Yindula kinduku mosi ya ngolo yina bantu lenda sala: kinduku yina ke vandaka na kati ya mapasa. Bo ke salaka mambu mingi kiteso mosi. Nancy Segal, mfumu ya kimvuka mosi (Twin Studies Center) mpi yina kele dipasa tubaka nde, mapasa ya nkaka nkutu “lenda solula mpi kubakisa dipasa ya nkaka kukonda mpasi.” Nkento mosi tubilaka kuwakana ya kele na kati na yandi ti dipasa na yandi; yandi tubaka nde: “Beto ke zabanaka mambu yonso.”

Inki ke salaka nde bo bakisa mambu mutindu mosi? Bansosa ke monisa nde ata kisika yina bo ke zinga mpi mutindu bibuti ke sansaka bo ke vandaka ti bupusi, yo ke monana nde baselile (ba gène) ya mutindu mosi yina mapasa ke vandaka na yo ke vandaka mfunu kibeni.

TADILA DIAMBU YAI: Ngangi ya me salaka beto me zaba kibeni konso muntu mbote-mbote kuluta bantu yonso. Yo yina, Davidi, muyimbi-bankunga, tubaka nde: “Nge fikaka mono na divumu ya mama na mono. Mikwa na mono vandaka ve ya kubumbana na meso na nge ntangu mono salamaka na kinsweki. . . . Meso na nge monaka mono nkutu ntangu mono vandaka na kati ya divumu; bitini na yo yonso vandaka ya kusonika na mukanda na nge.” (Nkunga 139:13, 15, 16) Nzambi mpamba muntu ke zabaka mpi ke bakisaka mbote-mbote baselile yina beto ke vandaka na yo mpi mambu ya beto me kutanaka ti yo yina me sobaka kimuntu na beto. Mutindu Nzambi ke zabaka beto mbote-mbote mpi mutindu baselile na beto ke vandaka ke ndimisa beto nde yandi ke bakisaka mambu na beto yonso.

Davidi sambaka nde: “O Yehowa, nge me fimpa mono, mpi nge me zaba mono. Nge me zaba ntangu mono ke vandaka mpi ntangu mono ke telamaka. Nge ke bakisaka bangindu na mono na ntama. Na ntwala nde munoko na mono kutuba ngogo mosi, Tala! O Yehowa, nge ke zabaka yo dezia mbote.” (Nkunga 139:1, 2, 4) Diaka, Yehowa ke zabaka bangindu na beto ya kati kibeni mpi nkutu yandi “ke bakisaka mabanza yonso.” (1 Bansangu 28:9; 1 Samuele 16:6, 7) Baverse yai ke longa beto nki sambu na Nzambi?

Ata beto lenda basisa ve bangindu mpi mawi na beto yonso na kisambu, Ngangi na beto ke monaka kaka ve mambu yina beto ke salaka kansi yandi ke bakisaka mpi sambu na nki beto ke salaka yo. Diaka, yandi ke bakisaka mambu yina beto ke zolaka kusala, nkutu ata kukonda kukuka ke sala nde beto lungisa ve bampusa na beto ya masonga. Ya kieleka, sambu Nzambi muntu me tulaka zola na bantima na beto, yandi ke zolaka mpi ke vandaka nkutu na kiese ntangu yandi ke monaka mpi ke bakisaka bangindu na beto ya zola.—1 Yoane 4:7-10.

 Biblia ke ndimisa beto nde

• “Meso ya Yehowa ke talaka bantu ya lunungu, mpi makutu na yandi ke waka ntangu bo ke bondilaka.”—1 PIERE 3:12.

• Nzambi ke sila nde: “Mono ta pesa nge mayele ya kubakisa mambu mbote-mbote mpi ta longa nge nzila yina nge fwete kwenda. Mono ta pesa nge ndongisila ntangu disu na mono ke tala nge.”—NKUNGA 32:8.

Keti kuzaba nde Nzambi ke bakisaka mambu mpi mawi na beto ke sadisaka beto na kukanga ntima na bampasi? Tadila mambu yina kuminaka Anna, na Nigeria. Yandi ke tuba nde: “Mono vandaka kudiyula kana luzingu vandaka kibeni mfunu sambu na bampasi yina mono kutanaka ti yo. Mono vandaka mufwidi mpi mono vandaka kukeba mwana na mono ya nkento na lupitalu sambu yandi vandaka kubela maladi yina ke salaka nde masa kufuluka na butomfu (hydrocéphalie); kaka na ntangu yina bo kangaka mono maladi ya kansere ya mabele mpi yo vandaka kulomba nde bo pasula mono mpi bo pesa mono balusansu zole ya kansere. Mono vandaka kuwa mpasi mpenza sambu mono vandaka na lupitalu mpi na ntangu yina mosi mwana na mono vandaka kuna.”

Inki sadisaka Anna na kunwana ti bampasi yina? Yandi ke tuba nde: “Mono tangaka baverse bonso Bafilipi 4:6, 7, yina ke tuba nde ‘ngemba ya Nzambi yina me luta mayele yonso ya kubakisa mambu ta tanina bantima na beno mpi mabanza na beno.’ Konso ntangu ya mono vandaka kuyindula verse yai, mono vandaka kudiwa pene-pene ya Yehowa, sambu mono vandaka kuzaba nde yandi ke bakisaka mono mbote kuluta mono mosi. Diaka, bampangi ya dibundu pesaka mono kikesa mingi.

“Ata mono ke belaka kaka, mambu na mono mpi ya mwana na mono me sobaka. Sambu Yehowa kele na lweka na beto, beto me longukaka na kuyindula ve mambu ya mbi ntangu beto ke kutanaka ti bampasi. Yakobo 5:11 ke ndimisa beto nde: ‘Bantu yina ke kangaka ntima na bampasi, beto ke bingaka bo bantu ya kiese. Beno me waka nsangu ya kukanga-ntima ya Yobi mpi beno me monaka mutindu Yehowa sukisaka mambu, nde Yehowa kele kibeni ti lutondo mpi yandi ke wilaka bantu mawa.’” Yehowa bakisaka mbote-mbote mambu ya Yobi, mpi beto ke ndima nde yandi ke bakisaka mpi konso mpasi yina beto ke kutanaka ti yo.