DISOLO YA KULONGUKA 35
NKUNGA 123 Lemfuka na Kwikama Yonso na Teokrasi
Sadisa Bampangi Yina Bo Me Katula na Dibundu
“Kiese ta vanda mingi na zulu sambu na nsumuki mosi yina me balula ntima kuluta sambu na bantu ya lunungu 99 yina kele ve na mfunu ya kubalula ntima.”—LUKA 15:7.
NA BUNKUFI
Disolo yai ta tubila sambu na nki yo kele mfunu nde bo katula bampangi ya nkaka na dibundu mpi mutindu bankuluntu lenda sadisa bampangi yango na kubalula ntima sambu Yehowa kundima bo diaka.
1-2. (a) Inki mutindu Yehowa ke tadilaka bampangi yina ke landa kusala masumu ya nene mpi ke balula ve ntima? (b) Inki Yehowa ke zolaka sambu na bantu yina ke salaka masumu ya nene?
YEHOWA kele ve Nzambi yina ke ndimaka nde bansadi na yandi kuditwadisa konso mutindu yina bo ke zola, yandi ke zolaka ve disumu. (Nk. 5:4-6) Yandi ke lombaka beto na kuzitisa bansiku na yandi ya mbote ya kele na Biblia. Ya kieleka, Yehowa ke lombaka ve bantu ya kukonda kukuka na kusala mambu ya kukuka. (Nk. 130:3, 4) Kansi, yandi ke sepelaka mpi ve ti ‘bantu yina ke vwezaka Nzambi, ya ke sobaka ntima ya mbote ya nene ya Nzambi mpi ke kumisaka yo kikuma ya kusala mambu ya mbi kukonda nsoni.’ (Yude 4) Biblia ke monisa pwelele nde na bitumba ya Armagedoni, Nzambi ta fwa “bantu yina ke vwezaka” yandi.—2 Pie. 3:7; Kus. 16:16.
2 Kansi, Yehowa ke zola ve nde ata muntu mosi kufwa. Mutindu beto monaka yo na masolo yina me luta, Biblia ke monisa pwelele nde Yehowa ke zola nde “bantu yonso kubalula ntima.” (2 Pie. 3:9) Bankuluntu ke landaka mbandu ya Yehowa, bo ke vandaka ntima-nda ntangu bo ke sadisaka bantu yina me sala masumu na kusoba bikalulu na bo sambu Yehowa kundima bo diaka. Kansi bantu yonso ve ya ke salaka masumu ke balulaka ntima. (Yez. 6:9) Bantu ya nkaka ke landaka kusala mambu ya mbi ata bankuluntu ke sadisa bo mbala na mbala na kubalula ntima. Inki bankuluntu ke salaka na bampangi ya mutindu yai?
“BENO KATULA MUNTU YA MBI”
3. (a) Inki mambu bankuluntu fwete sala bampangi yina me sala masumu kansi ke zola ve kubalula ntima? (b) Sambu na nki beto ke tuba nde bampangi yina bo ke katulaka na dibundu ke zolaka bo mosi nde bo katula bo na dibundu?
3 Kana mpangi me sala disumu ya nene mpi ke balula ve ntima, bankuluntu kele diaka ve ti kima ya nkaka ya kusala, bo fwete zitisa mambu yina 1 Bakorinto 5:13 ke tuba, “beno katula muntu ya mbi na kati na beno.” Na kutuba ya mbote, muntu yina me sala disumu me zola nde bo katula yandi na dibundu; bo me bakila yandi kaka lukanu yina yandi me zola. (Bag. 6:7) Sambu na nki beto me tuba mutindu yina? Sambu yandi me buya kuwila bankuluntu ata bo me sala bikesa mingi na kusadisa yandi na kubalula ntima. (2 Bant. 17:12-15) Yandi me monisa nde yandi ke zola ve kuzitisa bansiku ya Yehowa.—Kul. 30:19, 20.
4. Sambu na nki bo ke pesaka luzayisu na dibundu ntangu bo me katula mpangi yina me sala disumu kansi me balula ve ntima?
4 Kana bo me katula mpangi yina me balula ve ntima na dibundu, bankuluntu ke pesaka luzayisu na dibundu nde muntu yango kele diaka ve Mbangi ya Yehowa. a Bo ke pesaka ve luzayisu yina sambu na kupesa muntu yina me sala disumu nsoni. Kansi, sambu bampangi kuzitisa nsiku yai ya Biblia: ‘Beno yambula kuvukana’ ti muntu yina mpi “kudia nkutu ve ti muntu ya mutindu yina.” (1 Bak. 5:9-11) Nzambi me pesaka nsiku yai ti kikuma. Ntumwa Polo tubaka nde: “Ndambu ya levire ke vimbisaka pate yonso ya fufu.” (1 Bak. 5:6) Muntu yina me sala disumu ya nene mpi me balula ve ntima lenda lembisa bampangi yina ke sala ngolo sambu na kuzitisa bansiku ya Yehowa.—Bing. 13:20; 1 Bak. 15:33.
5. Inki mutindu beto fwete tadila muntu yina bo me katula na dibundu mpi sambu na nki?
5 Ebuna nki mutindu beto fwete tadila muntu yina bo me katula na dibundu? Ata beto ke vukana diaka ve ti yandi, beto fwete zaba nde yandi kele dimeme yina me vila mpi beto ta tuba ve nde imene sambu na yandi. Dimeme yina me vila lenda vutuka diaka na lupangu. Yibuka nde dimeme yina vilaka me kudipesaka na Yehowa. Diambu ya mawa kele nde yandi ke zitisa diaka ve kudipesa na yandi mpi yo ke tula yandi na kigonsa ya nene. (Ezek. 18:31) Ata mpidina, beto kele ti kivuvu nde dimeme yina ta vutukila Yehowa, Nzambi yina ke wilaka bantu mawa. Inki mutindu bankuluntu lenda monisa nde bo ke ndima nde muntu yina bo katulaka na dibundu ta vutuka?
MUTINDU BANKULUNTU KE SADISAKA BANTU YINA BO ME KATULA NA DIBUNDU
6. Inki mambu bankuluntu ke songaka muntu yina bo me katula na dibundu?
6 Keti bankuluntu ta yambula muntu yina bo me katula na dibundu, disongidila bo bika nde yandi mosi kusala bikesa ya kuvutukila kinduku na yandi ti Yehowa? Ve! Ntangu bankuluntu ke zabisaka muntu nde bo ke katula yandi na dibundu, bankuluntu yina ke tadila diambu na yandi fwete tendudila yandi mpi mambu yina yandi fwete sala sambu na kuvutuka diaka na dibundu. Bankuluntu ta sala mambu ya nkaka diaka. Mbala mingi, bankuluntu ta zabisa muntu yina me sala disumu nde bo ta solula diaka ti yandi na nima ya mwa bangonda sambu na kutala kana yandi me balula ntima. Kana muntu yango me ndima na kusolula diaka ti bankuluntu, bankuluntu ta solula ti yandi mbala na mbala sambu na kupesa yandi kikesa ya kuvutuka na dibundu. Ata na ntangu yina yandi me balula ve ntima, bankuluntu ta sala bikesa sambu na kusolula ti yandi mbala na mbala.
7. Inki mutindu bankuluntu ke monisilaka muntu yina bo me katula na dibundu mawa ya Yehowa? (Yeremia 3:12)
7 Bankuluntu ke salaka bikesa ya kumonisa mawa ya Yehowa ntangu bo ke solula ti muntu yina bo me katulaka na dibundu. Mu mbandu, Yehowa vingilaka ve nde bansadi na yandi ya ntu-ngolo ya Izraele kusala ntete bikesa ya kuvutukila yandi. Kansi yandi kwendaka na bo na ntwala nkutu nde bo monisa ata kidimbu mosi ya kubalula ntima. Mutindu beto monaka yo na disolo ya zole ya Nzozulu ya Nkengi yai, Yehowa monisilaka bo mawa ntangu yandi songaka profete Ozea na kuvutukila nkento na yandi yina landaka kusala masumu ya nene. (Ozea 3:1; Mal. 3:7) Bankuluntu ke landaka mbandu ya Yehowa. Bo ke vandaka ti nzala ya ngolo nde muntu yina me sala disumu kubalula ntima mpi kuvutukila Yehowa, yo yina bo ke pesaka muntu yango dibaku ya kuvutukila Yehowa.—Tanga Yeremia 3:12.
8. Inki mutindu mbandu ya Yezu ya mwana yina vilaka ke sadisa beto na kubakisa diaka mingi mawa ya Yehowa mpi kikalulu na yandi ya kulolula? (Luka 15:7)
8 Yibuka mbandu ya Yezu ya mwana yina vilaka, yina beto longukaka na disolo ya zole ya Nzozulu ya Nkengi yai. Ntangu tata monaka mwana na yandi yina vandaka ntete ntama, yandi “bakaka ntinu mpi yambaka yandi mpi pesaka yandi beze na mawete yonso.” (Luka 15:20) Tata vingilaka ve nde mwana yina kukwisa kulomba yandi ndolula. Kansi, yandi kwendaka na mwana na yandi mutindu batata yonso ya zola ke salaka. Bankuluntu ke salaka bikesa ya kusala mutindu yina na bantu yina me vilaka nzila. Bo ke zolaka nde mameme yina me vilaka “kuvutuka na nzo” ya tata. (Luka 15:22-24, 32) Kiese ke vandaka mingi na zulu ntangu muntu yina me sala disumu me balula ntima, kiese ke vandaka mpi na ntoto!—Tanga Luka 15:7.
9. Inki kikesa Yehowa ke pesa bantu yina ke sala masumu?
9 Beto me longuka nde Yehowa ke sepelaka ve ti bantu yina me sala masumu ya nene kansi me balula ve ntima. Ata mpidina, yandi ke landaka kusadisa bo. Yandi ke zolaka nde bo vutukila yandi. Ozea 14:4 ke monisa mutindu Yehowa ke kudiwaka sambu na bantu ya me sala masumu yina me balula ntima. Yandi ke tuba nde: ‘Mono ta belula kikalulu na bo ya kukonda kwikama. Mono ta zola bo na luzolo na mono mosi, sambu makasi ya mono wilaka bo me mana.’ Mambu yai ke pesa bankuluntu kikesa ya kutula dikebi ata na kidimbu mosi ya kubalula ntima yina nsumuki ke monisa. Yo ke pesa mpi bantu yina me yambulaka Yehowa kikesa ya kuvutukila yandi nswalu.
10-11. Inki mutindu bankuluntu ke sadisaka bantu yina bo me katulaka na dibundu bamvula mingi me luta?
10 Inki beto ta tuba sambu na bantu yina bo me katulaka na dibundu bamvula mingi me luta? Mbala ya nkaka bantu yai me yambulaka kusala masumu yina salaka nde bo katula bo na dibundu. Bankaka nkutu ke yibukaka diaka ve kikuma yina bo katulaka bo na dibundu. Yo vanda buna to ve, bankuluntu ta sala ngolo na kukwenda kutala bo. Ntangu bankuluntu ke solula ti bo, bo ta sala kisambu mpi ta pesa bo kikesa sambu bo vutuka na dibundu. Ya kieleka, kana muntu me sala bamvula mingi na nganda ya dibundu, yandi ke lembaka na kimpeve. Yo yina, kana yandi me monisa mpusa ya kuvutuka, bankuluntu ta pona mpangi mosi sambu na kulonguka Biblia ti yandi ata yandi me vutuka ntete ve. Na mambu ya mutindu yai, bankuluntu bantu fwete baka lukanu sambu mpangi mosi kulonguka Biblia ti muntu yango.
11 Sambu bankuluntu ke landaka mbandu ya mawa ya Yehowa, bo ke zolaka kusadisa bampangi mingi ya mutindu yai sambu bo ke zaba nde porte kele ya kukanguka sambu bantu yango kuvutukila Yehowa. Kana bikalulu ya muntu yina salaka disumu me monisa nde yandi me balula ntima mpi me yambula luzingu na yandi ya mbi, bo ta vutula yandi nswalu na dibundu.—2 Bak. 2:6-8.
12. (a) Inki ntangu bankuluntu fwete keba mingi? (b) Sambu na nki beto fwete yindula ve nde kele ti bansumuki ya nkaka yina Yehowa lenda lolula ve ata fioti? (Tala noti na nsi ya lutiti.)
12 Bantangu ya nkaka, yo ke lombaka nde bankuluntu kukeba mingi na ntwala ya kuvutula muntu mosi na dibundu. Mu mbandu, kana muntu yango bebisaka mwana, yandi vandaka aposta to yandi sadilaka mayele ya mbi sambu na kufwa makwela, bankuluntu fwete zikisa kibeni nde muntu ya mutindu yai me balula kibeni ntima. (Mal. 2:14; 2 Tim. 3:6) Bankuluntu fwete tanina mameme. Kansi beto fwete vila ve nde Yehowa ke ndimaka diaka muntu yina salaka disumu, kana muntu yango me balula ntima na masonga yonso mpi me yambula mambu ya mbi yina yandi vandaka kusala. Ata bankuluntu fwete keba ntangu bo ke tadila mpangi mosi yina sadilaka mayele ya mbi, bo fwete sala ve mambu yina lenda pusa bantu na kuyindula nde kele ti bansumuki ya nkaka yina Yehowa lenda lolula ve ata fioti. b—1 Pie. 2:10.
MAMBU YINA DIBUNDU LENDA SALA
13. Inki kele luswaswanu na kati ya muntu yina bo me nganina mpi yina bo me katula na dibundu?
13 Mutindu beto longukaka yo na disolo ya me luta, bantangu ya nkaka bankuluntu ke pesaka luzayisu nde bo me nganina mpangi mosi, kana mpidina, beto ta landa kuvukana ti yandi mpi kundima nde yandi me balula ntima mpi me yambula mambu ya mbi yina yandi salaka. (1 Tim. 5:20) Yandi kele kaka Mbangi ya Yehowa mpi beto fwete vukana ti yandi sambu na kupesa yandi kikesa. (Baeb. 10:24, 25) Kansi, kana bo me katula muntu na dibundu, beto ta ‘vukana’ ve ti muntu yango mpi ‘ta dia nkutu ve ti muntu ya mutindu yina.’—1 Bak. 5:11.
14. Inki mutindu bampangi lenda sadila kansansa na bo yina me longamaka na Biblia na ntwala ya bantu yina bo me katulaka na dibundu? (Tala mpi kifwanisu.)
14 Keti yo ke tendula nde beto ta tudila mpenza ve muntu ya bo me katula na dibundu dikebi? Ve. Ya kieleka, beto ta kangama ve ti yandi. Kansi, beto ta tala kana kansansa na beto ya me longamaka na Biblia ke pesa beto nzila ya kubingisa muntu yango na balukutakanu, mbala ya nkaka yandi kele muntu ya dibuta na beto to vandaka nduku na beto. Inki beto lenda sala ntangu yandi me kwisa na lukutakanu? Ntete beto vandaka ve kupesa muntu yina mbote. Kansi ntangu yai, konso mpangi lenda sadila kansansa na yandi ya me longamaka na Biblia na diambu yai. Bampangi ya nkaka lenda sepela kupesa yandi mbote to kuyamba yandi ntangu yandi ke kwisa na balukutakanu. Ata mpidina, beto fwete solula ve ti yandi ntangu ya nda to kukangama ti yandi.
15. Masumu ya nki mutindu 2 Yoane 9-11 ke tubila? (Tala mpi lupangu “ Keti Yoane mpi Polo Vandaka Kutubila Disumu ya Mutindu Mosi?”)
15 Bampangi ya nkaka lenda kudiyula nde, ‘Keti Biblia ke tuba ve nde mpangi ya ke pesa yandi mbote me vukana na masumu na yandi?’ (Tanga 2 Yoane 9-11.) Baverse ya kele na ntwala mpi na nima ya baverse yai ke monisa nde nsiku yai ke tadila ba-aposta mpi bantu yina ke pusa bantu na kusala mambu ya mbi. (Kus. 2:20) Yo yina, kana mpangi mosi ke siamisa malongi ya ba-aposta to mambu ya mbi, bankuluntu ta kwenda ve kutala yandi. Ata mpidina, beto ke ndima nde bantu ya mutindu yai ta kuma diaka ti mabanza ya mbote. Kansi, na ntangu yina bo me vutukila ntete ve mabanza ya mbote, beto ta pesa bo mbote ve mpi ta bingisa bo ve na balukutakanu.
WILA BANTU MAWA MPI LOLULA BO BONSO YEHOWA
16-17. (a) Yehowa ke zolaka nde bantu yina me sala masumu kusala inki? (Ezekiele 18:32) (b) Inki mutindu bankuluntu ke monisaka nde bo ke salaka kumosi ti Yehowa ntangu bo ke sadisa bantu yina me sala masumu?
16 Inki beto me longuka na masolo yai tanu? Yehowa ke zolaka ve nde ata muntu mosi kufwa! (Tanga Ezekiele 18:32.) Yandi ke zolaka nde bantu ya me sala masumu kuvutukila kinduku ti yandi. (2 Bak. 5:20) Yo yina banda ntama, Yehowa bondilaka mbala na mbala bansadi na yandi na kimvuka mpi mosi-mosi na kubalula ntima. Bankuluntu kele ti dibaku ya kusala kumosi ti Yehowa sambu na kusadisa bantu yina me sala masumu na kubalula ntima.—Bar. 2:4; 1 Bak. 3:9.
17 Yindula kiese yina ke vandaka na zulu ntangu bantu yina ke salaka masumu ke balulaka ntima! Yehowa, Tata na beto ya zulu, ke waka kiese ya mutindu yina konso ntangu yina dimeme na yandi mosi yina vilaka ke vutukilaka yandi. Bika nde ntangu beto ke yindula mawa ya Yehowa, kikalulu na yandi ya kulolula mpi ntima-mbote na yandi, beto kuma kuzola yandi diaka mingi.—Luka 1:78.
NKUNGA 111 Bikuma ya Kiese na Beto
a Beto ta tubaka diaka ve nde bo me basisa muntu na dibundu. Beto ta kuma kusadila bangogo yina Polo me sadila na 1 Bakorinto 5:13, beto ta tubaka nde bo me katula muntu na dibundu.
b Biblia ke tubila bantu ya nkaka yina bo lenda lolula ve masumu na bo, yo kele bantu yina ke landaka kutelamina Nzambi. Yehowa mpamba ti Yezu bantu ke zabaka kana disumu ya muntu me sala kele disumu ya bo lenda lolula ve.—Mar. 3:29; Baeb. 10:26, 27.