1. Inki mutindu bansadi ya Yehowa ke monisaka nde bo ke zolanaka?

BANSADI ya Yehowa na ntoto ya mvimba kele na dibuta mosi. Bo ke zolanaka. (1 Yoane 4:16, 21) Bantangu ya nkaka bo ke salaka bibansa ya nene sambu na bampangi na bo, mbala mingi bo ke monisaka zola na bo na mambu ya fioti-fioti yina bo ke sadilaka bampangi ya nkaka. Mu mbandu, bo lenda songa bampangi na bo diambu mosi ya kitoko to kusadila bo mambu na mawete yonso. Ntangu beto ke zitisaka bampangi ya nkaka, beto ke landaka mbandu ya Tata na beto ya zulu.—Baefezo 5:1.

2. Inki mutindu Yezu landaka mbandu ya zola ya Tata na yandi?

² Yezu landaka mbandu ya Tata na yandi na mutindu ya kukuka. Ntangu yonso, yandi vandaka kusadila bantu mambu na mawete. Yandi tubaka nde: “Beno kwisa na mono, beno yonso ya ke mona mpasi mpi ya ke nata kilo ya mingi, ebuna mono ta pesa beno kikesa.” (Matayo 11:28, 29) Kana beto ke landa mbandu ya Yezu mpi ke tudila “muntu ya kukonda mfunu dikebi,” beto ta sepedisa Yehowa mpi beto ta vanda  na kiese. (Nkunga 41:1) Na disolo yai, beto ta longuka mutindu beto lenda zitisa bantu ya dibuta na beto, bampangi na beto mpi bantu yina beto ke kutana ti bo na kisalu ya kusamuna.

3. Inki mutindu bakala fwete tudila nkento na yandi dikebi? (Tala kifwanisu ya luyantiku ya disolo.)

³ Babakala fwete pesa mbandu mpi kumonisa nde bo ke zolaka mingi mabuta na bo. (Baefezo 5:25; 6:4) Biblia ke tuba nde babakala fwete zitisa bankento na bo mpi kubakisa mawi na bo. (1 Piere 3:7; noti na nsi ya lutiti) Bakala ya mayele ke bakisaka nde ata yandi me swaswana ti nkento na yandi na mambu mingi, yandi me luta ve nkento na yandi. (Kuyantika 2:18) Yandi ke tulaka dikebi na mawi ya nkento na yandi mpi ke sadilaka yandi mambu ti lukumu mpi luzitu. Mpangi-nkento mosi na Canada ke tuba diambu yai sambu na bakala na yandi: “Bakala na mono ke monaka ve mpamba mawi na mono mpi ke tubaka ve nde, ‘Nge fwete tuba ve mutindu yina.’ Yandi ke widikilaka mono na dikebi yonso. Ntangu yandi ke sadisaka mono na kusoba mutindu na mono ya kutadila diambu mosi buna, yandi ke salaka yo na mawete yonso.”

4. Inki mutindu bakala lenda monisa nde yandi ke tulaka dikebi na mawi ya nkento na yandi na mutindu yandi ke tadilaka bankento ya nkaka?

⁴ Bakala yina ke tulaka dikebi na mawi ya nkento na yandi, ke talaka ve ata fioti bankento ya nkaka ti bangindu ya mbi to kutudila bo dikebi na mutindu ya mbi, yo vanda na Internet. (Yobi 31:1) Yandi ke sadilaka ve Internet sambu na kusosa bankento ya nkaka mpi yandi ke talaka ve basite Internet yina ke songaka mansoni. Ee, yandi ke bikalaka ya kwikama na nkento na yandi sambu yandi ke zolaka yandi, ke zolaka Yehowa mpi ke mengaka mambu ya mbi.—Tanga Nkunga 19:14; 97:10.

5. Inki mutindu nkento lenda zitisa bakala na yandi?

⁵ Kana bakala ke landa mbandu ya zola ya mfumu na yandi, Yezu Kristu, nkento na yandi ta monisilaka yandi “luzitu ya mudindu” kukonda mpasi. (Baefezo 5:22-25, 33) Nkento ya ke zitisaka bakala na yandi ke sosaka kubakisa mawi ya bakala mpi ke sadilaka yandi mambu na mawete yonso ntangu bakala ke sala mambu ya dibundu to ke kutana ti bampasi. Bakala mosi na Grande-Bretagne ke tuba nde: “Bantangu ya nkaka, nkento na mono ke bakisaka nde diambu mosi ke yangisa mono. Na nima, yandi ke sadilaka kieleka yina kele na Bingana 20:5, ata yo ke lomba nde yandi vingila ntangu ya me fwana sambu na kubakisa mabanza na mono, kana yo ke lomba nde mono tubila yo ti yandi.”

6. Inki mutindu beto yonso lenda pesa bana kikesa na kuyindula bantu ya nkaka, na kuvanda mawete mpi nki mambote yo ta natila bo?

⁶ Ntangu bibuti ke sadilanaka mambu ti luzitu, bo ke pesaka mbandu ya mbote na bana na bo. Bo fwete longa mpi bana na bo na kuyibuka bantu ya nkaka mpi na kuvanda mawete. Mu mbandu, bibuti lenda longa bana na bo na kubaka ve ntinu na Nzo ya Kimfumu. Ntangu bo kele na feti mosi buna, bibuti lenda songa bana na bo na kuvingila bambuta kubaka ntete madia. Ya kieleka, konso muntu na kati ya dibundu lenda sadisa bibuti. Yo yina, beto fwete sikisa mwana ntangu yandi me sala kima mosi ya mbote, mu mbandu kana yandi me kangudila beto kielo. Yo ta sadisa mwana na kudiwa mbote mpi na kubakisa nde “kiese ke vandaka mingi na kupesa, kansi na kubaka kiese ke vandaka fioti.”—Bisalu 20:35.

7. Inki mutindu Yezu zitisaka kifwa-makutu mpi mbandu ya Yezu ke longa beto nki?

⁷ Kilumbu mosi, Yezu vandaka pene-pene ya Dekapolisi mpi bantu “natilaka yandi muntu mosi yina vandaka makutu ya kufwa mpi yina vandaka kutuba mbote ve.” (Marko 7:31-35) Yezu belulaka yandi, kansi yandi salaka yo ve na meso ya bantu. Sambu na nki? Sambu bakala yango vandaka kifwa-makutu, ziku yandi vandaka kudiwa ve mbote kisika yina bantu kele mingi. Yezu bakisaka mawi na yandi, “nataka yandi na kingenga” mpi belulaka yandi kuna. Ya kieleka, beto lenda sala ve bimangu, kansi beto fwete yindula bampusa mpi mawi ya bampangi na beto mpi kumonisila bo  ntima-mbote. Ntumwa Polo sonikaka nde: “Beto tudila bankaka dikebi sambu na kupusa bo na kumonisa zola mpi na kusala bisalu ya mbote.” (Baebreo 10:24) Yezu bakisaka mutindu kifwa-makutu yina vandaka kudiwa mpi sadilaka yandi mambu na luzitu yonso. Yo kele mbandu ya mbote yina beto fwete landa.

8, 9. Inki mutindu beto lenda monisa nde beto ke zitisaka minunu mpi bampangi yina kele ti bifu na nitu? Pesa bambandu.

⁸ Zitisa minunu mpi bantu yina kele ti bifu na nitu. Zola kele kikalulu ya kuluta mfunu ya dibundu ya kieleka, kansi ve makuki ya bantu ya dibundu yango. (Yoane 13:34, 35) Zola ke pusaka beto na kusala yonso sambu na kusadisa bampangi yina me nuna to kele ti bifu na nitu na kukwisa na balukutakanu mpi na kusamuna. Beto ke sadisaka bo ata yo kele mpasi sambu na beto to ata bo lenda sala ve mingi kibeni. (Matayo 13:23) Mpangi Michael yina kele ti velo ya bikata, ke pesaka matondo mingi na dibuta na yandi mpi na bampangi ya dibundu sambu na lusadisu na bo. Yandi ke tuba nde: “Lusadisu yina bo yonso ke pesaka mono, ke sadisaka mono na kukwenda na balukutakanu mpi na kusamuna mbala na mbala. Mono ke zolaka mingi-mingi kuta kimbangi na bisika ya bantu mingi.”

⁹ Babetele mingi kele ti bampangi ya kwikama yina kele minunu to yina kele ti bifu na nitu. Bankuluntu ke monisilaka bo zola ntangu bo ke bakaka bangidika sambu bo samuna na nzila ya mikanda yina bo ke sonikilaka bantu to na nzila ya telefone. Bill, yina kele ti bamvula 86, ke sonikilaka bantu yina ke zingaka na bisika ya ntama nde: “Beto ke sepelaka ti dibaku yai ya kusonika mikanda.” Nancy, yina kele ti bamvula kiteso ya 90, ke tuba nde: “Kusonika mikanda ke tendula kaka ve kufulusa ba-amvelope, kansi yo kele kisalu ya kusamuna. Bantu kele na mfunu ya kuzaba kieleka.” Ethel, butukaka na 1921, yandi ke tuba nde: “Mono ke kutanaka mpi ti bampasi na luzingu. Bilumbu ya nkaka, mono ke kukaka ve kulwata bilele.” Ata mpidina, yandi ke vandaka na kiese ya kusamuna na telefone mpi yandi ke salaka bamvutukilu ya mpa. Barbara, yina kele ti bamvula 85, ke tuba nde: “Sambu sante na mono kele diaka mbote ve, yo me kuminaka mono mpasi na kusamuna mbala na mbala. Kansi, kuta kimbangi na nzila ya telefone ke sadisaka mono na kusolula ti bantu. Mono ke pesaka Yehowa matondo!” Na bangonda fioti mpamba, kimvuka mosi ya bampangi ya minunu salaka bangunga 1228 na kisalu ya kusamuna, sonikaka mikanda 6265, bingaka bantu kuluta 2000 na telefone mpi kabulaka bazulunalu 6315! Beto ke ndima nde bikesa yina bo salaka pesaka Yehowa kiese kibeni!—Bingana 27:11.

10. Inki mutindu beto lenda sadisa bampangi na kulanda mbote balukutakanu?

¹⁰ Zitisaka bampangi na balukutakanu. Kana beto ke zitisa bampangi, yo ta sadisa bo na kulanda mbote balukutakanu. Inki mutindu? Kana beto ke kuma na ntwala na balukutakanu sambu na kukatula ve dikebi na bo. Bantangu ya nkaka, mambu ya kukonda kukana lenda sala nde beto kuma ve na ntwala. Kansi, kana beto kele ve ti kikalulu ya kumaka na ntwala na balukutakanu, beto fwete yindula mutindu bampangi ta kudiwa mpi beto fwete sala ngolo ya kusoba sambu na kumonisa nde beto ke zitisaka bo. Beto fwete vila ve nde Yehowa ti Mwana na yandi, bantu ke bingisaka beto na balukutakanu. (Matayo 18:20) Ya kieleka, beto fwete kumaka na ntwala na balukutakanu sambu na kuzitisa bo.

11. Sambu na nki bampangi yina ke salaka masolo na lukutakanu fwete landa lutwadisu yina kele na 1 Bakorinto 14:40?

¹¹ Kana beto ke zitisa bampangi na beto, beto ta landa ndongisila yai ya Biblia: “Mambu yonso kusalama na mutindu ya mbote mpi na ndonga.” (1 Bakorinto 14:40) Bampangi yina ke salaka masolo na lukutakanu ke zitisaka ndongisila yai ntangu bo ke manisaka masolo na ntangu ya mbote. Mpidina, bo ke zitisaka mutubi yina ke landa mpi dibundu ya mvimba. Yindula mutindu bampangi ta kudiwa kana beto manisa ve lukutakanu na ntangu ya me fwana. Bampangi ya nkaka ke salaka bantangu mingi na kamio mpi bankaka diaka ke bakaka bisi to train sambu na kuvutuka na nzo. Bampangi ya nkaka kele ti bankwelani yina kele ve  Bambangi ya Yehowa mpi bo ke zolaka nde bankwelani na bo kuvutuka na nzo na ntangu mosi buna.

12. Sambu na nki beto fwete zitisa mpi kuzola bankuluntu? (Tala lupangu “ Pesa Bampangi Yina Ke Twadisa Lukumu.”)

¹² Bankuluntu ke salaka ngolo na dibundu mpi na kisalu ya kusamuna, yo yina beto fwete zitisa bo mpi kuzola bo. (Tanga 1 Batesalonika 5:12, 13.) Ya kieleka, nge ke monisaka ntonda sambu na mambu yonso yina bo ke salaka sambu na nge. Nge lenda monisa yo kana nge ke lemfukila bo na luzolo yonso mpi ke sadisa bo sambu “bo ke langidilaka beno ntangu yonso bonso bantu yina ta vutula munoko.”—Baebreo 13:7, 17.

13. Mutindu Yezu vandaka kusadila bantu mambu ke longa beto nki?

¹³ Profete Yezaya tubaka mambu yai sambu na Yezu: “Yandi ta zenga ve lukengi ya bo me konika, mpi yandi ta fwa ve tiya ya nsinga ya mwinda yina ke pela mbote ve.” (Yezaya 42:3) Zola yina Yezu vandaka na yo sambu na bantu pusaka yandi na kuditula na kisika na bo. Yandi vandaka kubakisa mawi ya bantu yina lembaka nitu mpi bayina vandaka ya kulemba bonso “lukengi ya bo me konika” to “tiya ya nsinga ya mwinda yina ke pela mbote ve,” yo yina yandi vandaka kusadila bo mambu na mawete mpi ti ntima-nda yonso. Nkutu, bana vandaka kuzola kuvanda na lweka ya Yezu. (Marko 10:14) Ya kieleka, beto kele ve ti makuki ya kubakisa to ya kulonga bantu bonso Yezu. Kansi, beto lenda zitisa bantu ya teritware na beto na mutindu beto ke solula ti bo, kana beto ke pona ntangu ya me fwana sambu na kukwenda kutala bo mpi bantangu yina beto ta sala ti bo.

14. Sambu na nki beto fwete tula dikebi na mutindu na beto ya kusolula ti bantu?

¹⁴ Inki mutindu beto fwete solula ti bantu?  Bubu yai, bamilio ya bantu ke ‘niokwama mpi ke yungana’ sambu na mambu ya mbi mpi mumbongo ya luvunu, mambu ya politiki mpi bantwadisi ya mabundu ya nsi-ntoto yai. (Matayo 9:36) Yo yina, bantu mingi ke buyaka kutudila bantu ya nkaka ntima mpi bo ke vandaka ve ti kivuvu. Bangogo ya beto ke sadila mpi mutindu na beto ya kutuba fwete ndimisa bo nde beto kele mawete mpi nde beto ke zitisa bo. Bantu mingi ke sepelaka kuwa nsangu kaka ve sambu beto ke tendulaka mbote Biblia, kansi mpi sambu beto ke tudilaka bo dikebi ya masonga mpi ke zitisaka bo.

15. Inki mutindu beto lenda zitisa bantu ya teritware na beto?

¹⁵ Beto lenda zitisa bantu ya teritware na beto na mitindu mingi. Beto fwete yula bo bangiufula na mawete mpi na luzitu yonso. Mpangi-bakala mosi ya mupasudi-nzila vandaka kusamuna na teritware yina bantu mingi ke vandaka nsoni-nsoni, yo yina yandi vandaka kuyula ve bangiufula yina ta pesa bo nsoni kana bo me zaba ve mvutu ya mbote. Yandi vandaka ve kuyula bo bangiufula bonso, “Zina ya Nzambi kele nani?” to “Kimfumu ya Nzambi kele nki?” Kansi yandi vandaka kuyula bangiufula mutindu yai, “Mono me longukaka na Biblia nde Nzambi kele ti zina. Keti mono lenda songa nge zina yango?” Bisika yonso ve bansamuni ke sadilaka bangiufula yai sambu bantu mpi bikalulu na bo me swaswana. Ata mpidina, ntangu yonso beto fwete sadila bantu ya teritware na beto mambu na mawete mpi na luzitu yonso. Sambu na kusala yo, beto fwete zaba bo mbote kibeni.

16, 17. Inki mutindu beto lenda monisa mawete ntangu beto ke pona (a) ntangu yina beto ta kwenda kutala bantu? (b) bantangu ikwa beto ta solula ti bo?

¹⁶ Inki ntangu beto fwete kwenda kutala bantu? Ntangu beto ke samunaka nzo na nzo, yo ke yitukisaka bantu sambu bo bingisaka beto ve. Yo kele mfunu mingi na kukwenda kutala bo na ntangu yina bo ta ndima kibeni nde beto solula ti bo. (Matayo 7:12) Mu mbandu, keti bantu ya teritware na beno ke telamaka ve nswalu na mpongi na bamposo to na balumingu? Kana mpidina, nge lenda yantika kusamuna na bantu yina ke luta na bala-bala, na bisika ya bantu mingi to nge lenda vutukila bantu yina nge ke mona nde bo ta vanda na ntangu yina.

¹⁷ Bantangu ikwa beto fwete sala ntangu beto ke solula ti muntu? Bantu mingi ke vandaka ti mambu mingi ya kusala, yo yina yo kele mbote na kusolula ti bo na ntangu fioti kibeni, mingi-mingi na mbala ya ntete. Yo kele mbote na kumanisa nswalu disolo na kisika ya kubaka ntangu mingi. (1 Bakorinto 9:20-23) Kana bantu ke bakisa nde beto me zaba nde bo kele ti bisalu, bo ta vanda na kiese ya kusolula ti beto ntangu beto ta vutukila bo. Kana beto ke monisa bikalulu ya mbuma ya mpeve ya Nzambi, beto ta kuma “banduku ya kisalu ya Nzambi.” Nkutu, Yehowa lenda sadila beto sambu na kusadisa muntu na kulonguka kieleka!—1 Bakorinto 3:6, 7, 9.

18. Inki balusakumunu beto ta baka kana beto ke zitisa bantu ya nkaka?

¹⁸ Yo yina, beto sala yonso sambu na kuzitisa bantu ya dibuta na beto, bampangi-Bakristu mpi bantu yina beto ke kutana ti bo na kisalu ya kusamuna. Ebuna, Yehowa ta sakumuna beto mingi, bubu mpi na bilumbu ke kwisa. Mutindu Nkunga 41:1, 2 ke tuba yo: “Kiese na muntu yina ke tudilaka muntu ya kukonda mfunu dikebi; Yehowa ta gulusa yandi na kilumbu ya mpasi. Yehowa ta keba yandi mpi ta bikisa yandi na luzingu. Bo ta tuba nde yandi kele muntu ya kiese na ntoto.”