DISOLO YA KULONGUKA 30
Simba Ntima ya Bantu Yina Ke Sambilaka Ve
“Mono me kumaka bima yonso sambu na bantu ya mitindu yonso, sambu mono gulusa bankaka na mitindu yonso.”—1 BAK. 9:22.
NKUNGA 82 “Bika nde Nsemo na Beno Kusema”
MAMBU YINA DISOLO YAI KE TUBILA *
1. Inki nsoba ya nene salamaka na bansi ya nkaka na bamvula me luta?
NTETE bantu mingi vandaka kusambila Nzambi. Kansi na bamvula me luta nsoba mosi ya nene salamaka. Bantu mingi ke sambilaka diaka ve. Ya kieleka, na bansi ya nkaka bantu mingi ke tubaka nde bo ke sambilaka ve. *—Mat. 24:12.
2. Sambu na nki bantu mingi ke sambilaka ve?
2 Sambu na nki bantu mingi ke tubaka nde bo ke sambilaka ve? * Sambu bo me kudipesaka na biese to kele ti basusi. (Luka 8:14) Bantu ya nkaka ke ndimaka diaka ve nde Nzambi kele. Bankaka ke kwikilaka na Nzambi kansi bo ke monaka nde dibundu kele mambu ya ntama, yo kele mfunu ve mpi ke wakanaka ve ti siansi. Bo ke ndimaka mambu yina banduku, balongi to bantu ya ke mwangaka nsangu ke tubaka nde luzingu kudibasikilaka kansi bo me zwaka ntete ve banzikisa yina ke ndimisa bo nde Nzambi kele. Bankaka me yambulaka sambu bamfumu ya mabundu ke zolaka mbongo mpi kiyeka. Na bansi ya nkaka, bamfumu ya luyalu me buyisa bisalu ya mabundu.
3. Inki kele lukanu ya disolo yai?
3 Yezu pesaka beto ntuma yai: “Beno kumisa bantu ya makanda yonso balongoki.” (Mat. 28:19) Inki mutindu beto lenda sadisa bantu yina ke sambilaka ve na kuzola Nzambi mpi na kukuma balongoki ya Kristu? Beto fwete zaba nde mutindu muntu ke ndimaka nsangu na beto ke tadila kisika yina yandi yelaka. Mu mbandu, bantu ya Eropa ke ndimaka ve nsangu mutindu mosi ti bantu ya Asie. Sambu na nki? Sambu na Eropa bantu mingi ke zabaka mambu fioti ya Biblia mpi ke zabaka nde Nzambi muntu gangaka bima yonso. Kansi na Asie, bantu mingi ke zabaka mambu fioti to nkutu kima ve na yina me tala Biblia mpi ke kwikilaka ve na Ngangi. Lukanu ya disolo yai kele ya kusadisa beto na kusimba ntima ya bantu yonso yina beto ke solula ti bo na kisalu ya kusamuna, yo vanda bo ke kwikilaka na Nzambi to ve.
VANDA TI MABANZA YA MBOTE
4. Sambu na nki beto fwete vanda ti mabanza ya mbote?
4 Vanda ti Mabanza ya Mbote. Konso mvula bantu yina ke sambilaka ve ke kumaka Bambangi ya Yehowa. Bantu mingi vandaka dezia ti bikalulu ya mbote kansi bo yambulaka kusambila sambu na bikalulu ya mbi ya bamfumu ya mabundu. Bankaka vandaka ti mwa bikalulu ya mbote kansi mingi na kati na bo vandaka ti bikalulu ya mbi mpi yo lombaka nde bo yambula yo. Yehowa ta sadisa beto na kuzwa bantu yina kele “ti nkadilu ya mbote sambu na kubaka luzingu ya mvula na mvula.”—Bis. 13:48; 1 Tim. 2:3, 4.
Soba mutindu ya kusamuna ntangu nge ke longa bantu yina ke ndimaka ve Biblia? (Tala baparagrafe 5-6) *
5. Sambu na nki bantu ke ndimaka mbala mingi nsangu na beto?
5 Vanda Mawete mpi Mayele. Mbala mingi, bantu ke ndimaka nsangu na beto sambu na mambu yina beto ke tubaka ve kansi mutindu beto ke tubilaka yo. Bo ke sepelaka ti nsangu na beto sambu beto ke vandaka mawete, mayele mpi ke tudilaka bo dikebi na masonga yonso. Beto ke pusaka bo ve na kundima bangindu na beto. Kansi, beto ke sosaka kubakisa bangindu yina bo ke vandaka na yo sambu na dibundu. Mu mbandu, beto ke zabaka nde bantu ya nkaka ke zolaka ve kusolula mambu ya dibundu ti munzenza. Bankaka ke monaka nde yo kele mbote ve kuyula muntu mambu yina yandi ke yindula sambu na Nzambi. Kansi bankaka ke waka nsoni kana bantu kumona bo ke tanga Biblia ti Bambangi ya Yehowa. Yo vanda mpidina to ve, beto ke sosaka kubakisa mawi na bo.—2 Tim. 2:24.
6. Inki mutindu ntumwa Polo vandaka kusoba mutindu na yandi ya kusolula ti bantu mpi nki mutindu beto lenda landa mbandu na yandi?
6 Inki beto ta sala kana muntu mosi ke sepela ve ntangu beto ke sadila bangogo “Biblia,” “lugangu,” “Nzambi” to “dibundu”? Beto fwete landa mbandu ya ntumwa Polo mpi kusoba mutindu na beto ya kusolula ti yandi. Ntangu Polo vandaka kusolula ti Bayuda, yandi vandaka kusadila Masonuku sambu na kuyindula ti bo. Kansi ntangu yandi vandaka kusolula ti bantu ya ke longukaka filozofi na Grese, na Areopage yandi tubilaka ve mbala mosi Biblia. (Bis. 17:2, 3, 22-31) Inki mutindu beto lenda landa mbandu ya Polo? Kana beto me kutana ti muntu mosi ya ke ndimaka ve Biblia, yo ta vanda mbote ve na kusadila yo mbala mosi ntangu beto ke solula ti yandi. Kana nge me bakisa nde muntu mosi ke wa nsoni sambu bantu ke mona yandi ke tanga Biblia, songa yandi na kutanga Biblia na mutindu yina lenda benda ve dikebi ya bantu ya nkaka, mu mbandu na telefone na nge.
7. Inki beto fwete sala sambu na kulanda mbandu ya Polo yina kele na 1 Bakorinto 9:20-23?
7 Bakisa Mabanza ya Bawi mpi Widikila Bo. Beto fwete bakisa mabanza ya bantu yina beto ke solulaka ti bo. (Bing. 20:5) Beto tadila diaka mbandu ya Polo. Yandi vandaka Muyuda. Ya kieleka ntangu yandi vandaka kulonga Bantu ya Makanda, yandi sobaka mutindu na yandi ya kulonga sambu bo zabaka mambu fioti to nkutu ve na yina me tala Yehowa mpi Masonuku. Beto fwete sala bansosa to kusolula ti bampangi yina kele ti eksperiansi na dibundu sambu beto kuditula na kisika bantu ya teritware na beto mpi kubakisa bo mbote.—Tanga 1 Bakorinto 9:20-23.
8. Inki beto fwete sala sambu na kuyantika disolo ti bantu na Biblia?
8 Lukanu na beto kele ya kusosa bantu yina “me fwana.” (Mat. 10:11) Sambu na kusala kisalu na beto mbote, beto fwete lomba bantu na kubasisa bangindu na bo mpi kuwidikila bo na dikebi yonso. Mpangi-bakala mosi na Angleterre ke lombaka bantu na kubasisa bangindu na bo sambu na kuvanda na makwela ya kiese, mutindu ya kusansa bana mpi mutindu ya kukanga ntima na mambu ya kukonda lunungu. Na nima ya kuwidikila bo, yandi ke tubaka nde: “Inki nge ke yindula na ndongisila yai ya bo me sonikaka bamvula kiteso ya 2000 me luta?” Na nima, kukonda kutubila ngogo “Biblia,” yandi ke songaka bo baverse yina yandi me pona mbote na telefone na yandi.
SIMBA NTIMA YA BANTU
9. Inki mutindu beto lenda sadisa bantu yina ke buyaka kusolula mambu ya Nzambi?
9 Beto lenda simba ntima ya bantu yina ke buyaka kusolula mambu ya Nzambi kana beto ke tuba mambu yina bo ke zolaka mingi. Mu mbandu, bantu mingi ke sepelaka ti lugangu. Beto lenda tuba nde: “Ziku nge ke zabaka nde bima mingi yina bantu ya siansi ke salaka bo ke fululaka bima yina ke vandaka dezia na lugangu. Mu mbandu, bantu yina ke salaka mikro ke longukaka mutindu makutu salamaka mpi bantu yina ke salaka kamera ke longukaka mutindu meso salamaka. Inki kele dibanza na nge ntangu nge ke talaka bima ya kele na lugangu? Keti nge ta tuba nde ngolo mosi ya kuyituka, muntu to kima ya nkaka salaka yo?” Na nima ya kuwidikila yandi mbote-mbote, beto lenda yika nde: “Ntangu bantu ya ke salaka bima ke longukaka mutindu makutu to meso salamaka, beto lenda kudiyula nde bo ke fululaka nani? Mambu ya poete mosi sonikaka ke yitukisaka mono mingi: ‘Muntu yina salaka dikutu, keti yandi lenda wa ve? Muntu yina salaka disu, keti yandi lenda mona ve? . . . Yandi Muntu ke pesaka bantu nzayilu!’ Bantu ya nkaka ya siansi mpi ke ndimaka mambu yai.” (Nk. 94:9, 10) Na nima, songa bo video mosi na jw.org®, bweta PUBLICATIONS bweta diaka VIDEOS kota na Interviews et témoignages mpi kita na masolo yina ke landana bweta Points de vue sur l’origine de la vie, to pesa bo kamukanda Keti Luzingu Gangamaka? (Kifalansa) to Kisina ya Luzingu—Bangiufula Tanu ya Me Fwana na Kuyula (Kifalansa).
10. Inki mutindu beto lenda yantika disolo ti muntu yina ke buyaka mambu ya Nzambi?
10 Bantu mingi ke zolaka kuvanda ti luzingu ya mbote na bilumbu ke kwisa. Kansi bankaka ke waka boma nde ntoto ta fwa to nde yo ta bikala ya mpamba. Nkengi ya nziunga mosi na Norvège ke tubaka nde bantu yina ke zolaka ve kuwa mambu ya Nzambi, mbala mingi bo ke zolaka kutubila mambu yina ke salamaka na nsi-ntoto. Yandi ke pesaka bo mbote mpi ke tubaka nde: “Keti nge ke yindula nde beto lenda vanda ti luzingu ya mbote na bilumbu ke kwisa? Keti bantu ya politiki, bantu ya siansi to muntu ya nkaka ta lungisa bivuvu yina?” Na nima ya kuwidikila bo na dikebi, yandi ke tangaka to ke tubilaka verse mosi yina ke tubila luzingu ya mbote na bilumbu ke kwisa. Bantu ya nkaka ke sepelaka ti lusilu ya Biblia yina ke tubaka nde ntoto ta zinga kimakulu mpi bantu ya mbote ta zinga mvula na mvula na ntoto.—Nk. 37:29; Lon. 1:4.
11. Sambu na nki beto fwete soba mutindu ya kusolula ti bantu mpi nki mutindu beto lenda landa mbandu ya Polo yina kele na Baroma 1:14-16?
11 Beto fwete soba mutindu ya kusolula ti bantu yina beto ke kutanaka ti bo. Sambu na nki? Sambu beto yonso ke vandaka ve kiteso mosi. Mambu yina ke sepedisa muntu mosi lenda sepedisa ve muntu ya nkaka. Bankaka ke sepelaka ve kusolula mambu ya Nzambi to ya Biblia kansi bankaka ke sepelaka nde beto tubila ntete masolo ya nkaka. Yo vanda mpidina to ve, beto fwete sosa dibaku ya kusolula ti bantu ya mitindu yonso. (Tanga Baroma 1:14-16.) Ya kieleka, beto fwete vila ve nde Yehowa muntu ke yedisaka kieleka na bantima ya bantu yina ke sepelaka ti mambu ya mbote.—1 Bak. 3:6, 7.
MUTINDU BETO LENDA LONGA KIELEKA NA BANTU YA ASIE
Bansamuni mingi ke tudila bantu yina me katuka na bansi yina bantu kele ve Bakristu dikebi mpi ke longa bo mayele yina kele na Biblia (Tala baparagrafe 12-13)
12. Inki beto lenda sala sambu na kusimba ntima ya bantu ya bansi ya Asie yina me yindulaka ntete ve nde Ngangi kele?
12 Na ntoto ya mvimba, bansamuni mingi ke kutanaka ti bantu ya Asie mpi bantu ya me katukaka na bansi yina bamfumu ya luyalu me buyisaka bisalu ya mabundu. Na bansi mingi ya Asie, bantu mingi me yindulaka ntete ve nde Ngangi kele. Bankaka ke zolaka kuzaba mambu mpi ke ndimaka mbala mosi kulonguka Biblia kansi bankaka ke zolaka ve kulonguka malongi ya mpa na luyantiku. Inki beto lenda sala sambu na kusimba ntima na bo? Bansamuni yina kele ti eksperiansi me nungaka sambu bo ke yantikaka disolo bonso banduku, ke tudilaka bo dikebi mpi na ntangu ya me fwana ke telaka bo mutindu luzingu ya bansamuni yai sobaka ntangu bo yantikaka kusadila minsiku ya Biblia.
13. Inki lenda pusa bantu na kulonguka Biblia? (Tala kifwanisu ya lutiti ya zulu.)
13 Bantu mingi ke sepelaka ti mayele yina kele na Biblia. (Lon. 7:12) Na New York, mpangi-nkento mosi yina ke solulaka ti bantu ya ke tubaka Kishinwa ke tuba nde: “Mono ke tudilaka bo dikebi mpi ke widikilaka bo. Kana mono me zaba nde bo kele banzenza, mono ke yulaka bo nde: ‘Keti nge me yikama awa? Keti nge me zwa kisalu? Keti bantu ke zolaka nge?’” Bantangu ya nkaka yo ke sadisaka yandi na kuyantika kulonguka Biblia ti muntu. Kana mpila kele, yandi ke yikaka nde: “Inki nge fwete sala sambu nge zinga mbote ti bantu? Keti mono lenda songa nge kingana mosi na Biblia? Yo ke tubaka nde: ‘Kuyantikisa bitumba kele bonso kukangula bakielo ya masa; na ntwala nde kuswana kuyantika, katuka pana.’ Keti nge ke yindula nde ndongisila yai lenda sadisa beto na kuzinga mbote ti bantu ya nkaka?’ (Bing. 17:14) Masolo ya mutindu yai lenda sadisa beto na kuzaba bantu yina ke zola kuzaba mambu mingi.
14. Inki mutindu mpangi mosi na Extrême-Orient ke sadisaka bantu yina ke tubaka nde bo ke kwikilaka ve na Nzambi?
14 Ebuna sambu na bantu yina ke kwikilaka ve na Nzambi? Mpangi yina ke solulaka mingi ti bantu ya Extrême-Orient yina ke sambilaka ve ke tuba nde: “Awa kana muntu kutuba nde, ‘mono ke kwikilaka ve na Nzambi,’ yandi ke zola kutuba nde yandi ke sambilaka ve banzambi ya mpamba-mpamba. Yo yina, mbala mingi mono ke ndimaka nde banzambi mingi kele bima yina bantu me salaka mpi yo kele ya luvunu. Mbala mingi mono ke tangaka Yeremia 16:20, yina ke tuba nde: ‘Keti muntu lenda kudisadila banzambi ntangu bo kele ve kibeni banzambi?’ Na nima mono ke yulaka nde: ‘Inki mutindu beto lenda zaba nzambi ya kieleka mpi nzambi yina bantu me salaka?’ Mono ke widikila bo mbote-mbote mpi mono ke tangaka Yezaya 41:23, yina ke tuba nde: ‘Beno songa beto mambu yina ta salama na bilumbu ke kwisa, sambu beto zaba nde beno kele banzambi.’ Na nima mono ke songaka bo mambu yina Yehowa me tubaka sambu na bilumbu ke kwisa.”
15. Mbandu ya mpangi mosi na Asie de l’Est ke longa beto nki?
15 Ntangu mpangi-balaka mosi na Asie de l’Est ke vutukilaka bantu, yandi ke tubaka nde: “Mono ke songaka bo mayele yina kele na Biblia, bambikudulu yina me lunganaka mpi bansiku yina ke twadisaka zulu ti ntoto. Ebuna, mono ke songaka bo nde mambu yai yonso ke monisa nde kele ti Ngangi ya mayele, Nzambi ya moyo. Kana muntu kundima nde Nzambi kele, mono ke songaka yandi mambu yina Biblia ke tuba sambu na Yehowa.”
16. Na kuwakana ti Baebreo 11:6 sambu na nki balongoki fwete kwikila na Nzambi, na Biblia mpi nki mutindu beto lenda sadisa bo na kuyedisa yo?
16 Ntangu beto ke longuka Biblia ti bantu yina ke sambilaka ve, beto fwete sadisa bo mbala na mbala na kukwikila nde Nzambi kele. (Tanga Baebreo 11:6.) Beto fwete sadisa bo na kukwikila na Biblia. Yo ke lombaka kuvutukila malongi ya nkaka mbala na mbala. Ntangu beto ke longuka ti bo, beto fwete monisa bo nde Biblia kele Ndinga ya Nzambi. Yo ta lomba kutubila mwa fioti bambikudulu ya Biblia yina me lunganaka, mutindu Biblia ke vandaka masonga ntangu yo ke tubila mambu ya siansi mpi mambu yina me lutaka mpi mutindu Biblia ke sadisaka beto konso kilumbu.
17. Zola na beto ke pusaka bantu na kusala nki?
17 Beto ke sadisaka bantu na kukuma balongoki ya Kristu kana beto ke zola bo, yo vanda bo ke sambilaka to ve. (1 Bak. 13:1) Ntangu beto ke longa bo, lukanu na beto kele ya kumonisa bo nde Nzambi ke zolaka beto mpi beto fwete zola yandi. Konso mvula, bantu mingi yina vandaka kusambila ve to vandaka ve na dibundu mosi buna me bakaka mbotika sambu bo me kumaka kuzola Nzambi. Vanda ti mabanza ya mbote, zola bantu ya mitindu yonso, tudila bo dikebi mpi widikila bo. Sosa kubakisa mutindu bo ke yindulaka. Mbandu na nge ya mbote ta sadisa bo na kukuma balongoki ya Kristu.
NKUNGA 76 Nge Ke Kudiwaka Nki Mutindu?
^ par. 5 Beto ke kutanaka ti bantu mingi yina ke sambilaka ve. Disolo yai ta tubila mutindu beto lenda longa bo kieleka ya Biblia mpi mutindu beto ta sadisa bo na kutudila Biblia ntima mpi kukwikila na Yehowa Nzambi.
^ par. 1 Bansosa ke monisa nde bansi yango kele: Albanie, Allemagne, Australie, Autriche, Azerbaïdjan, Canada, Chine, Corée du Sud, Danemark, Espagne, France, Hong Kong, Irlande, Israël, Japon, Norvège, Pays-Bas, République tchèque, Royaume-Uni, Suède, Suisse mpi Vietnam.
^ par. 2 NTENDULA YA BANGOGO: Na disolo yai, bantu yina ke sambilaka ve ke tendula bantu yina ke sambaka ve na dibundu mosi buna to ke kwikilaka ve na Nzambi.
^ par. 54 NTENDULA YA BIFWANISU: Mpangi-bakala mosi ke ta kimbangi na nduku na yandi ya munganga mpi na nima munganga yango ke lomba kulonguka Biblia na site Internet na beto.
