1, 2. (a) Inki mvutu Yezu pesaka ntangu Piere songaka yandi na kutuba ve diambu ya mutindu yina? (Tala kifwanisu ya luyantiku ya disolo.) (b) Sambu na nki Yezu pesaka mvutu yina?

BALONGOKI ya Yezu waka mpasi mingi! Bo yindulaka nde Yezu zolaka kuvutula kimfumu na Izraele kansi Yezu songaka bo nde ntama mingi ve yandi ta mona mpasi mpi ta fwa. Ntumwa Piere vandaka muntu ya ntete ya tubaka nde: “Mfumu, kutuba ve diambu ya mutindu yina; mambu yai ta bwila nge ve.” Yezu vutulaka nde: “Luta na nima na mono, Satana! Nge kele kima ya ke budisa mono sakuba, sambu nge ke yindula ve bangindu ya Nzambi, kansi bangindu ya bantu.”—Matayo 16:21-23; Bisalu 1:6.

² Ntangu Yezu tubaka mambu yai, yandi monisaka pwelele nde mabanza ya Nzambi me swaswana ti ya nsi-ntoto yai ya Satana. (1 Yoane 5:19) Piere siamisaka Yezu na kuvanda ti mabanza ya bwimi yina bantu mingi ya nsi-ntoto ke vandaka na yo. Kansi, Yezu zabaka nde Yehowa zolaka nde yandi kudibongisa sambu na bampasi mpi lufwa yina ta kumina yandi ntama mingi ve. Mvutu ya pwelele ya Yezu monisaka nde yandi ndimaka mabanza  ya Yehowa mpi buyaka kibeni mabanza ya nsi-ntoto.

3. Sambu na nki yo kele mpasi na kundima mabanza ya Yehowa mpi kubuya mabanza ya nsi-ntoto?

³ Ebuna beto? Keti beto ke yindulaka bonso Yehowa to bonso bantu ya nsi-ntoto? Beto Bakristu ke salaka yonso sambu na kusala mambu yina ke sepedisaka Nzambi. Kansi nki beto ta tuba sambu na mutindu na beto ya kuyindula? Keti beto ke salaka yonso na kuyindula bonso Yehowa, disongidila, kutadila mambu mutindu Yehowa ke tadilaka yo? Kusala yo ke lombaka bikesa mingi. Kansi yo kele pete na kuyindula mutindu nsi-ntoto ke yindulaka. Sambu mpeve ya nsi-ntoto kele bisika yonso. (Baefezo 2:2) Diaka, sambu bantu ke sosaka mingi mambote na bo mosi, yo lenda pusa beto mpi na kuyindula bonso bo. Ya kieleka, yo kele mpasi na kuvanda ti mabanza bonso ya Yehowa kansi yo kele pete na kuvanda ti mabanza bonso ya bantu ya nsi-ntoto.

4. (a) Inki ta kumina beto kana beto ke bika nde nsi-ntoto kuyala mabanza na beto? (b) Inki beto ta longuka na disolo yai?

⁴ Kana beto ke bika nde nsi-ntoto kuyala mabanza na beto, beto ta kuma kusosa mambote na beto mosi mpi ta kuma kupona mambu yina kele mbote to mbi sambu na beto. (Marko 7:21, 22) Yo yina, yo kele mfunu nde beto longuka kuvanda ti “bangindu ya Nzambi, kansi bangindu ya bantu” ve. Disolo yai ta sadisa beto na kusala yo. Beto ta mona sambu na nki kutadila mambu bonso Yehowa kele buyisaka beto ve mambu, kansi yo kele mfunu mingi. Beto ta mona mpi mutindu beto lenda buya nde nsi-ntoto yai kutwadisa beto to kusoba mabanza na beto. Na disolo ya ke landa, beto ta longuka mutindu beto lenda zaba mabanza ya Yehowa na mambu ya nkaka mpi kukuma kuyindula bonso yandi.

5. Sambu na nki bantu ya nkaka ke zolaka ve nde muntu kutwadisa bangindu na bo?

⁵ Bantu ya nkaka ke zola ve nde muntu kusoba bangindu na bo. Bo ke tubaka nde, “mono mosi ke yindula.” Ziku bo ke zolaka nde bo mosi kubaka balukanu mpi ke tubaka nde bo kele ti nswa ya kusala mpidina. Bo ke zolaka ve nde bantu ya nkaka kuyala bo to kupusa bo na kuvanda bonso bantu yonso. *

6. (a) Inki kimpwanza Yehowa me pesaka beto? (b) Keti kimpwanza na beto kele ti bandilu?

⁶ Beto fwete zaba nde kana beto ke ndima mabanza ya Yehowa, beto kele kaka ti dibaku ya kusadila mpi bangindu na beto. Mukanda ya zole ya Bakorinto 3:17 ke tuba nde: “Kisika mpeve ya Yehowa kele, kimpwanza kele pana.” Yehowa me pesaka beto nswa ya kupona mambu yina beto ke zolaka. Na mambu yina beto ke zolaka, beto lenda pona yina kele mfunu. Yehowa me salaka beto mutindu yina. Kansi yo ke tendula ve nde beto kele ve ti bandilu na kimpwanza na beto. (Tanga 1 Piere 2:16.) Ntangu beto ke zola kuzaba mambu yina kele ya mbote to ya mbi, Yehowa ke lombaka beto na kusadila Ndinga na yandi sambu yo sadisa beto. Keti yo ke buyisaka beto na kusala mambu to yo ke natilaka beto mambote?

7, 8. Keti kutadila mambu mutindu Yehowa ke zolaka kele kubuyisa beto mambu? Pesa mbandu.

⁷ Beto lenda fwanisa yo ti mbandu yai. Bibuti ke zolaka kulonga bana na bo mambu ya mbote. Bo ke longa bana na kuvanda masonga, na kusala ngolo mpi na kutudila bantu ya nkaka dikebi. Kusala mutindu yina  ke buyisaka bo ve kusala mambu. Kansi, bibuti ke zolaka nde bana na bo kuvanda ti luzingu ya mbote. Ntangu bana ke yela mpi ke katuka na nzo, bo ke kumaka kupona bo mosi mambu yina bo ke zola. Kana bo me pona na kuzinga na kuwakana ti bansiku ya mbote yina bibuti longaka bo, bo ta baka balukanu ya mbote mpi ta buya mambu mingi, mu mbandu bampasi mpi basusi.

⁸ Bonso tata ya mbote, Yehowa ke zola nde bana na yandi kuvanda na luzingu ya kiese. (Yezaya 48:17, 18) Yo yina, yandi ke longa beto minsiku ya ntete-ntete sambu beto vanda ti bikalulu ya mbote mpi mutindu beto fwete sadila bantu ya nkaka mambu. Yandi ke lomba beto na kutadila mambu mutindu yandi ke tadilaka yo mpi na kuzitisa minsiku na yandi ya mbote. Yo ke buyisaka beto ve mambu. Nkutu, yo ke kumisaka beto mayele mpi ke sadisaka beto na kubaka balukanu ya mbote. (Nkunga 92:5; Bingana 2:1-5; Yezaya 55:9) Beto lenda vanda ti mambu yina beto mosi ke zolaka kansi beto fwete baka balukanu yina ta pesa beto kiese. (Nkunga 1:2, 3) Kana beto kele ti mabanza ya Yehowa, yo ta natila beto mambote mingi!

9, 10. Inki ke monisa nde mabanza ya Yehowa me luta ya nsi-ntoto?

⁹ Kikuma ya nkaka ya ke salaka nde mabanza na beto kuvanda bonso ya Yehowa kele nde mabanza na yandi me luta kibeni ya nsi-ntoto. Nsi-ntoto ke tulaka yo mosi bikalulu yina kele mbote, mutindu ya kuvanda na dibuta ya kiese, mutindu ya kununga na luzingu mpi mambu ya nkaka ya luzingu. Kansi mabanza na bo mingi ke wakanaka ve ti mabanza ya Yehowa. Mu mbandu, mbala mingi nsi-ntoto ke siamisaka bantu na kulungisa ntete mambote na bo mosi mpi kumonisa bantu nde kuvukisa nitu na mutindu ya mbi kele mbote. Bantangu ya nkaka bantu ke monisaka nde bankwelani ta vanda na kiese kana bo kabwana to bo fwa makwela sambu na bikuma ya mpamba-mpamba. Ndongisila yai ke wakana ve ti malongi ya Biblia. Keti bandongisila yai ya bantu lenda natila beto mambote kuluta bandongisila ya Biblia?

¹⁰ Yezu tubaka nde: “Mayele ke monanaka ya lunungu na bisalu na yo.” (Matayo 11:19) Ata nsi-ntoto me yedisaka mayele na teknolozi, yo ke kukaka ve kumanisa mambu yina ke katulaka bantu kiese, mu mbandu, bitumba, kumenga bantu ya mpusu ya nkaka mpi mubulu. Diaka, nsi-ntoto ke monisaka nde kuvukisa nitu na mutindu ya mbi kele mbote. Kansi bantu mingi me bakisaka nde kusala mutindu yai ke bebisaka mabuta, ke nataka maladi mpi bampasi ya nkaka. Inki beto ta tuba sambu na bandongisila ya Yehowa? Bakristu yina ke ndimaka mabanza ya Yehowa ke zingaka na kiese na mabuta, ke vandaka na sante ya mbote mpi ke vandaka na ngemba ti bampangi ya ntoto ya mvimba. (Yezaya 2:4; Bisalu 10:34, 35; 1 Bakorinto 6:9-11) Kieleka yai ke monisa nde mabanza ya Yehowa me luta ya nsi-ntoto.

11. Nani twadisaka mabanza ya Moize mpi nki mambote yandi bakaka?

¹¹ Bansadi ya kwikama ya Yehowa ya ntama zabaka nde mabanza ya Yehowa me luta ya nsi-ntoto. Mu mbandu, ata bo longaka Moize na “mayele yonso ya bantu ya Ezipte,” yandi zabaka nde mayele ya kieleka ke katukaka na Yehowa. (Bisalu 7:22; Nkunga 90:12) Yo yina, yandi bondilaka Yehowa nde: “Songa mono banzila na nge.” (Kubasika 33:13) Sambu Moize bikaka nde Yehowa kutwadisa mabanza na yandi, Yehowa sadilaka Moize na mutindu ya kuyituka sambu na kulungisa lukanu na yandi mpi yandi pesaka Moize lukumu ntangu yandi bingaka yandi muntu ya lukwikilu ya ngolo.—Baebreo 11:24-27.

12. Inki sadisaka Polo na kubaka balukanu ya mbote?

 ¹² Ntumwa Polo vandaka mayele, longukaka mingi mpi vandaka kutuba bandinga mingi. (Bisalu 5:34; 21:37, 39; 22:2, 3) Kansi yandi buyaka mayele ya nsi-ntoto mpi bakaka balukanu yina wakanaka ti Ndinga ya Nzambi. (Tanga Bisalu 17:2; 1 Bakorinto 2:6, 7, 13.) Yo yina, yandi salaka mbote kisalu na yandi ya kusamuna mpi tulaka mabanza na yandi na mambote ya mvula na mvula yina yandi ta baka.—2 Timoteo 4:8.

13. Nani kele ti mukumba ya kusoba mabanza na beto sambu beto tadila mambu bonso Yehowa?

¹³ Ya kieleka, mabanza ya Nzambi me luta mpenza ya nsi-ntoto. Kana beto ke zitisa minsiku ya Nzambi, beto ta vanda na kiese mpi ta baka mambote mingi. Kansi Yehowa ke pusaka beto ve na kuyindula bonso yandi. “Mpika ya kwikama mpi ya mayele” mpi bankuluntu ke yalaka ve mabanza na beto. (Matayo 24:45; 2 Bakorinto 1:24) Konso muntu fwete soba mabanza na yandi sambu yandi kuma kutadila mambu bonso Yehowa. Inki mutindu beto lenda sala yo?

14, 15. (a) Inki mambu beto fwete yindula mingi sambu beto kuma ti mabanza ya Yehowa? (b) Sambu na nki beto fwete bika ve nde mabanza ya nsi-ntoto kuyala mabanza na beto? Pesa mbandu.

¹⁴ Baroma 12:2 ke tuba nde: “Beno yambula kulanda ngidika yai ya bima, kansi beno soba kimuntu na beno mpi beno kumisa mabanza na beno ya mpa, sambu beno kudindimisa luzolo ya Nzambi yina kele ya mbote, yina yandi lenda ndima, mpi yina kele ya kukuka.” Verse yai ke longa beto nde ata bantu ya nkaka twadisaka mabanza na beto na ntwala ya kulonguka kieleka, beto lenda soba mabanza na beto mpi kukuma kutadila mambu bonso Nzambi. Bikalulu yina beto ke bakaka na bibuti mpi mambu ya beto me kutanaka ti yo ke vandaka ti bupusi na mabanza na beto na kiteso mosi buna, yo lenda soba mabanza na beto. Mbala mingi yo ta soba mambu yina beto ke yindulaka. Kuyindula mingi mabanza ya Yehowa, ta ndimisa beto nde mabanza na yandi ke vandaka mbote ntangu yonso. Na nima, mpusa na beto ta vanda ya kutadila mambu mutindu yandi ke tadilaka.

¹⁵ Sambu na kukuma kuyindula bonso Yehowa, beto fwete “yambula kulanda ngidika yai.” Yo ke tendula nde beto fwete yambula kutala, kutanga mpi kuwidikila mambu yonso yina ke wakanaka ve ti mabanza ya Nzambi. Sambu na kusadisa beto na kubakisa mfunu ya diambu yai, beto tadila mbandu ya madia. Muntu yina ke zola kuvanda na sante ya mbote fwete dia madia ya mbote. Kansi bikesa na yandi yonso ta vanda mpamba kana yandi ke dia mbala na mbala madia ya kupola! Mutindu mosi, bikesa yonso yina beto ke salaka sambu na kulonguka mabanza ya Yehowa ta vanda mpamba kana beto ke bika nde mabanza ya nsi-ntoto kuyala mabanza na beto.

16. Na nki mambu beto fwete kuditanina?

¹⁶ Keti beto lenda kuditanina na mabanza yonso ya nsi-ntoto? Ve, sambu mabanza ya nsi-ntoto kele bisika yonso mpi beto ke zinga na nsi-ntoto. (1 Bakorinto 5:9, 10) Ata na kisalu ya kusamuna, beto ta wa bantu ke tuba mambu ya mbi mpi malongi ya luvunu. Ata beto ta buya ve mabanza ya nsi-ntoto na mambu yonso, beto lenda landa ve kuyindula to kundima yo. Bonso Yezu, beto fwete buya mbala mosi mabanza ya Satana. Beto lenda kuditanina kana beto ke buya mabanza ya nsi-ntoto yina lenda tula beto na kigonsa.—Tanga Bingana 4:23.

17. Inki mutindu beto lenda buya mabanza ya nsi-ntoto yina lenda tula beto na kigonsa?

¹⁷ Mu mbandu, beto fwete pona banduku na mayele yonso. Biblia ke kebisa beto nde  kana beto ke sala kinduku ti bantu yina ke sambilaka ve Yehowa, beto ta kuma kuyindula bonso bo. (Bingana 13:20; 1 Bakorinto 15:12, 32, 33) Beto fwete pona mpi bansaka ya kulutisa ntangu na mayele yonso. Kana beto ke buya bansaka yina ke monisaka nde bima kudibasikilaka, ke siamisaka mambu ya nku to mansoni, beto ta bebisa ve mabanza na beto ti bangindu yina “ke kangaka nzayilu ya Nzambi.”—2 Bakorinto 10:5.

18, 19. (a) Sambu na nki beto fwete keba na mabanza ya nsi-ntoto yina bantu ke tubila na mutindu ya mbote? (b) Inki bangiufula beto fwete kudiyula mpi sambu na nki?

¹⁸ Diaka, beto fwete zaba mpi kubuya mabanza ya nsi-ntoto ata yina bantu ke tubila na mutindu ya mbote. Mu mbandu, bazulunalu ya nkaka ke tubilaka na mutindu ya mbote mabanza ya politiki. Bazulunalu ya nkaka ke siamisaka balukanu ti mambu yina nsi-ntoto ke zolaka. Bafilme mpi mikanda ya nkaka ke siamisaka bantu na kusosa ntete mambote na bo mosi to ya mabuta na bo mpi bantu mingi ke monaka nde mpeve yina kele mbote. Kansi, bangindu yai ke wakanaka ve ti malongi ya Biblia. Yo ke monisa nde beto ti dibuta na beto ta vanda na kiese kana beto ke zola Yehowa kuluta bima yonso. (Matayo 22:36-39) Diaka, masolo ya nkaka ya bana-fioti lenda sepedisa bo kansi yo lenda pusa bana na mutindu ya kubumbana na kundima bikalulu ya mansoni.

¹⁹ Yo ke tendula ve nde yo kele mbi na kulutisa ntangu na nsaka mosi ya mbote. Kansi, kudiyula nde: ‘Keti mono ke bakisaka bangindu ya nsi-ntoto ata yo ke monana ve pwelele? Keti mono ke buyisaka bana na mono mpi mono mosi na kutala ve mambu ya nkaka yina bo ke songaka na televizio mpi na mikanda? Keti mono ke sadisaka bana na mono na kuvanda ti mabanza ya Yehowa sambu mabanza ya nsi-ntoto kuvanda ve ti bupusi na mambu yina bo ke wa mpi ke mona?’ Kana beto ke bakisa luswaswanu yina kele na kati ya mabanza ya Nzambi ti ya nsi-ntoto, beto lenda yambula “kulanda ngidika yai ya bima.”

20. Inki ta sadisa na kuzaba nde beto ke landa lutwadisu ya Nzambi to ya Satana?

²⁰ Beto fwete vila ve nde beto kele ti bisika zole mpamba ya kubaka bansangu. Ya ntete kele Yehowa mpi ya zole kele Satana ti nsi-ntoto na yandi. Nani ke twadisaka nge? Nge mosi me zaba kisika yina nge ke bakaka bansangu. Kana nge ndima bangindu ya nsi-ntoto, yo ta twadisa mabanza na nge mpi nge ta kuma kuyindula mpi kusala mambu ya mbi. Yo yina, yo kele mfunu mingi nde beto pona mbote-mbote mambu yina beto ke tala, ke tanga, ke wa mpi ke yindula.

21. Inki beto ta tubila na disolo ya ke landa?

²¹ Disolo yai me longa beto nde sambu na kuvanda ti mabanza ya Yehowa, beto fwete buya mabanza ya nsi-ntoto. Diaka, beto fwete bakisa mabanza ya Nzambi sambu beto kuma kuyindula bonso yandi. Na disolo ya ke landa, beto ta longuka mutindu ya kusala yo.