MONO yelaka na mbanza Graz na insi Autriche. Ntangu mono lungisaka bamvula nsambwadi, bo tindaka mono na ekole ya bamasere. Mansoni yina mimpe vandaka kusala ti bamasere pesaka mono mpasi mingi. Yo yina mama songaka mono na kukatuka kuna na nima ya mvula mosi.

Na nima, bo sonikisaka mono na ekole ya nkaka yina vandaka ti enterna. Kilumbu mosi na mpimpa, papa kwisaka kubaka mono sambu bo losaka bombe na Graz. Beto kwendaka kubumbana na mbanza Schladming. Kaka ntangu beto sabukaka pont mpi kumaka na mbanza yango, pont bukanaka. Kilumbu ya nkaka, bantu yina vandaka na avio mosi ya fioti mpi bulaka masasi na lupangu na beto, mono vandaka ti nkaka. Ntangu bitumba manaka, yo monanaka nde luyalu mpi nzo-nzambi pesaka bantu nsoni.

Na 1950, Mbangi mosi ya Yehowa vandaka kulonguka Biblia ti mama. Mono vandaka kuwidikila ntangu bo vandaka kulonguka mpi bilumbu ya nkaka mono vandaka kukwenda ti mama na balukutakanu. Mama ndimaka nde Bambangi ya Yehowa ke longaka kieleka, yo yina yandi bakaka mbotika na 1952.

Na ntangu yina, mono vandaka kumona dibundu ya Bambangi ya Yehowa ya bwala na beto bonso kimvuka mosi ya minunu. Kilumbu mosi, beto kwendaka na dibundu ya nkaka yina batoko vandaka mingi, yo vandaka ve ti minunu mingi bonso dibundu ya bwala na beto. Ntangu beto vutukaka na Graz, mono kumaka kukwenda na balukutakanu yonso, ntangu fioti na nima, mono mpi ndimaka nde mambu yina mono vandaka kulonguka vandaka kieleka. Mono zabaka nde Yehowa kele Nzambi yina ke pesaka ve bansadi na yandi nsoni, yandi ke sadisaka bo ntangu yonso. Yandi ke sadisaka ata ntangu beto ke kutana ti bampasi ya ngolo.—Nk. 3:5, 6.

 Mono kumaka na mpusa ya kulonga bantu kieleka. Mono yantikaka ntete kulonga bantu ya dibuta na beto. Bayaya na mono iya ya bankento katuka dezia na nzo sambu bo kumaka kulonga bana ya nzo-nkanda. Mono kwendaka kutala bo na babwala yina bo vandaka mpi siamisaka bo na kulonguka Biblia. Nsuka-nsuka, bampangi na mono yonso kumaka Bambangi ya Yehowa.

Na mposo ya zole yina beto salaka kisalu ya nzo na nzo, mono solulaka ti nkento mosi yina vandaka ti bamvula kuluta 30 mpi mono kumaka kulonguka Biblia ti yandi. Yandi yelaka mpi bakaka mbotika, na nima bakala na yandi ti bana na bo zole ya babakala bakaka mpi mbotika. Mambu yina mono vandaka kusonga bo kumisaka lukwikilu na mono ngolo. Sambu na nki? Sambu mono longukaka ve Biblia ti muntu. Mono vandaka kudibongisa mbote-mbote na ntwala. Mono vandaka kusala mutindu yina sambu na kudilonga ntete mpi kulonga longoki yina. Yo sadisaka mono na kuzaba bakieleka mingi ya Biblia. Na Aprili 1954, mono bakaka mbotika.

Na 1955, mono kwendaka na lukutakanu ya bansi mingi na Allemagne, na France mpi na Angleterre. Ntangu mono vandaka na Londres, beto kutanaka ti Albert Schroeder. Yandi vandaka longi na Nzo-Nkanda ya Gileade mpi na nima yandi kumaka mpangi mosi na kati ya bampangi ya Nto-Kimvuka. Ntangu beto kwendaka kutala nzo yina ya bo ke bumbaka bima ya ntama mpi ya mbalu, mpangi Schroeder songaka beto Babiblia ya nkaka ya ntama yina vandaka ti zina ya Nzambi na bisono ya Kiebreo mpi tendudilaka beto mfunu ya Babiblia yango. Yo pusaka mono na kuzola Yehowa mingi mpi kieleka mpi yo pesaka mono kikesa ya kuzabisa bantu kieleka yina kele na Ndinga ya Nzambi.

Mono kumaka mupasudi-nzila ya ntangu yonso na Yanuari 1, 1956. Na nima ya bangonda iya, mono kumaka mupasudi-nzila ya nene na Autriche. Na ntangu yina Bambangi vandaka ve na mbanza Mistelbach, kisika mono kwendaka. Kansi kuna, mono kutanaka ti diambu ya mpasi. Mono swaswanaka mingi kibeni ti mpangi-nkento yina beto vandaka kuzinga kumosi. Mono vandaka ti bamvula kiteso ya 19 mpi yelaka na mbanza kansi yandi vandaka ti bamvula 25 mpi yelaka na bwala. Mono vandaka kutelama na retare konso suka kansi yandi vandaka kutelama na ntwala. Na nkokila, mono vandaka kuzola kulutisa mwa ntangu kansi yandi vandaka kulala na ntwala. Ata mpidina, bandongisila ya Biblia sadisaka beto na kuwakana mpi beto kumaka banduku ya mbote ya kisalu.

Na nima, beto kutanaka ti bampasi ya nkaka. Bantu monisaka beto mpasi kansi ‘Nzambi yambulaka beto ve.’ (2 Bak. 4:7-9) Kilumbu mosi, ntangu beto vandaka kusamuna na bwala mosi, bantu ya bwala yina tindilaka beto bambwa. Bambwa ya nene ziungaka beto, bo vandaka kungana mpi kukangula minoko. Beto simbanaka mpi mono sambaka nde, “Pardo Yehowa, kana bambwa kutatika beto, bika beto fwa nswalu!” Ntangu bambwa kwisaka pene-pene na beto, bo telamaka, nikisaka mikila na bo mpi kwendaka. Beto bakisaka nde Yehowa taninaka beto. Na nima na yo, beto samunaka na bwala ya mvimba mpi beto yitukaka sambu bantu ndimaka nsangu ya mbote. Ziku bo yitukaka mutindu bambwa tatikaka beto ve mpi mutindu beto landaka kusamuna ata beto kutanaka ti diambu yina pesaka beto boma. Nsuka-nsuka, bantu ya nkaka kumaka Bambangi ya Yehowa.

 Beto kutanaka ti diambu ya nkaka ya mpasi. Kilumbu mosi munkwa-lupangu lawukaka malafu, yandi songaka beto nde yandi ta fwa beto mpi yandi tubaka nde beto ke yangisa bantu ya bwala yina. Nkento na yandi lombaka yandi na kuyambula makelele kansi yandi zolaka ve. Beto vandaka kuwa mambu yina yonso na etaze. Beto tulaka nswalu bakiti na kielo mpi yantikaka kukanga bavalize. Ntangu beto kangulaka kielo sambu na kubasika, yandi vandaka ya kutelema na nsi ti mbele na maboko. Yo yina beto basikaka ntinu na kielo ya nima mpi tinaka na nzila ya masamba ti bima na beto yonso sambu beto vutuka diaka ve.

Beto kwendaka na otele mpi futilaka shambre mosi. Beto salaka kiteso ya mvula mosi pana mpi yo sadisaka beto na kusamuna mbote. Otele vandaka na kati-kati ya mbanza mpi balongoki na beto ya nkaka ndimaka kulonguka kuna. Bilumbu fioti na nima, beto yantikaka kulonguka mukanda mpi Nzozulu ya Nkengi na otele ti bantu kiteso ya 15.

Beto salaka mvula mosi ti ndambu na Mistelbach. Na nima, bo tindaka mono diaka na mbanza Feldbach na sudi ya Graz. Mono zwaka diaka nduku ya kisalu ya nkento yina vandaka mupasudi-nzila kansi dibundu vandaka ve na mbanza yina. Beto vandaka kuzinga na nzo mosi ya fioti na etaze ya zole mpi na shambre mosi ya fioti. Mupepe vandaka kukota na mabulu ya fioti-fioti ya nzo, yo yina beto fikaka mabulu yango ti bapapie. Beto vandaka mpi kubaka masa na dibulu mosi. Kansi bikesa na beto butaka mbuma ya mbote. Na nima ya bangonda, kimvuka mosi kangukaka. Nsuka-nsuka, bantu 30 ya dibuta mosi yina beto vandaka kulonguka ti bo Biblia kumaka Bambangi ya Yehowa.

Mambu yai pusaka mono na kutonda diaka Yehowa mingi na mutindu yandi ke sadisaka bantu yina ke tulaka Kimfumu na yandi na kisika ya ntete. Ata bantu ke sadisaka beto ve, Yehowa ke sadisaka beto ntangu yonso.—Nk. 121:1-3.

Na 1958, lukutakanu ya bansi mingi salamaka na mbanza New York na Yankee Stadium mpi na stade Polo Grounds. Mono fulusaka formilere sambu na kukwenda, Betele ya Autriche yulaka mono kana mono ta ndima kukota Nzo-Nkanda ya 32 ya Gileade. Mono lendaka ve kubuya dibaku yai ya nene. Mono ndimaka nswalu.

Na nzo-nkanda, mono vandaka pene-pene ya Martin Poetzinger. Basoda ya Allemagne niokulaka yandi mingi na bisika yina bo vandaka  kusadisa bantu bisalu ya ngolo na nsungi ya Nazi. Na nima yandi kumaka mpi mpangi ya Nto-Kimvuka. Mbala mingi na nzo-nkanda, Martin vandaka kuyula mono na ndinga ya nsi nde, “Erika, yo ke tendula nki na Kialema?”

Ntangu formasio kumaka na kati-kati, mpangi Nathan Knorr zabisaka beto bisika yina bo me tinda beto. Bo tindaka mono na Paraguay. Sambu mono vandaka leke, yo lombaka nde papa kupesa mono nswa ya kukwenda na insi yina. Papa ndimaka, yo yina mono kwendaka na Paraguay na Marsi 1959. Mono kwendaka kuvanda na mbanza Asunción, na nzo ya bamisionere ti mpangi-nkento mosi.

Ntama mingi ve, mono zabanaka ti Walter Bright, misionere mosi yina kotaka nzo-nkanda ya 30 ya Gileade. Na nima, beto kwelanaka. Ntangu beto vandaka kukutana ti bampasi, beto vandaka kutanga lusilu ya Yehowa yina kele na Yezaya 41:10: “Kuwa boma ve, sambu mono kele ti nge. Kudiyangisa ve, sambu mono kele Nzambi na nge. Mono ta pesa nge kikesa.” Lusilu yai vandaka kundimisa beto nde kana beto ke bikala ya kwikama na Nzambi mpi ke tula Kimfumu na yandi na kisika ya ntete, yandi ta yambula beto ve.

Na nima, bo tindaka beto na bwala mosi pene-pene ya Brésil. Kuna mfumu mosi ya dibundu pusaka baleke ya babakala na kulosa matadi na nzo ya bamisionere kisika beto vandaka, nzo yango vandaka ntete mbote ve. Walter yantikaka kulonguka Biblia ti mfumu ya bapolisi. Yo yina, mfumu yango tindaka bapolisi na kukengila lupangu na beto mposo mosi mpi bantu yina kukaka diaka ve kubangika beto. Ntangu fioti na nima, beto kwendaka kuzinga na kisika mosi ya kitoko na ndilu ya Brésil. Yo sadisaka beto na kutwadisa balukutakanu na Paraguay mpi na Brésil. Na ntwala nde beto katuka kuna, mabundu zole ya fioti kangukaka.

Minganga songaka mono nde mono ta butaka ve, kansi na 1962, beto yitukaka sambu mono bakaka divumu. Na nima beto kwendaka kuvanda na mbanza Hollywood na Floride, pene-pene ti dibuta ya ba Walter. Bamvula mingi, beto vandaka kukuka diaka ve kusala kisalu ya kimupasudi-nzila. Beto kumaka ti mukumba ya kusansa dibuta. Ata mpidina, beto ke landaka kutula Kimfumu na kisika ya ntete.—Mat. 6:33.

Ntangu beto kumaka na Floride na Novembri 1962, beto yitukaka na kuzaba nde bantu ya mbanza vandaka kuzola ve nde bampangi ya mindele kuvukana ti bantu-ndombe na balukutakanu mpi ata na kisalu ya kusamuna. Kansi sambu Yehowa ke sepelaka ve ti kikalulu ya kupona-pona, bampangi ya mindele ti ya bantu-ndombe vukanaka diaka kumosi. Yehowa sadisaka mingi sambu mabundu kuvukana mpi bubu yai mabundu kele kumi na zole na kisika yina.

Diambu ya mawa kele nde Walter fwaka na kansere ya butomfu na 2015. Yandi vandaka bakala ya mbote na bamvula 55 yina beto salaka na makwela, yandi vandaka kuzola Yehowa mpi sadisaka bampangi mingi. Mono ke vingilaka ti mpusa ya ngolo ya kumona yandi diaka na sante ya mbote ntangu yandi ta futumuka.—Bis. 24:15.

Mono ke sepelaka mutindu mono me salaka kisalu ya ntangu yonso bamvula kuluta 40. Mono me kutanaka ti mambu mingi ya kiese mpi me bakaka balusakumunu mingi. Mu mbandu, mono ti Walter monaka mutindu balongoki na beto 136 bakaka mbotika. Ata mpidina, beto kutanaka mpi ti bampasi. Ata beto kutanaka ti bampasi, beto yambulaka ve kusadila Nzambi na beto ya kwikama. Kansi beto kangamaka na yandi, beto ndimaka nde yandi ta yidika mambu na ntangu mpi na mutindu ya mbote mpi yandi salaka yo!—2 Tim. 4:16, 17.

Mono ke yindulaka mingi Walter kansi kisalu ya kimupasudi-nzila ke sadisaka mono na kukanga ntima. Mono ke sepelaka mingi kulonga bantu ya nkaka, nkutu kuzabisa bo kivuvu ya lufutumuku. Ya kieleka, mono lenda tuba diaka nde na mambu mingi, Yehowa me yambulaka mono ve ata fioti. Yehowa me lungisaka lusilu na yandi, yandi ke sadisaka mono, ke pesaka mono kikesa mpi ke simbaka mono ngolo na ‘diboko na yandi ya kitata ya lunungu.’—Yez. 41:10.