BASUSI lenda vanda bonso kizitu mosi ya ngolo na ntima na beto. (Bing. 12:25) Keti nge me waka dezia mpasi ya ngolo sambu nge vandaka ti basusi? Keti nge yindulaka nde nge ta kuka ve kukangila yo ntima? Kana mpidina, nge kele ve nge mosi. Bampangi mingi lembaka nitu, bo vandaka ti basusi mpi bo niokwamaka na mabanza sambu na mambu mingi. Mu mbandu, bankaka vandaka kusansa muntu mosi ya dibuta na bo yina vandaka kubela, bankaka fwilaka muntu yina bo vandaka kuzola mpi bankaka diaka me kutanaka ti bampasi sambu na kisumbula ya lugangu. Ebuna, nki lenda sadisa beto na kukanga ntima ntangu beto kele ti basusi? *

Beto lenda baka malongi mingi na mbandu ya Davidi na mutindu ya kukanga ntima na basusi. Yandi kutanaka ti mambu mingi ya mpasi mpi nkutu bantangu ya nkaka luzingu na yandi vandaka na kigonsa. (1 Sam. 17:34, 35; 18:10, 11) Inki sadisaka yandi na kukanga ntima na basusi yina yandi vandaka ti yo? Inki mutindu beto lenda landa mbandu na yandi?

Davidi kutanaka ti mambu mingi ya mpasi na ntangu mosi. Mu mbandu, yindula mambu yina kuminaka yandi ntangu yandi vandaka kutina ntotila Saule yina sosaka kufwa yandi. Ntangu Davidi ti bantu na yandi vutukaka kisika yina bo vandaka na Siklagi, bo waka mpasi na kumona nde bambeni yibaka bima na bo, bo yokaka banzo na bo tiya mpi bo nataka mabuta na bo na kimpika. Inki Davidi salaka? “Davidi ti bantu yina vandaka ti yandi yantikaka kudila ngolo tii kuna bo vandaka diaka ve na ngolo ya kudila.” Basusi na yandi yikamaka diaka ntangu bantu yina yandi vandaka kutudila ntima “tubaka nde bo ta fwa yandi na matadi.” (1 Sam. 30:1-6) Davidi kutanaka ti bampasi tatu ya ngolo na ntangu mosi: Dibuta na yandi vandaka na kigonsa, bantu na yandi zolaka kufwa yandi mpi ntotila Saule vandaka kusosa yandi sambu na kufwa yandi. Yo ke monisa nde Davidi vandaka kibeni ti basusi ya ngolo.

Inki Davidi salaka na nima? Na mbala mosi, yandi “bakaka kikesa na lusadisu ya Yehowa Nzambi na yandi.” Inki Davidi salaka sambu na kubaka kikesa yango? yandi sambaka Yehowa sambu Yehowa kusadisa yandi mpi yandi yindulaka mutindu Yehowa sadisaka yandi na bilumbu me luta. (1 Sam. 17:37; Nk. 18:2, 6) Davidi bakisaka nde yo vandaka mfunu na kusosa lutwadisu ya Yehowa. Yo yina, yandi yulaka Yehowa mambu yina yandi fwete sala. Ntangu Yehowa songaka Davidi mambu yina yandi fwete sala, yandi salaka yo na mbala mosi. Yo yina, Yehowa sakumunaka yandi ti bantu na yandi mpi bo bakaka mabuta na bo mpi bima na bo yina bambeni botulaka. (1 Sam. 30:7-9, 18, 19) Keti nge me mona mambu tatu yina Davidi salaka? Yandi sambaka Yehowa sambu Yehowa kusadisa yandi. Yandi yindulaka mutindu Yehowa sadisaka yandi na bilumbu yina lutaka mpi yandi salaka mambu yina Yehowa songaka yandi na kusala. Inki mutindu beto lenda landa mbandu ya Davidi? Beto tala mambu tatu yina beto lenda sala sambu na kulanda mbandu ya Davidi.

1. Samba. Konso ntangu yina beto kele ti basusi, beto fwete samba Yehowa sambu yandi sadisa beto mpi sambu yandi pesa beto mayele. Yo lenda sadisa beto na kudiwa mbote kibeni ntangu beto ke songa Yehowa mambu yonso yina ke yangisa beto. To beto lenda sala kisambu ya nkufi na nsi ya ntima kana mambu yina beto ke kutana ti yo ke lomba kaka nde beto sala mpidina. Konso ntangu yina beto ke lombaka Yehowa na kusadisa beto, beto ke monisaka nde beto ke tudilaka yandi ntima mingi mutindu Davidi salaka. Yandi tubaka nde: “Yehowa kele ditadi na mono, kisika na mono ya ngolo ya lutaninu, mpi Muntu yina ke gulusaka mono. Nzambi na mono kele ditadi na mono, mono ke tinaka na yandi.” (Nk. 18:2)  Keti kisambu ke sadisaka kibeni? Mpangi-nkento Kahlia yina kele mupasudi-nzila ke tuba nde: “Na nima ya kusamba, mono ke kudiwaka mbote. Kisambu ke sadisaka mono na kuyindula mingi bonso Yehowa mpi yo ke sadisaka mono na kutudila yandi ntima mingi.” Ya kieleka, kisambu kele dikabu ya mbote yina Yehowa me pesaka beto mpi yo ke sadisaka beto na kukanga ntima na basusi.

2. Yindula mutindu Yehowa me sadisaka nge. Ntangu nge ke yindula mambu yina nge kutanaka ti yo, nge lenda yindula bampasi yina Yehowa sadisaka nge na kukangila ntima. Ntangu beto ke yindula mutindu Yehowa sadisaka beto mpi mutindu yandi sadisaka bansadi na yandi na bilumbu me luta, beto ke kumaka ti ngemba mingi mpi beto ke kumaka kutudila yandi ntima mingi. (Nk. 18:17-19) Mpangi Joshua yina kele nkuluntu ke tuba nde: “Mono me sonikaka bisambu yina Yehowa me pesaka mono bamvutu na yo. Yo me sadisaka mono na kuyibuka bantangu yina mono lombaka Yehowa na kupesa mono kima mosi yina mono vandaka na yo mfunu mpi Yehowa pesaka mono kaka kima yina mono lombaka.” Ya kieleka, kana beto ke yindula mambu yina Yehowa me sadilaka beto, beto ta zwa ngolo yina beto kele ti yo mfunu sambu na kulanda kukangila basusi na beto ntima.

3. Landa lutwadisu ya Yehowa. Kana beto me kutana ti diambu mosi, na ntwala ya kubaka lukanu beto fwete sosa lutwadisu ya Nzambi na Ndinga na yandi. (Nk. 19:7, 11) Bampangi mingi ke bakisaka nde, ntangu bo ke salaka bansosa na mambu yina verse mosi ke tubila, yo ke sadisaka bo na kubakisa mbote mutindu bo lenda sadila verse yina na luzingu na bo. Mpangi Jarrod yina kele nkuluntu ke tuba nde: “Kusala bansosa ke sadisaka mono na kulonguka mambu mingi ya me tala verse mosi mpi na kubakisa mambu yina Yehowa ke songa mono. Yo ke sadisaka mono na kukwikila kibeni na mambu yina mono ke tanga sambu mono landa lutwadisu yina Yehowa ke pesa mono.” Kana beto ke sosa lutwadisu ya Yehowa na Masonuku mpi kana beto ke landa yo, yo ta sadisa beto na kuvanda na ngemba kukonda mpasi mpi na kuvanda na kiese ntangu beto kele ti basusi.

Davidi bakisaka nde sambu na kukanga ntima na basusi, yandi vandaka ti mfunu ya lusadisu. Yandi sepelaka mingi ti lusadisu ya Yehowa, yo yina yandi tubaka nde: “Na ngolo ya Nzambi, mono lenda mata na kibaka. Nzambi ya kieleka kele muntu yina ke lwatisaka mono ngolo.” (Nk. 18:29, 32) Beto lenda yindula nde bampasi na beto kele bonso bibaka yina beto ta kuka ve kumata. Kansi Yehowa ta sadisa beto na kukanga ntima na bampasi yina kele bonso bibaka ya nda. Ya kieleka, kana beto ke samba Yehowa sambu yandi sadisa beto, kana beto ke yindula mambu yonso yina yandi me sadilaka beto mpi kana beto ke landa lutwadisu na yandi, yandi ta pesa beto ngolo mpi mayele yina beto kele ti yo mfunu sambu na kukanga ntima na basusi na beto.