NA MVULA me luta, bampangi mingi na ntoto ya mvimba kumaka bankuluntu mpi bansadi ya kisalu. Kana nge kele na kati ya bampangi yai, ziku nge ke sepelaka ti mukumba yai.

Kansi mambu ya nkaka mpi lenda pusa nge na kudiyangisa mwa fioti. Jason, nkuluntu mosi ya toko ke tuba nde: “Ntangu mono kumaka nkuluntu, mono vandaka kudiyangisa mingi sambu na mukumba yai ya mpa.” Moize ti Yeremia monaka nde bo me fwana ve ntangu Yehowa pesaka bo mikumba. (Kub. 4:10; Yer. 1:6) Kana nge mpi ke kudiwa mutindu yai, nki lenda sadisa nge na kununga mabanza yina mpi kulanda kuyela? Beto tadila mbandu ya Timoteo.—Bis. 16:1-3.

Ziku, Timoteo vandaka ti bamvula kiteso ya 20 ntangu ntumwa Polo lombaka yandi na kukuma nduku na yandi ya kisalu. Sambu Timoteo vandaka leke, mbala ya nkaka yandi yindulaka nde yandi ta kuka ve kulungisa mukumba yina mpi ziku yandi waka boma. (1 Tim. 4:11, 12; 2 Tim. 1:1, 2, 7) Kansi, na nima ya bamvula Polo zabisaka bampangi ya Filipi nde: “Mono ke tula ntima na Mfumu Yezu na kutindila beno Timoteo ntama mingi ve . . . Sambu mono kele ve ti muntu ya nkaka yina kele ti nkadilu bonso ya yandi.”—Bafil. 2:19, 20.

Inki sadisaka Timoteo na kukuma nkuluntu ya mbote mutindu yai? Beto tadila malongi sambanu yina beto lenda baka na mbandu na yandi.

1. Yandi vandaka kudibanza mpenza sambu na bantu. Polo songaka bampangi ya Filipi nde: “[Timoteo] ke kudibanzaka na masonga yonso sambu na mambu na beno.” (Bafil. 2:20) Ya kieleka, Timoteo vandaka kutudila mpenza bantu dikebi. Yandi vandaka kuzola nde bo kuma banduku ya Yehowa mpi yandi kudipesaka mingi na kusadisa bo.

Yandi zolaka ve kuvanda bonso shofere mosi yina ke tula dikebi kaka na kisika yina yandi ke kwenda kansi yandi ke tula ve dikebi na bantu yina yandi fwete baka na nzila. William, nkuluntu mosi ya me sala bamvula kuluta 20 ke longisila bampangi yina me katuka kubaka mikumba nde: “Beno zola bampangi. Beno tula dikebi na bampusa na bo kansi beno tula ve dikebi kaka na bisalu na beno.”

2. Yandi tulaka mambu ya kimpeve na kisika ya ntete. Polo monisaka nde Timoteo me swaswana ti bampangi ya nkaka, yandi tubaka nde: “Bantu yonso ya nkaka ke sosa mambote na bo mosi, kansi ya Yezu Kristu ve.” (Bafil. 2:21) Ntangu Polo vandaka kusonika mukanda yai na Roma, yandi bakisaka nde bampangi ya Roma kudipesaka mingi na bisalu na bo ya kinsuni. Bo kudipesaka ve na kisalu ya kusamuna. Kansi Timoteo vandaka ve bonso bo. Ntangu mabaku vandaka kumonana na kulonga nsangu ya mbote, yandi vandaka ti kikalulu bonso ya Yezaya yina tubaka nde: “Mono yandi yai! Tinda mono!”—Yez. 6:8.

Inki mutindu nge lenda monisa bukati-kati na mambu ya kimpeve ti ya kinsuni? Ya ntete, zaba mambu ya kuluta mfunu. Polo tubaka nde: “Beno zikisa mambu ya kuluta mfunu.” (Bafil. 1:10) Tula mambu ya Nzambi na kisika ya ntete. Ya zole, zinga kukonda mindondo. Yambula mambu ya kukonda mfunu yina lenda baka  ntangu mpi ngolo na nge. Polo songaka Timoteo nde: “Tina banzala ya kileke, kansi landa lunungu, lukwikilu, zola, ngemba.”—2 Tim. 2:22.

3. Yandi salaka ngolo na kisalu ya santu. Polo yibusaka bampangi ya Filipi nde: “Beno me zaba nzikisa yina [Timoteo] pesaka sambu na yandi mosi, nde bonso mwana ti tata na yandi, yandi salaka ti mono bonso mpika sambu na kunata nsangu ya mbote na ntwala.” (Bafil. 2:22) Timoteo vandaka ve molo. Yandi salaka mingi ti Polo mpi bo kumaka banduku ya ngolo.

Na dibundu ya Nzambi kisalu ke kondaka ve. Bisalu ya dibundu ke pesaka kiese mpi yo lenda sadisa nge na kusala kinduku ya ngolo ti bampangi. Yo yina, baka lukanu ya kuvanda “ntangu yonso ti mambu mingi ya kusala na kisalu ya Mfumu.”—1 Bak. 15:58.

4. Yandi vandaka kusadila mambu yina yandi longukaka. Polo sonikilaka Timoteo nde: “Nge me landaka mbote-mbote malongi na mono, mutindu na mono ya kuzinga, lukanu na mono, lukwikilu na mono, ntima ya nda na mono, zola na mono, kukanga-ntima na mono.” (2 Tim. 3:10) Sambu Timoteo sadilaka mambu yina yandi longukaka, yandi bakaka mikumba ya nene.—1 Bak. 4:17.

Keti nge ke vandaka ti mpangi mosi ya kuyela na kimpeve yina ke pesaka nge bandongisila? Kana ve, sambu na nki ve kusosa mpangi ya mutindu yai? Tom, nkuluntu mosi ya me salaka bamvula mingi ke yibuka nde: “Nkuluntu mosi vandaka kutudila mono dikebi mingi mpi pesaka mono formasio ya mbote. Mbala mingi mono vandaka kulomba yandi bandongisila mpi mono vandaka kusadila yo. Yo kumisaka ngolo lukwikilu na mono.”

5. Yandi landaka kulonguka yandi mosi. Polo siamisaka Timoteo nde: “Sala ngolo kibeni sambu nge kuma ti kikalulu ya kukangama na Nzambi.” (1 Tim. 4:7) Bantu yina ke salaka nsaka ya kubaka ntinu ke vandaka ti muntu ya ke longaka bo, ata mpidina bo mosi mpi ke salaka bangalasisi. Polo pesaka Timoteo ndongisila yai: “Landa kudipesa na kutanga na meso ya bantu, na kusiamisa, mpi na kulonga. . . . Yindulula mambu yai; kudipesa ya mvimba na yo, sambu bantu yonso kumona pwelele nde nge ke kwenda na ntwala.”—1 Tim. 4:13-15.

Nge mpi fwete landa kuyedisa mayele na nge. Vanda longoki ya mbote mpi landa bantuma ya mpa yina dibundu ya Yehowa ke pesa. Diaka, kuditudila ve ntima kuluta ndilu, disongidila kuyindula ve nde nge me zaba mambu mingi mpi nde nge lenda yidika mambu yonso kukonda kusala bansosa. Bonso Timoteo, “keba ntangu yonso na nge mosi mpi na malongi na nge.”—1 Tim. 4:16.

6. Yandi vandaka kutula ntima na mpeve ya Yehowa. Ntangu Polo tubilaka mutindu Timoteo vandaka kusamuna, yandi yibusaka Timoteo nde: “Bumba kimvwama yai ya mbote ya bo me pesaka nge na nzila ya mpeve santu, yina ke zinga na kati na beto.” (2 Tim. 1:14) Sambu na kusala kisalu ya kusamuna, yo lombaka nde Timoteo kutula ntima na mpeve ya Nzambi.

Donald, nkuluntu mosi yina me sala bamvula mingi ke tuba nde: “Bampangi ya kele ti mikumba fwete baka na mbalu kinduku na bo ti Nzambi. Mpidina, bo ta landa ‘kukuma ngolo mingi na kimpeve.’ Kana bo lomba mpeve ya Nzambi mpi bo yedisa mbuma ya mpeve, bo ta vanda bambandu ya mbote sambu na bampangi.”—Nk. 84:7; 1 Pie. 4:11.

Beto kele na kiese kibeni ya kumona bampangi mingi ya me katuka kubaka mikumba, bonso nge, ke landa kuyela na kimpeve. Jason, yina beto tubilaka na luyantiku ke tuba nde: “Banda mono me kumaka nkuluntu, mono me longukaka mambu mingi mpi lukwikilu na mono me yelaka. Ntangu yai mono ke zolaka mukumba na mono mpi ke sepelaka ti yo mingi kibeni!”

Keti nge ta landa kuyela na kimpeve? Baka malongi na mbandu ya Timoteo. Ebuna nge mpi ta vanda mbandu ya mbote sambu na bansadi ya Nzambi.