehowa. Abrahami kele na mabanza ya Yehowa. (Luka 20:37, 38) Muntu ya nkaka kele Yobi. Na ntwala ya lukutakanu yina Nzambi salaka ti bawanzio na zulu, Yehowa tubaka mambu ya mbote sambu na Yobi. Yehowa bingaka yandi “muntu ya mbote mpi ya kwikama, yina ke waka Nzambi boma, mpi ke tinaka mambu ya mbi.” (Yobi 1:6-8) Yehowa kudiwaka nki mutindu sambu na Daniele, yina sadilaka yandi na kwikama yonso bamvula kiteso ya 80 na insi ya nzenza ya bantu yina vandaka ve kusambila Yehowa? Ntangu yandi kumaka mununu, bawanzio tubaka mbala tatu nde yandi “kele muntu ya mfunu mingi.” (Dan. 9:23; 10:11, 19) Beto ke ndima mpenza nde ntama mingi ve Yehowa ta futumuna banduku na yandi yina yandi ke zolaka, yina me fwaka.—Yobi 14:15.

5. Inki beto fwete sala sambu na kuta kinduku ti Yehowa?

⁵ Bubu yai, bantu ya kukonda kukuka ikwa kele banduku ya ngolo ya Yehowa? Bo kele mingi kibeni. Beto me zaba yo sambu babakala, bankento mpi bana mingi na ntoto ya mvimba ke monisaka na bikalulu na bo nde bo ke zola kukuma banduku ya Nzambi. Yehowa kele ‘nduku ya ngolo ya bantu ya mbote.’ (Bing. 3:32) Bo ke kumaka banduku ya Nzambi sambu bo ke monisaka lukwikilu na kimenga ya Yezu. Yo yina, Yehowa ke ndimaka nde bo kudipesa na yandi mpi bo baka mbotika. Kana beto me sala mambu yai ya mfunu, beto ke vukanaka ti bamilio ya bantu yina me kudipesaka na Yehowa mpi me bakaka mbotika. Bakristu yai kele banduku ya ngolo ya Yehowa, Muntu ya kuluta kuzanguka na zulu ti na ntoto ya mvimba.

6. Inki mutindu beto lenda monisa nde beto ke baka kinduku na beto ti Nzambi na mbalu?

⁶ Inki mutindu beto lenda monisa nde beto ke bakaka kinduku na beto ti Nzambi na mbalu? Na mbandu ya Abrahami mpi Yobi, yina bikalaka ya kwikama na Nzambi bamvula mingi, beto fwete landa kubikala ya kwikama ata beto me sadilaka Yehowa bamvula mingi. Bonso Daniele, beto fwete baka kinduku na beto ti Nzambi na mbalu. (Dan. 6:7, 10, 16, 22) Yehowa ta sadisa beto na kukanga ntima na bampasi yina beto ke kutana ti yo sambu beto landa kuvanda banduku na yandi.—Bafil. 4:13.

7. (a) Mukanda ya Bingana 15:8 ke monisa nde Yehowa ke kudiwaka nki mutindu sambu na bisambu na beto? (b) Inki mutindu Yehowa ke pesaka mvutu na bisambu na beto?

⁷ Kisambu kele kimvwama ya nkaka yina ke monanaka ve. Banduku ke sepelaka kutubila bangindu na bo mpi mambu yina kele na ntima na bo. Keti yo kele mpi mutindu yina sambu na kinduku na beto ti Yehowa? Ee. Yehowa ke solulaka ti beto na nzila ya Biblia, mpi na Biblia yandi ke zabisaka beto bangindu na yandi mpi mambu yina kele na ntima na yandi. Beto ke solulaka ti yandi na nzila ya kisambu, beto ke zabisaka yandi bangindu na beto mpi mambu yina kele kibeni na ntima na beto. Yehowa ke sepelaka kuwa bisambu na beto. (Tanga Bingana 15:8.) Yehowa Tata ya zola ke sukaka ve kaka na widikilaka bisambu na beto, yandi ke pesaka mpi mvutu na bisambu yango. Bantangu ya nkaka, yandi ke pesaka mvutu nswalu na bisambu na beto. Kansi  bantangu ya nkaka yo ke lombaka nde beto landa kusamba sambu na diambu yina ke yangisa beto. Ata mpidina, beto fwete ndima nde nsuka-nsuka Yehowa ta pesa mvutu na bisambu na beto na ntangu ya me fwana mpi na mutindu ya kuluta mbote. Ya kieleka, Nzambi lenda pesa mvutu na mutindu yina beto yindulaka ve. Mu mbandu, na kisika ya kukatula mpasi yina beto kele ti yo, yandi lenda pesa beto mayele mpi ngolo sambu beto “kuka kukangila yo ntima.”—1 Bak. 10:13.

8. Inki mutindu beto lenda monisila Nzambi ntonda sambu na dikabu ya kisambu?

⁸ Inki mutindu beto lenda monisa ntonda sambu na kisambu, dikabu ya kitoko ya Nzambi? Mutindu mosi ya kusala yo kele kulemfuka na ndongisila ya ‘kusamba ntangu yonso.’ (1 Bate. 5:17) Yehowa ke pusaka beto ve na ngolo na kusamba yandi. Yandi ke zitisaka luzolo na beto mpi ke longisilaka beto na ‘kukwamina na kisambu.’ (Bar. 12:12) Beto ta monisa ntonda kana konso kilumbu beto ke samba mbala na mbala. Ya kieleka, ntangu beto ke samba, beto fwete pesa Yehowa mersi mpi lukumu.—Nk. 145:2, 3.

9. Inki mutindu mpangi-bakala mosi ke kudiwaka sambu na kisambu mpi nki mutindu nge ke kudiwaka sambu na kisambu?

⁹ Kana beto me sadila Yehowa bamvula mingi mpi ke mona bamvutu yina yandi ke pesa na bisambu na beto, beto ta kuma kumonisa ntonda mingi sambu na dikabu ya kisambu. Beto baka mbandu ya mpangi Chris, yina me sala bamvula 47 na kisalu ya ntangu yonso. Yandi ke tuba nde: “Mono ke sepelaka kutelama na suka sambu na kusamba Yehowa, mono ke waka mbote ntangu mono ke sambaka na suka, yo ke vandaka kiese na kusolula ntete ti Yehowa na ntangu kilumbu ke yantika.” Yo ke pesaka mono dibaku ya kupesa yandi mersi sambu na makabu yonso yina yandi me pesaka mono, mu mbandu dibaku ya kisambu. Na nima ya kusamba na nsuka ya kilumbu, mono ke lalaka ti kansansa ya mbote.”

10. Sambu na nki beto fwete baka mpeve santu ya Nzambi na mbalu?

¹⁰ Mpeve santu, ngolo ya Nzambi kele dikabu ya nkaka ya kuluta mfunu yina ke monanaka ve, yina beto fwete baka na mbalu. Yezu siamisaka  beto na kulanda kusamba sambu na kulomba mpeve santu. (Luka 11:9, 13) Yehowa ke sadilaka mpeve santu sambu na kupesa beto “ngolo yina me luta ngolo ya bantu.” (2 Bak. 4:7; Bis. 1:8) Mpeve santu lenda sadisa beto na kukanga ntima na konso mbangika yina beto lenda kutana ti yo.

11. Inki mutindu mpeve santu lenda sadisa beto?

¹¹ Mpeve santu lenda sadisa beto na kulungisa kisalu yina Nzambi me pesaka beto. Yo lenda sadisa beto na kuyedisa mayele mpi makuki na beto. Yo ke sadisaka beto na kulungisa mambu yina Yehowa ke lombaka beto. Beto lenda kudisikisa ve na mambu yina beto ke salaka sambu mpeve santu ya Nzambi ke sadisaka beto na kusala yo, yo yina lukumu yonso beto fwete pesa Nzambi.

12. Mukanda ya Nkunga 139:23, 24, ke monisa nde beto lenda samba sambu mpeve santu kusadisa beto na kusala nki?

¹² Mutindu ya nkaka ya kumonisa nde beto ke bakaka dikabu ya mpeve santu na mbalu kele kana beto ke samba sambu mpeve santu kusadisa beto na kubakisa bangindu to bampusa ya mbi ya ntima na beto. (Tanga Nkunga 139:23, 24.) Kana beto me sala kisambu ya mutindu yai, Yehowa ta sadila mpeve santu na yandi sambu yo sadisa beto na kuzaba mabanza to bampusa ya mbi yina kele na ntima na beto. Kana beto me bakisa yo, beto fwete samba Nzambi na kupesa beto mpeve santu sambu yo pesa beto ngolo ya kukatula mabanza to bampusa yina na ntima na beto. Mpidina, beto ta monisa nde beto kele kibeni ti mfunu ya kuyambula konso kima yina lenda pusa Yehowa na kupesa beto diaka ve mpeve santu na yandi.—Baef. 4:30.

13. Inki mutindu beto lenda monisa ntonda sambu na dikabu ya mpeve santu yina Nzambi me pesa beto?

¹³ Beto ta monisa ntonda ya mingi sambu na dikabu ya mpeve santu kana beto ke yindula mambu yina mpeve santu ke sala. Na ntwala nde Yezu kuvutuka na zulu, yandi songaka balongoki na yandi nde: “Beno ta baka ngolo ntangu mpeve santu ta kwisa na zulu na beno, mpi beno ta vanda bambangi na mono . . . tii na kisika ya kuluta ntama ya ntoto.” (Bis. 1:8) Mambu yai lunganaka na mutindu mosi ya kuyituka. Na lusadisu ya mpeve santu bantu kuluta bamilio 8 ti ndambu na ntoto ya mvimba me kumaka bansadi ya Yehowa. Beto yonso ke sepelaka kuvanda  na bumosi sambu mpeve santu ya Nzambi ke sadisaka beto na kuyedisa bikalulu ya mbote bonso zola, kiese, ngemba, ntima-nda, ntima-mbote, bumbote, lukwikilu, mawete mpi kudiyala. Bikalulu yai kele “mbuma ya mpeve” (Bag. 5:22, 23) Mpeve santu kele kibeni dikabu mosi ya kuluta mfunu.

14. Ntangu beto ke samuna, nki lusadisu beto kele na yo, ya ke monanaka ve?

¹⁴ ‘Kusala ti Yehowa’ mpi kitini ya organizasio na yandi ya zulu kele dikabu yina ke monanaka ve. (2 Bak. 6:1) Beto ke salaka yo ntangu beto ke samunaka. Polo tubaka sambu na yandi mosi mpi sambu na bampangi yina vandaka kusala kisalu yai nde: “Beto kele banduku ya kisalu ya Nzambi.” (1 Bak. 3:9) Kisalu ya kusamuna ke kumisaka beto mpi banduku ya kisalu ya Yezu. Ntangu Yezu songaka balongoki na yandi na ‘kukumisa bantu ya makanda yonso balongoki,’ yandi tubaka nde: “Mono kele ti beno.” (Mat. 28:19, 20) Inki beto ta tuba sambu na bawanzio? Beto kele na kiese sambu bawanzio ke twadisaka beto ntangu beto ke samunaka “nsangu ya mbote ya mvula na mvula . . . na bantu yina ke zingaka na ntoto!”—Kus. 14:6.

15. Pesa mbandu mosi ya Biblia yina ke monisa mukumba ya nene yina Yehowa ke lungisaka na kisalu na beto ya kusamuna?

¹⁵ Lusadisa ya ke katukaka na zulu ke sadisaka beto na kubuta nki mbuma na kisalu na beto ya kusamuna? Ntangu beto ke kuna nkeni ya nsangu ya Kimfumu, bankeni ya nkaka ke bwaka na ntima ya bantu ya mbote mpi yo ke yelaka. (Mat. 13:18, 23) Nani ke sadisaka bankeni yina na kuyela mpi na kubuta bambuma? Yezu tubaka nde muntu lenda kuma longoki na yandi kaka kana “Tata, . . . kubenda yandi.” (Yoa. 6:44) Biblia ke pesa mbandu mosi ya mbote na diambu yai. Yibuka kimbangi yina ntumwa Polo taka na kimvuka mosi ya bankento yina vandaka na nganda ya mbanza ya Filipi. Biblia ke tuba nde Lidia nkento mosi yina vandaka na kati na bo, “Yehowa kangulaka ntima na yandi sambu yandi tula dikebi na mambu yina Polo vandaka kutuba.” (Bis. 16:13-15) Bonso Lidia, Yehowa me bendaka mpi bantu mingi sambu bo kuma balongoki ya Yezu.

16. Nani beto fwete pesa lukumu sambu na mbuma ya mbote yina kisalu na beto ya kusamuna ke buta?

¹⁶ Nani kibeni ke sadisaka sambu kisalu na beto ya kusamuna kubuta mbuma ya mbote? Polo pesaka mvutu na ngiufula yai ntangu yandi sonikaka mambu yai sambu na bampangi ya dibundu ya Korinto: “Mono kunaka, Apolo losaka masa kansi Nzambi muntu vandaka kuyedisa yo, yo yina, muntu yina kele mfunu kele ve muntu yina ke kunaka to muntu yina ke losaka masa, kansi Nzambi yina ke yedisaka yo.” (1 Bak. 3:6, 7) Bonso Polo, beto fwete pesa Yehowa lukumu ntangu yonso sambu na mbuma ya mbote yina kisalu na beto ya kusamuna ke buta.

17. Inki mutindu beto lenda monisa ntonda sambu na dibaku ya “kusala kumosi” ti Nzambi, Kristu mpi bawanzio?

¹⁷ Inki mutindu beto lenda monisa ntonda sambu na dibaku ya “kusala kumosi” ti Nzambi, Kristu mpi bawanzio? Beto lenda sala yo kana beto ke sosa ti kikesa yonso mabaku ya kusamuna nsangu ya mbote na bantu ya nkaka. Beto kele ti mitindu mingi ya kusala yo, mu mbandu ntangu beto ke ta kimbangi na “meso ya bantu mpi nzo na nzo.” (Bis. 20:20) Bampangi mingi mpi ke sepelaka kuta kimbangi na dibaku ya mbote. Kana bo me kutana ti muntu, bo ke pesaka yandi mbote na luzitu yonso mpi ke salaka bikesa ya kusolula ti yandi. Kana muntu yango me ndima, na mbala mosi bo ke yantikaka kusolula ti yandi nsangu ya mbote ya Kimfumu.

18-19. (a) Inki mutindu beto ke losilaka bankeni ya kieleka masa? (b) Pesa mbandu mosi yina ke monisa mutindu Yehowa sadisaka longoki mosi ya Biblia.

¹⁸ Beto “banduku ya kisalu ya Nzambi” ke sukaka kaka ve na kukuna bankeni ya kieleka kansi  beto fwete losila yo mpi masa. Kana muntu mosi me monisa mpusa, beto fwete sala ngolo na kuvutukila yandi to kusosa muntu ya nkaka kuvutukila yandi sambu bo banda kulonguka Biblia. Beto ke vandaka na kiese ntangu beto ke monaka Yehowa kesadisa longoki ya Biblia na kusoba mutindu na yandi ya kuyindula mpi bampusa na yandi.

¹⁹ Beto tadila mbandu ya Raphalalani yina vandaka nganga-ngombo na Afrique du Sud. Yandi vandaka kuzola mambu yina yandi vandaka kulonguka na Biblia. Kansi yandi vandaka kundima na mpasi mambu yina Biblia ke tuba sambu na kusolula ti bafwa. (Kul. 18:10-12) Malembe-malembe, Yehowa sadisaka yandi na kusoba mabanza na yandi. Na nima, yandi bikaka kisalu na yandi ya kinganga ata yo vandaka kusadisa yandi na kuzwa mbongo. Bubu yai, Raphalalani kele ti bamvula 60, yandi ke tuba nde: “Mono ke pesa Bambangi ya Yehowa matondo mingi sambu bo sadisaka mono na mitindu mingi, mu mbandu, bo sadisaka mono na kuzwa kisalu. Mono ke pesa mpi Yehowa matondo mingi kuluta sambu yandi sadisaka mono na kusoba luzingu na mono, yo yina bubu yai mono kele nsamuni ya nsangu ya mbote mpi mono me bakaka mbotika.”

20. Inki kele lukanu na nge?

²⁰ Na disolo yai, beto me longuka bima iya ya mfunu yina ke monanaka ve. Kima ya kuluta mfunu na kati na yo kele dibaku ya kuvanda nduku ya ngolo ya Yehowa. Yo ke sadisaka beto na kubaka mambote na bimvwama ya nkaka yina ke monanaka ve, mu mbandu, beto ke pusanaka pene-pene na yandi na kisambu mpi na kisalu na beto ya kusamuna, beto ke bakaka lusadisu ya mpeve santu mpi ya kitini ya organizasio na yandi ya zulu. Beto ke zolaka kumonisa ntonda ya mingi sambu na bima yai ya kuluta mfunu ya ke monanaka ve. Ntangu yonso beto ke zolaka kupesa Yehowa matondo sambu na kinduku ya ngolo yina beto me salaka ti yandi.